ლელობურთს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი მიენიჭა
ლელობურთს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი მიენიჭა. შესაბამისი ბრძანება საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ გამოსცა.
სააგენტოს მიერ გავრცელებულ განცხადებაში ვკითხულობთ, რომ "ლელო" უძველესი ქართული სიტყვაა და ძალით გადატანას ნიშნავს. მკვლევარები ვარაუდობენ, რომ ეს ძირძველი თამაში ბურთაობიდან მოდის, რომელიც ჯერ კიდევ ვეფხისტყაოსანში გვხვდება. სხვადასხვა მასალების მიხედვით აღწერილია, რომ ლელოს უმთავრესად სამეგრელოში, იმერეთსა და გურიაში სახალხო (რელიგიურ) დღესასწაულებზე თამაშობდნენ. ხოლო ძირითადად სათამაშო ცენტრად აღიარებული იყო: ფოთი, ბათუმი, ხონი, კულაში, სენაკი, ზუგდიდი, ქუთაისი და სხვა. ცნობილია ისიც, რომ თამაშობაში მონაწილეობას იღებდნენ ყველა სოციალური ფენის წარმომადგენლები: თავადები, აზნაურები, გლეხები.
ამ თამაშს გურულები 1854 წლის "შუხუთფერდის" ბრძოლას უკავშირებენ. ისტორიულ ბრძოლაში, რომელიც ნიგოითის ბრძოლის სახელითაა ცნობილი და რომელიც რუსეთ-თურქეთის ომის დროს 1854 წელს გაიმართა. "ლელო" გაზაფხულზე, აღდგომის დღესასწაულზე ყოველ წელს "ცაცხვების ქვეშ" იმართება.
"დაუზუსტებელი ინფორმაციის გამო რთულია ვთქვათ, რამდენ საუკუნეს მოიცავს ეს თამაში მაგრამ ფაქტია, რომ გურულებმა მოახერხეს დღემდე შეენარჩუნებინათ ბრძოლის ამსახველ რიტუალად ქცეული სპორტის ეს ეროვნული სახეობა", — ნათქვამია სააგენტოს განცხადებაში.
მათივე თქმით, საუკუნოვანი არსებობის მიუხედავად ლელობურთს ისეთი სახეცვლილება არ განუცდია, რაც ტრადიციას რადიკალურად შეცვლიდა. ლელოს პირველ და ყველაზე მნიშვნელოვან ცვლილებად მიჩნეულია სასაფლაოზე ბურთის მიტანის ტრადიცია. ეს ტრადიცია1974 წელს დამკვიდრდა, როცა პირველად მიიტანეს ბურთი ერთ-ერთი ადგილობრივი გარდაცვლილი პირის, ლელოს ცნობილი მოთამაშის საფლავზე.
დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგაც და მანამდეც თამაში ყოველთვის აღდგომის დღეს ტარდებოდა. საბჭოთა კავშირის დროს ლელოს 1 მაისს, მშრომელთა დღეს თამაშობდნენ. 1989 წელს ერთადერთხელ დაირღვა ტრადიცია, როცა ლელობურთი გურიის საზღვრებს გასცდა და სოფლის სასაფლაოს ნაცვლად 9 აპრილს დაღუპულთა სულის საპატივცემულოდ თბილისში, მემორიალთან დადეს.
წლების მანძილზე, ბურთის აგდების პატივი ლელოს უხუცეს მოთამაშეს ჰქონდა. 10 წელზე მეტია ეს პატივი აქვს სოფლის ეკლესიის წინამძღვარ დეკანოზ საბას. ტრადიციულად ის დილით მიცვალებულთა პანაშვიდს ატარებს და ბურთს ეკლესიაში ინახავს საღამოს 5 საათამდე (თამაშის დაწყების უცვლელ დრომდე).
-
გადახედვაომბუდსმენი: ჩვენი წარმომადგენლები თბილისსა და ბათუმში დაკავებულების სანახავად მიდიან ომბუდსმენი: ჩვენი წარმომადგენლები თბილისსა და ბათუმში დაკავებულების სანახავად მიდიან
-
გადახედვარუსთაველზე დაკავებული გია ჯვარშეიშვილი ალადაშვილის კლინიკაშია გადაყვანილი რუსთაველზე დაკავებული გია ჯვარშეიშვილი ალადაშვილის კლინიკაშია გადაყვანილი
-
გადახედვამედია ომბუდსმენი: დაუყოვნებლივ ვითხოვთ მზია ამაღლობელის გათავისუფლებას მედია ომბუდსმენი: დაუყოვნებლივ ვითხოვთ მზია ამაღლობელის გათავისუფლებას
-
გადახედვაბათუმში, საპროტესტო აქციაზე "ბათუმელების" დამფუძნებელი და დირექტორი, მზია ამაღლობელი დააკავეს ბათუმში, საპროტესტო აქციაზე "ბათუმელების" დამფუძნებელი და დირექტორი, მზია ამაღლობელი დააკავეს
-
გადახედვასაია: 8 პირის საქმეზე აღკვეთი ღონისძიებების გადასინჯვის სხდომა სამართლიანი სასამართლოს უფლების უხეში დარღვევით წარიმართა საია: 8 პირის საქმეზე აღკვეთი ღონისძიებების გადასინჯვის სხდომა სამართლიანი სასამართლოს უფლების უხეში დარღვევით წარიმართა
-
გადახედვააქციის 45-ე დღე — პარლამენტთან აქციის მონაწილეები იკრიბებიან აქციის 45-ე დღე — პარლამენტთან აქციის მონაწილეები იკრიბებიან
-
გადახედვაადვოკატი: სასამართლომ დააკმაყოფილა ბრალდების მხარის შუამდგომლობა ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე ადვოკატი: სასამართლომ დააკმაყოფილა ბრალდების მხარის შუამდგომლობა ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე
-
გადახედვასაპროტესტო აქციების დროს დაკავებული რვავე პირი პატიმრობაში რჩება საპროტესტო აქციების დროს დაკავებული რვავე პირი პატიმრობაში რჩება
-
გადახედვასაპროტესტო აქციების დროს დაკავებული რვა პირის პატიმრობაში დატოვებას სასამართლოს ეზოში შეკრებილების ხმაური მოჰყვა საპროტესტო აქციების დროს დაკავებული რვა პირის პატიმრობაში დატოვებას სასამართლოს ეზოში შეკრებილების ხმაური მოჰყვა
-
გადახედვაონიანი: რაც სასამართლოში ხდება პირდაპირ არღვევს დაცვის უფლებას ონიანი: რაც სასამართლოში ხდება პირდაპირ არღვევს დაცვის უფლებას
-
გადახედვასაქალაქო სასამართლოში პროცესი ხმაურის ფონზე განახლდა საქალაქო სასამართლოში პროცესი ხმაურის ფონზე განახლდა
-
გადახედვასაია: მოვუწოდებთ მოსამართლე ირაკლი ხუსკივაძეს, შეწყვიტოს დაკავებულების უფლებების დარღვევა საია: მოვუწოდებთ მოსამართლე ირაკლი ხუსკივაძეს, შეწყვიტოს დაკავებულების უფლებების დარღვევა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: დღეს საქართველოში ორი მხარე არ არსებობს, არსებობს რეჟიმი და არსებობს საზოგადოება სალომე ზურაბიშვილი: დღეს საქართველოში ორი მხარე არ არსებობს, არსებობს რეჟიმი და არსებობს საზოგადოება
-
გადახედვაზურაბიშვილი: არ არის საკმარისი რომ ვიძახოთ არჩევნები, არჩევნებს უნდა მზადება ზურაბიშვილი: არ არის საკმარისი რომ ვიძახოთ არჩევნები, არჩევნებს უნდა მზადება
-
გადახედვაოკუპირებულ სოხუმში სროლის შედეგად სამი ადამიანი დაიღუპა ოკუპირებულ სოხუმში სროლის შედეგად სამი ადამიანი დაიღუპა
-
გადახედვავასო აბაშიძის სახელობის ახალი თეატრი: დღეს ჩვენი სამხატვრო ხელმძღვანელი დასთან ერთად საგანგებო განცხადებას გააკეთებს! ვასო აბაშიძის სახელობის ახალი თეატრი: დღეს ჩვენი სამხატვრო ხელმძღვანელი დასთან ერთად საგანგებო განცხადებას გააკეთებს!
-
გადახედვაBBC: აშშ-ის უზენაესი სასამართლო TikTok-ის აკრძალვას ემხრობა BBC: აშშ-ის უზენაესი სასამართლო TikTok-ის აკრძალვას ემხრობა
-
გადახედვაპროკურატურა პროევროპული აქციებისას დაკავებული 5 ახალგაზრდისთვის სახაზინო ადვოკატს ითხოვს — ბოლო ცნობა სასამართლოდან პროკურატურა პროევროპული აქციებისას დაკავებული 5 ახალგაზრდისთვის სახაზინო ადვოკატს ითხოვს — ბოლო ცნობა სასამართლოდან
-
გადახედვაNYT: ტრამპის მრჩევლები ეძებენ ჯანმრთელობისთვის საფრთხის შემცველ დაავადებას, რათა მექსიკის საზღვრის დახურვა გაამართლონ NYT: ტრამპის მრჩევლები ეძებენ ჯანმრთელობისთვის საფრთხის შემცველ დაავადებას, რათა მექსიკის საზღვრის დახურვა გაამართლონ
-
გადახედვაMeta მრავალფეროვნებისა და ინკლუზიურობის პროგრამებს თიშავს Meta მრავალფეროვნებისა და ინკლუზიურობის პროგრამებს თიშავს
-
გადახედვა11 იანვარს თბილისში 10 საპროტესტო აქციაა დაგეგმილი 11 იანვარს თბილისში 10 საპროტესტო აქციაა დაგეგმილი
კომენტარები