რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უპასუხა ბრალდებებს იმის შესახებ, რომ 2024 წლის დეკემბერში ბაქოდან გროზნოში აზერბაიჯანის ავიახაზების (AZAL) თვითმფრინავის ჩამოვარდნის შემდეგ რუსეთმა კომპენსაცია არ გადაიხადა. უწყება აცხადებს, რომ გადასახადების უმეტესობა დაფარულია. თავის მხრივ, აზერბაიჯანმა რუსული მხარე "შეცდომაში შეყვანაში" დაადანაშაულა.

ხუთშაბათს გამოქვეყნებულ ოფიციალურ განცხადებაში, რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ არაერთი ანონიმური მედია საშუალება, ასევე Telegram-ის ბლოგერები, კომპენსაციის გადაუხდელობის შესახებ "ცრუ ინფორმაციის" გავრცელებაში დაადანაშაულა.

"ჩვენ საქმე გვაქვს კიდევ ერთ [...] სპეკულაციასთან ტრაგედიის შესახებ უკვე ნაცნობი ცინიკური სტილით [...], რომელიც განკუთვნილია აუდიტორიის ემოციური რეაქციის გამოსაწვევად," — ნათქვამია განცხადებაში.

სამინისტროს ცნობით, თებერვლიდან რუსული სადაზღვევო კომპანია "ალფა სტრახოვანიე" სადაზღვევო გადახდებს ახორციელებდა, მათ შორის AZAL-ისთვის თვითმფრინავის სრული დაზღვეული ღირებულების — 1.003 მილიარდი რუბლის (12.3 მილიონი აშშ დოლარი) კომპენსაციის გადახდას.

სამინისტრომ ასევე აღნიშნა, რომ "რეისზე მყოფი 62 მგზავრიდან 46-ის დაშავებასთან და ასევე გარდაცვალებასთან დაკავშირებული მოთხოვნები" სრულად მოგვარდა. ეს მოიცავდა გადასახადს რუსეთის 15 მოქალაქიდან შვიდისთვის, აზერბაიჯანის 48 მოქალაქიდან 35-ისთვის, ყირგიზეთის 3-ვე მოქალაქისთვის და ყაზახეთის ექვსი მოქალაქიდან ერთისთვის. საერთო ჯამში, დაშავებული მგზავრებისა და გარდაცვლილთა ნათესავებისთვის სადაზღვევო გადახდებმა 358.4 მილიონი რუბლი (4.4 მილიონი აშშ დოლარი) შეადგინა.

როგორც სამინისტრომ აღნიშნა, დანარჩენ დაშავებულ მგზავრებთან და ოჯახის წევრებთან თანხის ოდენობაზე შეთანხმების მისაღწევად მუშაობა გრძელდება.

"რამდენიმე მედიასაშუალებისა და ბლოგერების მიერ საზოგადოების დეზინფორმირების მცდელობები ამ მგრძნობიარე საკითხთან დაკავშირებით ეჭვს არ ტოვებს მათი ავტორებისა და მათ უკან მდგომი პირების დესტრუქციული განზრახვებისა და მორალური კომპასის სრულ ნაკლებობაზე," — წერს სამინისტრო და მოუწოდებს მკითხველს, არ აჰყვნენ "აშკარა სპეკულაციებსა და გაჟონვებს, განსაკუთრებით ასეთ უხარისხო ინფორმაციას".

პასუხად, პარასკევს, აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესსპიკერმა აიხან ჰაჯიზადამ X-ზე დაწერა, რომ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადება "არა მხოლოდ გასაკვირი, არამედ შეცდომაში შემყვანიც" იყო.

კერძოდ, მან აღნიშნა, რომ ეს გადახდები განხორციელდა "მკაცრად AZAL-ის სადაზღვევო კონტრაქტის ფარგლებში, კომპანიის მიერ თვითმფრინავისა და მგზავრების დაზღვევიდან გამომდინარე ვალდებულებების ფარგლებში". ამიტომ, "არასწორი" იყო გადახდების გაიგივება იმ კომპენსაციასთან, რომელსაც აზერბაიჯანი რუსეთის მთავრობისგან ითხოვს ავარიის სავარაუდო გამოწვევისთვის.

ჰაჯიზადა ასევე გამოეხმაურა რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესსპიკერის, მარია ზახაროვას ადრინდელ განცხადებას, რომლის თანახმადაც, აზერბაიჯან-რუსეთის ურთიერთობების გაუარესების მიზეზი ივლისში აზერბაიჯანში 13 რუსეთის მოქალაქის დაკავება იყო.

"ცნობილია, რომ აზერბაიჯან-რუსეთის ურთიერთობების გაუარესება სწორედ AZAL-ის თვითმფრინავის ჩამოვარდნამ და რუსი ოფიციალური პირების შემდგომმა ქცევამ გამოიწვია. გარდა ამისა, რუსეთში აზერბაიჯანელების ეთნიკური კუთვნილების საფუძველზე დევნამ, ეკატერინბურგში ცემის შედეგად აზერბაიჯანელების მკვლელობამ ჩვენს ურთიერთობებში დამატებითი დაძაბულობა შექმნა. გარდა ამისა, რუსეთის სხვადასხვა სახელმწიფო უწყების ქმედებები აზერბაიჯანის წინააღმდეგ ურთიერთობებზე უარყოფითად მოქმედ ფაქტორებს შორისაა," — წერს ჰაჯიზადა.

AZAL-ის J2-8243 რეისის თვითმფრინავი 2024 წლის 24 დეკემბერს ყაზახეთის ქალაქ აქტაუში ჩამოვარდა, რასაც 38 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა — აზერბაიჯანი მომხდარის მიზეზად რუსეთის საჰაერო თავდაცვას ადანაშაულებს. მას შემდეგ რუსეთსა და აზერბაიჯანს შორის ურთიერთობები მკვეთრად გაუარესდა, რაც გამწვავდა ორი ეთნიკური აზერბაიჯანელის, ძმების, ზიადინ და ჰუსეინ საფაროვების დაღუპვის შემდეგ, რომლებიც რუსეთის სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ჩატარებული რეიდის შედეგად დაიღუპნენ.

ივლისში აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა განაცხადა, რომ ბაქო ემზადებოდა საერთაშორისო სასამართლოში რუსეთის წინააღმდეგ სარჩელის შესატანად, რადგან მან სათანადოდ არ აიღო პასუხისმგებლობა სასიკვდილო ავიაკატასტროფის გამომწვევ მიზეზებზე.

როგორც ალიევმა აღნიშნა, მიუხედავად იმისა, რომ ინციდენტიდან მრავალი თვე გავიდა, "რუსი ოფიციალური პირებისგან არანაირი პასუხი არ მიუღიათ"

"ჩვენი მოთხოვნები აბსოლუტურად ბუნებრივია: აღიარონ, რომ ეს ავარია მათი ბრალი იყო; დაისაჯონ ისინი, ვინც ჩვენი თვითმფრინავი ჩამოაგდო; გადაუხადონ კომპენსაცია მსხვერპლთა ოჯახებს, დაჭრილებს და AZAL-ს თვითმფრინავის დაკარგვისთვის," — განაცხადა ალიევმა.

სტატიაში წარმოდგენილი შეხედულებები ეკუთვნის ავტორს და არ წარმოადგენს On.ge-ის პოზიციას. მასალა ქვეყნდება OC Media-სთან პარტნიორობის ფარგლებში, რომლის შედეგად, გამოცემის სტატიები ამიერიდან ოთხ ენაზე გავრცელდება. საქართველოში OC Media-ს პარტნიორი On.ge-ა. სტატია ინგლისურად შეგიძლიათ წაიკითხოთ აქ.