წერილები, რომლებიც ძმები ვან გოგებისა და დეგას ურთიერთობის დეტალებს გვაცნობს
ედგარ დეგას წერილების სრულ კრებულში, რომელიც ხელმისაწვდომი 15 ივნისიდან გახდება, ათი ისეთი წერილია შესული, სადაც ძმები ვან გოგები არიან მოხსენიებულნი. მათგან შვიდ ჩანაწერში დეგა თეო ვან გოგს საკუთარი ნამუშევრებისთვის თანხის გადახდას სთხოვს. თეო, ვინსენტის ძმა და გალერიის, Boussod & Valadon-ის მონმარტზე არსებული ფილიალის მენეჯერი, ერთ-ერთი პირველი ხელოვნების ნიმუშებით მოვაჭრე იყო, ვინც დეგას ნამუშევრებით დაინტერესდა.
ამ თემაზე დეგას ტიპურ შეტყობინებაში, რომელიც თავისივე სავიზიტო ბარათზე გაკვრით აქვს მიწერილი, ვკითხულობთ: "გამოიჩინეთ გულკეთილობა და ხვალ დილისთვის გამომიგზავნეთ ფული, მშრალზე ვარ დარჩენილი..."
1887 წლის 10 აგვისტოს დეგამ თეოს გალერეაში თანხის ასაღებად მოსამსახურე გაგზავნა: "გაიღეთ გულმოწყალება და ჩემს მოახლეს 1,500 ფრანკი გადაეცით", — ვკითხულობთ წერილში. იმის ხაზგასასმელად, რომ იგი გულმოდგინედ მუშაობდა, დეგა დასძენს: "ხვალ დილით მოდელი მეყოლება, ვის შიშველ სხეულსაც გამოვსახავ (ის ზურგით იჯდება ფეხებგადაჯვარედინებული). და თუკი დასრულებას მოვასწრებ, ორშაბათს უკვე გამოგზავნილი მექნება თქვენთვის ნამუშევარი".
იმავე წელს თეოს მიერ დეგასგან შეძენილ ნახატებს შორის იყო 1865 წლით დათარიღებული ნამუშევარი, ყვავილებიანი ლარნაკის გვერდით მჯდომი ქალი, რომელიც ამჟამად ნიუ-იორკში, მეტროპოლიტენის ხელოვნების მუზეუმში ინახება.
აღსანიშნავია, რომ ძმები ვან გოგები დეგას დიდი თაყვანისმცემლები იყვნენ. 1886 წელს, თეოსთან საცხოვრებლად გადასვლიდან სამი თვის თავზე, ვინსენტმა თავის მეგობარს, ჰორას ლივენსს პარიზში აღმოჩენილი თანამედროვე ხელოვნების შესახებ ინგლისურად მისწერა: "მართალია, ამ მიმდინარეობის წევრი არ ვარ, მაგრამ მაინც დიდად მოვინუსხე ზოგიერთი იმპრესიონისტული სურათით — კერძოდ, დეგას მიერ გამოსახული შიშველი სხეულებით და კლოდ მონეს პეიზაჟებით". სავარაუდოდ, ვინსენტი 1886 წლის გაზაფხულზე იმპრესიონისტების მერვე (და ბოლო) გამოფენაზე იმყოფებოდა, რომელზეც, თითქმის დარწმუნებით შეიძლება ითქვას, რომ დეგას 1885 წლის ნამუშევარი, ახალგაზრდა ქალი იმოსება, იყო წარდგენილი.
მოგვიანებით ვინსენტმა დაწერა თავისი მოსაზრება, თუ როგორ გამოსახავდა დეგა ქალის შიშველ სხეულს ასე ზედმიწევნით. მისი თქმით, ამ მხრივ მხატვრის წარმატების მიზეზი ის იყო, რომ დეგას ქალებისადმი სექსუალური ინტერესი არ ჰქონდა. ვინსენტმა ემილ ბერნარისადმი მიწერილ წერილში ეს აზრი მოურიდებელი პირდაპირობით გადმოსცა: "დეგას ქალები არ მოსწონს, რადგან იცის, რომ მათი მოწონება და მათთან ხშირი სექსი გონებრივად დაავადებდა და მხატვრობაში ხელმოცარულს გახდიდა".
1889 წლის იანვარს, მაშინ, როდესაც ვინსენტი საკუთარი ყურის დასახიჩრების შემდეგ ქალაქ არლის საავადმყოფოში დააწვინეს, მან თეოს მისწერა, რომ "საზარელ ტანჯვას" განიცდიდა, თუმცა ასეთ დროსაც კი "დეგაზე ეფიქრებოდა".
ამ პერიოდისთვის თეო დეგას საზოგადოებრივი თავყრილობებიდან უკეთ იცნობდა და 1890 წლის თებერვალში თავისი და, ვილი წაიყვანა მხატვართან შესახვედრად. დეგამ ვილს განუცხადა, რომ იგი ძველი ჰოლანდიელი ოსტატების ნახატებზე აღბეჭდილ პერსონაჟებს აგონებდა. ამის შემდეგ კი სიამაყით წარუდგინა მას თავისი რამდენიმე ნახატი. მოგვიანებით თეომ აღნიშნა, რომ ვილი "ნიუ ჟანრში შესრულებული ნამუშევრების არსს ძალიან კარგად ჩაწვდა".
1890 წელს ვინსენტმა სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა. მომდევნო იანვარს კი თეო სიფილისით გარდაიცვალა. ამის შემდეგ დეგამ Boussod & Valadon-ის ფინანსური მხარდაჭერა დაკარგა, რამაც თავდაპირველად კი აანერვიულა, თუმცა მომდევნო რამდენიმე წელში მან კომერციული თვალსაზრისით დიდ წარმატებას მიაღწია.
უნდა ითქვას, რომ დეგაც, თავის მხრივ, თავიდანვე იყო ვინსენტის შემოქმედების თაყვანისმცემელი და მისი ზოგიერთი ნახატიც კი შეიძინა. დეგას მეგობრის, დენიელ ჰელივის ჩანაწერების თანახმად, ხელოვანისთვის კოლექციონერობა ერთგვარ აკვიატებად იქცა. ერთხელ, 1895 წელს, დეგას საკუთარ სახლში წამოუძახია: "აქ არის ჩემი ვან გოგი და ჩემი სეზანი! ვყიდულობ! ვყიდულობ! თავს ვეღარ ვაკონტროლებ".
იმ წელს დეგამ 1887 წლით დათარიღებული ვან გოგის პარიზული ნახატი, ორი მოწყვეტილი მზესუმზირა, შეიძინა, რომელიც ამჟამად ბერნის სამხატვრო მუზეუმში ინახება. დეგამ ეს ნამუშევარი ხელოვნების ნიმუშებით მოვაჭრე ემბროუს ვოლარდისგან თავისი მოცეკვავის ორი ესკიზის სანაცვლოდ მიიღო.
დაახლოებით ამავე პერიოდში დეგამ შეიძინა ნატურმორტი, ყურძნები, ლიმონები, მსხლები და ვაშლები, რომელიც დღეს ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტში ინახება. ამასთან, იგი ფლობდა ვან გოგის ადრინდელ ნახატს, გლეხი ქალი აგროვებს თავთავს, რომელიც ამჟამად კერძო კოლექციაში ინახება.
თეოდორ რეფის რედაქტირებული ედგარ დეგას წერილების სამტომიანი კრებული 1,251 ორიგინალ, ფრანგულ ენაზე შესრულებულ წერილს, მათ ინგლისურენოვან თარგმანს და თანდართულ შენიშვნებს აერთიანებს. აქ თავმოყრილი მიმოწერების მეოთხედი აქამდე არასოდეს გამოქვეყნებულა.
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000 მამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000
-
გადახედვანინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს… ნინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს…
-
გადახედვაჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია ჯო უილსონი: ეუთო/ოდირის დასკვნის განხილვის შემდეგ, ვიმეორებ იმას, რაც უკვე ვთქვი: “ქართული ოცნების” დე ფაქტო ხელისუფლება არალეგიტიმურია
-
გადახედვათეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია თეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს სალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს
-
გადახედვამარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს მარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა სალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა
-
გადახედვათამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს თამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო! სალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო!
-
გადახედვარასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად რასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვა"ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება "ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვაუკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა უკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
კომენტარები