მსოფლიოს უდიდესი ნაწილი ტემპერატურას ცელსიუსებში ზომავს, ამერიკელებს კი ფარენჰაიტი ურჩევნიათ. მეორე მხრივ, მეცნიერებაში მეტი პოპულარობით კელვინი სარგებლობს. ალბათ ოდესმე უცნაურად მოგჩვენებიათ, რომ სამყაროში ყველაზე დაბალი ტემპერატურა 0 კელვინია, რაც ცელსიუსებში რომ გადავიყვანოთ, -273,15°C-ის ტოლია. -273,15 ძალიან სპეციფიკურად ჟღერს, არა?

სავარაუდოდ, იმაზეც გსმენიათ, რომ სამყაროში აბსოლუტური ნული არსად ფიქსირდება. მეცნიერებს 0,0000000005 კელვინისთვისაც კი მიუღწევიათ, მაგრამ აბსოლუტური ნულისთვის — არასდროს. და მაინც, რატომაა აბსოლუტური ნულის მიღება შეუძლებელი?

ჯერ მოდი გავიგოთ, თუ რას ზომავს ტემპერატურა რეალურად. ზოგადად, ატომებსა და მოლეკულებს ენერგია ამოძრავებს. რაც უფრო მეტია ნივთიერების საშუალო ენერგია, მით უფრო სწრაფად გადაადგილდება მისი მოლეკულები და, შესაბამისად, ტემპერატურაც უფრო მაღალი აქვს.

რაც უფრო მეტად უახლოვდება ტემპერატურა 0 კელვინს, მით უფრო ნელდება ეს მოძრაობა. ალბათ, ფიქრობთ, რომ თუ ასეთ მომენტში ნივთიერებას დარჩენილ ტემპერატურასაც გამოვაცლით, მოძრაობა საერთოდ შეწყდება და აბსოლუტურ ნულს მივიღებთ. სწორედ აქ თერმოდინამიკის მესამე კანონი შემოდის, რომლის თანახმადაც, აბსოლუტური ნულის მიღება სისტემისთვის ენერგიის უსასრულოდ გამოცლითაა შესაძლებელი. ეს, თავისთავად, არავის გამოუვა.

ასევე იხილეთ: აინშტაინი ცდებოდა? — სავარაუდოდ, თერმოდინამიკის 120-წლიანი გამოცანა ამოიხსნა

ალბათ იკითხავთ, აბსოლუტურ ნულთან მიახლოებული ტემპერატურის მიღება მაინც თუა შესაძლებელი? როგორც აღვნიშნეთ, ამ შეკითხვაზე პასუხი დადებითია. მაგალითად, მეცნიერებმა ჰელიუმის -269°C-მდე გაგრილება შეძლეს, რაც 4 კელვინს შეადგენს.

საინტერესოა, რომ კოსმოსური მიკროტალღური ფონის ტემპერატურა 2,7 კელვინია. ამაზე უფრო დაბალი ტემპერატურის მიღება ძალიან რთულია. ამისთვის ზოგჯერ ბირთვული დემაგნეტიზაციის პროცესს მიმართავენ. ეს წნევისთვის მუხტის ნაცვლად მაგნიტური ველის გამოყენებას მოიაზრებს.

არსებობს სხვა მიდგომებიც, თუმცა თერმოდინამიკის მესამე კანონს ვერცერთი მათგანი ვერ ძლევს.

თუ სტატიაში განხილული თემა და ზოგადად: მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სფერო შენთვის საინტერესოა, შემოგვიერთდი ჯგუფში – შემდეგი ჯგუფი.