მთავრობის ანტიკრიზისული გეგმის მიხედვით, თვითდასაქმებულებისთვის ერთჯერადი 300-ლარიანი კომპენსაციის გაცემა მაისის თვიდან უნდა დაიწყოს. ამ კომპენსაციის მიმღებთა სიაში ხვდება ყველა ის ფიზიკური პირი, რომელიც ეწეოდა რაიმე ტიპის ეკონომიკურ საქმიანობას და იღებდა შემოსავალს.

ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ, ლაშა ხუციშვილმა განმარტა, რომ თვითდასაქმებულები ორ კატეგორიად იყოფიან: იდენტიფიცირებადი და არაიდენტიფიცირებადი. იდენტიფიცირებად თვითდასაქმებულებად მიიჩნევიან პირები, რომლებიც რეგისტრირებულები არიან შემოსავლების სამსახურში, არაიდენტიფიცირებადად კი ისინი, რომლებიც არ არიან რეგისტრირებული. ორივე კატეგორია ერთჯერად დახმარებას სხვადასხვა ვადაში აიღებს და თანხის მისაღებად განსხვავებული დოკუმენტაციის შეკრება სჭირდებათ.

რა უნდა იცოდეთ, თუ იდენტიფიცირებადი/რეგისტრირებული თვითდასაქმებული ხართ

შემოსავლების სამსახურში რეგისტრირებული თვითდასაქმებულები, რომლებიც იდენტიფიცირებად პირებად მიიჩნევიან, სახელმწიფომ 5 კატეგორიად იმის და მიხედვით დაყო, თუ გადამხდელის რა გადამხდელის სტატუსი აქვთ მათ:

  1. მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე მეწარმე ფიზიკური პირები;
  2. მეწარმე ფიზიკური პირები, რომლებიც დასაქმებულები არიან ბაზრობის ტერიტორიაზე;
  3. პირები, რომლებიც ახორციელებენ ფიქსირებული გადასახადით დასაბეგრ საქმიანობას;
  4. მიკრო ბიზნესის მქონე მეწარმეები, რომლებიც დაფინანსებას არ იღებენ ბიუჯეტიდან;
  5. ინდივიდუალური მეწარმეები.

მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე მეწარმე ფიზიკური პირები

ამ პირების იდენტიფიცირებას სახელმწიფო მათ მიერ 2002 წლის პირველ კვარტალში წარმოდგენილი დეკლარაციისა და საკონტროლო სალარო აპარატის გამოყენების მიხედვით მოახდენს.

"კერძოდ, იმ შემთხვევაში თუ, მცირე მეწარმის სტატუსის მქონე პირს, ერთხელ მაინც აქვს წარდგენილი 2020 წლის პირველ კვარტალში დეკლარაცია ან ამავე პერიოდში თუ ერთხელ მაინც თუ გამოყენებული აქვს საკონტროლო სალარო აპარატი, ერთხელ მაინც თუ აქვს ამორტყმული ჩეკი, მას შეუძლია მიიღოს ერთჯერადი კომპენსაცია", — განმარტა ლაშა ხუციშვილმა.

მეწარმე ფიზიკური პირები, რომლებიც დასაქმებული იყვნენ ბაზრობის ტერიტორიაზე

ფოტო: გვანცა ნემსაძე / On.ge

ამ შემთხვევაშიც განმსაზღვრელი კრიტერიუმი იქნება დეკლარაცია. ხუციშვილის თქმით, თუ მათ 2020 წლის პირველ კვარტალში ერთხელ მაინც ჩააბარეს დეკლარაცია ან ერთხელ მაინც გამოიყენეს სალარო აპარატი, კომპენსაციას მიიღებენ:

"გარდა ამისა, შემოსავლების სამსახურში ბაზრობის ოპერატორებისგან იგზავნება შესაბამისი სიები, იანვრისა და თებერვლის თვის სიები მოწოდებულია, თუ ესეთი პირი დაფიქსირებული იქნება ამ სიაში მას შესაძლებლობა ექნება მიიღოს კომპენსაცია".

მინისტრის მოადგილის განცხადებით, თუ პირი ამ იდენტიფიცირების საშუალებიდან ერთ-ერთს მაინც აკმაყოფილებს, დამატებითი დოკუმენტი არ დასჭირდება.

პირები, რომლებიც ახორციელებდნენ ფიქსირებული გადასახადით დასაბეგრ საქმიანობას

ფოტო: გვანცა ნემსაძე / On.ge

ლაშა ხუციშვილის განმარტებით, ეს არის სპეციალური სტატუსი. ამ საქმიანობაში შედიან პირები, რომლებიც მუშაობენ თონეში, სილამაზის სალონებსა და ავტომობილების ტექნიკური მომსახურების ცენტრებში.

"ასეთი პირებისთვის, მხოლოდ მათ მიერ რეგისტრაციის სტატუსი საკმარისი იქნება, რომ მათ მიიღონ კომპენსაცია. ესეთი დაახლოებით 7 000-მდე პირია", — თქვა მან.

მიკრო ბიზნესის მქონე მეწარმეები, რომლებიც დაფინანსებას არ იღებენ ბიუჯეტიდან

ხუციშვილის განცხადებით, ეს არის კატეგორია, რომელთა შემოსავალი არის 30 000 ლარამდე და არ აქვთ საკონტროლო სალარო აპარატის გამოყენების ვალდებულება. ხუციშვილის თქმით, ასეთი პირებისგან საკმარისი იქნება მიკრო ბიზნესად რეგისტრაციის სტატუსი, რადგან ასეთ ბიზნესებში დეკლარირების დაბალი კულტურაა.

ინდივიდუალური მეწარმეები

ამ პირებისთვის, იდენტიფიცირების საშუალება იქნება 2020 წლის პირველ აპრილამდე წარმოდგენილი 2019 წლის საშემოსავლო დეკლარაცია, ასევე, საკონტროლო სალარო აპარატი, თუ მათ ერთხელ მაინც აქვთ გამოყენებული ის პირველ კვარტალში.

რა უნდა იცოდეთ, თუ არარეგისტრირებული თვითდასაქმებული ხართ

ფოტო: fourtwenty.us

მინისტრის მოადგილის განმარტებით, არაიდენტიფიცირებადი თვითდასაქმებულების შემთხვევაში კომპენსაციის მისაღებად საჭირო საბუთები დამოკიდებულია საქმიანობის სფეროზე.

ამ პირებმა, ჯანდაცვის სამინისტროს ელექტრონულ პორტალზე განაცხადის შევსებისას, პირადი მონაცემების გარდა, უნდა წარადგინონ შემოსავალის წყაროს დამადასტურებელი დოკუმენტი. მსგავსი დოკუმენტი შეიძლება იყოს:

  • გადასახადის შესყიდვის აქტი;
  • მიღება-ჩაბარების აქტი (ხუციშვილის განმარტებით, იურიდიულ პირებს მსგავსი დოკუმენტების შენახვის ვალდებულება 3 წლის განმავლობაში აქვთ, ამიტომ მისი აღება პრობლემური არ იქნება);
  • საბანკო ამონაწერები, სადაც გამოჩნდება მათი, შემოსავლის წყარო და ეკონომიკური საქმიანობის განხორციელების ფაქტი;
  • მუნიციპალიტეტის ან სხვა ადმინისტრაციული ორგანოს მირ გაცემული რაიმე საქმიანობის დამადასტურებელი დოკუმენტი, ეს იქნება ცნობა, ნებართვა თუ ლიცენზია;
  • საქართველოს რეგისტრირებული იურიდიული პირის მიერ გაცემული დოკუმენტი, რომელითაც დასტურდება პირის ეკონომიკური აქტივობა და შემოსავალი.

ლაშა ხუციშვილმა პრეზენტაციაზე მოიყვანა რამდენიმე მაგალითი იმისა, თუ კონკრეტული საქმიანობის განმახორციელებელ არაიდენტიფიცირებად თვითდასაქმებულს, რა საბუთი შეიძლება, დასჭირდეს:

  • პირები, რომლებიც ვაჭრობდნენ ბაზრობაზე შესაძლებელია, წარადგინონ ბაზრობის ადმინისტრაციის ცნობა, რომელიც დაადასტურებს, რომ იქ მუშაობდნენ;
  • პირებს, რომლებსაც მუნიციპალიტეტებს შორის მგზავრები გადაჰყავდათ, შეუძლიათ შესაბამისი ცნობა აიღონ მუნიციპალიტეტისგან;
  • პირები, რომლებსაც ბავშვები გადაჰყავდათ საჯარო სკოლებში, შესაძლებელია, წარადგინონ ავტოსადგურის ორგანიზატორის შესაბამისი ცნობა და მომსახურების გაწევის დოკუმენტი, ან ხელშეკრულება;
  • პირებს, რომლებიც საცხოვრებელ ფართებს დღიურად აქირავებდნენ Airbnb-ზე, booking.com-ზე, თუ სხვა პორტალებზე, შეუძლიათ წარადგინონ საბანკო ამონაწერი, სადაც გამოჩნდება შესაბამისი კომპანიიდან მიღებული შემოსავალი;
  • პირები, რომლებიც ამზადებდნენ სუვენირებს და აბარებდნენ მაღაზიას; ან პირები, რომლებიც სოფლის მეურნეობის პროდუქციას აბარებდნენ საწყობებს, რესტორნებს ან სხვადასხვა პირის კვების ობიექტებს; შეუძლიათ წარადგინონ საგადასახადო დოკუმენტი, შესყიდვის ან მიღება-ჩაბარების აქტი.

როგორ უნდა მიიღოთ კომპენსაცია საბუთების შეგროვების შემდეგ

ფოტო: Shutterstock

ორივე კატეგორიაში შესულმა თვითდასაქმებულებმა კომპენსაციის მისაღებად, არაუგვიანეს 2020 წლის პირველი ივლისისა, ანუ 2 ივლისამდე, ჯანდაცვის სამინისტროს ელექტრონულ ფორმატზე უნდა შეავსოს სპეციალური ფორმა.

ფორმის შევსებისას საჭიროა გქონდეთ: სახელი-გვარი და პირადი ნომერი, საკონტაქტო ინფორმაცია და საბანკო რეკვიზიტი, რომელზეც თანხა დაგერიცხებათ. არაიდენტიფიცირებულმა თვითდასაქმებულებმა კი ფორმას თან უნდა დაურთონ ის დოკუმენტი, რომელსაც მოიპოვებენ.

პროცედურების გავლის შემდეგ, როდის მიიღებთ თანხას

სახელმწიფოს მიერ წარმოდგენილი გეგმით, შემოსავლების სამსახურში რეგისტრირებული და არარეგისტრირებული თვითდასაქმებულები კომპენსაციას სხვადასხვა დროს მიიღებენ.

იდენტიფიცირებული თვითდასაქმებულების განცხადებას სააგენტო 10 სამუშაო დღის განმავლობაში შეადარებს შემოსავლების სამსახურიდან მიღებულ სიას და კომპენსაციას ამ ვადაში გასცემს.

მეორე შემთხვევაში, აპლიკანტის მოთხოვნას დასაქმების ხელშეწყობის სააგენტო სამუშაო ჯგუფთან ერთად განიხილავს და საქმიანობის დამადასტურებელი დოკუმენტის სპეციფიკის მიხედვით დააჯგუფებს. 2 კვირის განმავლობაში გადაწყვეტილების მისაღებად ეს სია უწყებათაშორის კომისიას გაეგზავნება. ლაშა ხუციშვილის თქმით, მას შემდეგ, რაც კომისია გადაწყვეტილებას მიიღებს, აპლიკანტი 10 სამუშაო დღის განმავლობაში აიღებს კომპენსაციას.