დნმ-ის საშუალებით, ბერძნული ცივილიზაციის შემქმნელთა წარმომავლობა ირკვევა
ფოტო: Getty Images
დნმ-ით შესაძლოა იმ ადამიანების წარმომავლობის გამორკვევა, ვინც საბერძნეთის უძველესი ცივილიზაცია შექმნეს. მკვლევრებმა ჩონჩხების გენეტიკური მონაცემების ანალიზით გამოარკვიეს, რომ ისინი ბრინჯაოს ხანის წარმომადგენლები იყვნენ. ამ პერიოდში იქმნებოდა რთული ურბანული დაგეგმარება, ასევე ანტიკური ხელოვნებისა და არქიტექტურის საუცხოო ნიმუშები.
BBC-ის ინფორმაციით, უძველეს ეგეოსელ ხალხთა შორის უმრავლესობა ფერმერებს წარმოადგენდა. ისინი ადგილზე ათასობით წლით ადრე დასახლდნენ, თუმცა მათ ისეთი გენეტიკური და კულტურული მახასიათებლები აჩვენეს, რომლებიც, სავარაუდოდ, აღმოსავლელ და ჩრდილოელ ხალხთან ურთიერთობებით წარმოიქმნა.
ჰარვარდის სამედიცინო სკოლის პროფესორები კუნძულ კრეტაზე არსებულ მინოსის ცივილიზაციიდან შემორჩენილ ნანგრევებს იკვლევენ, რომელიც ძველი წელთაღრიცხვის 2600-დან 1100 წლამდე თარიღდება. ასევე მათი ყურადღების ცენტრშია მიკენის კულტურა, რომელიც საბერძნეთის დღევანდელ ტერიტორიაზე არსებობდა ძველი წელთაღრიცხვის 1660-დან 1000 წლებში.
"მათი ისტორია მნიშვნელოვანია, რადგან ისინი ევროპის პირველი ცივილიზაციის წარმომადგენლები არიან, რომლებსაც ჰქონდათ წერის კულტურა და სხვა მახასიათებლები, რომლებიც სხვა ერებში არ იყო წარმოდგენილი. ყოველთვის არსებობდა კითხვა და ამოუხსნელი იყო, საიდან მოვიდა ეს ხალხი და როგორ შეძლეს მათ ამ საოცარი კულტურის შემქნა. უძველესი დნმ-ით ჩვენ ამ კითხვას ვუპასუხებთ" - ამბობს პროფესორი ლაზარიდის BBC-სთან საუბრისას.
ფოტო: Getty Images
პროფესორის თქმით, ამ ადამიანების უმრავლესობა [62-დან 86 პროცენტამდე] რომლებმაც ძველი ბერძნული ცივილიზაცია შექმნა, ადგილობრივი იყო. მათი წინაპრები ანატოლიიდან იყვნენ [თანამედროვე თურქეთის ტერიტორია] და ევროპამ მიწათმოქმედება სწორედ ამ ხალხისგან ისწავლა ნეოლითურ ხანაში, 7 ათასი წლის წინ.
თუმცა, ბრინჯაოს ხანიდან ირკვევა, რომ მიკენისა და მინოსის ცივილიზაცია, შესაძლოა, კავკასიის მთებიდან ან ირანიდან იღებდნენ სათავეს. მათი გენეტიკური მონაცემების 9%-დან 17%-მდე სწორედ ამ წარმომავლობისაა.
მიკენების გენეტიკა შორეული ჩრდილოეთიდან იღებს სათავეს, ადგილიდან, რომელიც აღმოსავლეთ ევროპასა და ცენტრალურ აზიას კვეთს.
ეს აღმოჩენა თანხვედრაშია ადრინდელი კვლევების შედეგებთან, რომლის მიხედვითაც, ევროპაში მიგრაციის უდიდესი პერიოდი ბრინჯაოს ხანაში დაიწყო. მომთაბარე ცხოვრების მიმდევარი ადამიანების უმრავლესობა მწყემსები იყვნენ და მათ ცენტრალურ ევროპასა და მის ჩრდილოეთით მცხოვრებლებზე გავლენა ჰქონდათ, თუმცა მომავალში მათი გავლენა სამხრეთ ევროპელებზე, მათ შორის ბერძნებზე, ბევრად უფრო ნაკლები იყო.
- თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე თუ ვინმეს სურს ბავშვებს ახალი წელი ჩაუშალოს, წავიდეს და თბილისის ცენტრში გააპროტესტოს — ალან გაგლოევი თამარ მეარაყიშვილზე
-
რა ხდებოდა კოსმოსში 2025 წელს — ყველაფერი, რაც უნდა ვიცოდეთ რა ხდებოდა კოსმოსში 2025 წელს — ყველაფერი, რაც უნდა ვიცოდეთ
გადახედვა
-
ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს ცოტნე ივანიშვილი ვარლამ ლიპარტელიანს ქართული ოცნების ახალგაზრდული ორგანიზაციის ხემძღვანელობას ულოცავს
გადახედვა
-
ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს ეროვნული ბანკი 2026-2028 წლების საზედამხედველო სტრატეგიის მოსამზადებლად დაინტერესებულ მხარეებს იწვევს და კითხვარს აქვეყნებს
-
ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა ორბელიანის მოედანზე ხანძრის შედეგად რამდენიმე მანქანა დაიწვა
გადახედვა
-
"საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი "საკუთარ წლების მეგობარს, ნათლიმირონს ურეკავდნენ და ეს რაიმეს შეიძლება ამტკიცებდეს?" — ბაჩო ახალაიას ადვოკატი
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის საქართველოს ბანკის წიგნის კუთხეები მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში განათლების შესაძლებლობებს ქმნის
-
ანა ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს ანა ნადარეიშვილი: პოლონეთში ვიყავით ლუკმა-პურის საშოვნელად, იქ გაბრუნებას აპირებდა ბაჩო, თუმცა საზღვარზე არ გაუშვეს
გადახედვა
-
გარემოს ეროვნული სააგენტო მოსალოდნელი ამინდის შესახებ საზოგადოებას აფრთხილებს გარემოს ეროვნული სააგენტო მოსალოდნელი ამინდის შესახებ საზოგადოებას აფრთხილებს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: კახა კალაძეს "წინასწარი მონაცემებით" ბაგა-ბაღების სააგენტოში კორუფციასთან შემხებლობა არ ჰქონია ირაკლი კობახიძე: კახა კალაძეს "წინასწარი მონაცემებით" ბაგა-ბაღების სააგენტოში კორუფციასთან შემხებლობა არ ჰქონია
გადახედვა
-
მარტოობის უპირატესობა — რატომაა კარგი, ისეთ სიჩუმეში ყოფნა, საკუთარი ფიქრების რომ გესმის მარტოობის უპირატესობა — რატომაა კარგი, ისეთ სიჩუმეში ყოფნა, საკუთარი ფიქრების რომ გესმის
-
ვის უსმენდნენ საქართველოში 2025 წელს? — 10 ყველაზე პოპულარული შემსრულებელი იუთუბზე ვის უსმენდნენ საქართველოში 2025 წელს? — 10 ყველაზე პოპულარული შემსრულებელი იუთუბზე
გადახედვა
-
ქალმა პოლიტიკოსები ევა შაშიაშვილისთვის აღკვეთის ღონისძიების სახით შეფარდებული პატიმრობის გირაოთი შეცვლას მოითხოვენ ქალმა პოლიტიკოსები ევა შაშიაშვილისთვის აღკვეთის ღონისძიების სახით შეფარდებული პატიმრობის გირაოთი შეცვლას მოითხოვენ
გადახედვა
-
თამარ ჩერგოლეიშვილი: "ახალაიას ცოლი 2 თვე 4 ოქტომბრის "მშვიდობიან დამხობაზე" კამპანიას ეწეოდა — საჯაროდ, "ხელნაწერები არ იწვის" თამარ ჩერგოლეიშვილი: "ახალაიას ცოლი 2 თვე 4 ოქტომბრის "მშვიდობიან დამხობაზე" კამპანიას ეწეოდა — საჯაროდ, "ხელნაწერები არ იწვის"
გადახედვა
-
საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი ბიზნეს პროფაილინგი დაემატა საქართველოს ბანკის ბიზნესკურსს ახალი კურსი ბიზნეს პროფაილინგი დაემატა
-
ირაკლი კობახიძე: 4 ოქტობრის დანაშაულში ჩართული იყო მრავალი პირი, მათ შორის, ბაჩო ახალაია ირაკლი კობახიძე: 4 ოქტობრის დანაშაულში ჩართული იყო მრავალი პირი, მათ შორის, ბაჩო ახალაია
გადახედვა
-
შენ ამას შეძლებ — როგორია საქართველოს ბანკის საახალწლო ვიდეო შენ ამას შეძლებ — როგორია საქართველოს ბანკის საახალწლო ვიდეო
-
ირაკლი კობახიძე: ფარმაცევტულ სექტორშიც ფასები ძალიან მაღალია და ვფიქრობთ, იქაც შეიძლება ცვლილების მიღწევა ირაკლი კობახიძე: ფარმაცევტულ სექტორშიც ფასები ძალიან მაღალია და ვფიქრობთ, იქაც შეიძლება ცვლილების მიღწევა
გადახედვა
-
კობახიძე: ბუნებრივი აირის ნაწილში ვფიქრობ, რომ შესაძლებელი არის არსებული ტარიფის შენარჩუნება კობახიძე: ბუნებრივი აირის ნაწილში ვფიქრობ, რომ შესაძლებელი არის არსებული ტარიფის შენარჩუნება
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: გუნდის ყოფილი წევრები აფინანსებდნენ ხაბეიშვილს, "ტვ პირველის" კონკრეტულ ე.წ. ჟურნალისტებს, სხვა ე.წ. ჟურნალისტებს ირაკლი კობახიძე: გუნდის ყოფილი წევრები აფინანსებდნენ ხაბეიშვილს, "ტვ პირველის" კონკრეტულ ე.წ. ჟურნალისტებს, სხვა ე.წ. ჟურნალისტებს
გადახედვა
-
4 ოქტომბრის საქმეზე ბაჩო ახალაია დააკავეს 4 ოქტომბრის საქმეზე ბაჩო ახალაია დააკავეს
გადახედვა
კომენტარები