10 საინტერესო ფაქტი უკრაინული ენის შესახებ
მას შემდეგ, რაც 2022 წლის თებერვალში რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა და სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო, მსოფლიოს ყურადღება აღმოსავლეთ ევროპის ერთ-ერთმა ყველაზე გამორჩეულმა ქვეყანამ მიიპყრო. მდიდარი ისტორიისა და კულტურული მემკვიდრეობის მქონე ხალხის ყოველდღიურობით არაერთი ადამიანი დაინტერესდა, რამაც, რასაკვირველია, გაზარდა უკრაინული ენის შემსწავლელთა რიცხვიც.
უკრაინული რომ ნამდვილად გამორჩეული და საინტერესო ენაა, ამაში ქვემოთ ჩამოთვლილი ფაქტებიც დაგარწმუნებთ.
1. უკრაინული რუსულზე ძველი ენაა
მართალია, რუსული უფრო გავრცელებულია, თუმცა, ის, რეალურად, უკრაინული საეკლესიო სასაუბრო ენიდან (საეკლესიო სლავურიდან) წარმოიქმნა და შემდგომში თათრული და ფინური ენებიდან შეითვისა ნაწილები.
2. უკრაინული ენა ჯერ კიდევ IX საუკუნეში იხსენიება
ყველაზე ადრე უკრაინული ენა 858 წელსაა მოხსენიებული, თუმცა, მე-18 საუკუნის ბოლომდე მისი სტატუსი სალიტერატურო ენასთან გათანაბრებული არ იყო. ეს მხოლოდ 1798 წელს მოხდა, როცა უკრაინელი მწერლის, ივან კოტლიარევსკის ეპიკური პოემა, ენეიდა, გამოიცა. სწორედ კოტლიარევსკი მიიჩნევა თანამედროვე უკრაინული სალიტერატურო ენის ფუძემდებლად.
3. უკრაინული ინდოევროპული ენაა
გენეალოგიური კლასიფიკაციით, უკრაინული ინდოევროპული ენების ოჯახში აღმოსავლეთსლავურ ქვეჯგუფს მიეკუთვნება. ამავე ქვეჯგუფში შედიან რუსული და ბელარუსული ენებიც.
4. ყველაზე ახლოს უკრაინულთან ბელარუსული ენა დგას
მიუხედავად იმისა, რომ სლავური ენების ოჯახი უამრავ ენასა და მათ დიალექტებს მოიცავს, უკრაინული იმდენად გამორჩეულია, რომ სხვა ენებთან საერთო არც ისე ბევრი აქვს. ლექსიკური თვალსაზრისით ყველაზე ახლოს მასთან ბელარუსული ენა დგას, რომელთანაც სიტყვების 84 პროცენტს იზიარებს. მას მოსდევს პოლონური 70-პროცენტიანი მსგავსებით, სლოვაკური 68 პროცენტით და რუსული 62 პროცენტით.
5. უკრაინული მსოფლიოში გავრცელებული ენაა
უკრაინული 37 მილიონი ადამიანისათვის მშობლიური ენაა, 15 მილიონისთვის კი — მეორე ენა. ამდენად, მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებული ენების ჩამონათვალში ის 26-ე ადგილს იკავებს.
6. თანამედროვე უკრაინულს უამრავი დიალექტი აქვს
როგორც ბევრ სხვა გავრცელებულ ენას, უკრაინულიც არ უჩივის დიალექტების ნაკლებობას, თუმცა, მათგან მთავარი სამია: ჩრდილოური, სამხრეთდასავლური და სამხრეთაღმოსავლური.
7. უკრაინულში, დაახლოებით, 256 ათასი სიტყვაა
უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ცნობით, თანამედროვე უკრაინული ენა 250 ათასზე მეტ ერთეულს მოიცავს, რის გამოც კლასიფიკაციით ის წარმატებულად განვითარებულ ენებს განეკუთვნება.
8. უკრაინული ანბანის წიგნი ჯერ კიდევ XVI საუკუნეში დაიბეჭდა
უკრაინული ენის ანბანის შესასწავლი სახელმძღვანელო, რომელსაც Азбука ერქვა, 1576 წელს, ლვივში დაბეჭდა ივან ფედოროვმა.
9. უკრაინულ ენაში მომავალი დროის 3 ფორმა არსებობს
ენის შესწავლისას ერთ-ერთი ყველაზე რთული ნაწილი გრამატიკული დროა. აი, უკრაინულში მომავალი დროის სამი ფორმა არსებობს: მარტივი, შერწყმული და რთული. ზმნას მხოლობითი რიცხვის პირველ პირში, მომავალი დროის იმპერფექტში პრეფიქსის გარეშე სხვადასხვა ფორმა აქვს; მაგალითად, знатиму, говоритиму, робитиму და სხვა.
10. უკრაინული ერთ-ერთ ყველაზე ლამაზ ენად მიიჩნევა
1934 წელს, პარიზში ჩატარებულ ენების კონკურსში უკრაინულს, იტალიურის შემდეგ, ყველაზე მელოდიური ენის წოდება მიენიჭა. სხვათა შორის, ამის დასტურად უკრაინული ხალხური სიმღერებიც გამოდგება.
-
გადახედვახავიერ ბარდემი სტივენ სპილბერგისა და მარტინ სკორსეზეს სერიალში მიიღებს მონაწილეობას ხავიერ ბარდემი სტივენ სპილბერგისა და მარტინ სკორსეზეს სერიალში მიიღებს მონაწილეობას
-
გადახედვალუკაშენკო: დიქტატორი არ ვარ და არც მჭირდება, ეს ამერიკელებმა მომიგონეს ლუკაშენკო: დიქტატორი არ ვარ და არც მჭირდება, ეს ამერიკელებმა მომიგონეს
-
-
-
გადახედვა"აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე "აღმაშფოთებელია" — ბაიდენი ნეთანიაჰუს დაპატიმრების ორდერზე
-
გადახედვასუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს სუბარის თქმით, თუ ოპოზიცია პარლამენტს უფლებამოსილების შეჩერებას მოსთხოვს, "ოცნება" ამ მოთხოვნას დააკმაყოფილებს
-
გადახედვაკესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია კესარია აბრამიძის მკვლელობაში ბრალდებული ბექა ჯაიანი, ფსიქიატრიულ-ფსიქოლოგიური ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, შერაცხადია
-
გადახედვაუკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა უკრაინის პარლამენტმა სარაკეტო დარტყმის საფრთხის გამო სხდომა გააუქმა
-
გადახედვააშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა აშშ-მ რუსეთის 50 ბანკის წინააღმდეგ ახალი სანქციები დააწესა
-
გადახედვალავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას ლავროვი: უკრაინისგან მხოლოდ ნაწილი რჩება და დასავლეთი იწყებს ამის გაგებას
-
-
გადახედვაოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო ოქსფორდის მუზეუმში Radiohead-ისთვის შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო
-
-
გადახედვალაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ ლაშა ბაქარაძემ მოქალაქეებს მოუწოდა, თეთრ ნაჭერზე შავი წრე დახატონ და როგორც წინააღმდეგობის სიმბოლო, ფანჯრიდან გადმოკიდონ
-
გადახედვასპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში ნიკო მანაგაძის გამოკითხვა დასრულდა სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში ნიკო მანაგაძის გამოკითხვა დასრულდა
-
გადახედვათბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა თბილისსა და ერევანს შორის რეგულარული რეისები დაინიშნა
-
გადახედვაორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს ორბანი აცხადებს, რომ ნეთანიაჰუს უნგრეთში მიიწვევს და გარანტიას იძლევა, რომ ჰააგის გადაწყვეტილებას არ შეასრულებს
-
-
-
გადახედვა"ვითხოვთ ხელახალ არჩევნებს" — ზუგდიდში საპროტესტო აქცია მიმდინარეობს "ვითხოვთ ხელახალ არჩევნებს" — ზუგდიდში საპროტესტო აქცია მიმდინარეობს
-
გადახედვამაილი საირუსს ახალი ალბომი Pink Floyd-ის The Wall-მა შთააგონა მაილი საირუსს ახალი ალბომი Pink Floyd-ის The Wall-მა შთააგონა
კომენტარები