საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე სამყაროს ყველაზე ცივი წერტილი განთავსდება
თუ ყველაფერი გეგმის მიხედვით წავიდა, საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე სამყაროს ყველაზე ცივი წერტილი განთავსდება. ამ აგვისტოს ნასა გეგმავს, ჩაატაროს ექსპერიმენტი, რომლის ფარგლებშიც ატომები თითქმის აბსოლუტურ ნულზე გაიყინება - ეს ღრმა კოსმოსის შორეული რეგიონებისთვის დამახასიათებელ ტემპერატურაზე 100 მილიონჯერ ცივია.
ცივი ატომის ლაბორატორია შედგება ლაზერებისგან, ვაკუუმის კამერისა და ელექტრომაგნიტური "დანისგან". ეს ინსტრუმენტები იქამდე შეანელებენ აირის ნაწილაკებს, სანამ თითქმის უძრაობას არ გამოიწვევენ (გაიხსენეთ, რომ ტემპერატურა მხოლოდ იმის საზომია, თუ რა სიჩქარით მოძრაობენ ატომები და მოლეკულები)
პროექტის ავტორების თქმით, CAL (Cold Atom Laboratory) სამყაროს ყველაზე დიდი საიდუმლოს ამოხსნაში დაგვეხმარება.
"ამ ჰიპერცივი ატომების კვლევამ შესაძლოა ხელახლა ჩამოაყალიბოს მატერიისა და გრავიტაციის ფუნდამენტური ბუნების გაგება. ცივი ატომის ლაბორატორიით შესრულებული ექსპერიმენტებით უფრო ღრმად შევიხედავთ გრავიტაციისა და ბნელი ენერგიის სამყაროში", - ამბობს განცხადებაში რობერტ ტომპსონი, CAL-ის პროექტის მეცნიერი ნასას რეაქტიული მოძრაობის ლაბორატორიიდან (JPL), პასადენა, კალიფორნია.
ბოზე-აინშტაინის კონდენსატების შექმნის მცდელობები ამ დრომდე ნაწილობრივ წარმატებული იყო. დედამიწაზე გრავიტაციის გამო ატომები და მოლეკულები მიწისკენ მოძრაობს და ეფექტის დანახვა წამის მეათასედებშია შესაძლებელი. საერთაშორისო კოსმოსური სადგური კი მუდმივ თავისუფალ ვარდნაშია, რაც იმას ნიშნავს, რომ CAL-მა ეს სტრუქტურები 5-დან 10 წამამდე უნდა შეინარჩუნოს. CAL-ის სამომავლო ვერსიებმა კი შესაძლოა ეს შედეგი ასობით წამამდე გაზარდოს, გააჩნია, რა სისწრაფით განვითარდება ტექნოლოგია.
მკვლევრები იმედოვნებენ, რომ CAL-ის ექსპერიმენტები გააუმჯობესებს რამდენიმე ტექნოლოგიას: კვანტურ კომპიუტერებს, ატომურ საათებს კოსმოსური ზონდის ნავიგაციისთვის და სხვადასხვა ტიპის სენსორებს, მათ შორის იმათ, რომელთაც ბნელი ენერგიის დაფიქსირება შეეძლებათ. სამყაროს დღევანდელი მოდელის მიხედვით, ჩვენთვის ხილული სამყარო არსებულის 5 პროცენტია. დანარჩენი არის ბნელი მატერია (27%) და ბნელი ენერგია (68%).
"ეს იმას ნიშნავს, რომ უახლესი ტექნოლოგიებითაც კი ჩვენ სამყაროს 95%-ს ვერ ვხედავთ. გალილეოს პირველ ტელესკოპში დამატებული ახალი ლინზის მსგავსად, ულტრამგრძნობიარე ცივ ატომებსაც შეუძლიათ, სულ სხვა რეალობა დაგვანახონ", - ამბობს ქამალ ოდრირი, CAL-ის ერთ-ერთი მკვლევარი.
CAL, რომელიც ნასას რეაქტიული მოძრაობის ლაბორატორიაში შეიქმნა, ამ წლის აგვისტოს გაეშვება საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე SpaceX-ის რობოტული Dragon-ის სატვირთო კაფსულით.
-
გადახედვამელანომის პირველ ინდივიდუალიზებულ ვაქცინას უკვე ასობით ადამიანზე ცდიან მელანომის პირველ ინდივიდუალიზებულ ვაქცინას უკვე ასობით ადამიანზე ცდიან
-
გადახედვაყველაზე დიდი ცხოველი, რომელსაც ხმელეთზე უარსებია — პატაგოტიტანი ყველაზე დიდი ცხოველი, რომელსაც ხმელეთზე უარსებია — პატაგოტიტანი
-
გადახედვაSETI-ს მეცნიერის თქმით, არამიწიერი სიცოცხლის აღმოჩენა გარდაუვალია და ამას ჯეიმს ვების ტელესკოპით შევძლებთ SETI-ს მეცნიერის თქმით, არამიწიერი სიცოცხლის აღმოჩენა გარდაუვალია და ამას ჯეიმს ვების ტელესკოპით შევძლებთ
-
-
-
-
გადახედვაილიაუნი მოსწავლეებისთვის ასტროფიზიკის პრაქტიკულ შეხვედრებს გამართავს — როგორ დავესწროთ ილიაუნი მოსწავლეებისთვის ასტროფიზიკის პრაქტიკულ შეხვედრებს გამართავს — როგორ დავესწროთ
-
-
გადახედვამკვლევრებმა 90 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური ფრინველის ნაკვალევი აღმოაჩინეს მკვლევრებმა 90 მილიონი წლის წინ მცხოვრები გიგანტური ფრინველის ნაკვალევი აღმოაჩინეს
-
გადახედვა29 აპრილს, პარლამენტი გენდერული კვოტირების გაუქმებაზე, პრეზიდენტის ვეტოს განიხილავს 29 აპრილს, პარლამენტი გენდერული კვოტირების გაუქმებაზე, პრეზიდენტის ვეტოს განიხილავს
-
-
გადახედვაკობახიძე: მიგრაციის ერთ-ერთი მიზეზი არის ის, რომ გახსნილია საზღვრები, ანუ ადვილია ქვეყნის დატოვება და ევროკავშირის ქვეყნებში გადასვლა კობახიძე: მიგრაციის ერთ-ერთი მიზეზი არის ის, რომ გახსნილია საზღვრები, ანუ ადვილია ქვეყნის დატოვება და ევროკავშირის ქვეყნებში გადასვლა
-
გადახედვა"ობობები" მარსზე — რატომ ჩნდება წითელ პლანეტაზე სეზონური მუქი ლაქები "ობობები" მარსზე — რატომ ჩნდება წითელ პლანეტაზე სეზონური მუქი ლაქები
-
გადახედვაკობახიძე აცხადებს, რომ ევროპარლამენტის რეზოლუციაში ვიზალიბერალიზაციაზე ჩანაწერს "ჩალის ფასი აქვს" კობახიძე აცხადებს, რომ ევროპარლამენტის რეზოლუციაში ვიზალიბერალიზაციაზე ჩანაწერს "ჩალის ფასი აქვს"
-
-
გადახედვალელო: ვუერთდებით 28 აპრილს დაანონსებულ ევროპულ მარშს, რათა კიდევ ერთხელ ვუთხრათ "კი" ევროპას და "არა" რუსულ კანონს! ლელო: ვუერთდებით 28 აპრილს დაანონსებულ ევროპულ მარშს, რათა კიდევ ერთხელ ვუთხრათ "კი" ევროპას და "არა" რუსულ კანონს!
-
გადახედვარუსული კანონის მეორე საკომიტეტო მოსმენა 29 აპრილს დაინიშნა რუსული კანონის მეორე საკომიტეტო მოსმენა 29 აპრილს დაინიშნა
-
გადახედვაალტ-ინფო აცხადებს, რომ საჯარო რეესტრმა მათი ახალი პარტიის, "ქართული იდეის" გაუქმების პროცესი დაიწყო ალტ-ინფო აცხადებს, რომ საჯარო რეესტრმა მათი ახალი პარტიის, "ქართული იდეის" გაუქმების პროცესი დაიწყო
-
გადახედვა18-წლიანი პატიმრობა მიესაჯა პირს, რომელმაც ყოფილი ცოლი დაჭრა, მისი ქმარი კი მოკლა 18-წლიანი პატიმრობა მიესაჯა პირს, რომელმაც ყოფილი ცოლი დაჭრა, მისი ქმარი კი მოკლა
-
გადახედვაოპოზიციური პარტიები 28 აპრილს, არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ დაანონსებულ ევროპულ მარშს უერთდებიან ოპოზიციური პარტიები 28 აპრილს, არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ დაანონსებულ ევროპულ მარშს უერთდებიან
-
გადახედვაქალს გულის მექანიკური ტუმბო და ღორის თირკმელი გადაუნერგეს — ისტორიაში პირველად ქალს გულის მექანიკური ტუმბო და ღორის თირკმელი გადაუნერგეს — ისტორიაში პირველად
კომენტარები