რეაქციები სკოლაში ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებებისთვის ნაკლები დროის დათმობის იდეაზე
რა ხდება: სასკოლო პროგრამით გათვალისწინებული ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებების სწავლას, შესაძლოა, ნაკლები დრო დაეთმოს, მეტი ყურადღება კი თანამედროვე ლიტერატურაზე გამახვილდეს. ამის შესახებ გია მურღულიამ, განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის მინისტრის კონსულტანტმა მედიასთან ისაუბრა.
- იდეას, განსხვავებული რეაქციები მოჰყვა და სხვებთან ერთად, ფეისბუკზე განიხილავენ პედაგოგები, უნივერისტეტის პროფესორები, ასევე, ჟურნალისტები.
მერაბ მეტრეველი: ჟურნალისტის თქმით, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საუბარია სკოლაში ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებებისთვის ნაკლები დროის დათმობაზეა და არა — სასკოლო პროგრამიდან სრულიად ამოღებაზე.
- "რა არის საკამათო იმაში, რომ დროთა განმავლობაში ყველაფერს რეფორმირება და დროის მოთხოვნებზე მორგება სჭირდება?", — წერს ის და ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებების სასკოლო პროგრამიდან სრულიად ამოღების მომხრეებს მიმართავს, რომ სწავლის პროცესი მხოლოდ სასიამოვნო ვერასდროს იქნება და არც მხოლოდ უნარების განვითარებას ისახავს მიზნად: "ჰაგიოგრაფიას სკოლაში თუ არ ასწავლიან, ის მკვდარი ლიტერატურა გახდება. მის შესახებ მოსახლეობის 90 პროცენტს არაფერი ეცოდინება".
თორნიკე შარაშენიძე: საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი ამბობს, რომ დღეს, ისევე როგორც საბჭოთა კავშირში, მოსწავლეს ავალდებულებენ, წაიკითხოს ყველაფერი, რაც მე-19 საუკუნემდე ქართულ ენაზე დაწერილა.
- მისი თქმით, ეს მიდგომა გამართლებული მხოლოდ საბჭოთა კავშირიში იყო, რადგან "გვინერგავდნენ რწმენას, რომ საქართველოს ოდითგანვე ჰქონდა ლიტერატურა და კულტურა. ანუ, ჩვენ ერი ვიყავით (როგორც ასეთი), თუნდაც, საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში", — წერს შარაშენიძე. ასევე აღნიშნავს, რომ დღეს, მოსწავლეს მათემატიკის და ფუნდამენტური მეცნიერებების სწავლება უფრო ესაჭიროებათ.
ლელა კოდალაშვილი: ჟურნალისტი აღნიშნავს, რომ ის მიესალმება სასკოლო პროგრამიდან ყველა ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოების ამოღებას, რადგან, მისი თქმით, ჰაგიოგრაფიის სწავლება "ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლაში არის ანაქრონიზმი".
- "დღევანდელი მოზარდისთვის აბსოლუტურად გაუგებარია ის ფასეულობები, რაზეც ჰაგიოგრაფიულ ტექსტებშია საუბარი. დღევანდელი მოსწავლე ვერანაირად აღიქვამს იოანე საბანისძის (* VIII საუკუნის მწერალი, ჰაგიოგრაფი, ავტორი აბო თბილელის წამებისა) და გიორგი მერჩულეს (* X საუკუნის მწერალი, ჰაგიოგრაფი, ავტორი ნაწარმოებისა გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება) მოსაწყენ მონოლოგებს; ვერც აბოს მსხვერპლშეწირვას, ვერც ხანძთელის მიზოგინიას", — წერს კოდალაშვილი.
ასევე, მისი თქმით,
- მოსწავლეები ქართულის მასწავლებლებისგან ზეწოლას განიცდიან, კონკრეტულად, კი ცდილობენ "რელიგიურ ჩარჩოში მოაქციონ ამბავი, მოწიწება აიძულონ მოსწავლეს, სერიოზულად მიუდგნენ ტექსტებში მოთხრობილ "მჩხიბავურ სასწაულებს" — "დღევანდელ ახალგაზრდას აქვს სუფთა, ნათელი გონება და არ სჭირდება რელიგიური ფანატიზმი და ზღაპრები ღმერთზე", — მიიჩნევს ჟურნალისტი.
გიგა ზედანია: ილიას სახელმწიფო უნივერისტეტის პროფესორის მოსაზრებით, ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებები, მისი ბუნებიდან გამომდინარე, ვერ მოგვცემს იმას, რასაც მხატვრული ლიტერატურისგან ველით.
- "ის ვერ მოგვცემს ცხოვრების კომპლექსურობის, ორაზროვნების, არაერთმნიშვნელოვნების, ნიუანსურობის გამოცდილებას. ეს არ არის ცუდი მასწავლებლებისა და ცუდი სახელმძღვანელოების ბრალი", — წერს გიგა ზედანია.
- მისი თქმით, ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებებიდან გრიგოლ ხანძთელი ისტორიის გაკვეთილის ნაწილი უნდა იყოს, დანარჩენი კი — უნივერსიტეტში, ფილოლოგიის ფაკულტეტზე უნდა ისწავლებოდეს.
- "სკოლაში ძველი ქართული ლიტერატურის სწავლების ცენტრად, ჩემის ღრმა რწმენით, უნდა იქცეს ვეფხისტყაოსანი. მის შესწავლაზე დახარჯული თუნდაც ძალიან ბევრი დრო ამად ღირს", — წერს ზედანია.
ნინო ბეკიშვილი: ჟურნალისტი წერს, რომ ლიტერატურის სწავლების მიზანი კრიტიკული აზროვნების გაღვივებაა და არა — პატრიოტული გრძნობების ჩამოყალიბება.
- ბეკიშვილისთვის მიუღებელია, რომ ბავშვს, რომელსაც არცერთი სახარება არ აქვს წაკითხული, შუშანიკის წამებას ასწავლიან: "ჰაგიოგრაფია ისე, როგორც დღეს ისწავლება, არაფერს აძლევს თანამედროვე ბავშვს. ჩემზე რომ იყოს, სულ ამოვიღებდი და ისტორიაში გადავიტანდი შუშანიკსაც, აბოსაც და გრიგოლ ხანძთელსაც, ტექსტების სწავლების გარეშე", — წერს ნინო ბეკიშვილი.
ხათუ ცხადაძე: ქარული ენის მასწავლებელი ამბობს, რომ არა მარტო ჰაგიოგრაფიული ნაწარმოებები, არამედ სულხან-საბა ორბელიანის, დავით გურამიშვილის და იოანე ბატონიშვილის შემოქმედება ადრეულ ასაკში უნდა ასწავცლო, ოღონდ, ასაკის შესაბამისი ენით:
- "ისე უნდა წააკითხო, როგორც ბავშვს, თუ გინდა, რომ მერე, წლების შემდეგ, ისე დაუბრუნდეს ამ ყველაფერს, როგორც ზრდასრული, და ისიამოვნოს, იხალისოს, ახალი რამეები აღმოაჩინოს", — წერს ცხადაძე.
- მისი თქმით, ბავშვი მშობლიური ენით იზრდება, მის მიმართ სიყვარული უჩნდება და ენის სირთულეს წლებთან ერთად დასძლევს.
- ცხადაძე, ასევე, მიიჩნევს, რომ განვითარებული საზოგადოება ხვდება, რომ ახალგაზრდას ლიტერატურის შესწავლა ეხმარება ემოციური ინტელექტის, ფანტაზიის, ემპათიის განვითარებაში: "ბავშვებს მხატვრული ლიტერატურის ნაცვლად ბიზნესისა და ეკონომიკის საფუძვლები უნდა ვასწავლოთო. სად მოისმინეს ასეთი რამ, რომელ განვითარებულ ქვეყანაში ნახეს ეს? ბიზნესის საფუძველები ადამიანის, როგორც ემპათიური არსების, საძირკველი არაა, ეს შემდგომი ეტაპია, "ლიტერატურული კანონი" კი სწორედ იმ საძირკვლის უდიდესი დიდი ნაწილია", — წერს ცხადაძე.
რა თქვა გია მურღულიამ: "ამ წუთას სკოლაში სამ ჰაგიოგრაფიულ ტექსტს ვასწავლით, სამივე ძალიან მეძვირფასება, მაგრამ როგორც კი ვამბობთ რომ რამე შევცვალოთ, იწყება საუბარი რომ წარსულს პატივს არ ვცემთ. სკოლაში ყველაფერი კი არ უნდა ასწავლო, უნდა ასწავლო იმდენი, რაც ბავშვის განვითარებისთვისაა საჭირო".
- მურღულია არის განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის მინისტრის კონსულტანტი.
- მისივე თქმით, 2027 წლიდან, შესაძლოა, აბიტურიენტებს უნივერსიტეტში მოსახვედრად ერთიანი ეროვნული გამოცდების გარდა, სახელმწიფო გამოცდის ჩაბარებაც მოუწიოთ.
გაიგე მეტი: რა შეიძლება შეიცვალოს გამოცდების წესში უნივერსიტეტში მოსახვედრად, 2027 წლიდან
-
გადახედვაეკა კვირკველია: იურისტებო — დაგვადგნენ სახლში (პოლიცია) მე და კოტეს [მეუღლე] ეკა კვირკველია: იურისტებო — დაგვადგნენ სახლში (პოლიცია) მე და კოტეს [მეუღლე]
-
გადახედვათემურ ცინდელიანი: ბოლო დღეებში, მშვიდობიან მომიტინგეებსა და ჟურნალისტებზე თავდამსხმელების იდენტიფიცირება უნდა მოხდეს თემურ ცინდელიანი: ბოლო დღეებში, მშვიდობიან მომიტინგეებსა და ჟურნალისტებზე თავდამსხმელების იდენტიფიცირება უნდა მოხდეს
-
გადახედვაილია ღლონტი: დაიწყეს დარეკვები ისევ! იგივე რუსული სცენარია, რაც რუსული კანონის დროს –— რეკავენ და გემუქრებიან ილია ღლონტი: დაიწყეს დარეკვები ისევ! იგივე რუსული სცენარია, რაც რუსული კანონის დროს –— რეკავენ და გემუქრებიან
-
გადახედვავანო გომურაშვილი: დამირეკეს, მაგინეს, დამემუქრნენ, მითხრეს რომ მომაგნებდნენ და მაგრად მცემდნენ ვანო გომურაშვილი: დამირეკეს, მაგინეს, დამემუქრნენ, მითხრეს რომ მომაგნებდნენ და მაგრად მცემდნენ
-
გადახედვარუსული მედიები: ბაშარ ალ-ასადი, ოჯახთან ერთად, მოსკოვში ჩავიდა რუსული მედიები: ბაშარ ალ-ასადი, ოჯახთან ერთად, მოსკოვში ჩავიდა
-
გადახედვათათა თავდიშვილი: გამოიცანით, რა უნდა მექნა ისეთი,რომ ჩემს შესაჩერებლად ახლო დამიზნებით რეზინის ტყვია გამოეყენებინათ თათა თავდიშვილი: გამოიცანით, რა უნდა მექნა ისეთი,რომ ჩემს შესაჩერებლად ახლო დამიზნებით რეზინის ტყვია გამოეყენებინათ
-
გადახედვაალექსანდრე დარახველიძე: (მინდია გაბაძის ცემის ფაქტზე) პოლიციელს ვერ მოვთხოვთ ჩვენ იმ უნარ-ჩვევებს, რაც შეიძლება მოსთხოვო სპეცრაზმელს ალექსანდრე დარახველიძე: (მინდია გაბაძის ცემის ფაქტზე) პოლიციელს ვერ მოვთხოვთ ჩვენ იმ უნარ-ჩვევებს, რაც შეიძლება მოსთხოვო სპეცრაზმელს
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძის სახლთან პოლიციაა მობილიზებული — გავრცელებული ცნობით, მას გამოკითხვაზე იბარებენ გიორგი ვაშაძის სახლთან პოლიციაა მობილიზებული — გავრცელებული ცნობით, მას გამოკითხვაზე იბარებენ
-
გადახედვაემანუელ მაკრონმა სალომე ზურაბიშვილს ელისეის სასახლეში უმასპინძლა ემანუელ მაკრონმა სალომე ზურაბიშვილს ელისეის სასახლეში უმასპინძლა
-
გადახედვაგიორგი კვირიკაშვილი: თავდამსხმელების დაუსჯელობის შემთხვევაში, შემდეგი გაჩერება იქნება სრულიად სხვაგვარი ქვეყანა გიორგი კვირიკაშვილი: თავდამსხმელების დაუსჯელობის შემთხვევაში, შემდეგი გაჩერება იქნება სრულიად სხვაგვარი ქვეყანა
-
გადახედვაკახა კალაძე: ჩვენ ვხედავთ ადამიანებს, რომლებიც პირდაპირ ახალისებენ ძალადობას კახა კალაძე: ჩვენ ვხედავთ ადამიანებს, რომლებიც პირდაპირ ახალისებენ ძალადობას
-
გადახედვამოვითხოვთ მათ დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას — თიბისი მისი 2 თანამშრომლის დაკავებას ეხმაურება მოვითხოვთ მათ დაუყოვნებლივ გათავისუფლებას — თიბისი მისი 2 თანამშრომლის დაკავებას ეხმაურება
-
გადახედვაკახა კალაძე: დღეიდან რუსთაველის გამზირზე დაიწყო საახალწლო სამზადისთვის საჭირო სამუშაოები კახა კალაძე: დღეიდან რუსთაველის გამზირზე დაიწყო საახალწლო სამზადისთვის საჭირო სამუშაოები
-
გადახედვაგიორგი ქოჩორაშვილი: თავისუფლება ყველა უკანონო პატიმარს! თავისუფლება სასტიკად ნაცემ ჟურნალისტებს! თავისუფლება საქართველოს მშვიდობიან მოქალაქეებს! გიორგი ქოჩორაშვილი: თავისუფლება ყველა უკანონო პატიმარს! თავისუფლება სასტიკად ნაცემ ჟურნალისტებს! თავისუფლება საქართველოს მშვიდობიან მოქალაქეებს!
-
გადახედვაNGO-ების განცხადება გუშინდელ მოვლენებზე: დაკავებული პირების უმრავლესობას აღენიშნებოდა სხვადასხვა ხარისხის დაზიანება NGO-ების განცხადება გუშინდელ მოვლენებზე: დაკავებული პირების უმრავლესობას აღენიშნებოდა სხვადასხვა ხარისხის დაზიანება
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე: პოლიცია არის გაჩუმებული, ამ დანაშაულს უყურებს და ხმას არ იღებს მამუკა ხაზარაძე: პოლიცია არის გაჩუმებული, ამ დანაშაულს უყურებს და ხმას არ იღებს
-
გადახედვასაია: ნაცემია დაკავებულთა აბსოლუტური უმრავლესობა საია: ნაცემია დაკავებულთა აბსოლუტური უმრავლესობა
-
გადახედვა"რესპუბლიკის მოედანზე" მედიის მხარდამჭერი აქცია მიმდინარეობს "რესპუბლიკის მოედანზე" მედიის მხარდამჭერი აქცია მიმდინარეობს
-
გადახედვა"ნაცმოძრაობა" ვერც არჩევანს წაართმევს ქართველ ხალხს და ვერც ახალ წელს — ირაკლი კობახიძე "ნაცმოძრაობა" ვერც არჩევანს წაართმევს ქართველ ხალხს და ვერც ახალ წელს — ირაკლი კობახიძე
-
გადახედვაბათუმელი ჟურნალისტები თბილისში აქციებზე დაშავებულ კოლეგებს სოლიდარობას უცხადებენ ბათუმელი ჟურნალისტები თბილისში აქციებზე დაშავებულ კოლეგებს სოლიდარობას უცხადებენ
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: თუ ვინმე ამტკიცებს ევროპელობას რუსთაველის გამზირზე, ეს გმირი პოლიციელები არიან ირაკლი კობახიძე: თუ ვინმე ამტკიცებს ევროპელობას რუსთაველის გამზირზე, ეს გმირი პოლიციელები არიან
კომენტარები