ყავის სურნელი, ქარი, მზის სხივები და კიდევ ბერი რამ, ეს ყველაფერი შეიძლება სიმულაცია იყოს.

ფილოსოფიური არგუმენტის თანახმად, ეს ყველაფერი შეიძლება ისეთივე რეალობა იყოს როგორც ეკრანის ერთი პიქსელი. ამას სიმულაციის ჰიპოთეზა ჰქვია. ჰიპოთეზის თანახმად, თუ კაცობრიობა საკმარისად დიდხანს იარსებებს ის სხვა სამყაროების სიმულაციას მოახდენს. და მაშინ არ უნდა გაგვიკვირდეს, რომ თავად ჩვენი სამყაროც ერთ-ერთი იყოს უამრავი სიმულაციიდან.

თუ ეს ასეა, ყველაფერი, რასაც ჩვენ განვიცდით, არის რაღაცის მოდელი, ამოღებული რომელიმე რეალობიდან.

ეს უფრო სააზროვნო ექსპერიმენტია, ვიდრე თეორია, თუმცა ბევრი მეცნიერი მას სერიოზულად განიხილავს. და აი სწორედ ასეთი საკითხის განხილვისას მეცნიერები თითქოს "მინიშნებას" წააწყდნენ.

ინფოდინამიკის მეორე კანონი, რომელიც პორტსმუთის უნივერსიტეტის ფიზიკოსმა მელვინ ვოპსონმა და მათემატიკოსმა სერბან ლეპადატუმა შეიმუშავეს სიმულაციის თეორიას ემხრობა. მოდელის თანახმად, ეს ყველაფერი არაფერია, თუ არა ზეკომპიუტერის მიერ წარმოებული სიმულაცია.

"ინფორმაციის დინამიკის მეორე კანონის (ინფოდინამიკის) 2022 წლის აღმოჩენა ფიზიკასა და ინფორმაციას შორის კვეთას სწავლობს. ჩვენს ნაშრომში ხელახლა განვიხილეთ ინფოდინამიკის მეორე კანონი. ჩვენ ეს ციფრულ ინფორმაციასთან, გენეტიკურ ინფორმაციასთან, ატომურ ფიზიკასთან, მათემატიკურ სიმეტრიასა და კოსმოლოგიასთან დავაკავშირეთ. ეს ერთგვარი მტკიცებულებაა, რომ სამყარო, შესაძლოა, იმიტირებული იყოს", — აღნიშნა AIP Physics-ში გამოქვეყნებულ ნაშრომში ვოპსონმა.

ვოპსონისა და ლეპადატუს ინფოდინამიკის მეორე კანონი ეფუძნება თერმოდინამიკის მეორე კანონს. ამ კანონის მიხედვით, სამყაროში მიმდინარე ბუნებრივი პროცესები დასრულდება ენერგიის დაკარგვით, რაც საბოლოოდ სისტემის უწესრიგობამდე დადის და ენტროპის დონეს ზრდის.

შემდეგი პოდკასტი: ენტროპია — სამყაროს ფუნდამენტი და ქაოსი

ვოპსონი, რომლის მიხედვითაც, ინფორმაცია მატერიის ფორმად უნდა ჩაითვალოს ვარაუდობდა, რომ იგივე უნდა იყოს საინფორმაციო სისტემების შემთხვევაშიც. ანუ, ინფორმაციის სისტემის უწესრიგობაც უნდა გაიზარდოს.

თუმცა, ორი განსხვავებული ინფორმციული სისტემის — ციფრულ მონაცემთა საცავისა და რნმ-ის გენომის შესწავლით აღმოაჩინა, რომ ეს ასე არ არის. ინფოდინამიკის მეორე კანონი ითხოვს, რომ "ინფორმაციის ენტროპია" ან დარჩეს იმავე დონეზე, ან სულაც შემცირდეს დროთა განმავლობაში.

"მაშინ ვხვდებოდი, რომ ამ აღმოჩენას შორსმიმავალი გავლენა ჰქონდა სხვადასხვა სამეცნიერო დისციპლინაზე. ამის შემდეგ უკვე კანონის ტესტირება მინდოდა და იმის გარკვევა, რამდენად შეიძლება ჰიპოთეზის მეცნეირებაში მოქცევა", — თქვა ვოპსონმა.

ახალ ნაშრომში ფიზიკოსი იკვლევს რას ნიშნავს ეს ახალი კანონი სხვადასხვა სფეროსთვის, როგორიცაა გენეტიკა, კოსმოლოგია, ატომური ფიზიკა, სიმეტრია და, რა თქმა უნდა, სიმულაციის ჰიპოთეზა.

გენეტიკის მხრივ, ვოპსონმა SARS-CoV-2-ის სხვადასხვა ვარიანტები გააანალიზა. მან აღმოაჩინა, რომ მუტაციების მსვლელობებთან ერთად, ყველა შესწავლილ ვარიანტში ინფორმაციის ენტროპიის შემცირება იყო. ეს მიუთითებს, რომ არსებობს რაღაცა მექანიზმი, რომელიც მუტაციას ინფოდინამიკის მეორე კანონის მიხედვით არეგულირებს და არა შემთხვევითობა.

შემდეგი პოდკასტი: ვცხოვრობთ თუ არა კომპიუტერულ სიმულაციაში

და სიმეტრიის გავრცელება სამყაროში — პატარა ფიფქიდან განსაცვიფრებელ სპირალურ გალაქტიკამდე — შეიძლება აიხსნას ინფოდინამიკის მეორე კანონითაც.

ფოტო: AIP Advances

"სიმეტრიის პრინციპები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ბუნების კანონებთან მიმართებაში, მაგრამ აქამდე მცირე ახსნა თუ იყო იმის შესახებ, რატომაა ეს ასე. მიღებული შედეგები აჩვენებს, რომ მაღალი სიმეტრია შეესაბამება ინფორმაციის ენტროპიის ყველაზე დაბალ მდგომარეობას. ეს პოტენციურად ბუნების სიმეტრიისკენ მიდრეკილებას ხსნის. ეს მიდგომა, სადაც ზედმეტი ინფორმაცია იშლება, კომპიუტერის მიერ ნარჩენების კოდის წაშლას წააგავს. ეს თითქოს მეხსიერების დაზოგვის მიზნით ხდებოდეს. არ იქნება გაზივიადებული თუ ვიტყვით, რომ ეს ყველაფერი მინიშნებაა, რომ სიმულაციაში ვცხოვრობთ", — ამბობს ვოპსონი.

შემდეგი ნაბიჯები ამ აღმოჩენების ექსპერიმენტულად შემოწმება იქნება. თუ სიმულაციაში მართლაც ვცხოვრობთ, მაშინ ინფორმაცია სამყაროს ფუნდამენტური საშენი მასალაა, ისე როგორც ბიტებია კომპიუტერში ინფორმაციის ფუნდამენტური ერთეული. და როგორც ვოპსონი ვარაუდობს, მას მასა უნდა გააჩნდეს.

თუ ეს ასეა, მაშინ ის შეიძლება ინფორმაციის განადგურების გზით გამოვლინდეს — ანუ, ნაწილაკებისა და ანტინაწილაკების შეჯახებისას.

ეს ყველაფერი კიდევ უფრო ბევრ შეკითხვას აჩენს, ვიდრე პასუხებს. და მაინც, ჩვენ ვიცით, რომ ჯერ ძალიან ცოტა რამ ვიცით — წინ რაღაც ამოუცნობი ელის ამოცნობას!

კვლევა AIP Physics-ში გამოქვეყნდა.

თუ სტატიაში განხილული თემა და ზოგადად: მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სფერო შენთვის საინტერესოა, შემოგვიერთდი ჯგუფში – შემდეგი ჯგუფი.