ნეიროფსიქოლოგი ხოაკინ ფენიქსის ჯოკერს მკვლელის ფსიქოლოგიის შესასწავლად გამოიყენებს
ფოტო: WARNER BROS.
სამოცდახუთი წლის მეცნიერზე, ედრიენ რეინზე ვერავინ იტყოდა, რომ კომიქსის გმირების ფანია, მაგრამ რამდენიმე დღის წინ ის თავის დისშვილებთან ერთად თავისუფალი დროის გატარებისას კინოთეატრში ტოდ ფილიპსის გახმაურებული ფილმის, ჯოკერის ჩვენებაზე აღმოჩნდა.
ედრიენ რეინი ცნობილი ბრიტანელი ფსიქოლოგია, რომელიც ორმოც წელზე მეტია იმ ტიპის დამნაშავეების ფსიქოლოგიურ არქეტიპებს შეისწავლის, რომელთაც განსაკუთრებით მძიმე ძალადობრივი დანაშაულებები აქვთ ჩადენილი. ის ერთგვარი პიონერია ახალი დარგის - ნეიროკრიმინოლოგიის განვითარებაში, რომელიც დამნაშავეების ტვინის მდგომარეობისა და განვითარების შესწავლას ისახავს მიზნად, რათა დადგინდეს, თუ რა უბიძგებს მათ დანაშაულის ჩადენისაკენ.
კინოსეანსზე მყოფი სულაც არ ელოდა, რომ მისთვის რაღაც განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანს იხილავდა, თუმცა, სრულიად მოულოდნელად, დიდ ეკრანზე ნანახმა ჯოკერის პერსონაჟმა მასზე წარუშლელი შთაბეჭდილება დატოვა. მისი განცხადებით, ფილმის სცენარი, რომელზეც ტოდ ფილიპსმა და სკოტ სილვერმა იმუშავეს, დეტალურად ასახავს იმ გზას, თუ როგორ შეიძლება უბიძგოს ძალადობისკენ ადამიანს გენეტიკური წინასწარგანწყობის, ბავშვობის ტრავმის, სოციალური მდგომარეობისა და მკურნალობის გარეშე დატოვებული მენტალური პრობლემის საერთო კომბინაციამ.
მიუხედავად იმისა, რომ პენსილვანიის უნივერსიტეტის პროფესორმა ისიც კი არ იცოდა, თუ როგორ წარმოითქმებოდა მსახიობ ხოაკინ ფენიქსის სახელი და გვარი, მისი აზრით, მსახიობმა შესანიშნავად გაართვა თავი დაკისრებულ დავალებას და თავისი გარეგნობით, უჩვეულო მიმიკებითა და მოულოდნელი ჟესტიკულაციით ზუსტად გამოხატა იმ ადამიანის მდგომარეობა, რომელიც ფსიქიკური პრობლემებით იტანჯება.
"ფილმი გასაოცრად თანმიმდევრულად ასახავს, თუ როგორ შეიძლება წარსულმა გამოცდილებამ და აწმყოში არსებულმა გარემოებებმა მკვლელობისკენ გიბიძგოს. 42 წლის განმავლობაში ვსწავლობდი სხვადასხვა სახის კრიმინალისა თუ ძალადობის გამომწვევ მიზეზებს და ამ ფილმის ყურებისას გაოცებული ვიყავი, თუ როგორ ემთხვეოდა ყველაფერი იმას, რაც მე წლების განმავლობაში შევისწავლე."
ჯოკერის მიმართ ედრიენ რეინის პროფესიული აღფრთოვანება იმდენად დიდია, რომ ის აპირებს მომავალ სემესტრში ფილმი თავისი სტუდენტების სასწავლო მასალებში შეიტანოს.
"ეს ფილმი შესანიშნავია საშუალებაა იმის გასაგებად, თუ როგორ შეიძლება გახდე მკვლელი. ჩემს ლექციებზე ხშირად ვსაუბრობ ყველამ იმ ფაქტორზე, თუ რამ შეიძლება განაპირობოს ეს, მაგრამ რეალური პიროვნების ისტორიაში იშვიათად თუ გადააწყდებით ყველა ფაქტორის კომბინაციას. ეს ფილმი კი სწორედ ამ ყველაფერს ერთად უყრის თავს და იდეალურად ასახავს მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებს. ეს უბრალოდ წარმოუდგენელი აღმოჩენა გამოდგა ჩემთვის."
კრიმინოლოგიისა და ფსიქიატრიის პროფესორი იმასაც აღნიშნავს, რომ მენტალური ჯანმრთელობის მდგომარეობასთან ძალადობის საფრთხის დაკავშირებისას ფრთხილად უნდა ვიყოთ:
"ფსიქიკური პრობლემების მქონე ადამიანებს იარლიყი არ უნდა მივაკრათ, რომ, თითქოს, ისინი აუცილებლად საშიშები არიან. თუმცა, ისიც ვიცით, რომ ფსიქიკური დაავადება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ძალადობისკენ მიდრეკილებაში, რის გამოც დროულად უნდა ვუმკურნალოთ მას."
ედრიენ რეინისთვის ისიც მნიშვნელოვანი იყო, რომ ფილმში ხოაკინ ფენიქსის პერსონაჟი მთელი სიზუსტით ასახავდა იმ ფსიქიკურ მდგომარეობას, რომელსაც მეცნიერი რეაქტიულ აგრესიას უწოდებს:
"მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემების მქონე ადამიანები მარტივად არ ხდებიან სერიული მკვლელები, რომლებიც ბანკის ძარცვას ან ადამიანების მკვლელობას გეგმავენ. არა, ისინი უბრალოდ იმპულსურად, ემოციურად რეაგირებენ და შესაბამისადაც მოქმედებენ. ფილმში კი ჯოკერი სწორედ ასეთი იყო."
როგორც მეცნიერი იხსენებს, ფილმის ნახვის შემდეგ კიდევ დიდხანს იყო გაოცებული იმით, თუ როგორ ზუსტად იყო ასახული ფილმში ფსიქოლოგიური პორტრეტი იმ ადამიანისა, რომელიც მკვლელად იქცა:
"არ მგონია, რომ ჯოკერს თავისუფალი ნება ჰქონდა, რომ ისე ეცხოვრა, როგორც სურდა. ის მოსიარულე ბომბი იყო, რომელიც აფეთქებას ელოდა და ასე მოხდა კიდეც, როცა მხრებზე ერთდროულად დააწვა ყოველდღიური სტრესი, ძალადობა და სამსახურის დაკარგვა. ასეთ დროს უბრალოდ აღარაფერი გაგაჩნია... სწორედ ამ ფაქტორებმა განაპირობა მისი ბედი, რადგან მოძალადედ არავინ იბადება."
-
OpenAI-მ ახალი მოდელი გამოუშვა — როგორია და რას გვთავაზობს GPT-5.2 OpenAI-მ ახალი მოდელი გამოუშვა — როგორია და რას გვთავაზობს GPT-5.2
გადახედვა
-
რა გვხდის სხვა ცხოველებზე აღმატებულს? — კაცობრიობის პარადოქსი რა გვხდის სხვა ცხოველებზე აღმატებულს? — კაცობრიობის პარადოქსი
გადახედვა
-
სუპერდედამიწაზე, სადაც წელიწადი 10 საათს გრძელდება, მკვლევრებმა უჩვეულო რამ შენიშნეს სუპერდედამიწაზე, სადაც წელიწადი 10 საათს გრძელდება, მკვლევრებმა უჩვეულო რამ შენიშნეს
გადახედვა
-
TI: სექტემბერში ყველა პარტიამ ₾7მლნ-მდე შემოწირულება მიიღო, აქედან 59%, ₾4 მლნ-ზე მეტი — "ქართულმა ოცნებამ" TI: სექტემბერში ყველა პარტიამ ₾7მლნ-მდე შემოწირულება მიიღო, აქედან 59%, ₾4 მლნ-ზე მეტი — "ქართულმა ოცნებამ"
გადახედვა
-
შპს "თბილსერვის ჯგუფიდან" გათავისუფლებულმა თანამშრომელმა სასამართლო დავა მოიგო შპს "თბილსერვის ჯგუფიდან" გათავისუფლებულმა თანამშრომელმა სასამართლო დავა მოიგო
გადახედვა
-
წინასაახალწლო შეთავაზებები საქართველოს ბანკისგან ნაწილ-ნაწილით გადახდისას წინასაახალწლო შეთავაზებები საქართველოს ბანკისგან ნაწილ-ნაწილით გადახდისას
-
ფერმერები, რომლებმაც 2025 წელს სიმინდის ყველაზე დიდი მოსავალი აიღეს ფერმერები, რომლებმაც 2025 წელს სიმინდის ყველაზე დიდი მოსავალი აიღეს
-
შალვა პაპუაშვილის თქმით, "არანაირი პრობლემა არ არის" იმაში, რომ ირაკლი კობახიძე და პუტინი თურქმენეთში ფორუმს ესწრებიან შალვა პაპუაშვილის თქმით, "არანაირი პრობლემა არ არის" იმაში, რომ ირაკლი კობახიძე და პუტინი თურქმენეთში ფორუმს ესწრებიან
გადახედვა
-
შეადარე, სცადე, დაიმტკიცე — თიბისის ახალი კამპანია შეადარე, სცადე, დაიმტკიცე — თიბისის ახალი კამპანია
-
ირაკლი კობახიძე: მიმდინარე ოკუპაციის რეალობასთან ერთად, საქართველო მშვიდობას არა მხოლოდ პოლიტიკურ არჩევანად, არამედ ეგზისტენციალურ პრიორიტეტად მიიჩნევს ირაკლი კობახიძე: მიმდინარე ოკუპაციის რეალობასთან ერთად, საქართველო მშვიდობას არა მხოლოდ პოლიტიკურ არჩევანად, არამედ ეგზისტენციალურ პრიორიტეტად მიიჩნევს
გადახედვა
-
შალვა პაპუაშვილი: "მე არ ვიცი, გახარიას პარტიას რა გაუხარდა სტრასბურგის გადაწყვეტილებაში" შალვა პაპუაშვილი: "მე არ ვიცი, გახარიას პარტიას რა გაუხარდა სტრასბურგის გადაწყვეტილებაში"
გადახედვა
-
შალვა პაპუაშვილი: ქართული დემოკრატიის სტანდარტი დღეს გაცილებით მაღალი არის ვიდრე ზოგიერთი ევროპული დემოკრატიისა შალვა პაპუაშვილი: ქართული დემოკრატიის სტანდარტი დღეს გაცილებით მაღალი არის ვიდრე ზოგიერთი ევროპული დემოკრატიისა
გადახედვა
-
ყველგან საწამლავი და არსად მოწამლული — შალვა პაპუაშვილი ქიმიური იარაღის გამოყენებაზე ყველგან საწამლავი და არსად მოწამლული — შალვა პაპუაშვილი ქიმიური იარაღის გამოყენებაზე
გადახედვა
-
სრული კონტროლი თოვლსა და ყინულზე — Bridgestone Blizzak-მა საერთაშორისო ტესტირებისას 100%-იანი შედეგი აჩვენა სრული კონტროლი თოვლსა და ყინულზე — Bridgestone Blizzak-მა საერთაშორისო ტესტირებისას 100%-იანი შედეგი აჩვენა
-
მეფე ლომის საახალწლო კინოჩვენება — ღონისძიების წარმდგენია SOLO და Mastercard მეფე ლომის საახალწლო კინოჩვენება — ღონისძიების წარმდგენია SOLO და Mastercard
-
ჯანა ჯავახიშვილი: ვქმნით ფსიქიკური აშლილობების მქონე ადამიანების, როგორც შუა საუკუნეებში კეთროვნების, სიას ჯანა ჯავახიშვილი: ვქმნით ფსიქიკური აშლილობების მქონე ადამიანების, როგორც შუა საუკუნეებში კეთროვნების, სიას
გადახედვა
-
გახსენი 13-14 დეკემბრის თიბისის საახალწლო შეთავაზებები გახსენი 13-14 დეკემბრის თიბისის საახალწლო შეთავაზებები
-
Cryptal-ის აპლიკაციის დიდი განახლება წლის ბოლოს Cryptal-ის აპლიკაციის დიდი განახლება წლის ბოლოს
-
ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე და ალკოჰოლიზმით დაავადებულ პირთა ერთიან საინფორმაციო ბაზა იქმნება — რა წერია კანონში? ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე და ალკოჰოლიზმით დაავადებულ პირთა ერთიან საინფორმაციო ბაზა იქმნება — რა წერია კანონში?
გადახედვა
-
საქართველო ვალდებულია კონკრეტულ დაზარალებულებს დაკისრებული კომპენსაცია გადაუხადოს და სპეციალური საშუალებების გამოყენების დეტალური რეგულაციები დაადგინოს. — ნონა ქურდოვანიძე სტრასბურგის გადაწყვეტილებაზე საქართველო ვალდებულია კონკრეტულ დაზარალებულებს დაკისრებული კომპენსაცია გადაუხადოს და სპეციალური საშუალებების გამოყენების დეტალური რეგულაციები დაადგინოს. — ნონა ქურდოვანიძე სტრასბურგის გადაწყვეტილებაზე
გადახედვა
-
მიხეილ ყაველაშვილმა შეკრება-მანიფესტაციებთან დაკავშირებულ საკანონმდებლო ცვლილებებს ხელი მოაწერა მიხეილ ყაველაშვილმა შეკრება-მანიფესტაციებთან დაკავშირებულ საკანონმდებლო ცვლილებებს ხელი მოაწერა
გადახედვა



კომენტარები