ბელარუსის პრეზიდენტი, ალექსანდრ ლუკაშენკო ყაზახეთში მომიტინგეებს მიმართავს, რომ ბოდიში მოუხადონ სამხედროებს და მთავრობასთან მოლაპარაკებები დაიწყონ.

"მინდა ბელარუსელების სახელით მივმართო ამ... მათ ბანდიტებსაც ეძახიან, სხვადასხვანაირი ხალხია... ამ მომიტინგეებს. მე მათ უბრალოდ ვეტყოდი: იხმაურეთ, იყვირეთ და საკმარისია. ახლა საჭიროა მოლაპარაკება, სანამ პროცესები შორს წასულა. ამ პრეზიდენტთან შეთანხმება შესაძლებელია. ის ნორმალური ადამიანია, დიპლომატი, რომელთან შეთანხმებაც შეიძლება. ძალიან ჭკვიანი, განათლებული ადამიანია და ყაზახეთში უნდა ესმოდეთ, რომ ეს მათი ქვეყანაა და სხვა ქვეყანა არ ექნებათ. ამიტომ ქვეყნის გადატრიალება... მერე მისი აღდგენა ძვირად დაუჯდებათ. იქ კლანებსა და ჯგუფებს შორის ღმერთმა უწყის როგორი დაპირისპირებაა... და საჭირო იქნება შეთანხმება. ამიტომ, ხალხურად რომ ვთქვათ, საჭიროა წასვლა, მუხლებზე დადგომა და სამხედროებისთვის ბოდიშის მოხდა, რომ ეს ბზარი აღმოიფხვრას და დასხდომა მოლაპარაკებებზე. მაგრამ ჩვენთვის ეს გაკვეთილია, კიდევ ერთი გაკვეთილი იმ ჭრილში, რომ ახლა მივხვდით, რა შეიძლება მომხდარიყო ჩვენთან. საქმე იმაში კი არაა, რომ ჩვენ მშვიდობიანი ბელარუსელები ვართ, ბელარუსელები არ გადაწყვეტდნენ საკითხებს ბელარუსში", — თქვა ლუკაშენკომ.

ყაზახეთში დაძაბულობაა. საწვავის ფასის ზრდის გამო დაწყებული მასობრივი აქციების შემდეგ, ყაზახეთის მთავრობა გადადგა, თუმცა არ შეწყვეტილა დაპირისპირება. ბოლო ინფორმაციით, ათობით დემონსტრანტი და 13 სამართალდამცავია დაღუპული.

ყაზახეთში სამშვიდობო მისია გაგზავნა კოლექტიური უსაფრთხოების ორგანიზაციამ. ОДКБ-ის შეტყობინებაში ნათქვამია, რომ ძალები სახელმწიფო ინსტიტუტებს დაიცავენ და ძალოვან სტრუქტურებს დახმარებას გაუწევენ.

რატომ დაიწყო პროტესტი

საწვავის ფასების მატების გამო ყაზახეთში მასშტაბური პროტესტი დაიწყო, რომელიც პოლიციასთან დაპირისპირებაში გადაიზარდა. სამართალდამცავებმა დემონსტრანტების წინააღმდეგ ცრემლსადენი გაზი და სპეციალური შუშხუნები გამოიყენეს, თუმცა პროტესტი არ შეწყდა. პრეზიდენტმა ალმათსა და მანგისთაუს რაიონში, სადაც არეულობა იყო, 2-კვირიანი საგანგებო მდგომარეობა გამოაცხადა. მის შემდეგ ცნობილი გახდა, რომ მთავრობა გადადგა. ამის მიუხედავად პროტესტი არ შეწყდა.

დემონსტრანტები შეიჭრნენ ქალაქ ალმათის ადმინისტრაციულ შენობაში, საიდანაც სროლისა და აფეთქების ხმა ისმოდა, გავრცელდა ხანძრის კადრებიც. დაკავებულია რამდენიმე ასეული მოქალაქე და დაშავებულია ასეულობით პოლიციელი. დაშავებული დემონსტრანტების რაოდენობაზე კი ზუსტი ინფორმაცია არ ვრცელდება. პრეზიდენტის განცხადებით, ჯარისკაცებსა და პოლიციელებში არის მსხვერპლი.

დემონსტრანტებმა აიღეს ალტანის აეროპორტი და ჩამოაგდეს ნურსულთან ნაზარბაევის ძეგლი. მოგვიანებით, აეროპორტზე კონტროლი სამთავრობო ძალებმა აიღო. მთელი ქვეყნის მასშტაბით გათიშული იყო, როგორც მობილური, ასევე ხაზის ინტერნეტი და დაბლოკილია რამდენიმე აპლიკაცია. ინტერნეტი ქალაქების ნაწილში აღდგა.

საგანგებო რეჟიმი, რომელიც დედაქალაქსა და რამდენიმე ქალაქში იყო გამოცხადებული, მთელი ქვეყნის მასშტაბით გავრცელდება. რაც იმას ნიშნავს, რომ ყაზახეთში აიკრძალა მასობრივი შეკრებები და დილის 7 საათამდე კომენდანტის საათი დაწესდა.

მოქმედმა პრეზიდენტმა, ყასიმ-ჟომარტ ტოყაევმა დემონსტრანტებს ხულიგნები უწოდა, ძალადობასა და მაღაზიების ძარცვაში დაადანაშაულა. ტოყაევის აზრით, პროტესტის მონაწილეების ქმედებებით ცხადია, რომ ეს შეთქმულების კარგად მომზადებული გეგმაა, რომლის უკანაც ფინანსური მოტივია. მანვე აღნიშნა, რომ როგორც სახელმწიფოს მმართველი და "დღეიდან უსაფრთხოების საბჭოს ხელმძღვანელი", აპირებს, იმოქმედოს მაქსიმალურად მკაცრად. ეს ნიშნავს, რომ ამ თანამდებობაზე ყოფილი პრეზიდენტი ნურსულთან ნაზარბაევი აღარ იქნება.