მოკლედ: საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია აცხადებს, რომ რუსული კანონის დამტკიცების შემდგომ, საქართველოს პარლამენტმა, კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ, რეპრესიული მექანიზმი ახალი შემართებით აამოქმედა.

  • "პარლამენტი განაგრძობს, მისი თავმჯდომარის მიერ, 2023 წლის თებერვალში დამტკიცებული საქართველოს პარლამენტში მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა წარმომადგენლების აკრედიტაციის წესის გამოყენებას სადამსჯელო ინსტრუმენტად, კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ", — წერია ქარტიის განცხადებაში.

რა მოხდა: ტელეკომპანია პირველის ჟურნალისტს, ნატა ქაჯაიას, აკრედიტაცია ერთი თვით ხალხის ძალის დეპუტატის, სოზარ სუბარის მიმართვის საფუძველზე, 3 ივნისს, შეუჩერდა.

  • ქართული ოცნების დეპუტატის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, 3 ივნისსავე, პარლამენტში მუშაობა ერთი თვით აეკრძალა ტელეკომპანია პირველის ჟურნალისტს ნინი ბალანჩივაძეს.
  • ამავე დეპუტატის მოთხოვნით, 4 ივნისს აკრედიტაცია 6 თვით შეუჩერდა ტელეკომპანია ფორმულას ჟურნალისტს სოფო გოზალიშვილს, რომელსაც სანქცია განმეორებით დაეკისრა.
  • 21 მაისს აკრედიტაცია ერთი თვით შეუჩერდა ტელეკომპანია პირველის ჟურნალისტს, მაკა ჩიხლაძეს, ხალხის ძალის დეპუტატის, გურამ მაჭარაშვილის მოთხოვნით.

დეტალები: ქარტიის თქმით, ოთხივე ჟურნალისტისთვის პარლამენტის აპარატიდან გაგზავნილ წერილში სანქციის მიზეზად სტანდარტულად მითითებულია შემდეგი: "პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა, თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა".

  • მედიასაშუალებები ეჭვობენ, რომ პარლამენტის აპარატი გადაწყვეტილებას ჟურნალისტების დასანქცირების თაობაზე მხოლოდ დეპუტატების დასმენის საფუძველზე, საქმის არსებითად განხილვის გარეშე იღებს.
  • ასევე, ჟურნალისტებს არ აქვთ შესაძლებლობა, აპარატის გადაწყვეტილება სააპელაციო ორგანოში გაასაჩივრონ.
  • "პარლამენტი დადგენილებას იყენებს ბოროტად — თვითცენზურის დასანერგად, ჟურნალისტების დასაშინებლად და საპარლამენტო პროცესებისაგან მათი იზოლირებისთვის", — აცხადებს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია.

გარდა ამისა, ქარტია წერს, რომ მედიასაშუალებები ვერ ახერხებენ სანქცირებული ჟურნალისტების ჩანაცვლებას სხვა თანამშრომლებით. შედეგად, მათ ერთიდან ექვს თვემდე პერიოდის განმავლობაში არ ეძლევათ საშუალება, ინფორმაცია საკანონმდებლო ორგანოში საკანონმდებლო პროცესებში ჩართული პირველწყაროსგან მიიღონ.

  • ქარტიასთან ჟურნალისტები ამბობენ, რომ დადგენილების მიღების შემდეგ პარლამენტში მათ მიმართ დამოკიდებულება და მათი სამუშაო პირობები მნიშვნელოვნად გაუარესდა:
  • "იმის ნაცვლად, რომ პარლამენტი სხვა უწყებებს ღიაობისა და გამჭვირვალობის მაგალითს აძლევდეს, ყველა გზას მიმართავს კრიტიკული მედიასაშუალებებისთვის კრიტიკული შეკითხვების დასმის შესაძლებლობის წასართმევად".

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს

  • პარლამენტის თავმჯდომარეს — უარი თქვა დადგენილების ჟურნალისტებზე შურისძიების ინსტრუმენტად გამოყენებაზე.
  • პარლამენტის ეთიკის საბჭოს — იმსჯელოს პარლამენტის იმ წევრების ქცევაზე, რომლებიც რეგულარულად ავლენენ აგრესიას ჟურნალისტების მიმართ.
  • სახალხო დამცველს — რეაგირება მოახდინოს ამ მავნე პრაქტიკაზე, რომელიც ზღუდავს კრიტიკული მედიასაშუალებების თავისუფლებას და მათ მრავალათასიან აუდიტორიას ტოვებს ინფორმაციის გარეშე საკანონმდებლო ორგანოს საქმიანობის შესახებ.