2020 წლიდან აბიტურიენტებს უნივერსიტეტებში მოსახვედრად სამი სავალდებულო საგნის ჩაბარება მოუწევთ. სავალდებულო საგნების ჩამონათვალში, როგორც დაანონსებული იყო, არ მოხვდა ზოგადი უნარების გამოცდა. ახალი მოდელის პრეზენტაცია განათლების სამინისტროში, დღეს, 7 აგვისტოს გაიმართა.

ორი საგნის ჩაბარება სავალდებულო იქნება, მესამეს კი აბიტურიენტები სასურველი მიმართულების სპეციფიკიდან გამომდინარე ჩააბარებენ.

გამოცდების ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელის, სოფო გორგოძის თქმით, ცვლილებები საგამოცდო სისტემაში კვლევებისა და დაგროვილი გამოცდილების შედეგად შეიმუშავეს. მან არსებული სისტემის ხარვეზზე გაამახვილა ყურადღება და თქვა, რომ აბიტურიენტები მათი პროფესიისთვის არარელევანტურ საგნებს ირჩევდნენ.

"ტექნიკური მიმართულებით თუ სურდა ჩაბარება, ირიცხებოდა ჰუმანიტარული მიმართულების პროგრამებით. ერთ-ერთ პრობლემა იყო ის, რომ დამატებითი ბარიერი იყო შექმნილი იმ აბიტურიენტებისთვის, რომლებიც სახელოვნებო და სასპორტო მიმართულებაზე აბარებდნენ".

სოფო გორგოძემ სტატისტიკური ინფორმაცია გამოაქვეყნა, რომლის მიხედვითაც საინჟინრო ფიზიკის მიმართულებაზე 75 პროცენტი ირიცხებოდა ისტორია/გეოგრაფიით. ჯამში, 2018 წელს ინფორმატიკა/კომპიუტერულ მეცნიერებებზე აბიტურიენტთა 49% ჰუმანიტარული საგნებით ჩაირიცხა.

"შედეგად, აბიტურიენტების მზაობა არ იყო სათანადო, ეს იწვევდა ჩამორჩენას და მცირე ნაწილი, ვინც ჩააბარა ფიზიკა-მათემატიკა პროგრამისადმი ინტერესს კარგავდა და ეს აისახებოდა სწავლების ხარისხზე", — განმარტა სოფო გორგოძემ.

ცვლილებების მიხედვით, სავალდებულო საგნები იქნება:

  • ქართული ენა და ლიტერატურა;
  • უცხო ენა;
  • მესამე გამოცდა დამოკიდებული იქნება პროგრამებზე, ტექნიკურ და საბუნებისმეტყველო მიმართულებებზე აბიტურიენტები მათემატიკას, ჰუმანიტარულზე — ისტორიას, ხოლო პროგრამის სპეციფიკიდან გამომდინარე, სოციალური ან საზოგადოებრივი მეცნიერების არჩევისას, ისტორიას ან მათემატიკას ჩააბარებენ.

უმაღლესი სასწავლებლები, სურვილის შემთხვევაში, მეოთხე გამოცდას შემდეგი საგნების ჩამონათვალიდან დააწესებენ: ბიოლოგია, ქიმია, ფიზიკა, ზოგადი უნარები, გეოგრაფია, ლიტერატურა, სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება, სამოქალაქო განათლება.

"საგნობრივ გამოცდაში შემოწმდება არა მხოლოდ ფაქტობრივი მასალის ცოდნა, არამედ ისეთი მნიშვნელოვანი უნარები, როგორებიც არის კრიტიკული აზროვნების, ინფორმაციის ადეკვატურად დამუშავების, შეფასების, ლოგიკური და არგუმენტირებული მსჯელობის უნარი", — განმარტავენ განათლების სამინისტროში.

უმაღლესი სასწავლებლები სურვილის შემთხვევაში, მეოთხე გამოცდას შემდეგი საგნების ჩამონათვალიდან დააწესებენ: ბიოლოგია, ქიმია, ფიზიკა, ზოგადი უნარები, გეოგრაფია, ლიტერატურა, სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება, სამოქალაქო განათლება.

გორგოძე განმარტავს, რას დაეყრდნო გამოცდების ეროვნული ცენტრი, როცა სავალდებულო საგნად ისტორიასა და გეოგრაფიას შორის, არჩევანი ისტორიაზე შეაჩერა:

"ყველაზე მასშტაბურ საგნად ისტორია ჩაითვალა. ისტორია მოიცავს ხელოვნებასაც, ფილოსოფიასაც, გეოგრაფიასაც, ქვეყნისა და მსოფლიოს ისტორია. მე-7 კლასიდან მე-12-მდე ისწავლება უწყვეტად. ისტორია არ არის მეფეების სახელები და თარიღები, ისტორია არის კრიტიკული აზროვნება, მიზეზშედეგობრივი კავშირების დანერგვა, კრიტიკა და ა.შ".

ჯანდაცვის საგანმანათლებლო პროგრამები

ჯანდაცვის საგანმანათლებლო პროგრამებზე სავალდებულო ოთხი გამოცდა იქნება:

  1. ქართული ენა და ლიტერატურა;
  2. უცხოური ენა;
  3. ბიოლოგია;
  4. მათემატიკა/ქიმია/ფიზიკა (აბიტურიენტი ირჩევს მინიმუმ ერთს). მეოთხე საგნისათვის გამოყოფილი იქნება კვოტირებული ადგილები, თითოეულ საგანზე არანაკლებ 30%-ისა.

შემოქმედებითი პროგრამები

დღეს არსებული მოდელით, შემოქმედებით საგანმანათლებლო პროგრამებზე აბიტურიენტები სამ სავალდებულო გამოცდას და შემოქმედებით ტურს აბარებდნენ. 2020 წლიდან სახელოვნებო-შემოქმედებით/სასპორტო საგანმანათლებლო პროგრამებზე ჩასარიცხად შემოქმედებით ტურთან ერთად აბიტურიენტმა სავალდებულოა ჩააბაროს:

  1. ქართული ენა და ლიტერატურა;
  2. უცხოური ენა.

აზერბაიჯანულ და სომხურენოვანი აბიტურიენტების ჩარიცხვა ძველი ფორმატით გაგრძელდება.

გრანტების გაცემის წესი

უწყების განმარტებით, სტუდენტებისთვის გრანტი სამი საგნის შედეგის მიხედვით გაიცემა. იმ შემთხვევაში, თუ უმაღლესმა სასწავლებელმა მეოთხე საგანი მოითხოვა, აბიტურიენტს დაფინანსების მოპოვების კიდევ ერთი შესაძლებლობა ექნება. ამ შემთხვევაში აბიტურიენტი გრანტის რამდენიმე კონკურსში მიიღებს მონაწილეობას.

მეოთხე საგანი რომელიც დაამატა, მათემატიკისა და ისტორიის ნაცვლად შერმოდის მეოთხე საგანი განაწილებაში და გრანტი იმის მიხედვით გაიცემა, სადაც უკეთესი შანსი აქვს.

პირველ შემთხვევაში გრანტი გაიცემა, ქართული ენისა და ლიტერატურის, უცხო ენისა და მათემატიკა/ისტორიის მიხედვით, მეორე კონკურსში კი მათემატიკა/ისტორია ერთ-ერთი არჩევითი საგნით ჩანაცვლდება. აბიტურიენტი გრანტს იმის მიხედვით მიიღებს, სადაც უკეთეს შედეგს აჩვენებს.

"მართალია, ჯანდაცვის პროგრამის მიმართულებით აბიტურიენტებს მეტი გამოცდის ჩაბარება უწევთ, მაგრამ, სანაცვლოდ, მათ დაფინანსების მოპოვების შანსი გაეზრდებათ", — განმარტა სოფო გორგოძემ.

ქართულ ენასა და ლიტერატურას, უცხო ენას ექნება კოეფიციენტი 1, ხოლო ყველა სხვა საგანს ექნება — 1,5.

განათლების სამინისტროს ინფორმაციით, სექტემბრის შუა რიცხვებში აბიტურიენტებისთვის ცნობილი გახდება, თუ რომელი დამატებითი საგანი უნდა ჩააბარონ კონკრეტულ საგანმანათლებლო პროგრამაზე ჩასარიცხად.