მეცნიერებმა გადაიღეს პირველი ვიდეო, სადაც დნმ-ის ერთი მოლეკულის მოძრაობები ჩანს, ეს რხევები კი ცეკვას მოგაგონებთ. ამ ვიზუალიზაციის დაფიქსირება მკვლევარებმა მაღალი გარჩევადობის მიკროსკოპისა და კომპიუტერული სიმულაციის დახმარებით შეძლეს. მსგავსი დეტალიზების შესაძლებლობამ და დნმ-ის "ცეკვის" აღბეჭდვამ კი ახალ სამკურნალო საშუალებებამდე შეიძლება მიგვიყვანოს. შესაბამისი კვლევა იორკის, შეფილდისა და ლიდსის უნივერსიტეტების მეცნიერებმა Nature Communications-ში გამოაქვეყნეს.

აქამდე არსებული დნმ-ის გამოსახულებები მიღებული იყო ისეთი მიკროსკოპების დახმარებით, რომლითაც მხოლოდ სტატიკური კადრების დაფიქსირება შეიძლებოდა. ამჯერად კი, მკვლევრებმა დნმ-ის ვიზუალიზაციის საკითხში მაღალი გარჩევადობის, ატომური მიკროსკოპები და სუპერკომპიუტერები ჩართეს. ასე კი მისი თითოეული ატომის პოზიციისა და მოძრაობის დაფიქსირება გახდა შესაძლებელი.

რა აცეკვებს დნმ-ის მოლეკულას?

დნმ-ის მოლეკულას სჭირდება იპოვოს გზა იმისათვის, რომ უჯრედში მოთავსდეს. ადამიანის ერთი უჯრედი კი დნმ-ის, დაახლოებით, 2 მეტრიან ჯაჭვს იტევს. ერთი ადამიანის მთლიანი სხეული, საშუალოდ, 50 ტრილიონი უჯრედისგან შედგება, შესაბამისად კი 100 ტრილიონი მეტრი დნმ-ის ჯაჭვისგან. იმისათვის, რომ ეს შესაძლებელი გახდეს, დნმ მოძრაობს და იკლაკნება.

ამ შემთხვევაში, მკვლევარებმა შეისწავლეს დნმ-ის მიკროწრეები, სადაც მოლეკულები ბოლოებში ერთდება და ქმნის ერთგვარ მარყუჟს. ამ მიკროწრეებზე დაკვირვება კი შეიძლება ჯანმრთელობისა და დაბერების ინდიკატორად იქცეს.

დნმ-ის აქამდე არსებულ ვიზუალიზაციებთან შედარებით, რომლებზეც მცირე მოძრაობები შეიმჩნეოდა, ახალმა ვიდეომ გვაჩვენა, რომ ისინი უჩვეულო ფორმებს იღებენ და უფრო დინამიურები არიან. მეცნიერთა ჯგუფი ასკვნის, რომ ეს ცეკვის მსგავსი მოძრაობები დნმ-ის მოლეკულას საშუალებას აძლევს მოკავშირე დნმ პარტნიორი იპოვოს. რაც უფრო მრავალფეროვან ფორმებს იღებს ის, მით უფრო დიდი შანსია მან სხვა მოლეკულები მიიზიდოს.

მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ დეტალიზების ის დონე, რომლის მიღწევაც ამ კვლევის ფარგლებში, დნმ-ზე დაკვირვებისას შეძლეს, ახალი სამკურნალო საშუალებების პოვნის წინაპირობად შეიძლება იქცეს.