კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს გენერალურმა დირექტორმა, თეა ონიანმა ოცნების პარლამენტის კულტურის კომიტეტის სხდომაზე თქვა, რომ "ყველა საეტაპო ძეგლზე, როგორიცაა ყინწვისი, გელათი, ცაიში, შემოქმედი, ფაქტობრივად ფრესკები სცვივა". რაც იმის ნიშანია, რომ "რაღაც ისე ვერ გაკეთდა, როგორც უნდა გაკეთებულიყო".

"უზარმაზარი პრობლემებია ძეგლის მხატვრობასთან მიმართებით. ყველა საეტაპო ძეგლზე როგორიცაა ყინწვისი, გელათი, ცაიში, შემოქმედი, ფაქტობრივად ფრესკები სცვივა. ჩვენ ვცდილობთ, რომ ამ ტაძრებზე დავგეგმოთ სამუშაოები. გავარკვიოთ რაც ფრესკებს უქმნის საფრთხეს, რის გამოა ეს გამოწვეული. ან სახურავიდან ჩადის წყალი ან კაპილარული აწოვის შედეგად მიწიდან ხდება ამ ტაძრების დანესტიანება. პირველ რიგში, უნდა აღმოვფხვრათ ეს პრობლემები, რაც ფრესკებს უქმნის საფრთხეს და შემდეგ უკვე დავიწყოთ ფრესკების გადარჩენითი საკონსერვაციო სამუშაოები. აქაც ვაწყდებით უზარმაზარ პრობლემას, იმიტომ, რომ ფრესკები საჭიროებს მულტიდისციპლინურ კვლევებს. გელათის მაგალითმა ნათლად გვაჩვენა თუ რამდენი სპეციალისტი უნდა იყოს ჩართული და რა პროფესიის სპეციალისტები, რომ ზუსტად დავსვათ დიაგნოზი რა სჭირს კედლის მხატვრობას. საჭიროა ბიოლოგები, მიკრობიოლოგები, კლიმატოლოგები, მინერალოგები, რომლებიც სწავლობენ ფრესკების ბიოლოგიური დაზიანების გამომწვევ მიზეზებს. ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს კლიმატური პირობები, მეორე ბიოლოგია. ჩვენ არ გვაქვს ლაბორატორია ქვეყანაში, რომელიც ზუსტი დიაგნოზის დასმის შესაძლებლობას მოგვცემს. ანუ უნდა გავგზავნოთ სინჯები უცხოურ ლაბორატორიებში, მათ დასვან დიაგნოზი. მეორეა როგორ ვუმკურნალოთ შემდეგ.

ჩატარებულმა სარეაბილიტაციო სამუშაოებმა გვაჩვენა, რომ სვეტიცხოველში ფრესკები თეთრდება, ყინწვისში ვარდისფერია. ფაქტია, რომ რაღაც ისე ვერ გაკეთდა, როგორც უნდა გაკეთებულიყო", — განაცხადა კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელმა თეა ონიანმა, ოცნების პარლამენტის კულტურის კომიტეტის სხდომაზე გააკეთა (ტექსტს IPN ავრცელებს).