აფრიკის კონტინენტი ორად იყოფა - ყველაფერი, რაც ამ საკითხზე უნდა იცოდეთ
კენიის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში უზარმაზარი ნაპრალი გამოჩნდა, რომელიც უზარმაზარ ტერიტორიაზეა გადაჭიმული. ბზარის გაჩენამ ნაირობი-ნაროკის გზატკეცილის ჩანგრევა გამოიწვია, რასაც სეისმური აქტივობაც დაერთო.
დედამიწა გამუდმებით იცვლება და ამ ცვლილებებს მყისიერად ვერ ვგრძნობთ, თუმცა ტექტონიკურ მოძრაობას ხანდახან დრამატული შედეგებიც მოჰყვება ხოლმე - მაგალითად, კონტინენტის ორად გახლეჩა.
დედამიწის ლითოსფერო რამდენიმე ტექტონიკური ფილისგან შედგება. ეს ფილები უძრავი არაა, ისინი ერთმანეთს გამუდმებით უახლოვდებიან და შორდებიან. კანონზომიერია თუ არა ეს მოძრაობები - გაურკვეველია. ფილების კიდეებში კი გარკვეული ძალები წარმოიქმნება.
ძალები, რომლებიც ტექტონიკურ ფილებს ამოძრავებენ, ხანდახან მათ გახლეჩასაც იწვევენ. აღმოსავლეთაფრიკული უზარმაზარი ბზარიც ამის დასტურია. ნაპრალი 3000 კილომეტრზეა გადაჭიმული და ის კონტინენტს ორ არათანაბარ, სომალისა და ნუბიის ფილებად ჰყოფს.
რატომ ხდება გაყოფა?
როცა ლითოსფეროში ჰორიზონტალური გამწევი ძალა წარმოიქმნება, ხმელეთი ნელ-ნელა "იწელება", თხელდება და ბოლოს - იბზარება, რის შედეგადაც ნაპრალოვანი ხეობა წარმოიქმნება.
პროცესს თან ახლავს ვულკანური და სეისმური აქტივობა. ხეობის გაჩენა კონტინენტების დაყოფის საწყისი ეტაპია. დაყოფის ბოლო ეტაპზე კი ფილებს შორის ოკეანის აუზი ჩნდება.
მსგავსი რამ მოხდა 138 მილიონი წლის წინ კონტინენტზე, რომელიც სამხრეთ ამერიკასა და აფრიკას აერთიანებდა. შეგიმჩნევიათ, რომ ეს ორი კონტინენტი ერთმანეთს პაზლის ნაწილებივით ერგება?
დაყოფის თაიმლაინი
აღმოსავლეთაფრიკული ნაპრალი უნიკალური შემთხვევაა, რადგან მასზე დაკვირვება სხვადასხვა ეტაპზე შეგვიძლია. სამხრეთით, სადაც ბზარი ახალი წარმოქმნილია, განცალკევების ნიშნები უფრო ნელა ჩნდება, ვულკანური და სეისმური გამოვლინებები კი იშვიათია, აფარის რეგიონთან კი ხეობის ზედაპირი ვულკანური ქვებითაა დაფარული, რაც იმას ნიშნავს, რომ ლითოსფერო თითქმის ბოლომდეა დათხელებული. საბოლოოდ, მილიონობით წლის შემდეგ, ოკეანე ხმელეთის ნაწილს დატბორავს, აფრიკის კონტინენტი დაპატარავდება, ინდოეთის ოკეანეში კი ეთიოპიისა და სომალისგან შედგენილი დიდი კუნძული გაჩნდება.
მართალია, ისეთი დრამატული მოვლენები, როგორებიცაა გზის ჩანგრევა ან მიწისძვრა, შთაბეჭდილებას ქმნის, რომ გაყოფას მალე უნდა ველოდოთ, მაგრამ სინამდვილეში, აფრიკის კონტინეტის დაცალკევება უკვე მრავალი წელია მიმდინარეობს და კიდევ მრავალი წელი გაგრძელდება.
-
გადახედვაკამალა ჰარისმა და დონალდ ტრამპმა ნიუ-ჰემფშირის შტატის დიქსვილ ნოტჩის დასახლებაში ხმების თანაბარი რაოდენობა მიიღეს კამალა ჰარისმა და დონალდ ტრამპმა ნიუ-ჰემფშირის შტატის დიქსვილ ნოტჩის დასახლებაში ხმების თანაბარი რაოდენობა მიიღეს
-
გადახედვაამერიკელი ამომრჩევლები 5 ნოემბერს არჩევნებზე ქვეყნის მომავალ პრეზიდენტს აირჩევენ ამერიკელი ამომრჩევლები 5 ნოემბერს არჩევნებზე ქვეყნის მომავალ პრეზიდენტს აირჩევენ
-
გადახედვადღეს, 14:00 საათზე, სპორტის სასახლესთან, საპროტესტო აქცია გაიმართება დღეს, 14:00 საათზე, სპორტის სასახლესთან, საპროტესტო აქცია გაიმართება
-
გადახედვაუამინდობის გამო, საავტომობილო გზების ცალკეულ მონაკვეთებზე შეზღუდვები დაწესდა უამინდობის გამო, საავტომობილო გზების ცალკეულ მონაკვეთებზე შეზღუდვები დაწესდა
-
გადახედვაცესკო თეთრიწყაროსა და გორის სასამართლოების გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში ასაჩივრებს ცესკო თეთრიწყაროსა და გორის სასამართლოების გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში ასაჩივრებს
-
გადახედვარა თქმა უნდა, ჩვენ ქართველი ხალხის გვერდით ვდგავართ — მეთიუ მილერი რა თქმა უნდა, ჩვენ ქართველი ხალხის გვერდით ვდგავართ — მეთიუ მილერი
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: საქართველო გადარჩება - ერთი წესიერი მოსამართლე გამოჩნდა, ერთი ღირსეული დიპლომატი და უამრავი უცნობი გმირი სალომე ზურაბიშვილი: საქართველო გადარჩება - ერთი წესიერი მოსამართლე გამოჩნდა, ერთი ღირსეული დიპლომატი და უამრავი უცნობი გმირი
-
გადახედვაგორის სასამართლომ 15 უბანზე ბათილი ბიულეტენების გადათვლის შესახებ ISFED-ის სარჩელი დააკმაყოფილა გორის სასამართლომ 15 უბანზე ბათილი ბიულეტენების გადათვლის შესახებ ISFED-ის სარჩელი დააკმაყოფილა
-
გადახედვამდინარაძე: აქციები ისე ჩატარდეს, ფოთოლი არ ჩამოვარდეს! მდინარაძე: აქციები ისე ჩატარდეს, ფოთოლი არ ჩამოვარდეს!
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძის განცხადებით, ბარათაშვილის ხიდზე "გამაფრთხილებელი პიკეტირება მოეწყობა" მამუკა ხაზარაძის განცხადებით, ბარათაშვილის ხიდზე "გამაფრთხილებელი პიკეტირება მოეწყობა"
-
გადახედვაოპოზიციურმა პარტიებმა რუსთაველის გამზირზე შეკრებილებს სამოქმედო გეგმა გააცნეს ოპოზიციურმა პარტიებმა რუსთაველის გამზირზე შეკრებილებს სამოქმედო გეგმა გააცნეს
-
გადახედვაზურა ჯაფარიძე: მოგვიწევს ქუჩაში ბრძოლა და ამისთვის იყავით მზად ზურა ჯაფარიძე: მოგვიწევს ქუჩაში ბრძოლა და ამისთვის იყავით მზად
-
გადახედვამე აქ ვარ იმისათვის, რომ მხარი დავუჭირო დემოკრატიისათვის ბრძოლას და ქართველების თავისუფლებას — გრეტა ტუნბერგი აქციაზე მივიდა მე აქ ვარ იმისათვის, რომ მხარი დავუჭირო დემოკრატიისათვის ბრძოლას და ქართველების თავისუფლებას — გრეტა ტუნბერგი აქციაზე მივიდა
-
გადახედვანიკა მელია: ხვალ 14 საათზე სპორტის სასახლესთან შევიკრიბებით ნიკა მელია: ხვალ 14 საათზე სპორტის სასახლესთან შევიკრიბებით
-
გადახედვაგიორგი მარგველაშვილი: პროტესტი მოიტანს შედეგს, მაგრამ უნდა გვესმოდეს, რომ ის იქნება ხანგრძლივი, დამქანცველი, თავისი "პიკებით" და ჩავარდნებით გიორგი მარგველაშვილი: პროტესტი მოიტანს შედეგს, მაგრამ უნდა გვესმოდეს, რომ ის იქნება ხანგრძლივი, დამქანცველი, თავისი "პიკებით" და ჩავარდნებით
-
გადახედვაურსულა ფონ დერ ლაიენი: არჩევნების შემდგომი სიტუაცია კვლავ შემაშფოთებელია ურსულა ფონ დერ ლაიენი: არჩევნების შემდგომი სიტუაცია კვლავ შემაშფოთებელია
-
გადახედვარუსთაველის გამზირი გადაიკეტა რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა
-
გადახედვაინდოეთში ავტობუსი ამობრუნდა - დაიღუპა სულ მცირე 36 ადამიანი ინდოეთში ავტობუსი ამობრუნდა - დაიღუპა სულ მცირე 36 ადამიანი
-
გადახედვაროცა მჩაგვრელი რეჟიმის წინაშე შიშვლდები — აჰუ დერიაის ისტორია როცა მჩაგვრელი რეჟიმის წინაშე შიშვლდები — აჰუ დერიაის ისტორია
-
გადახედვანონა ქურდოვანიძე: საიას შუამდგომლობა ერთადერთმა სასამართლომ დააკმაყოფილა ნონა ქურდოვანიძე: საიას შუამდგომლობა ერთადერთმა სასამართლომ დააკმაყოფილა
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: წინააღმდეგობა გაგრძელდება დღესაც და მომავალ დღეებშიც - ჩვენი მომავალი ვერ იქნება დამპყრობელთან მამუკა ხაზარაძე: წინააღმდეგობა გაგრძელდება დღესაც და მომავალ დღეებშიც - ჩვენი მომავალი ვერ იქნება დამპყრობელთან
კომენტარები