როგორ აღმოჩნდა "უფრთო" ჩიტი შუა ოკეანეში, უკაცრიელ კუნძულზე? საიდუმლო ამოხსნილია
ფოტო: brian.gratwicke/Flickr/CC 2.0
უკვე თითქმის ერთი საუკუნეა, რაც მეცნიერები ცდილობენ დაადგინონ, თუ როგორ მოხვდა მსოფლიოს ყველაზე პატარა "უფრთო" ჩიტი სამხრეთ ატლანტიკის შუაში არსებულ დაუსახლებელ კუნძულზე.
ლაინა (Atlantisia Rogersi) უკაცრიელ კუნძულზე გამომწყვდეული პატარა ჩიტია, რომელსაც ფრენის უნარი არ გააჩნია. მისი სიგრძე მაქსიმუმ 17 სანტიმეტრს აღწევს. ლაინას ეს კონკრეტული სახეობა მსოფლიოში მხოლოდ ამ კუნძულზე ცხოვრობს, რის გამოც მისი ევოლუციური წარსულის განსაზღვრა რთულია.
როდესაც მეცნიერებმა ჩიტი პირველად აღმოაჩინეს, მათ ჩათვალეს, რომ ფრინველის წინაპრები კუნძულზე რომელიმე სახმელეთო ხიდის საშუალებით მოხვდნენ, რომელიც უკვე დიდი ხანია ოკეანემ დაფარა.
როგორც დნმ-ის თანამედროვე ანალიზით ირკვევა, ლაინას წინაპრებს ფრთები ჰქონდათ და ისინი კუნძულზე დაახლოებით 1.5 მილიონი წლის წინ მოფრინდნენ. დღეს, ფრინველის ყველაზე ახლო გენეტიკური ნათესავები ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში ცხოვრობენ. მეცნიერების თქმით, ეს ნიშნავს, რომ ლაინას წინაპრებმა მოგზაურობა სამხრეთ ამერიკიდან დაიწყეს, თითქმის 3 000 კილომეტრი, ანუ ატლანტის ოკეანის ნახევარზე მეტი გადაიფრინეს და პირველივე შემხვედრ კუნძულზე გაჩერდნენ.
კუნძულის ადგილმდებარეობა
ფოტო: Google Maps
"როგორც ჩანს, ლაინებს ახალი კუნძულების კოლონიზაცია და განსხვავებულ გარემო პირობებთან შეგუება კარგად გამოსდით", - აცხადებს ევოლუციური ბიოლოგი და კვლევის ავტორი მარტინ სტერვანდერი.
ახალი კვლევის შედეგებით, კუნძულზე დასახლების შემდეგ ფრინველებმა გარკვეული ცვლილებები განიცადეს - წინაპრებისგან განსხვავებით, ლაინებს ახლა უფრო ძლიერი ფეხები, გრძელი ნისკარტი და განსხვავებული შეფერილობა აქვთ.
ლაინამ ასევე დაკარგა ფრენის შესაძლებლობა - უნარი, რომელიც დიდ ენერგიას მოითხოვს. ლაინებს ფრთები კვლავ გააჩნიათ, თუმცა ისინი ფრენისთვის ზედმეტად პატარაა.
"ფრინველს კუნძულზე არავინ ემტერება, შესაბამისად მათ მტაცებლებისგან გასაქცევად ფრთები არ სჭირდებათ. ათასობით წლის განმავლობაში კი მათ ნელ-ნელა ფრენის უნარი სრულად დაკარგეს", - აცხადებს სტერვანდერი.
კვლევის თანაავტორი ბენგ ჰენსონი აცხადებს, რომ ახლა მნიშვნელოვანია, არ დავუშვათ კუნძულზე უცხო სახეობების მოხვედრა, რადგან ამან შესაძლოა უიშვიათესი ლაინას გადაშენება გამოიწვიოს.
-
18 წარმოუდგენელი რამ, რაც 2025 წელს აიკრძალა 18 წარმოუდგენელი რამ, რაც 2025 წელს აიკრძალა
-
გიორგი ხიშტოვანი: "ოცნებამ" გადაწყვიტა, პირდაპირ მუქარაზე გადავიდეს და ამ გზით დაწიოს ფასები — ეს საშიში პრაქტიკაა გიორგი ხიშტოვანი: "ოცნებამ" გადაწყვიტა, პირდაპირ მუქარაზე გადავიდეს და ამ გზით დაწიოს ფასები — ეს საშიში პრაქტიკაა
გადახედვა
-
ლალი მოროშკინა რუსეთის ლიტერატორთა კავშირის წევრი გახდა ლალი მოროშკინა რუსეთის ლიტერატორთა კავშირის წევრი გახდა
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძემ მამუკა მდინარაძეს 2 დღეში 2 ახალი წოდება მიანიჭა ირაკლი კობახიძემ მამუკა მდინარაძეს 2 დღეში 2 ახალი წოდება მიანიჭა
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: ერთ-ერთი მთავარი მიღწევა, რაც აქვს ჩვენს ხელისუფლებას არის ის, რომ ბიზნესი გათავისუფლდა ირაკლი კობახიძე: ერთ-ერთი მთავარი მიღწევა, რაც აქვს ჩვენს ხელისუფლებას არის ის, რომ ბიზნესი გათავისუფლდა
გადახედვა
-
სურსათის ეროვნულ სააგენტოს ხელმძღვანელი გიორგი იაკობაშვილი გახდა სურსათის ეროვნულ სააგენტოს ხელმძღვანელი გიორგი იაკობაშვილი გახდა
გადახედვა
-
თბილისის საქალაქო სასამართლომ ელენე ხოშტარია პატიმრობაში დატოვა თბილისის საქალაქო სასამართლომ ელენე ხოშტარია პატიმრობაში დატოვა
გადახედვა
-
როგორ წავიკითხოთ წყლის ეტიკეტი და რას ნიშნავს ზედ დატანილი სიმბოლოები როგორ წავიკითხოთ წყლის ეტიკეტი და რას ნიშნავს ზედ დატანილი სიმბოლოები
-
ქვიზი: გაიგე, რამდენად კარგად იცნობ საქართველოს ქრისტიანობის ისტორიას ქვიზი: გაიგე, რამდენად კარგად იცნობ საქართველოს ქრისტიანობის ისტორიას
-
ხის ბაყაყის ორგანიზმში სიმსივნის საწინააღმდეგოდ მოქმედ ბაქტერიას მიაგნეს ხის ბაყაყის ორგანიზმში სიმსივნის საწინააღმდეგოდ მოქმედ ბაქტერიას მიაგნეს
გადახედვა
-
"ქართული ოცნების" ახალგაზრდული ორგანიზაციის თავმჯდომარედ ვარლამ ლიპარტელიანი აირჩიეს "ქართული ოცნების" ახალგაზრდული ორგანიზაციის თავმჯდომარედ ვარლამ ლიპარტელიანი აირჩიეს
გადახედვა
-
"ოცნების" წევრებისთვის სავარაუდო შემზღუდავი ზომების შესახებ დისკუსიები გრძელდება — ევროკომისიის პასუხი ემიგრანტებს "ოცნების" წევრებისთვის სავარაუდო შემზღუდავი ზომების შესახებ დისკუსიები გრძელდება — ევროკომისიის პასუხი ემიგრანტებს
გადახედვა
-
სხვადასხვა ქვეყნის 8 სახალისო და ორიგინალური საახალწლო ტრადიცია სხვადასხვა ქვეყნის 8 სახალისო და ორიგინალური საახალწლო ტრადიცია
-
TI სამოქალაქო პროტესტის მონაწილეების, ალექსი პეტრიაშვილის, ნათია გოგსაძის და ლევან მარგიანის უფლებებს სტრასბურგის სასამართლოშიც დაიცავს TI სამოქალაქო პროტესტის მონაწილეების, ალექსი პეტრიაშვილის, ნათია გოგსაძის და ლევან მარგიანის უფლებებს სტრასბურგის სასამართლოშიც დაიცავს
გადახედვა
- თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე
-
ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს
გადახედვა
-
ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს
-
ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა
გადახედვა
-
"საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი "საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი
გადახედვა
-
გევორგ პაპოიანი: თბილისმა აზერბაიჯანიდან სომხეთში ბენზინის ტრანზიტს "მაღალი და არაკონკურენტული" ტარიფი დაადო გევორგ პაპოიანი: თბილისმა აზერბაიჯანიდან სომხეთში ბენზინის ტრანზიტს "მაღალი და არაკონკურენტული" ტარიფი დაადო
გადახედვა
-
ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი
კომენტარები