პოლიტიკური პარტია რეფორმერი აზერბაიჯან-სომხეთის კონფლიქტს ეხმაურება. როგორც პარტიის წევრი, ექსპერტი უსაფრთხოების საკითხებში, ლაშა პატარაია აცხადებს, საქართველო შენელებული მოქმედების ნაღმზეა და აზერბაიჯან-სომხეთის ბოლო დროინდელი მოვლენები რეგიონში გამოსაფხილებელი სიგნალი უნდა იყოს.

"მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტი უკვე 30 წელზე მეტია რეგიონის დესტაბლიზაციის წყარო და უსაფრთხოების მნიშვნელოვანი გამოწვევაა, რომელიც საბჭოთა კავშირმა დაუტოვა ანდერძად რეგიონს ე.წ მეტასტაზის სახით. სწორედ საბჭოთა კავშირის არსებობის ბოლო წლებში რუსული სპეცსამსახურების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ამოცანას წარმოადგენდა საბჭოთა კავშირში შემავალ ქვეყნებში ე.წ მეტასტაზების შექმნა, რომელსაც საჭიროების შემთხვევაში ზეგავლენის ბერკეტად გამოიყენებდნენ.

საბჭოთა კავშირი დაიშალა, თუმცა რუსეთის სათავეში მყოფი მთავრობის და მისი სპეცსამსახურების მუშაობის სტილი იგივე დარჩა. უფრო მეტიც, ის განვითარდა და მეტად სასტიკი, აგრესიული, მოდერნიზებული და მრავალფეროვანი გახდა.

პუტინის რუსეთისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის მსგავსი პრობლემები რეგიონში. რუსეთში პოლიტიკური, სოციალური, ეკონომიკური თუ პანდემიური ფონის ესკალაციის დროს ეს კონფლიქტები შესაძლებელია გამოყენებულ იქნას "სიმძიმის ცენტრის" გადასატანადაც, თუმცა ობიექტური რეალობა მოითხოვს იმის იდენტიფიცირებასაც, რომ უშუალოდ ამ კონფლიქტით სხვებიც არიან დაინტერესებულები.

თუ კონფლიქტის განვითარების დინამიკას გავითვალისწინებთ, ყურადსაღებია რომ ყარაბაღის ნაცვლად, შეტაკება თოვუზის რაიონში, პრაქტიკულად საქართველოს საზღვრებთან ახლოს მოხდა", — აცხადებს პატარაია.

ლაშა პატარაიას განცხადებით, ვითარების მკვეთრად და რადიკალურად ესკალაციის პირობებში პირდაპირ დგება საქართველოს ეროვნული უსაფრთხოების საკითხი, რადგან ოპერატიულ-ტაქტიკური თუ სტრატეგიული გადმოსახედიდან არსებობს ლოგიკური მოლოდინი, რომ რუსეთის ფედერაცია საომარი ვითარების შემთხვევაში მოითხოვს სამხედრო ან სულ მცირე ჰუმანიტარულ კორიდორს სომხეთთან, ხოლო თურქეთი აზერბაიჯანთან.

"ასეთ დროს თუ ჩამოყალიბებული სტრატეგია არ გვექნება, შესაძლოა ჩვენდაუნებურად მხარეც კი აღმოვჩნდეთ. ამას გარდა, გასათვალისწინებელია რუსული სამხედრო ბაზების სიახლოვე უშუალოდ თბილისთან. ასევე, არ არის გამორიცხული, რომ მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის მიმართ საერთაშორისო ყურადღების მობილიზება სათავისოდ გამოიყენოს რუსეთმა და საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე პროვოკაციების მოწყობა დაიწყოს, რამაც შესაძლოა მიგვიყვანოს სრულმასშტაბიან რეგიონულ კონფლიქტამდე, სადაც რამდენიმე მხარე იქნება ჩართული. ეს ყველაზე ცუდი სცენარია მოსალოდნელი სცენარებიდან, თუმცა სხვადასხვა დონეზე თუ ჩავშლით რისკებს და სულაც გამოვრიცხავთ საქართველოზე პირდაპირ სამხედრო გავლენას, ასევე აღსანიშნავია კოლოსალური ეკონომიკური პრობლემები რეგიონში, რომლებიც ასეთ დროს შეიძლება განვითარდეს და პანდემიის შემდგომი რეალობა უფრო დაამძიმოს", — აღნიშნავს ის.

როგორ რეფორმერის წევრი ამბობს, ასეთ დროს უნდა ვიყოთ მაქსიმალურად აქტიურები და შევძლოთ სამეზობლოში მშვიდობის მხარდაჭერა დიპლომატიის გზით, ხოლო მეორე მხრივ, ჩვენი, როგორც რეგიონული მედიატორის პოზიციის ინიცირება, რაც აქამდე არ გაკეთებულა.

"შესაძლებლობა კი სახეზეა და საჭიროებაც, რადგან ეს პირდაირ გადის ჩვენი ქვეყნის ეროვნულ უსაფრთხოებაზე და მხოლოდ დიპლომატიური ურთიერთობების საკითხი არ არის.

დღეს აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის მოლაპარაკებები პრაქტიკულად აღარ მიმდინარეობს თუ OSCE-ს ფორმატს არ ჩავთვლით, რომელიც არ არის საკმარისი და თანაც უკვე დადგა დღის წესრიგში ამ ფორმატიდან გასვლა. ამდენად, ჩვენ შეგვიძლია ავიღოთ მომრიგებლის როლი, გავხდეთ რეგიონში მშვიდობისა და სტაბილურობის პროვაიდერი. მით უმეტეს, რომ თოვუზის რაიონთან, სადაც შესაძლოა კვლავ განვითარდეს დაპირისპირება, მოკლედ, ნიადაგი იმისა, რომ ამ ვითარებაში უზუნველვყოთ ეროვნული უსაფრთხოების დაცვა, რეგიონის მშვიდობის უზრუნველყოფაში კონტრიბუცია, საერთაშორისო პოზიციების გაძლიერება და ჩვენი გეო-პოლიტიკური მდებარეობის რეალური პოტენციალის გამოყენება, რომელზეც უნდა ხდებოდეს სწორება ჩვენს ყველა ნაბიჯში.

ჩვენ უნდა ვიზრუნოთ ერთიან, მტკიცე სტრატეგიაზე რეგიონში ჩვენი როლის გაძლიერებაზე, რაზეც აქამდე ჯერ საგნობრივი ინიციატივა და დისკუსიაც კი არ ყოფილა. მსგავსი მოვლენები კიდევ ერთხელ გვახსენებენ იმ სტრატეგიულ სიცარიელეებს, რომლებიც ქვეყანაში ასე უხვად გვაქვს და ზოგჯერ ეს ყველაფერი ჰგავს ცათამბჯენის აშენების მცდელობას პირდაპირ მესამე სართულიდან, როდესაც სართულები კი არა, ჯერ ფუნდამენტიც არ არსებობს.

სწორედ ამიტომ, ხელისუფლებამ მაქსიმალურად სწრაფად უნდა შეიმუშავოს ქვეყნის ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფცია, რომელიც იქნება ორიენტირებული არსებულ რეალობასა და გამოწვევებზე, რომლის წინაშეც დგას ჩვენი ქვეყანა. ასევე, ხელისუფლებამ უნდა შეიმუშავოს ყველა შესაძლო ვარიანტი, სადაც მკაფიოდ აისახება კონკრეტული ნაბიჯები, რომელიც გადაიდგმება რეგიონში მოვლენების ნებისმიერი სცენარით განვითარების შემთხვევაში. აღნიშნული საკითხი არის სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის და მხოლოდ ხელისუფლების ნაბიჯები ვერ იქნება საკმარისი.

რეფორმერის გუნდი უკვე ვმუშაობთ სხვადასხვა ვორქშოპის ფორმატში და ვიწყებთ აქტიურ დისკუსიებს მათ შორის კავკასიის გეოპოლიტიკური დოქტრინის ფუნდამენტურ საკითხებზეც. ჩვენი გეოპოლიტიკური მდებარეობა მხოლოდ სიტყვები არ არის, რომელსაც ყველა კონტექსტში ძლიერ მხარედ მივიჩნევთ და თითქოს ამაზე საუბარი უკვე პოპულისტურიც გახდა. არამედ, ეს არის ჩვენი ერთ-ერთი რეალური პოტენციალი, რომელიც შეგვიძლია ეფექტურად გამოვიყენოთ ეკონომიკური, სამხედრო, დიპლომატიური და სხვა ფუნდამენტური მიმართულებებით", — აღნიშნავს რეფორმერის წევრი, უსაფრთხოების ექსპერტი ლაშა პატარაია.