რა არის ყრდელი?
მას შემდეგ, რაც ლუნა მაზიაშვილმა ყრდელის ბიზნესი დაიწყო და კარლსრუეში გამართულ მებოსტნეობის საერთაშორისო ფორუმზე უცხოელებიც დააინტერესა, ინტერესი საქართველოში ამ მცენარის მიმართ, რომელსაც ამ სახელით თითქმის არავინ იცნობდა, ერთიორად გაიზარდა.
სერიალ ჩემი ცოლის დაქალებში გამოჩენილი ახალი პერსონაჟის, ლუნა (მთვარისა) მაზიაშვილისა და მის მიერ ექსპორტზე გატანილი ყრდელის პოპულარობამ, ალბათ, სერიალის შემქმნელთა მოლოდინსაც გადააჭარბა. ბევრმა მიაშურა გუგლის საძიებო სისტემას იმის გასაგებად, თუ რა მცენარეა ყრდელი, რომელიც სალათებში აქტიურად გამოიყენება და რომელიც, თურმე, ღორჯოსაც უხდება.
პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ხელმძღვანელმა, გიორგი კეკელიძემ ფეისბუკზე დაწერა, რომ ბიბლიოთეკის გიგანტურ ელექტრონულ რესურსებში, ყველაზე მეტი ნახვა, ბოლო ორი დღეა, ყრდელს აქვს.
სწორედ პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ონლაინ, ბოტანიკურ ლექსიკონში წერია, რომ ყრდელი არის იგივე სალათა, დიახ, სალათა, რომელიც ხილ-ბოსტნეულის მაღაზიებსა და ბაზრობებზე იყიდება და რომელსაც ძალიან ხშირად მივირთმევთ.
მცენარეს ლათინურად ეწოდება Lactuca sativa (მეორენაირად Lettuce) და მისი არაერთი სახეობა არსებობს.
ვიკიპედიის მიხედვით, სალათა (Lactuca sativa), იგივე ყრდელი, ერთწლოვანი ბოსტნეული მცენარეა რთულყვავილოვანთა ოჯახისა. კულტურაში გავრცელებულია თითქმის ყველგან. იზრდება ველურადაც. სალათა ჯერ ივითარებს ფოთლებს ფესვიდანვე, შემდეგ - ძლიერ განტოტვილ საყვავილე ღეროს, რომლის სიმაღლე 60-120 სმ-ს აღწევს. ის სიცივეგამძლე, სინათლისა და ტენის მოყვარული მცენარეა, იყენებენ საჭმელად. შეიცავს C, B, PP და სხვა ვიტამინებს, კაროტინს, რკინისა და ფოსფორის მარილებს. ყრდელის სახესხვაობებია ფოთლოვანი სალათა, თავიანი სალათა და რომენის სალათა.
საქართველოში უმეტესად ფოთლოვანი სალათის ადგილობრივი ფორმებია გავრცელებული. სალათა მრავლდება თესლით, ზოგჯერ ჩითილით.
ცნობილია ყრდელის ველური ჯიშიც, რომელსაც ქართულად ველის ყრდელი, ლათინურად კი Lactuca Serriola ეწოდება. ბოტანიკური ლექსიკონის მიხედვით, ველის ყრდელს სხვანაირად ღორის ქადას ეძახიან. როგორც ჩანს, ეს მცენარე საქართველოს თითქმის ყველა კუთხეშია გავრცელებული, რადგან მას სხვადასხვა მხარეში სხვადასხვა სახელი აქვს:
- კახური, ქიზიყური – ქადუნა;
- ხევსურული – ხარნია;
- თუშური – ხარნუყა;
- ზემოიმერული – ბატიკბილა, ხავარტა;
- ლეჩხუმური – ბატიბალახი;
- აჭარული – ნარკოკობა;
- მესხური – ბატისასუქა;
- სულხან-საბა–ორბელიანი – ხასი, ველის ყრდელი;
- მეგრული – ბჟალე;
- სვანური – მგლჯა;
ამავე ლექსიკონის მიხედვით, ველის ყრდელის სხვა სინონიმებია: ბატიბალახი, ბატიკბილა, ბატისასუქა, ნარკოკობა, ქადუნა, ხარნუყა, ხავარტა, ხარნია, ხასი, ყროლა.
-
გადახედვარა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად რა ასაკში მიაჩნიათ ადამიანი ხანდაზმულად
-
გადახედვამკვლევრებმა კოსმოსში ახალი მოლეკულა აღმოაჩინეს მკვლევრებმა კოსმოსში ახალი მოლეკულა აღმოაჩინეს
-
გადახედვამოლაპარაკებები არ დაიწყება, ვიდრე ეს კანონი დღის წესრიგშია — ევროპარლამენტის რეზოლუციის საბოლოო პროექტი მოლაპარაკებები არ დაიწყება, ვიდრე ეს კანონი დღის წესრიგშია — ევროპარლამენტის რეზოლუციის საბოლოო პროექტი
-
-
გადახედვაბორელი: ჩვენი კარი ღიაა, მოვუწოდებ საქართველოს ლიდერებს, გამოხატონ მოქალაქეების მოლოდინები და ქვეყანა ევროკავშირის გზას არ ააცდინონ ბორელი: ჩვენი კარი ღიაა, მოვუწოდებ საქართველოს ლიდერებს, გამოხატონ მოქალაქეების მოლოდინები და ქვეყანა ევროკავშირის გზას არ ააცდინონ
-
-
გადახედვამესტიის მერი დეკლარაციაში ქონებას მალავს — TI მესტიის მერი დეკლარაციაში ქონებას მალავს — TI
-
-
-
-
-
-
გადახედვაროდის გაჩნდნენ დედამიწაზე მანათობელი ცხოველები? — კვლევა როდის გაჩნდნენ დედამიწაზე მანათობელი ცხოველები? — კვლევა
-
გადახედვაბრძოლა გრძელდება, აქციებზე შევხვდებით — ლაზარე გრიგორიადისის პირველი განცხადება გათავისუფლების შემდეგ ბრძოლა გრძელდება, აქციებზე შევხვდებით — ლაზარე გრიგორიადისის პირველი განცხადება გათავისუფლების შემდეგ
-
გადახედვალაზარე გრიგორიადისი თავისუფალია ლაზარე გრიგორიადისი თავისუფალია
-
გადახედვაშეიმუშავეს ხელოვნური ინტელექტი, რომელსაც ადამიანის დნმ-ის რედაქტირება შეუძლია შეიმუშავეს ხელოვნური ინტელექტი, რომელსაც ადამიანის დნმ-ის რედაქტირება შეუძლია
-
-
-
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილმა ლაზარე გრიგორიადისი შეიწყალა სალომე ზურაბიშვილმა ლაზარე გრიგორიადისი შეიწყალა
-
გადახედვა"იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება "იდენტიფიცირებულნი იქნებიან ის პირები, რომლებიც აქციის მონაწილეებს საავტომობილო გზების პარალიზებისკენ მოუწოდებენ" — შსს-ს განცხადება
კომენტარები