გრენლანდიელი ქალები, რომელთაც კონტრაცეპტივები მოტყუებით მისცეს, დანიისგან კომპენსაციას ითხოვენ
გრენლანდიაში მცხოვრები ქალები, რომელთაც წარსულში ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები მათი ნების საპირისპიროდ მისცეს, დანიის მთავრობისგან კომპენსაციის გადახდას ითხოვენ.
ეროვნული არქივიდან მოპოვებული ჩანაწერებით ირკვევა, რომ 1966 წლიდან 1970 წლამდე გრენლანდიაში სულ მცირე 4 500 ქალს (მათ შორის, მოზარდებს) საშვილოსნოსშიდა კონტრაცეპტივი ("სპირალი") ისე მისცეს, რომ მათ ამაზე არაფერი იცოდნენ — შესაბამისად, არც თანხმობა ჰქონდათ გაცხადებული. კამპანია კუნძულის მკვიდრ მოსახლეობაში შობადობის ზრდის შეზღუდვას ისახავდა მიზნად. შედეგად, დანიის მაუწყებლის ცნობით, 1969 წლის ბოლოსთვის იმ გრენლანდიელი ქალების 35 პროცენტს, რომელთაც შვილის გაჩენა შეეძლოთ, კონტრაცეპტივი ამ შესაძლებლობას ართმევდა.
როგორც ცნობილია, ამ პრაქტიკას გრენლანდიაში 1975 წლამდე ჰქონდა ფეხი მოკიდებული, თუმცა, BBC-ის ცნობით, კუნძულზე ქალების რეპროდუქციული უფლებების დარღვევა კიდევ ათწლეულები გაგრძელდა. ერთი მოწმე ირწმუნება, რომ კონტრაცეპტივი მას 2009 წელს მისცეს, მეორეს თქმით კი — 2014-ში. ორივე შემთხვევაში ეს პირის თანხმობის გარეშე მოხდა.
საქმის გამოსაძიებლად დანიისა და გრენლანდიის მთავრობებმა კომისიაც კი შექმნეს, თუმცა, მათი დასკვნა შეიძლება 2025 წლის გაზაფხულამდე არ გახდეს ცნობილი. გრენლანდიაში მცხოვრები ქალები კი კომპენსაციის დაუყოვნებლივ გადახდას მოითხოვენ.
"გამოძიების შედეგების ლოდინი არ გვინდა", — ამბობს კომპენსაციის მოთხოვნის ინიციატორი, ფსიქოლოგი და აქტივისტი ნაია ლიბერთი, — "ჩვენ ვბერდებით. მათგან ყველაზე ხნიერები, ვისაც 1960-იანებში კონტრაცეპტივები მისცეს, 1940-იანებში არიან დაბადებულები და უკვე 80 წელს უკაკუნებენ. დაუყოვნებლივი მოქმედება გვსურს".
ლიბერთის თქმით, ზოგიერთ შემთხვევაში კონტრაცეპტივი გოგოების სხეულისთვის მეტისმეტად დიდი აღმოჩნდა, რამაც მათ ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები შეუქმნა. ბევრმა კი გინეკოლოგისგან მხოლოდ ცოტა ხნის წინ შეიტყო ამ პრობლემების გამომწვევი მიზეზი. აქტივისტი ამბობს, რომ დანიის მაშინდელი მთავრობა გრენლანდიის მოსახლეობის კონტროლს ფულის დასაზოგად ცდილობდა; კუნძული ხომ დღემდე დანიის დაქვემდებარებაში რჩება.
არქტიკისა და ატლანტის ოკეანეებს შორის მოქცეული გრენლანდია, რომელიც მეტწილად მკვიდრი ხალხით, ინუიტებითაა დასახლებული, 1953 წლამდე დანიის კოლონია იყო. ტერიტორიას დღეს უკვე აქვს საკუთარი დროშა, ენა და ჰყავს პრემიერმინისტრიც კი. თუმცა, თავდაცვის, ფინანსური, საგარეო და სასამართლო სისტემები ჯერ კიდევ დანიიდან იმართება.
დანიამ შარშან ექვს ინუიტს მოუბოდიშა და კომპენსაციაც გადაუხადა 1950-იან წლებში ოჯახებიდან მათი წაყვანის გამო. მაშინ ეს გრენლანდიაში დანიურენოვანი ელიტის ჩამოყალიბების გეგმის ნაწილი იყო.
-
გადახედვახმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე ხმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე
-
გადახედვაUEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა UEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ ქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ
-
გადახედვაირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება" ირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება"
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვალილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა ლილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვა246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა" 246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა"
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
გადახედვაწალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა წალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
კომენტარები