რატომ არის მნიშნველოვანი: მას შემდეგ, რაც ქართულმა ოცნებამ განაცხადა, რომ გაიწვევენ მათ მიერ მხარდაჭერილ კანონპროექტს, რომელმაც "საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობა გამოიწვია", გაურკვევლობა დაიწყო.

  • პირველ რიგში იმიტომ, რომ მმართველ გუნდს დაპირებები აქამდეც მოუცია და არ შეუსრულებია.
  • ამავდროულად იურისტები წერენ, რომ კანონის რუსული ვერსიის უკან გაწვევა პროცედურულად არ შეიძლება, რადგან პირველი მოსმენით პლენარულზე უკვე მიიღეს — მმართველ გუნდს განცხადებაში ამის შესახებ არაფერი უხსენებია.
  • გამოდის, რომ მმართველ გუნდს მხოლოდ ე.წ. ამერიკული ვერსიის გაწვევა შეუძლია, რადგან ის ჯერ პირველ მოსმენაზე არ გასულა.

პარლამენტის რეგლამენტში კანონპროექტის განხილვის ზოგადი წესებში აღნიშნულია, რომ პლენარულ სხდომაზე პირველი მოსმენით განხილვისა და მიღების შემდეგ კანონპროექტი გადაეცემა წამყვან კომიტეტს პირველი მოსმენისას გათვალისწინებული შენიშვნების კანონპროექტში ასახვისათვის და პლენარულ სხდომაზე მეორე მოსმენით განხილვისა და კენჭისყრისათვის მოსამზადებლად.

  • და კანონპროექტის ინიციატორს უფლება აქვს, სათანადო მოტივირებით გამოითხოვოს კანონპროექტი პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე პირველი მოსმენით მიღებამდე — რეგლამენტში არ არის საუბარი პირველი მოსმენის შემდეგ გაწვევაზე.
  • კანონპროექტის პირველი მოსმენით მიღების შემდეგ მასზე გამოთქმული და გათვალისწინებული შენიშვნების კანონპროექტში ასახვისა და მეორე მოსმენით განხილვისათვის მომზადების მიზნით გადაეცემა წამყვან კომიტეტს, რომელიც კანონპროექტის პირველი მოსმენით მიღებიდან 3 კვირის ვადაში განიხილავს.
  • წამყვანი კომიტეტის სხდომაზე კანონპროექტი განიხილება ქვეპუნქტების, პუნქტების (ნაწილების), მუხლების, თავების ან/და კარების მიხედვით და კენჭი ეყრება ერთიანად და საჭიროების შემთხვევაში კენჭი ეყრება ალტერნატიულ წინადადებებს.
  • თუ ამ პუნქტით განსაზღვრულ ვადაში წამყვანი კომიტეტი ვერ მოახერხებს კანონპროექტის განხილვას, ეს ვადა შეიძლება გაგრძელდეს კომიტეტის თავმჯდომარის მოტივირებული წინადადების საფუძველზე, პარლამენტის ბიუროს გადაწყვეტილებით.
  • კანონპროექტის მეორე მოსმენისას პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე განიხილება ქვეპუნქტების, პუნქტების (ნაწილების), მუხლების, თავების ან/და კარების მიხედვით და კენჭი ეყრება ერთიანად.

ლევან ალაფიშვილი განმარტავს, რომ პარლამენტის რეგლამენტი არ იცნობს პირველი მოსმენით მიღებული კანონის გაწვევას.

  • "რა უნდა მოხდეს: ვენეციის კომისიიდან გამოიწვიონ ორივე კანონპროექტი. რუსული კალკი სასწრაფოდ დააყენონ საკომიტეტო/პლენარულ კენჭისყრაზე და წინააღმდეგ მისცენ ხმა, ჩააგდონ. აი ეს იქნება რეალური უარი რუსულ კალკზე და საჭირო არ არის შეხვედრა-განხილვები", — წერს ის.
  • მისივე განმარტებით, სხვა შემთხვევაში ქართულ ოცნებაში იგებენ დროს, გადააგორებენ პროტესტს და ზაფხულის პირს საბოლოოდ მიიღებენ კანონს.
  • აღსანიშნია, რომ ქართული ოცნების დღევანდელ განცხადებაში წერია, რომ ემოციური ფონის ჩაცხრომასთან ერთად, საზოგადოებას განუმარტავენ, რას ემსახურებოდა კანონპროექტი.
  • "ამისათვის, დავიწყებთ შეხვედრებს მოსახლეობასთან და ფართო საზოგადოებას გავაგებინებთ სიმართლეს საკითხის თითოეულ დეტალთან დაკავშირებით", — წერს პარტია.

ვახუშტი მენაბდის განმარტებითაც, რეგლამენტის მიხედვით პირველი მოსმენით მიღებული კანონის გაწვევა არ ხდება და ის უნდა ჩავარდეს სესიაზე.

  • "პირველი ვარიანტი სასწრაფოდ უნდა გაიტანომ მეორე მოსმენაზე და თავადვე ჩააგდონ (აქედან ერთი თვის განმავლობაში მეორედ აღარ უნდა დააყენონ კენჭისყრაზე, თორემ მეორე მოსმენით ერთხელ ჩაგდებული პროექტის შემობრუნება შეუძლიათ). მეორე ვარიანტის ყველა ინიციატორმა უნდა მოაწეროს ხელი პროექტის გაწვევას. ასე, რომ უმრავლესობამ საკუთარი ხელით უნდა ჩააგდოს კანონი და ხალხის ძალამ საკუთარი ხელმოწერებით უარი თქვას მასზე!", — წერს კონსტიტუციური სამართლის სპეციალისტი.

დეპუტატი ანა წითლიძეც განმარტავს, რომ გაწვევა შესაძლებელია მხოლოდე.წ. ამერიკული ვარიანტის კანონპორექტის, რომელიც პირველ მოსმენაზე არ გასულა.

  • "უკვე პირველ მოსმენაზე მიღებული ეს ბოლო კანონპროექტი თუ "გაწვევა" უნდათ უნდა ჩააგდონ შემდეგნაირად: განიხილოს ისევ კომიტეტებმა, უნდა ჩააგდონ. მერე სესიაზე უნდა გავიდეს ჩააგდონ", — წერს ის.
  • მისივე განმარტებით, ერთი თვის განმავლობაში შეუძლიათ ისევ დააყენონ კანონპროექტი კენჭისყრაზე, თუ განმცხადებელი მოითხოვს და თუ არ დააყენებენ, უკვე საბოლოოდ ითვლება ჩავარდნილად.
  • "ისევ ვირეშმაკობენ. გამოიწვენ ე.წ. ამერიკულ ვარიანტს, მეორეს დაიტოვებენ და დალეოდებიან პროტესტი როგორი იქნება", — აცხადებს წითლიძე.

ყოფილი დეპუტატი სერგი კაპანაძე წერს, რომ საქმით უნდა აჩვენონ "გაწვევა", რადგან პირველი მოსმენით მიღებული კანონის "გაწვევა" არ არსებობს.

  • "ანუ დააყენო მეორე მოსმენით კენჭისყრაზე და ჩააგდო. ეგ იქნება საქმე. მერე ისევ შეუძლიათ შემობრუნება, განა არ იკადრებენ, მაგრამ ახლა "გაწვევა" იქნება ეს",— ამბობს კაპანაძე.