10 ფაქტი ტყვიით მოწამვლის შესახებ, რომელიც თქვენი ბავშვების დაცვაში დაგეხმარებათ
ფოტო: Shutterstock
ბოლო წლებში მეცნიერები და ექიმები სულ უფრო და უფრო მეტს ღელავენ ტყვიით მოწამვლაზე. როგორც შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრი ამბობს, ამ ტოქსიკური ლითონის უსაფრთხო და დასაშვები ნორმა არ არსებობს.
ტყვიასთან შეხებას ადამიანის ორგანიზმის თითქმის ყველა სისტემის დაზიანება შეუძლია და იმის გამო, რომ სიმპტომები შეუმჩნეველია, ხშირად შეიძლება ტყვიით მოწამვლა ადამიანს საერთოდ გამორჩეს. განსაკუთრებით საშიში კი ტყვიით მოწამვლა მაშინაა, როცა მისი მსხვერპლი ბავშვი ხდება.
1. ტყვიით მოწამვლის მთავარი გამომწვევი მიზეზი სახლში არსებული გარემოა
მეოცე საუკუნის 80-იან წლებამდე, უამრავ ქვეყანაში, სახლებს ტყვიის შემცველი საღებავით ღებავდნენ. ამერიკაში 1978 წლამდე შეღებილი სახლების 35 პროცენტში, რამე ადგილი მაინც იყო შეღებილი ასეთი საღებავებით. ამერიკის ეროვნული ჯანდაცვის დაცვის ორგანიზაცია მოქალაქეებს სახლში არსებული მტვრის შემოწმებისკენ მოუწოდებს.
2. ყველაზე ხშირად, ტყვია ბავშვების გარშემო ისეთ გარემოში გვხვდება, სადაც მტვერი, მიწა და შეღებილი ადგილებია
ბავშვები საფრთხეში მხოლოდ მიწაში თამაშის დროს არ არიან. ხანდახან ტყვიის შემცველი მტვერი გარედან უფროსებს შეაქვთ სახლში. ამიტომ, კარგი იქნება, თუ სახლში შესვლისას ფეხსაცმელებს კარებთან დატოვებთ და მიწაში თამაშის შემდეგ, ბავშვს ხელებს კარგად დაბანთ.
ამის გარდა, ტყვია შეიძლება იყოს ფანჯრის საღებავაქერცლილ რაფებზე. ამიტომ, აუცილებლად გაწმინდეთ ფანჯრის ჩარჩო სველი ტილოთი.
ფოტო: Flickr / John Dyer
3. თუ მშობლები მშენებლობაზე, ქარხანაში ან მიწის მეურნეობაზე მუშაობენ, მათ სამსახურიდან სახლში დაბრუნებამდე და ბავშვთან კონტაქტის დამყარებამდე უნდა დაიბანონ და ტანსაცმელი გამოიცვალონ
თუ ტყვიასთან, ან ტყვიის შემცველ საგნებთან და ნივთიერებებთან გაქვთ შეხება, იმის შანსი, რომ ის ტოქსიკური ნივთიერება საცხოვრებელ გარემოში მოხვდება ან თავად დაგაავადებთ, მაღალია. თუმცა, თუ სამუშაო ადგილზე ყოფნისას სახეს, საჭმელსა და პირს არ შეეხებით, ხოლო სახლში წასვლამდე შხაპს მიიღებთ, ტანსაცმელს გამოიცვლით და სამუშაო ხელსაწყოებს თან არ წაიღებთ, გარშემომყოფებსა და საკუთარ თავებს დაიცავთ.
4. ტყვიით მოწამვლის ყველაზე მაღალი რისკის ქვეშ 6 წლამდე ბავშვები არიან
როცა ბავშვები დახოხავენ და პირში ხელებსა და სხვადასხვა ნივთებს იდებენ, ტყვიით მოწამვლის რისკი იზრდება, რადგან გარემო ხშირად მტვრითა და ტყვიის შემცველი ნაწილაკებითაა სავსე. ამ რისკის ქვეშ არიან სკოლამდელი ასაკის ბავშვებიც.
5. სისხლის შემოწმებისას ტყვიის აღმოჩენა სხვადასხვა ფაქტორზეა დამოკიდებული
ტყვიის ხარისხის დაფიქსირება დამოკიდებულია მისი სიმძიმის დონესა და გამოყოფის ხანგრძლივობაზე. სხეული ტყვიას სისხლისა და შარდის საშუალებით ყოველდღიურად და სტაბილურად გამოყოფს. ეს პროცესი შესაძლოა თვეების განმავლობაში გრძელდებოდეს. თუმცა, ბავშვების სხეულში მოხვედრილი ტყვიის ნაწილაკები ტვინში და სხვა ადგილებში "იდებენ ბინას" და შეიძლება წლების განმავლობაში არ დატოვონ ორგანიზმი.
6. ტყვიით მოწამვლის ეფექტი შეიძლება მთელი ცხოვრება გაგრძელდეს
სხვადასხვა კვლევების მიხედვით, სისხლში ტყვიის მაღალი შემცველობა შეიძლება დაკავშირებული იყოს IQ-ს დაბალ მაჩვენებელთან, ქცევისა და სწავლის პრობლემებთან. ბავშვობაში ტყვიით მოწამვლა ასევე დაკავშირებულია დიდობაში ჯანმრთელობის პრობლემებთან, ნარკოტიკებზე დამოკიდებულებასთან და კრიმინალთან.
7. მითია მოსაზრება, რომ "საკვებში ტყვიის მცირე რაოდენობის არსებობას არა უშავს".
ბავშვებისთვის ტყვიის არსებობის უსაფრთხო მაჩვენებელი არ არსებობს. მისი მინიმალური ოდენობით გამოწვეული მოწამვლაც კი შესაძლოა ცხოვრების მანძილზე სხვადასხვა პრობლემაში გამოვლინდეს.
ასევე, როცა საქმე ონკანიდან წამოსულ წყალს ეხება, დასალევად და საკვებში გამოსაყენებლად საუკეთესო არჩევანია ცივი წყალი, რადგან ონკანიდან წამოსულ თბილ წყალში ტყვია უკეთ "იხსნება".
ფოტო: Getty Images
8. "თუ ბავშვი კარგად ვითარდება, ტყვიაზე რატომ უნდა ვინერვიულო?" - ესეც მითია!
სიმპტომების არარსებობა არ ნიშნავს, რომ ბავშვი ტყვიით მოწამლული არ არის. ორგანიზმში მისი დაბალი მოცულობით არსებობა რთულად დასადგენი დაავადებების რისკს ზრდის.
9. ხელების ხშირი დაბანა ის მთავარი ჩვევაა, რომელიც ტყვიით მოწამვლისგან დაგიცავთ.
გარეთ ყოფნის შემდეგ და ჭამამდე ხელების დაბანა მოწამვლის თავიდან არიდებაში დაგეხმარებათ. პრევენციისთვის, სათამაშოები და ის ნივთები, რასაც ბავშვები ეხებიან, ხშირად უნდა გაირეცხოს.
თუ სახლში ძველი სათამაშოები გაქვთ, რომლებსაც საღებავები სძვრება, ისინი სასწრაფოდ გადაყარეთ!
10. ჰიპერაქტიულობა, ლაპარაკის დაწყების დაგვიანება და პიკას კვებითი დარღვევა - სიმპტომები, რის გამოც, შვილი პედიატრთან უნდა წაიყვანოთ.
თუ ტყვიით მოწამვლის ეჭვი უკვე გაქვთ, თქვენი ბავშვის უსაფრთხოებისთვის აუცილებელია ექიმთან ვიზიტი. თუ ბავშვს ცარცის, ფურცლის ან სილის ჭამის სურვილი აქვს, გადაჭარბებულად აქტიურია ან მოტორულ განვითარებაში ჩამორჩენა აქვს, თქვენი პატარა ექიმს უნდა აჩვენოთ.
ამ თემაზე უფრო დეტალური ინფორმაციის მისაღებად აუცილებლად ნახეთ სხვა შუადღის გადაცემა, სადაც ტყვიით მოწამვლაზე ექსპერტი საუბრობს.
-
ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის
-
ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი ბუტკოს ჯუჯა ნაძვი — როგორ შეგიძლია შემოინახო საახალწლო განწყობა მთელი წელი
-
ანი ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს ანი ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს
გადახედვა
-
გარემოს ეროვნული სააგენტო მოსალოდნელი ამინდის შესახებ საზოგადოებას აფრთხილებს გარემოს ეროვნული სააგენტო მოსალოდნელი ამინდის შესახებ საზოგადოებას აფრთხილებს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: კახა კალაძეს "წინასწარი მონაცემებით" ბაგა-ბაღების სააგენტოში კორუფციასთან შემხებლობა არ ჰქონია ირაკლი კობახიძე: კახა კალაძეს "წინასწარი მონაცემებით" ბაგა-ბაღების სააგენტოში კორუფციასთან შემხებლობა არ ჰქონია
გადახედვა
-
ქალმა პოლიტიკოსები ევა შაშიაშვილისთვის აღკვეთის ღონისძიების სახით შეფარდებული პატიმრობის გირაოთი შეცვლას მოითხოვენ ქალმა პოლიტიკოსები ევა შაშიაშვილისთვის აღკვეთის ღონისძიების სახით შეფარდებული პატიმრობის გირაოთი შეცვლას მოითხოვენ
გადახედვა
-
თამარ ჩერგოლეიშვილი: "ახალაიას ცოლი 2 თვე 4 ოქტომბრის "მშვიდობიან დამხობაზე" კამპანიას ეწეოდა — საჯაროდ, "ხელნაწერები არ იწვის" თამარ ჩერგოლეიშვილი: "ახალაიას ცოლი 2 თვე 4 ოქტომბრის "მშვიდობიან დამხობაზე" კამპანიას ეწეოდა — საჯაროდ, "ხელნაწერები არ იწვის"
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი ბიზნეს პროფაილინგი დაემატა საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი ბიზნეს პროფაილინგი დაემატა
-
ირაკლი კობახიძე: 4 ოქტობრის დანაშაულში ჩართული იყო მრავალი პირი, მათ შორის, ბაჩო ახალაია ირაკლი კობახიძე: 4 ოქტობრის დანაშაულში ჩართული იყო მრავალი პირი, მათ შორის, ბაჩო ახალაია
გადახედვა
-
"ადამიანები, რომლებიც წარსულში მხილებულნი იყვნენ ძალიან მძიმე დანაშაულებში, დღემდე ფიქრობენ ახალი დანაშაულების ჩადენას" — ირაკლი კობახიძე ბაჩო ახალაიას დაკავებაზე "ადამიანები, რომლებიც წარსულში მხილებულნი იყვნენ ძალიან მძიმე დანაშაულებში, დღემდე ფიქრობენ ახალი დანაშაულების ჩადენას" — ირაკლი კობახიძე ბაჩო ახალაიას დაკავებაზე
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: ფარმაცევტულ სექტორშიც ფასები ძალიან მაღალია და ვფიქრობთ, იქაც შეიძლება ცვლილების მიღწევა ირაკლი კობახიძე: ფარმაცევტულ სექტორშიც ფასები ძალიან მაღალია და ვფიქრობთ, იქაც შეიძლება ცვლილების მიღწევა
გადახედვა
-
კობახიძე: ბუნებრივი აირის ნაწილში ვფიქრობ, რომ შესაძლებელი არის არსებული ტარიფის შენარჩუნება კობახიძე: ბუნებრივი აირის ნაწილში ვფიქრობ, რომ შესაძლებელი არის არსებული ტარიფის შენარჩუნება
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: გუნდის ყოფილი წევრები აფინანსებდნენ ხაბეიშვილს, "ტვ პირველის" კონკრეტულ ე.წ. ჟურნალისტებს, სხვა ე.წ. ჟურნალისტებს ირაკლი კობახიძე: გუნდის ყოფილი წევრები აფინანსებდნენ ხაბეიშვილს, "ტვ პირველის" კონკრეტულ ე.წ. ჟურნალისტებს, სხვა ე.წ. ჟურნალისტებს
გადახედვა
-
ბიუჯეტისთვის 3 926 261 ლარის ზიანის მიყენების ფაქტზე, რვა პირი დააკავა ბიუჯეტისთვის 3 926 261 ლარის ზიანის მიყენების ფაქტზე, რვა პირი დააკავა
გადახედვა
-
სავაჭრო ცენტრის სანტა, რომელიც 40 წელია ამ როლს ასრულებს სავაჭრო ცენტრის სანტა, რომელიც 40 წელია ამ როლს ასრულებს
გადახედვა
-
On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც 2025 წელს ყველაზე მეტჯერ გააკეთეს
გადახედვა
-
"ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე "ყველას დავუძახებთ, ყველას დავუსვამთ კითხვებს და ყველამ უნდა გაგვცეს პასუხი" — ირაკლი კობახიძე სურსათის ფასებზე
გადახედვა
-
უჩა ნანუაშვილი: დაკავებიდან 2 დღეში გამომძიებლებმა თამარის და მისი მშობლების სახლები გაჩხრიკეს უჩა ნანუაშვილი: დაკავებიდან 2 დღეში გამომძიებლებმა თამარის და მისი მშობლების სახლები გაჩხრიკეს
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის საქართველოს ბანკის საახალწლო შეთავაზებები მოსწავლეებისთვის
-
"საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით "საფარმა" სპს-ს განმეორებით მიმართა ანასტასია ზინოვკინას ჯანმრთელობის მძიმე მდგომარეობასთან დაკავშირებით
გადახედვა
კომენტარები