პლასტმასა სასმელ წყალში და ჩვენს ორგანიზმშია
ახალი არაფერია იმაში, რომ დედამიწაზე ოკეანეები და მდინარეები პლასტმასით დღითიდღე უფრო ბინძურდება. ახლა ისიც შევიტყვეთ, რომ პლასტმასა ადამიანის ორგანიზმშიც აღმოაჩინეს. რას უნდა ნიშნავდეს ეს ჩვენი ჯანმრთელობისთვის?
პლასტმასა დიდი ხანია ადამიანის ყოველდღიურობის განუყოფელი ნაწილია. არ უნდა გვქონდეს ილუზია, რომ ის მხოლოდ ჭურჭელში და სათამაშოებშია და მას თავს იოლად ავარიდებთ. პლასტმასა შეიძლება იყოს ჩვენი ფეხსაცმლის ძირში, ტანსაცმლის ღილებზე, სათვალეში, კონტაქტურ ლინზებში, თუ სხვა აქსესუარებში, ტელეფონში, კომპიუტერში, ტელევიზორში, მაცივარში, სამედიცინო ხელსაწყოებში, სახლის, თუ სამსახურის შენობებში და ასე შემდეგ. პლასტმასის ბოჭკო იპოვეს გერმანიაში შემოწმებული ლუდის 24 სახეობაში, ასევე - თაფლში და შაქარშიც. საფრანგეთში ჯერ კიდევ 2 წლის წინ აღმოაჩინეს, რომ პლასტმასის ნაწილაკები ჰაერიდან თავზე ეცემოდათ და ამ ტოქსიკური ნალექის საშუალო წლიური რაოდენობა 10 ტონას უდრიდა.
პლასტმასის ბოჭკო ახლა უკვე სასმელ წყალშიცაა, რომელიც ონკანიდან მოდის. მიკროპლასტმასით სასმელი წყლის მეტ-ნაკლები დაბინძურება ყველა ქვეყანაში დაფიქსირდა, სადაც შეამოწმეს. მიკროპლასტმასს უწოდებენ პლასტმასის მცირე ზომის ნაწილაკებს, რომელიც გარემოში ინდუსტრიული პროცესების შედეგად ხვდება.
სასმელი წყალი, როგორც "გარდიანი" იუწყება, ხუთივე კონტინენტზე დაბინძურებულია. სახელმწიფოებს შორის შედარებით დაბალი მაჩვენებელი აქვს დიდ ბრიტანეთს, გერმანიას და საფრანგეთს, თუმცა დაბინძურება იქაც საგანგაშოა და პლასტმასა აღებული წყლის ნიმუშების 72%-ში იპოვეს.
94%-იანი, ყველაზე მაღალი დაბინძურება აღმოჩნდა შეერთებულ შტატებში. ამასთან, სასმელი წყლის ნიმუშების აღება ხდებოდა სხვადასხვა სოციალური ფენის და ჯგუფის საცხოვრებელ და სამუშაო ადგილებში. მათ შორის იყო: ვაშინგტონის კონგრესის შენობები, გარემოს დაცვის სააგენტოს ოფისი, თუ ნიუ-იორკის ტრამპ-თაუერი. პლასტმასით სასმელი წყლის დაბინძურების მიხედვით, შეერთებული შტატების შემდეგ, მეორე ადგილს ლიბანი და ინდოეთი იყოფენ.
პლასტმასა ჩვენს ორგანიზმში მარტო წყლიდან და ჰაერიდან არ ხვდება. როგორც ირკვევა, ის ზღვის მარილშიც დიდი რაოდენობითაა. გაეროს მონაცემებით, ოკეანეში ყოველწლიურად 8 მილიონამდე ტონა პლასტმასი იყრება. ეს იმდენივეა, ყოველ ერთ წუთში, წყალში ერთი დიდი ნაგვის საბარგო მანქანა რომ ჩაიცალოს. წყნარი ოკეანის ჩრდილოეთით, პლასტმასის ნარჩენების მთელი კუნძულია, რომელიც სიდიდით ტეხასის შტატს აღემატება.
კვლევებით ასევე დასტურდება, რომ პლასტმასა ნიადაგში კიდევ უფრო დიდი რაოდენობითაა. ამასთან, სხვადასხვა ადგილას მიწაში პლასტმასის შემცველობა ოკეანისას 4-ჯერ და მეტად, ზოგან 23-ჯერაც კი აღემატება.
მდგომარეობა იმდენად საგანგაშოა, რომ სახელმწიფოები კვების მრეწველობიდან პლასტმასის ნივთების ამოღებას ნებაყოფლობით იწყებენ. საფრანგეთმა ამ მიმართულებით პირველი ნაბიჯი უკვე გადადგა. 2016 წელს მიღებული კანონის თანახმად, იქ პლასტმასის ერთჯერადი ჭურჭლის გამოყენება რამდენიმე წელიწადში საერთოდ აიკრძალება. კანონი ძალაში საბოლოოდ 2020 წელს შედის. ქვეყანაში ასევე იკრძალება ცელოფნის პარკები, რომლის ხმარებიდან ამოღებას ბევრ სხვა სახელმწიფოშიც დიდი ხანია ცდილობენ კერძო სუპერმარკეტები და სავაჭრო ცენტრები.
პლასტმასთან უშუალო შეხება და საკვების შესაფუთად პლასტმასის ჭურჭლის გამოყენება ბევრ საშიშ დაავადებასთან ასოცირდება, მათ შორის სხვადასხვა ტიპის კიბოსთან, თანდაყოლილ დეფექტებთან, იმუნური სისტემის ფუნქციების დაქვეითებასთან, თუ ჰორმონალურ დარღვევებთან. სხვადასხვა ტიპის პლასტმასის საშუალებით, შეხება ისეთ საშიშ ტოქსინებთან გვაქვს, როგორიცაა: ტყვია, კადმიუმი და ვერცხლისწყალი.
ზოგიერთი პლასტმასის შემადგენლობაშია ნივთიერება DEHP, რომელიც კანცეროგენია. შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლის და პრევენციის ცენტრმა 2.5 ათასი ბავშვის შარდი შეამოწმა და 93 პროცენტში იპოვა BPA, ასევე პლასტმასში შემავალი ჯანმრთელობისთვის მავნე ნივთიერება, რომელიც ფართოდ გამოიყენება წყლის ბოთლებში, მზა საკვების კონტეინერებში და რეზინის ნაწარმში.
არიზონის უნივერსიტეტის პროფესორი როლფ ჰალდენი ამბობს, რომ ადამიანის ორგანიზმზე პლასტმასის ზემოქმედების უშუალო შედეგის მითითება ძალიან რთულია და თითქმის შეუძლებელი, ვინაიდან პლასტმასით დაბინძურება გლობალური მასშტაბისაა, ის ყველგანაა და მის კვალს უკვე თითქმის ყველაფერში ვხედავთ. დაზუსტებით მხოლოდ ის ვიცით, რომ პლასტმასა ჯანმრთელობას ვნებს და მას მაქსიმალურად უნდა მოვერიდოთ, განსაკუთრებით ბავშვებში.
-
გადახედვაქალთა მარში: რა არის დღევანდელი მსვლელობის გეგმა და ძირითადი პოლიტიკური გზავნილები ქალთა მარში: რა არის დღევანდელი მსვლელობის გეგმა და ძირითადი პოლიტიკური გზავნილები
-
გადახედვადღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას დღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას
-
გადახედვავდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება ვდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება ამ შაბათ-კვირას როგორი ამინდი იქნება ამ შაბათ-კვირას
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს! ოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს!
-
გადახედვაკვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ კვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ
-
გადახედვალაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო ლაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო
-
გადახედვალავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია" ლავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია"
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვავახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება ვახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვარა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა რა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა
-
გადახედვაოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2 ოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2
-
გადახედვაახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება ახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვარატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები რატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
კომენტარები