რატომ გვაღიზიანებს დაფაზე ფრჩხილების ჩამოსმის ხმა?
აღმოჩნდა, რომ შიმპანზეები ერთმანეთს საფრთხის არსებობას სწორედ ასეთი ხმებით აგებინებენ
ფოტო: Nils Kahle/Getty Images/iStockphoto
ალბათ დამეთანხმებით, რომ დაფაზე ფრჩხილების ჩამოსმის, ან თუნდაც თეფშზე ჩანგლის გასმის ხმა შემაძრწუნებელი თუ არა ძალიან გამაღიზიანებელი მაინც არის. მეცნიერები დიდი ხანია ცდილობენ გაარკვიონ თუ რატომ არის ეს ხმა ყველასათვის უსიამოვნო.
კვლევა აჩვენებს, რომ ამ გამაღიზიანებელ ხმებს და ბავშვის ტირილის ხმას მსგავსი სიხშირეები აქვს, რაც მიუთითებს, რომ ისინი გადარჩენასთან არის კავშირში. მაგალითად, ამ სიხშირეების მიმართ მგრძნობიარე ადამიანი უფრო მალე შეამჩნევს მომტირალ ბავშვს.
ასევე დადგინდა, რომ მსგავსი ხმების მოსმენისას ტვინის სმენისა და უარყოფითი ემოციების ცენტრებს შორის ძლიერი კავშირები მყარდება. მათ კვლევის ფარგლებში ეს ხმები ჩაიწერეს, შემდეგ კი მას მაღალი და დაბალი სიხშირეები ხელოვნურად მოაშორეს. აღმოჩნდა, რომ მაღალი სიხშირეების მოცილებისას ხმა მაინც არასასიამონვო შეგრძნებებს იწვევდა, ხოლო თუ მას დაბალ სიხშირეებს მოაშორებდნენ ხმა ცოტათი სასიამოვნოც კი ხდებოდა.
კიდევ ერთი საინტერესო ფაქტი ისაა, რომ ეს ხმები პრიმატების განგაშის სიგნალს ჰგავს. ცნობილია, რომ როდესაც შიმპანზეები რომელიმე მტაცებელს გადააწყდებიან, ან თუ მათ ჯანმრთელობას რაიმე საფრთხე დაემუქრება ისინი თავიანთ ჯგუფის წევრებს საფრთხის არსებობის შესახებ სწორედ ასეთი ხმის გამოცემით აგებინებენ. სავარაუდოა, რომ საფრთხის არსებობისას ადამიანის წინაპარი სახეობებიც სწორედ ასეთ ვოკალიზაციებს მიმართავდნენ. შესაძლებელია, რომ ჩვენი ტვინისათვის ეს ხმები კვლავ საფრთხესთან ასოცირდება და სწორედ ამიტომაც გვიჩნდება მისი გაგებისას ასეთი უარყოფითი შეგრძნებები.
-
ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს ლევან იოსელიანი დემონსტრაციების შემზღუდველ კანონებს საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრებს
გადახედვა
-
როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად როგორ ვმართოთ რისკები ინვესტირებისას — მარტივად
-
პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა პუტინმა თინა კანდელაკი ალექსანდრე ნეველის მედლით დააჯილდოვა
გადახედვა
-
ჩინეთში რობოტების სკოლა გახსნეს, რომელშიც მათ სახლის საქმეებს ასწავლიან ჩინეთში რობოტების სკოლა გახსნეს, რომელშიც მათ სახლის საქმეებს ასწავლიან
გადახედვა
-
ვიდეო: როგორ დაიწყო კოკა-კოლას ქარავნის ისტორია საქართველოში ვიდეო: როგორ დაიწყო კოკა-კოლას ქარავნის ისტორია საქართველოში
-
26 ფილმი, რომელსაც 2026 წელს ვიხილავთ 26 ფილმი, რომელსაც 2026 წელს ვიხილავთ
გადახედვა
-
გრიგოლ ლილუაშვილს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა გრიგოლ ლილუაშვილს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდა
გადახედვა
-
ჰილს კონსტრაქშენი ვაშლიჯვარში კომფორტ ჰილსის პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია ჰილს კონსტრაქშენი ვაშლიჯვარში კომფორტ ჰილსის პროექტს ახორციელებს — მხარდამჭერი საქართველოს ბანკია
-
ზაზა შათირიშვილი: საქართველოში დემოკრატიულობის პრობლემა არ არსებობს ზაზა შათირიშვილი: საქართველოში დემოკრატიულობის პრობლემა არ არსებობს
გადახედვა
-
ალასკაში ტუნდრა იწვის — უკანასკნელ 3000 წელში ხანძრები სწორედ ბოლო საუკუნეში გახშირდა ალასკაში ტუნდრა იწვის — უკანასკნელ 3000 წელში ხანძრები სწორედ ბოლო საუკუნეში გახშირდა
გადახედვა
-
მეუფე გიორგი ჯამდელიანის მკვლელობის მცდელობის საქმეში ფიგურანტი მონაზონი თეკლა კუბლაშვილი ეკლესიიდან განკვეთეს მეუფე გიორგი ჯამდელიანის მკვლელობის მცდელობის საქმეში ფიგურანტი მონაზონი თეკლა კუბლაშვილი ეკლესიიდან განკვეთეს
გადახედვა
-
რომელ ცხოველებში გვხვდება მონოგამია? — აი, "ერთგული" სახეობები რომელ ცხოველებში გვხვდება მონოგამია? — აი, "ერთგული" სახეობები
გადახედვა
-
რომელი სერიალები გამოდის 2026 წელს — პრემიერები და ახალი სეზონები რომელი სერიალები გამოდის 2026 წელს — პრემიერები და ახალი სეზონები
გადახედვა
-
გელა ხასაიას ადვოკატის განცხადებით, თავდასხმის ამსახველი ვიდეოჩანაწერები გამოძიებამ გაანადგურა გელა ხასაიას ადვოკატის განცხადებით, თავდასხმის ამსახველი ვიდეოჩანაწერები გამოძიებამ გაანადგურა
გადახედვა
- ანაკლიის საზღვაო ნავსადგური ეკონომიკის სამინისტროს გადაეცა ანაკლიის საზღვაო ნავსადგური ეკონომიკის სამინისტროს გადაეცა
-
რა შესაძლებლობებს ქმნის საქართველოს ბანკი მოსწავლეებისთვის STEM მიმართულებით? რა შესაძლებლობებს ქმნის საქართველოს ბანკი მოსწავლეებისთვის STEM მიმართულებით?
-
სანტა კლაუსის კვანტური სუპერპოზიცია — როგორ ასწრებს სანტა ყველაფერს? სანტა კლაუსის კვანტური სუპერპოზიცია — როგორ ასწრებს სანტა ყველაფერს?
გადახედვა
-
ევროკომისია აშშ-ის მიერ ევროპელი პირებისთვის სავიზო შეზღუდვების დაწესებას გმობს ევროკომისია აშშ-ის მიერ ევროპელი პირებისთვის სავიზო შეზღუდვების დაწესებას გმობს
გადახედვა
-
ოკუპირებულ ცხინვალში სამოქალაქო აქტივისტ თამარა მეარაყიშვილს 2-თვიანი წინასწარი პატიმრობა შეუფარდეს ოკუპირებულ ცხინვალში სამოქალაქო აქტივისტ თამარა მეარაყიშვილს 2-თვიანი წინასწარი პატიმრობა შეუფარდეს
გადახედვა
-
თამარ ჩერგოლეიშვილი: იზოლაცია თუ გაგრძელდა და ავტოკრატია განმტკიცდა, ეს ფასიც სანატრელი ექნება 90%-ს. ფასის პრობლემის გადაჭრა რეჟიმის ცვლილებაა თამარ ჩერგოლეიშვილი: იზოლაცია თუ გაგრძელდა და ავტოკრატია განმტკიცდა, ეს ფასიც სანატრელი ექნება 90%-ს. ფასის პრობლემის გადაჭრა რეჟიმის ცვლილებაა
გადახედვა
-
18 000 წლის წინ უკრაინის ტერიტორიაზე "სახლებს" მამონტის ძვლებისგან აშენებდნენ — კვლევა 18 000 წლის წინ უკრაინის ტერიტორიაზე "სახლებს" მამონტის ძვლებისგან აშენებდნენ — კვლევა
გადახედვა
კომენტარები