ახალი წლიდან ნიგერიაში მომაკვდინებელი დაავადება, ლასას ციებ-ცხელება გავრცელდა. ამის შესახებ ინფორმაციას BBC ავრცელებს. ლასას ციებ-ცხელება ერთ-ერთია იმ დაავადებებიდან, რომელსაც საშიში ეპიდემიოლოგიური მდგომარეობის გამოწვევა შეუძლია. მასთან საბრძოლველად ვაქცინა არ არსებობს.

ლასას ციებ-ცხელება ახალი დაავადება არ არის, თუმცა არსებული ეპიდემია უპრეცედენტოა. დაავადება სწრაფად ვრცელდება. მედიცინის სფეროს წარმომადგენლები მოუმზადებლები არიან. მათი ნაწილი თავადვე დაინფიცირდა და გარდაიცვალა.

მომაკვდინებელ დაავადებას ვირუსული ჰემორიული ცხელება ჰქვია, რომელიც, პირველ რიგში, სისხლძარღვებს აზიანებს.

BBC-ის ცნობით, იმ ადამიანების უმეტესობას, რომელიც ლასას ციებ-ცხელებით დაიღუპა აღენიშნებოდა სიცხე, თავის ტკივილი და ზოგადი სისუსტე.

დაავადების მძიმე შემთხვევის დროს, ლასას ციებ-ცხელება ებოლას ჰგავს და იწვევს სისხლდენას ცხვირიდან, პირიდან და სხეულის სხვა ნაწილებიდან.

ლასას ციებ-ცხელების სიკვდილიანობის მაჩვენებელი, ჩვეულებრივ, დაახლოებით ერთი პროცენტია. თუმცა ნიგერიას შემთხვევაში, ადგილობრივი დაავადებათა კონტროლის ცენტრის ინფორმაციით, სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 20 პროცენტზე მეტია.

ოფიციალური სტატისტიკით, ლასას ციებ-ცხელებით დაახლოებით 90 ადამიანი გარდაიცვალა. ზუსტი ციფრი შესაძლოა უფრო მეტი იყოს, რადგან ლასას დიაგნოსტირება საკმაოდ რთულია.

სტატიის მიხედვით, ქალები, რომლებსაც დაავადება ორსულობის დროს შეხვდათ, შემთხვევათა 80 პროცენტში შვილს კარგავენ ან თავად ეწირებიან გართულებებს.

დაავადების ადრეულ ეტაპზე თითქმის შეუძლებელია, განასხვავო ლასას ციებ-ცხელება მსგავსი დაავადებებისგან, როგორებიცაა მალარია და დეგნეს ვირუსი.

რაკი არ არსებობს მზა ტესტი, დიაგნოზის დასასმელად აუცილებელია სისხლის ან უჯრედების ანალიზი. სპეციალიზებული ლაბორატორიები, სადაც ამ პროცედურის ჩატარება შეიძლება, არც ისე ბევრია.

დაავადების იდენტიფიცირება პირველად 1969 წელს, ნიგერიის ქალაქ ლასაში მოხდა. ლასას ციებ-ცხელება ასევე დააფიქსირეს დასავლეთ აფრიკის ქვეყნებში, როგორებიცაა განა, მალი, სიერა ლეონე.

დაავადების ახალი ტალღის ფარგლებში შემთხვევების რიცხვი წინა წლის მაჩვენებლებს საგრძნობლად აღემატება. ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლები ეპიდემიის გამომწვევ მიზეზებს სწავლობენ.

ლასას ციებ-ცხელების რეკორდული მაჩვენებელი შესაძლებელია გამოწვეული იყოს ამინდის სეზონური ცვლილებით, რომელიც გავლენას ახდენს ვირუსის ბუნებრივ მატარებლებზე - ერთ-ერთი ჯიშის ვირთხებზე.

ფოტო: SCIENCE PHOTO LIBRARY

ლასას საინკუბაციო პერიოდი სამ კვირამდეა. ნიგერიის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია სხვადასხვა გზას მიმართავს დაავადებასთან საბრძოლველად, თუმცა იმ ფონზე, როცა ვაქცინა არ არსებობს, აქამდე მიღებული ზომები უშედეგოა. ვაქცინის შექმნა კი გრძელი, რთული და ძვირადღირებული პროცესია.