Covid-19-ის ვაქცინის დანერგვის ეროვნულ გეგმას კორუფციის პრევენციის კომპონენტი აკლია — TI
საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს (TI) განცხადებით, Covid-19-ის დანერგვის ეროვნულ გეგმაში კორუფციული რისკები არაა შეფასებული და არაა გათვალისწინებული არაკეთილსინდისიერი ქმედებების საწინააღმდეგო ღონისძიებები. TI-ში მიაჩნიათ, რომ კორუფციის რისკების წინასწარ არგათვალისწინებამ, შესაძლოა, პრობლემები და შეფერხებები იმუნიზაციის უმნიშვნელოვანეს პროცესს შეუქმნას.
"პოზიტიურად უნდა შეფასდეს, რომ ვაქცინის დანერგვის ეროვნულ გეგმაში დეტალურად არის გაწერილი ყველა ის ეტაპი, პროცედურა და პასუხისმგებელი პირი/დაწესებულება, რომელთა ერთობლივი ძალისხმევით უნდა მოხდეს მთელი ქვეყნის მასშტაბით მოსახლეობის ვაქცინაცია.
თუმცა, პრობლემურად მიგვაჩნია, რომ გეგმაში არ არის სათანადოდ გათვალისწინებული იმუნიზაციის პროცესში ჩართული მრავალი ადამიანისა თუ დაწესებულების მიერ (ამცრელები, მობილური ბრიგადები, ჯანდაცვის ცენტრები, მუნიციპალური ორგანოები და ა.შ.) მათთვის დელეგირებული უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების შემთხვევების პრევენცია, აღმოჩენა და მათზე რეაგირება", — ამბობენ ორგანიზაციაში.
მათივე თქმით, არაკეთილსინდისიერი ქმედებების რისკი ნამდვილად არსებობს და TI-შ9 აღნიშნავენ, რომ მას სამი ძირითადი გარემოება განაპირობებს:
- მოთხოვნადი და ძნელად ხელმისაწვდომი პროდუქტის არსებობა — Covid 19-ის ვაქცინის მოსაპოვებლად ადამიანთა ნაწილმა შესაძლოა წესების დარღვევის გზას მიმართოს;
- უფლებამოსილების განაწილება მრავალ ადამიანზე / დაწესებულებაზე — იმუნიზაციის პროცესის მასშტაბიდან გამომდინარე აუცილებელია უფლებამოსილების განაწილება მთელი ქვეყნის მასშტაბით მრავალ ადამიანსა და დაწესებულებაზე. უფლებამოსილ პირთა რაოდენობის ასეთი ზრდა შესაბამისი საპრევენციო ზომების გარეშე ზრდის კორუფციული დარღვევების რისკს;
- იმუნიზაციის სისტემაში დამატებით გარე პირთა ჩართვა — როგორც გეგმაშია აღნიშნული, დასახული მიზნის მისაღწევად საჭიროა იმუნიზაციის სისტემის არსებული შესაძლებლობის (აცრების რაოდენობა) თითქმის გაოთხმაგება. ეს ნიშნავს, რომ ვაქცინაციის პროცესში საჭირო იქნება დამატებით ისეთი ადამიანების ჩართვა, რომლებისთვისაც ახალი იქნება იმუნიზაციის ანდა სამედიცინო სფერო, რამაც შესაძლოა არაკეთილსინდისიერად მოქცევის რისკი გაზარდოს.
"მართალია, ვაქცინაციის გეგმა ითვალისწინებს პროცესში ჩართული ადამიანებისთვის მასშტაბურ ტრენინგებს, თუმცა ამ ტრენინგების შინაარსობრივ ნაწილში არ არის განსაზღვრული კეთილსინდისიერებისა და დარღვევებზე რეაგირების კომპონენტები.
გეგმით ასევე გათვალისწინებულია ამცრელებისთვის სატელეფონო ცხელი ხაზის არსებობა. თუმცა, აქაც ცხელი ხაზის ფუნქცია პროცედურების სწორად წარმართვის შესახებ ინფორმაციის მიწოდებაა და არა დარღვევების ან არაკეთილსინდისიერი ქმედებების შეტყობინება / მხილება", — აცხადებენ არასამთავრობო ორგანიზაციაში.
მათივე თქმით, მისასალმებელია, რომ ვაქცინის მარაგების, დისტრიბუციისა და აცრილთა აღრიცხვის მართვა დიდ წილად ელექტრონულად მოხდება. პროცესების ამგვარი ავტომატიზაცია და ელექტრონულ რეჟიმში წარმართვა კორუფციის რისკებს შეამცირებს. თუმცა, აღნიშნავე, რომ იმუნიზაციის პროცესის მასშტაბისა და მრავალეტაპიანობიდან გამომდინარე მაინც არსებობს კორუფციისადმი შედარებით მეტად მიდრეკილი ეტაპები, რომელთა წინასწარი გამოვლენა აუცილებელია. მაგალითად, რა ხდება, თუ:
- რომელიმე მოქალაქე გადაწყვეტს ნაცნობობის, ქრთამის, გავლენის ან თანამდებობრივი უფლებამოსილების გამოყენებით ვაქცინის დროზე ადრე მოპოვებას?
- იმუნიზაციის რომელ ეტაპზეა ამის ყველაზე მეტი რისკი?
- და არის თუ არა მოფიქრებული ასეთი შემთხვევების გამოვლენის და მათზე რეაგირების მექანიზმები?
TI-ის განცხადებით, ის ფაქტი, რომ ვაქცინაციის გეგმაში არ არის ნახსენები კორუფციისა და არაკეთილსინდისიერი ქმედებების ამგვარი რისკები, იმაზე მიანიშნებს, რომ ამ რისკების შეფასება არ მომხდარა და მათი შესაძლო პრევენციის მექანიზმების მოფიქრების სამუშაო არ ჩატარებულა.
ამის გათვალისწინებით, ორგანიზაციას მიაჩნია, რომ იმუნიზაციის პროცესში კორუფციის რისკების შესამცირებლად აუცილებელია:
- ვაქცინაციის დანერგვის ეროვნულ გეგმას კეთილსინდისიერების კომპონენტი / თავიდაემტოს, რომელიც დაეფუძნება კორუფციული რისკების შეფასებას და რომელშიც გაწერილი იქნება როგორც ამ რისკების შემცირების ზომები, ისე დარღვევების დადგენის შემთხვევაში გამოსაყენებელი შესაბამისი სიმკაცრის სანქციები;
- დაინერგოს იმუნიზაციის პროცესთან დაკავშირებული დარღვევების მხილებისა და ასეთ დარღვევებზე რეაგირების მექანიზმი. დარღვევების მხილება შესაძლებელი უნდა იყოს ამცრელებისთვის მოქმედი ცხელი ხაზის საშუალებით, სადაც მამხილებელთა ანონიმურობა სრულად იქნება დაცული;
- იმუნიზაციის გეგმით გათვალისწინებულ ტრენინგებს უნდა დაემატოს კეთილსინდისიერების კომპონენტი, რომელიც დაფუძნებული იქნება კორუფციის რისკების შეფასების შედეგებზე და ტრენინგის მონაწილეებს მიაწვდის ინფორმაციას, თუ, რა უნდა მოიმოქმედონ დარღვევის აღმოჩენის შემთხვევაში;
- იმუნიზაციის პროცესი წარიმართოს სრული გამჭვირვალობის პრინციპის დაცვით, რათა სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებსა და ნებისმიერ დაინტერესებულ მოქალაქეს ჰქონდეს პროცესზე დაკვირვების შესაძლებლობა. ეს გულისხმობს, როგორც ვაქცინაციასთან დაკავშირებული ყველა კონტრაქტის (მაგ: ვაქცინების, სახარჯი მასალების, იმუნიზაციის სერვისების შესყიდვა და ა.შ.) გამოქვეყნებას, ისე აცრილი მოსახლეობის შესახებ სრულყოფილი ინფორმაციის დროულად გასაჯაროებას.
TI იმედს გამოვთქვამს, რომ ვაქცინაციის პროცესის დაწყებამდე კორუფციის რისკების შეფასება და საპრევენციო მექანიზმების დანერგვა მოხდება, რათა არაკეთილსინდისიერმა ქმედებებმა და კორუფციამ იმუნიზაციის პროცესის დაზიანება ვერ შეძლოს.
ჯანდაცვის მინისტრის მოადგილის, თამარ გაბუნიას განცხადებით, გეგმის შემუშავების პროცესი იყო ძალიან წარმომადგენლობითი, გეგმა არის ცოცხალი დოკუმენტი და მისი განახლება თავიდანვე იგეგმებოდა. მან, ასევე, აღნიშნა, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციების წინადადებების გათვალისწინებისთვის მზად არიან.
"კორუფციის რისკი ეპიდემიის, პანდემიის პირობებში, როცა ბაზარზე ასეთი დეფიციტია ვაქცინებთან მიმართებაში მაღალია და მე გუშინაც ვახსენე ის, რომ სამინისტრომ აქამდეც მიიღო გარკვეული შუამავლებისგან შეთავაზებები, რომლებიც ვერ ადასტურებენ მათ კავშირს მომწოდებლებთან. რა თქმა უნდა, ასეთი რისკებისგან გადაზღვევა მნიშვნელოვანია და ჩვენ მზად ვართ ეს ნაწილი გავითვალისწინოთ", — განაცხადა გაბუნიამ.
2021 წლის 14 იანვარს საქართველოს მთავრობამ Covid-19 ვაქცინის დანერგვის ეროვნული გეგმა, რომლის მიხედვითაც წლის ბოლომდე ქვეყნის სრულწლოვანი მოსახლეობის 60%-ის იმუნიზაცია უნდა მოხდეს.
-
გადახედვაპრეზიდენტი: პროვოკაციისა და დაძაბვის დრო არაა, დღეს არ მთავრდება ეს პროტესტი! პრეზიდენტი: პროვოკაციისა და დაძაბვის დრო არაა, დღეს არ მთავრდება ეს პროტესტი!
-
გადახედვაკანცელარიასთან დაძაბულობის ფონზე, შსს განცხადებას ავრცელებს კანცელარიასთან დაძაბულობის ფონზე, შსს განცხადებას ავრცელებს
-
-
გადახედვააქციის მონაწილეები მოითხოვენ, ოცნებამ უახლოესი 1 საათის განმავლობაში გააკეთოს განცხადება კანონის გაწვევასთან დაკავშირებით აქციის მონაწილეები მოითხოვენ, ოცნებამ უახლოესი 1 საათის განმავლობაში გააკეთოს განცხადება კანონის გაწვევასთან დაკავშირებით
-
გადახედვათეოლოგთა და სასულიერო პირთა ნაწილი მიმართვას ავრცელებს თეოლოგთა და სასულიერო პირთა ნაწილი მიმართვას ავრცელებს
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ერთ მხარეს ქართველი ხალხია, მეორე მხარეს კი — 83 დეპუტატი, რომელმაც ევროპული მომავლის წინააღმდეგ მისცა ხმა პრეზიდენტი: ერთ მხარეს ქართველი ხალხია, მეორე მხარეს კი — 83 დეპუტატი, რომელმაც ევროპული მომავლის წინააღმდეგ მისცა ხმა
-
-
გადახედვაბათუმი აპროტესტებს რუსულ კანონს, ევროპის მოედანზე ევროკავშირის დროშა გაშალეს ბათუმი აპროტესტებს რუსულ კანონს, ევროპის მოედანზე ევროკავშირის დროშა გაშალეს
-
გადახედვაღოღობერიძე: ძალიან ძლიერები ვართ, როდესაც ვართ ერთად და გვიხარია! ასე მხიარულად, ყიჟინით, შეძახილებით შევაბიჯებთ ევროპაში! ღოღობერიძე: ძალიან ძლიერები ვართ, როდესაც ვართ ერთად და გვიხარია! ასე მხიარულად, ყიჟინით, შეძახილებით შევაბიჯებთ ევროპაში!
-
გადახედვაიოზვიაკი: საქართველოში შექმნილი მდგომარეობის შესახებ, დღეს, შესაძლოა, ევროკავშირის სამიტზე იმსჯელონ იოზვიაკი: საქართველოში შექმნილი მდგომარეობის შესახებ, დღეს, შესაძლოა, ევროკავშირის სამიტზე იმსჯელონ
-
გადახედვახალხის რაოდენობის გამო, პარლამენტთან რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა ხალხის რაოდენობის გამო, პარლამენტთან რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა
-
გადახედვაალექსანდრე ლორთქიფანიძე: ეს კანონი არა გამჭვირვალობას, არამედ სტიგმატიზებას ემსახურება ალექსანდრე ლორთქიფანიძე: ეს კანონი არა გამჭვირვალობას, არამედ სტიგმატიზებას ემსახურება
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი თვითონ არის უცხოური გავლენის აგენტი — კობახიძე პრეზიდენტზე სალომე ზურაბიშვილი თვითონ არის უცხოური გავლენის აგენტი — კობახიძე პრეზიდენტზე
-
გადახედვაპუტინის პრესმდივნის მორიგი ღია მხარდაჭერა საქართველოს მთავრობას: "ამ კანონპროექტს არ უნდა ეწოდოს რუსული" პუტინის პრესმდივნის მორიგი ღია მხარდაჭერა საქართველოს მთავრობას: "ამ კანონპროექტს არ უნდა ეწოდოს რუსული"
-
გადახედვასახალხო დამცველი 16-17 აპრილის აქციის მონიტორინგის პირველადი შედეგების შესახებ დოკუმენტს აქვეყნებს სახალხო დამცველი 16-17 აპრილის აქციის მონიტორინგის პირველადი შედეგების შესახებ დოკუმენტს აქვეყნებს
-
გადახედვაევროკავშირის მაღალჩინოსნები, რუსული კანონის პირველი მოსმენით მიღებასთან დაკავშირებით, განცხადებას ავრცელებენ ევროკავშირის მაღალჩინოსნები, რუსული კანონის პირველი მოსმენით მიღებასთან დაკავშირებით, განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაარა, დრო რუსეთის მხარეს არაა — ჯოზეფ ბორელის ბლოგი არა, დრო რუსეთის მხარეს არაა — ჯოზეფ ბორელის ბლოგი
-
გადახედვა3 ადამიანია დაჭრილი სროლის შედეგად თბილისში, ტაბიძის ქუჩაზე — მედია 3 ადამიანია დაჭრილი სროლის შედეგად თბილისში, ტაბიძის ქუჩაზე — მედია
-
გადახედვაპრეზიდენტისა და ელჩების შეხვედრა დასრულდა — რაზე ისაუბრეს პრეზიდენტისა და ელჩების შეხვედრა დასრულდა — რაზე ისაუბრეს
-
-
გადახედვაგოცირიძე: ამ წუთას, ოცნებამ შემოიტანა კანონპროექტი, რომ ივანიშვილმა შეძლოს ოფშორებში გადამალული ქონების დაუბეგრავად შემოტანა გოცირიძე: ამ წუთას, ოცნებამ შემოიტანა კანონპროექტი, რომ ივანიშვილმა შეძლოს ოფშორებში გადამალული ქონების დაუბეგრავად შემოტანა
კომენტარები