მალე პირველად გაიყიდება ხორცი, რომელიც ცხოველების დახოცვის გარეშე დაამზადეს
ფოტო: Hampton Creek/Eat Just
კულტივირებული ხორცი, რომელიც ცხოველების დახოცვის გარეშე მიიღეს ბიორეაქტორებში, მარეგულირებელი ავტორიტეტის მიერ პირველად გახდა გასაყიდად ნებადართული. ეს მიღწევა ხორცის ინდუსტრიის განვითარების ერთ-ერთი საკვანძო მომენტია.
"ქათმის ლუკმები", რომელიც ამერიკულმა კომპანია Eat Just-მა შექმნა, სინგაპურის საკვების სააგენტოს უსაფრთხოების შემოწმება წარმატებით გაიარა, რამაც შეიძლება ისეთ მომავალს გაუღოს კარი, რომელშიც, კომპანიის თქმით, ყველანაირი ხორცი საქონლის დახოცვის გარეშე შეიძლება იწარმოოს.
ქათმის, საქონლისა და ღორის კულტივირებულ ხორცს ახლა ათობით ფირმა ქმნის იმ მიზნით, რომ შეამციროს საქონლის ინდუსტრიული წარმოების გავლენა კლიმატურ და ბუნებრივ კრიზისებზე, ასევე იმისთვის, რომ უზრუნველყოს უფრო სუფთა, მინარევებისა და სისასტიკისგან თავისუფალი ხორცი. ამჟამად ხორცის მისაღებად ყოველდღიურად დაახლოებით 130 მილიონ ქათამს და 4 მილიონ ღორს ხოცავენ. წონის მიხედვით, დედამიწაზე არსებული ძუძუმწოვრების 60% საქონელია, 36% არიან ადამიანები, ხოლო 4% — ველური ცხოველები.
Eat Just-ის პროდუქტისთვის უჯრედებს 1200-ლიტრიან ბიორეაქტორში ზრდიან, შემდეგ კი მცენარეულ ინგრედიენტებთან ურევენ. კომპანიის თქმით, თავდაპირველად ასეთი ხორცის ხელმისაწვდომობა შეზღუდული იქნება და "ქათმის ლუკმები" სინგაპურის რესტორანში გაიყიდება. ეს პროდუქტი ბევრად ძვირი ეღირება, ვიდრე სტანდარტული ქათამი, სანამ წარმოება არ გაიზრდება, თუმცა Eat Just აცხადებს, რომ საბოლოოდ ის გაიაფდება.
პროცესის დასაწყებად გამოყენებული უჯრედები უჯრედების ბანკიდან აიღეს და მათ მისაღებად საჭირო არ იყო ქათმების დახოცვა, რადგან უჯრედების მოპოვება ცოცხალი ცხოველების ბიოფსიითაცაა შესაძლებელი. უჯრედების გამოსაზრდელად საჭირო ნივთიერებები მთლიანად მცენარეებიდან აიღეს.
სინგაპურის წარმოების ხაზისთვის საკვები არე მოიცავს ძროხის ფეტალურ შრატს, რომელსაც ფეტალური სისხლიდან იღებენ, თუმცა მოხმარებამდე ხორცი დიდწილად უკვე დაცლილია მისგან. კომპანიის თქმით, წარმოების შემდეგ ხაზში მცენარეულ შრატს გამოიყენებენ, თუმცა ის მაშინ არ იყო ხელმისაწვდომი, როცა სინგაპურის მიერ ამ პროდუქტის დამტკიცების პროცესი დაიწყო ორი წლის წინ.
სამეცნიერო კვლევების სერიამ აჩვენა, რომ მდიდარ ქვეყნებში ადამიანები უფრო მეტ ხორცს ჭამენ, ვიდრე ეს ჯანსაღია მათთვის ან პლანეტისთვის. კვლევები აჩვენებს, რომ ხორცის მოხმარების შემცირება აუცილებელია კლიმატის კრიზისთან საბრძოლველად, ზოგი მეცნიერი კი ამბობს, რომ ეს გარემოს დაცვის საუკეთესო გზაა, რომლის არჩევაც რიგით ადამიანს შეუძლია.
კომპანიებს, რომლებიც ხორცს ლაბორატორიაში ქმნიან, სჯერათ, რომ ეს პროდუქტი,სავარაუდოდ, ერთგულ ხორცისმჭამელებს ტრადიციულ მეთოდებზე უარს ათქმევინებს. ზოგისთვის ვეგანური დიეტა არამიმზიდველია, მცენარეულად შექმნილი ხორცის ჩამნაცვლებლები კი ტრადიციული ხორცის ტექსტურასა და გემოს ყოველთვის არ იმეორებს. ბიორეაქტორებში კულტივირებული ხორცი აგრეთვე ცხოველური ნარჩენებიდან ბაქტერიულ დაბინძურებასა და ცხოველებზე ანტიბიოტიკებისა და ჰორმონების ჭარბ გამოყენებას უვლის გვერდს.
ამჟამად კულტივირებული ხორცის მცირემასშტაბიან წარმოებას ენერგიის შედარებით მაღალი რაოდენობით გამოყენება სჭირდება, შესაბამისად, მაღალია ნახშირორჟანგის ემისიაც, თუმცა მწარმოებლები ამბობენ, რომ წარმოების გაზრდის შემდეგ ემისია გაცილებით ნაკლები იქნება და კულტივირებული ხორცისთვის უფრო ნაკლები წყალი და მიწა იქნება საჭირო, ვიდრე ტრადიციული ხორცისთვის.
"ვფიქრობ, რომ ასეთი ხორცის დამტკიცება ბოლო ათწლეულებში საკვები ინდუსტრიის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მიღწევაა. ეს ღია კარია და ახლა ჩვენზე და სხვა კომპანიებზეა, რომ ეს შანსი გამოვიყენოთ. იმედი მაქვს, რომ უახლოეს რამდენიმე წელიწადში მივიღებთ სამყაროს, სადაც ხორცის უმეტესობას არ სჭირდება თუნდაც ერთი ცხოველის მოკვლა ან ერთი ხის მოჭრა", — განაცხადა Eat Just-ის წარმომადგენელმა ჯოშ ტეტრიკმა.
მიუხედავად ამისა, მან განაცხადა, რომ ჯერ კიდევ არსებობს მნიშვნელოვანი გამოწვევები, მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანი კი კულტივირებულ ხორცზე მომხმარებელთა რეაქციაა:
"არის თუ არა ის სხვანაირი? რა თქმა უნდა. იმედი გვაქვს, რომ მომხმარებლებთან გამჭვირვალე კომუნიკაციის შედეგად გავიგებთ, რა არის ეს და რით განსხვავდება ტრადიციული ხორცისგან, რითაც გამარჯვებას მოვახერხებთ. თუმცა ამის გარანტია არ არსებობს", — თქვა მან. ასევე დაამატა, რომ კულტივირებული ქათამი საკვები ნივთიერებების თვალსაზრისით ისეთივე იყო, როგორიც ტრადიციული ხორცი.
Eat Just-ს არაცხოველური პროდუქტის გაყიდვაში გამოცდილება აქამდეც ჰქონია, მაგალითად, მცენარეული კვერცხებისა და ვეგანური მაიონეზის.
-
შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ
გადახედვა
-
სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა
გადახედვა
-
ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი
-
12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა 12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა
-
კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა
გადახედვა
-
შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი
გადახედვა
-
სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით
გადახედვა
-
Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს
გადახედვა
-
ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ! ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ!
გადახედვა
-
დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს" დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს"
გადახედვა
-
IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს
გადახედვა
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში Black Friday საქართველოში — თიბისის როლი მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაში
-
ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა ვახტანგ გომელაური BBC-ის გამოძიებასთან დაკავშირებით დაიკითხა
გადახედვა
-
სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება სელფი მობაილი ქსელის სიახლეებს ახალი კამპანიით გვიყვება
-
ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი" ნინო წილოსანი: "ჩახუნაშვილი მეცოდება კიდეც, ის არის დაზიანებული ფსიქიკის, არასწორ გარემოში გაზრდილი"
გადახედვა
-
TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის TI: ყულევის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხანა საქართველოში რუსული ნავთობის რეალური ანდა ფიქტიური გადამუშავების და ექსპორტზე საქართველოს სახელით გატანის ალბათობას ზრდის
გადახედვა
-
თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს თიბისი საახალწლო შეთავაზებებს იწყებს
-
საქართველოს ბანკის პარტნიორმა კომპანია აგროჰაბმა ქუთაისში ახალი ფილიალი გახსნა საქართველოს ბანკის პარტნიორმა კომპანია აგროჰაბმა ქუთაისში ახალი ფილიალი გახსნა
-
ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა ჩეჩნეთში, "გროზნო სითის" ცათამბჯენში აფეთქება მოხდა
გადახედვა
კომენტარები