დედოფალი ელიზაბეთ II ბრიტანეთის სამეფოს რიგით მე-40 მონარქია, მას შემდეგ, რაც 1066 წელს ინგლისის ტახტზე უილიამ დამპყრობელი ავიდა.

ელიზაბეთმა ზეობის ბრილიანტის იუბილე — 60 წლისთავი — 2012 წელს აღნიშნა. მან ტახტი 1952 წელს, მამის, ჯორჯ VI-ის სიკვდილის შემდეგ დაიკავა. წესით — დინასტიის ხაზით — ელიზაბეთამდე მონარქი მისი ბიძა, ედვარდ VIII უნდა გამხდარიყო, თუმცა, ამ უკანასკნელმა ტახტზე უარი ჯერ კიდევ 1936 წელს თქვა.

ამ საინტერესო დეტალის გარდა, დედოფალი ელიზაბეთის II-ის ბიოგრაფია ბევრ უჩვეულო ფაქტსაც მოიცავს, რომელთაც ამ სტატიაში წარმოგიდგენთ.

1. დედოფალი ორ დაბადების დღეს აღნიშნავს

პრინცესა ელიზაბეთი წერს წერილს საწერ მაგიდასთან.

ბუკინგემის სასახლე, 1946 წლის სექტემბერი.

ფოტო: Getty Images

ელიზაბეთი 1926 წლის 21 აპრილს დაიბადა, თუმცა, იუბილეს ოფიციალურად აღნიშვნა ივნისის მეორე შაბათამდე არ ხდება; ეს ტრადიცია 1748 წელს დანერგა მეფე ჯორჯ II-მ. იგი ნოემბერში დაიბადა და, რადგან წელიწადის ამ დროს პომპეზური აღნიშვნისთვის შესაფერისი ამინდი არ იყო, გადაწყდა, მეორე დაბადების დღე გადაეხადა.

ტრადიცია მცირედით შეიცვალა გასულ წელს, როცა კორონავირუსის პანდემიის გამო მასშტაბური ღონისძიებები შეიზღუდა, ბრიტანეთის მონარქის იუბილე კი მოკრძალებულად აღინიშნა.

2. ელიზაბეთს სკოლაში არ უვლია

პრინცესა ელიზაბეთი (მარცხნივ) დედასთან — დედოფალ ელიზაბეთთან და დასთან — პრინცესა მარგარეტთან ერთად.

ფოტო: Getty Images

ერთი შეხედვით, მომხიბვლელი ამბავია მათთვის, ვისაც სკოლაში სიარული მაინცდამაინც არ უყვარს, თუმცა, ელიზაბეთს ყველაფრის სწავლა, უბრალოდ, სახლში მოუწია. კერძო პედაგოგები მას კონსტიტუციონალიზმის ისტორიას, სამართალსა და ფრანგულს ასწავლიდნენ. ამის მიუხედავად, დედოფალს არაერთხელ აღუნიშნავს, რომ თავის დროზე ფორმალური განათლების მიღებას მაინც ისურვებდა.

3. იგი თავის ქმარს ენათესავებოდა

პრინცესა ელიზაბეთი თავის ოჯახთან ერთად.

1951 წელი.

ფოტო: Getty Images

პრინცი ფილიპი, რომელიც თითქმის 100 წლის გარდაიცვალა 2021 წლის 9 აპრილს, ელიზაბეთის გარე ბიძაშვილი იყო; ორივე მათგანი დედოფალი ვიქტორიას შვილთაშვილის შვილები იყვნენ, თუმცა, წყვილმა ერთმანეთი მაშინ გაიცნო, როცა მომავალი დედოფალი მხოლოდ 13 წლის იყო.

1947 წლის ნოემბერში ელიზაბეთმა და ფილიპმა იქორწინეს; პრინცესამ კი თავისი კაბისთვის მასალის საშოვნელად მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში შენახული კუპონები გამოიყენა.

4. მას საკუთარი დიზაინერი ჰყავდა

პრინცესა ელიზაბეთი და პრინცი ფილიპი ქორწილის შემდეგ.

ბუკინგემის სასახლე, 1947 წლის ნოემბერი.

ფოტო: Hulton Archive / Getty Images

ნორმან ჰარტნელი (1901-1979) 1940 წელს სამეფო ოჯახის დიზაინერი გახდა ელიზაბეთის დედის — დედა დედოფლისათვის — სამოსის შესაქმნელად. 1957 წლიდან იგი ელიზაბეთ II-ის დიზაინერი გახდა და მისთვის საქორწინო და კორონაციის ცერემონიის კაბები შექმნა. როგორც ცნობილია, ჰარტნელმა ცხრა სხვადასხვა კაბის ესკიზი წარუდგინა მონარქს, დედოფალმა კი, საბოლოოდ, ის აირჩია, რომელზეც ბრიტანეთის დაქვემდებარებაში მყოფი ყველა ქვეყნის სიმბოლო ყვავილები იყო გამოსახული.

5. დედოფლის გვირგვინის ერთ-ერთი ნაწილი ბრილიანტია ინდოეთიდან

დედოფალი ელიზაბეთი მიმართავს პარლამენტს სხდომის გახსნის წინ.

2014 წელი.

ბრილიანტი კოჰინური, რაც სპარსულად "სამყაროს ნათელს" ნიშნავს, ინდოელებისათვის განსაკუთრებული დატვირთვის მატარებელია. მათ მიაჩნიათ, რომ ბრილიანტი ბრიტანელმა კოლონიალისტებმა პენჯაბის მმართველს მოჰპარეს. 108-კარატიანი ქვა დედოფლის გვირგვინს ამშვენებს და გამოტანილია ლონდონის ტაუერის მუზეუმშიც.

6. თავისი დინასტიის ისტორიაში ელიზაბეთი ტახტს ყველაზე დიდხანს იკავებს

პრინცესა ელიზაბეთი დედოფალი ელიზაბეთ II ხდება.

1952 წელი.

ფოტო: Getty Images

ელიზაბეთის კორონაციის ოფიციალური ცერემონია 1953 წელს გაიმართა, თუმცა, მან ტახტი 1952 წელს, მამამისის გარდაცვალებისთანავე დაიკავა. იგი უკვე 69 წელია, მონარქია, რითაც "აჯობა" თავის დიდ ბებიას — დედოფალ ვიქტორიას — რომელიც 63 წელი იკავებდა ტახტს.

7. მას არ სჭირდება არც პასპორტი და არც მართვის მოწმობა

კათოლიკე ეკლესიის მაშინდელი მეთაური, იოანე პავლე II ხვდება ბრიტანეთის დედოფალ ელიზაბეთს, რომელიც ინგლისის ეკლესიის მეთაურად მიიჩნევა.

ბუკინგემის სასახლე, 1982 წელი.

ფოტო: Getty Images

ბრიტანეთის სამეფო ოჯახის ოფიციალური ვებსაიტის ცნობით, "რადგან პასპორტი მისი აღმატებულების სახელითაა დამზადებული, მას მისი ქონა არ სჭირდება". ამის მიუხედავად სამეფო ოჯახის სხვა ყველა წევრს ჰქონდათ და აქვთ პასპორტები — მათ შორის პრინც ფილიპსა და პრინც ჩარლზს. ამასთან, დედოფალი ერთადერთი პირია მთელ გაერთიანებულ სამეფოში, ვისაც მართვის მოწმობის ქონა არ მოეთხოვება.

8. ელიზაბეთს გამორჩეულად უყვარს კორგის ჯიშის ძაღლები

დედოფალი ელიზაბეთი საკუთარ ძაღლებთან — უილოუსთან, ვულკანთან, ქენდისთან და ჰოლისთან ერთად.

2016 წელი.

ფოტო: Annie Leibovitz / UPPA / Zuma Press

ცხოველები, განსაკუთრებით კი ძაღლები, ბევრ ადამიანს და მათ შორის სამეფო ოჯახის წევრს უყვარს, თუმცა ელიზაბეთს გამორჩეული დამოკიდებულება აქვს კორგის ჯიშის ძაღლებისადმი. ყველაფერი 1930-იან წლებში დაიწყო, როცა მომავალი დედოფლის მამამ კორგი, სახელად დუკი, რეზიდენციაში მიიყვანა.

ელიზაბეთის საყვარელი კორგი სიუზენი იყო, რომლის შთამომავლებიც უკვე რვა ათწლეულია, ბედნიერად ცხოვრობენ სამეფო ოჯახთან ერთად.

9. დედოფლის როლი 200-ზე მეტ ფილმსა და სატელევიზიო სერიალში შეასრულეს

პოპულარულ სერიალში The Crown ახალგაზრდა დედოფლის როლი კლერ ფოიმ განასახიერა.

ფოტო: Sony Pictures / Netflix

IMDb-ის ცნობით, დედოფალი ელიზაბეთ II ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟია 225-ზე მეტ დოკუმენტურ და მხატვრულ ფილმსა და სერიალში. მათ შორის ალბათ ყველაზე ცნობილი სერიალი The Crown არის, რომელშიც ბრიტანეთის მონარქის როლს ინგლისელი მსახიობი, კლერ ფოი ასრულებს.

აღსანიშნავია, რომ დედოფალს ბრიტანული კინოაკადემიის ჯილდოც კი აქვს მიღებული კინო და სატელევიზიო ინდუსტრიის აქტიური მხარდაჭერისთვის.

10. ბრიტანეთში იგი ყველაზე მდიდარი ადამიანი არ არის

დედოფალი ელიზაბეთი შვილთან, სამეფო პრინცესა ენთან ერთად.

უინძორების სასახლე რეზიდენცია, 2016 წლის აპრილი.

ფოტო: Annie Leibovitz

Forbes-ის მონაცემების მიხედვით, დედოფლის ქონება 350 მილიონ გირვანქა სტერლინგს ($482 მილიონს) შეადგენს. ერთი შეხედვით დიდი ქონება მეტად მოკრძალებულად გამოიყურება სამეფო ოჯახის სხვა წევრების ფონზეც კი — უესტმინსტერის ჰერცოგი ჰიუ გროსვენორი 10 მილიარდ ფუნტს ფლობს.

ელიზაბეთი კი თავისი ქონებით მხოლოდ 372-ე ადგილს იკავებს გაერთიანებული სამეფოს ყველაზე მდიდარ ადამიანებს შორის.