რაში სჭირდებათ ბავშვებს თანამედროვე სამყაროში ხალხური ზღაპრები
რამდენი წლის იყავით, როცა გაიგეთ, რომ ძმები გრიმების ზღაპრები არც ისე "უწყინარია", როგორიც გეგონათ? რა იყო თქვენი რეაქცია? შეიძლება გაგიკვირდათ, ან შეიძლება ზღაპრებში პირქუში რეალობის ამხელა დოზით აღშფოთდით კიდეც. ალბათ, გსმენიათ თეორია იმის შესახებ, რომ ზღაპრებში არსებული ძალადობა შეიძლება ბავშვების ფსიქიკაზე ნეგატიურად მოქმედებდეს. დღესაც ხშირად შეხვდებით სოციალურ მედიაში ქართულ ზღაპრებიდან ამოღებულ ნაწილებს და მათი შინაარსით შეშფოთებულ მშობლებს ("ნაცარქექია სიზარმაცის რომანტიზებას ახდენს" ან — "დედა ჩიტი ბარტყებს რომ მელიას უგდებს, ეს ბავშვისთვის დამთრგუნველი შეიძლება იყოს"). საქმე ისაა, რომ ზღაპრებს დიდები და პატარები სხვადასხვანაირად კითხულობენ: ზღაპრული სამყარო, რომელიც, როგორც სინათლის, ისე წყვდიადისგან შედგება, ბავშვებისთვის იმდენად მომხიბვლელია, რომ საშიში ნაწილებიც კი მარტივად გადასამუშავებელი ხდება. ზღაპრები სიმბოლოების ენით მეტყველებენ, ეს ენა კი ბავშვებს ძალიან კარგად ესმით.
წიგნში "მოჯადოების გზები: ზღაპრების მნიშვნელობა და აუცილებლობა" ამერიკელი ბავშვთა ფსიქოლოგი, მწერალი და ფსიქოანალიტიკოსი ბრუნო ბეთელჰაიმი წერს, რომ აზრი, თითქოს ზღაპრების შემსუბუქებაა საჭირო, სრულიად მოკლებულია საფუძველს — მტკივნეული მოვლენები, დანაკარგი და სისასტიკე სამყაროს ნაწილია, ზღაპრებში არსებული მოტივები კი ბავშვებს ეხმარება, ეს ყველაფერი მნიშვნელოვანი გაკვეთილების კონტექსტში აღიქვან.
არა მხოლოდ გართობა
ჯადოსნური მოვლენები და ადგილები, წარმოუდგენელი საგმირო საქმეები და დაუჯერებელი არსებები — ზღაპრების მდიდარი შინაარსი ბავშვის გონებისთვის კარგი გასართობია, თუმცა გართობის მიღმა, ხალხური ზეპირსიტყვიერების ნიმუშებს სხვა უამრავი სიკეთეც მოაქვთ პატარებისათვის.
- წარმოსახვის უნარის განვითარება და მორალის გაკვეთილები — პატარები ზღაპრის გმირების შეცდომებზე სწავლობენ, რითაც კრიტიკული აზროვნების უნარის გამომუშავებას იწყებენ.
- ემოციური მდგრადობის ჩამოყალიბება — ბავშვები ზღაპრების მეშვეობით აცნობიერებენ, რომ დაბრკოლებები ცხოვრების შემადგენელი ნაწილია, თუმცა საკმარისი გამჭრიახობის, მონდომებისა და გამბედაობის შემთხვევაში მათი გადალახვა სრულიად შესაძლებელია. ზღაპრები ფანტასტიკურ გარემოს აცოცხლებენ, თუმცა პერსონაჟების განცდები სრულიად რეალურია, რის გამოც ბავშვებს საკუთარი შიშებისთვის თვალის გასწორება უადვილდებათ.
- ღრმა კავშირი საკუთარ კულტურასთან — ერთსა და იმავე ზღაპრულ მოტივს შეიძლება სხვადასხვა ქვეყანაში შევხვდეთ, თუმცა თემების უნივერსალურობის პარალელურად, ზღაპრებს კონკრეტული ეროვნული იდენტობაც აქვთ. ქართული ზღაპრები ზეპირსიტყვიერების საგანძურია და ჩვენი წინაპრების ყოფაცხოვრებისა და ღირებულებითი სისტემის შესახებ გვიქმნის წარმოდგენას.
- კითხვის შეყვარება — ზღაპრები, როგორც წესი, ბავშვებისთვის წარმოსახვით ტექსტურ სამყაროსთან შეხების პირველი წერტილია. მათი დახმარებით ლექსიკური მარაგის გამდიდრება და ამბის სტრუქტურაზე წარმოდგენის შექმნაა შესაძლებელი.
ქართული ზღაპრული ზღაპრები
ქართული ზღაპრული ზღაპრები არტანუჯი ბავშვებისთვის მიმდინარე სერიაა, რომელიც როგორც ყველასთვის კარგად ნაცნობ ქართულ ხალხურ ზღაპრებს, ისე თანამედროვე ქართველ ავტორთა ზღაპრებს გააერთიანებს. სერია უკვე მოიცავს ნახევარქათამას, კომბლეს, თხა და ვენახს, რწყილი და ჭიანჭველას, ნაცარქექიასა და სიზმარას. მალე ამ ჩამონათვალს კიდევ არაერთი ზღაპარი შეემატება.
შთამბეჭდავი თანამედროვე ილუსტრაციებით შექმნილი წიგნები ძირითადად 3-დან 7 წლამდე ასაკის მკითხველებისთვის არის განკუთვნილი. ტექსტები და ილუსტრაციები ერთმანეთს ერწყმის და ბავშვებს მოხერხებული პერსონაჟების დაუვიწყარ ისტორიებში მეგზურობას თამაშ-თამაშით უწევს. თითოეულ წიგნს ქართული ილუსტრაციები აქვს, რომელიც "ნახატებიანი წიგნების" საუკეთესო ტრადიციების გათვალისწინებითაა შერჩეული. ტექსტი ისეა დამუშავებული, რომ თანამედროვე ბავშვებისთვის ნაცნობი და გასაგები იყოს.
სერიის თითოეული წიგნი პატარა მკითხველს ვიზუალურად განსხვავებულ სამყაროში ამოგზაურებს. მაგალითად, კომბლე კომიქსების ფორმით მოგვითხრობს ამბავს, ხოლო ნახევარქათამა ელექტროსკუტერზე შემომხტარი მიეშურება სამართლის საძიებლად. რწყილი და ჭიანჭველაში ალაგ-ალაგ ჩასმული სურათხატები თანამედროვე ბავშვებს ალბათ ემოჯიებს გაახსენებს, ნაცარქექიას დევი კი იმდენად საინტერესოდაა დახატული, რომ შეიძლება შემდეგ გვერდზე გადაფურცვლა დაგენანოთ.
სად ვიყიდო ქართული ზღაპრული ზღაპრები საუკეთესო ფასად?
16-18 დეკემბერს წიგნის საახალწლო ფესტივალი გაიმართება. არტანუჯი ბავშვებისთვის ერთგულ მკითხველს წელსაც გაანებივრებს საინტერესო შემოთავაზებებითა და ფასდაკლებებით. ასე რომ, თუ მომავალი მკითხველისთვის საახალწლო საჩუქარს ეძებთ, შეგიძლიათ ქართული ზღაპრული ზღაპრები არტანუჯის სტენდთან იპოვოთ.
-
გადახედვასაზოგადოებრივი მაუწყებელი განცხადებას ავრცელებს საზოგადოებრივი მაუწყებელი განცხადებას ავრცელებს
-
გადახედვაივანიშვილის გარემოცვა, თურნავა, "რიჟა", სხვა ბიზნესმენები — ვისი სია გაუგზავნეს მარკო რუბიოს, აშშ-ის მომავალ სახელმწიფო მდივანს ივანიშვილის გარემოცვა, თურნავა, "რიჟა", სხვა ბიზნესმენები — ვისი სია გაუგზავნეს მარკო რუბიოს, აშშ-ის მომავალ სახელმწიფო მდივანს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: რუსებმა არჩევნები გამოიყენეს საქართველოში ძალების აღსადგენად, რათა ქვეყანა და რეგიონი კვლავ მოექცეს მისი კონტროლის ქვეშ სალომე ზურაბიშვილი: რუსებმა არჩევნები გამოიყენეს საქართველოში ძალების აღსადგენად, რათა ქვეყანა და რეგიონი კვლავ მოექცეს მისი კონტროლის ქვეშ
-
გადახედვაკიდევ 8 დაკავებულის წინასასამართლო სხდომის თარიღმა გადაიწია, აღკვეთზე შაბათს იმსჯელებენ კიდევ 8 დაკავებულის წინასასამართლო სხდომის თარიღმა გადაიწია, აღკვეთზე შაბათს იმსჯელებენ
-
გადახედვატრეილერი: Peacock-მა შონ "დიდი" ქომბსზე დოკუმენტური ფილმი გადაიღო ტრეილერი: Peacock-მა შონ "დიდი" ქომბსზე დოკუმენტური ფილმი გადაიღო
-
გადახედვასუს-ი: რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ უკანონოდ დაკავებული ილია ლუტიძე, ნიკა მამასტარაშვილი და ზურაბ ლობჟანიძე თავისუფლები არიან სუს-ი: რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ უკანონოდ დაკავებული ილია ლუტიძე, ნიკა მამასტარაშვილი და ზურაბ ლობჟანიძე თავისუფლები არიან
-
გადახედვაგერმანიის პოლიტიკური პარტიები საქართველოს შესახებ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ გერმანიის პოლიტიკური პარტიები საქართველოს შესახებ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვაახალი კვლევის თანახმად, ჩვენმა ატომებმა ოდესღაც გალაქტიკის მიღმა გააღწია — როგორ ახალი კვლევის თანახმად, ჩვენმა ატომებმა ოდესღაც გალაქტიკის მიღმა გააღწია — როგორ
-
გადახედვასვანეთში უცხო ქვეყნის მოქალაქის მკვლელობის ბრალდებით დაკავებულებს პატიმრობა შეეფარდათ სვანეთში უცხო ქვეყნის მოქალაქის მკვლელობის ბრალდებით დაკავებულებს პატიმრობა შეეფარდათ
-
გადახედვატრამპის ინაუგურაციაზე დასასწრებად "ოცნების" მთავრობაში მიწვევა არავის მიუღია ტრამპის ინაუგურაციაზე დასასწრებად "ოცნების" მთავრობაში მიწვევა არავის მიუღია
-
გადახედვამიხაილ როთი: მომავალ კვირას საქართველოში ჩემს გამოსამშვიდობებელ ვიზიტს მოუთმენლად ველი მიხაილ როთი: მომავალ კვირას საქართველოში ჩემს გამოსამშვიდობებელ ვიზიტს მოუთმენლად ველი
-
გადახედვა"საერთაშორისო გამჭვირვალობა": როგორ ებრძვიან აქტივისტურ ჯგუფებს საქართველოში "საერთაშორისო გამჭვირვალობა": როგორ ებრძვიან აქტივისტურ ჯგუფებს საქართველოში
-
გადახედვააშშ-ის თავდაცვის მდივანი: ვაცხადებ დახმარების მორიგ პაკეტს უკრაინისთვის, რომლის ღირებულება დაახლოებით 500 მილიონი აშშ დოლარია აშშ-ის თავდაცვის მდივანი: ვაცხადებ დახმარების მორიგ პაკეტს უკრაინისთვის, რომლის ღირებულება დაახლოებით 500 მილიონი აშშ დოლარია
-
გადახედვაახალი ნამარხი დინოზავრების ევოლუციის ისტორიას თავდაყირა აყენებს ახალი ნამარხი დინოზავრების ევოლუციის ისტორიას თავდაყირა აყენებს
-
გადახედვაროგორ გეგმავს NASA მარსის ნიმუშების დედამიწაზე ჩამოტანას როგორ გეგმავს NASA მარსის ნიმუშების დედამიწაზე ჩამოტანას
-
გადახედვასამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების ერთობლივი განცხადება: ვგმობთ საჯარო მოხელეების მიმართ განხორციელებულ რეპრესიებს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების ერთობლივი განცხადება: ვგმობთ საჯარო მოხელეების მიმართ განხორციელებულ რეპრესიებს
-
გადახედვაირაკლი ჩიქოვანი უკრაინის თავდაცვის საკონტაქტო ჯგუფის შეხვედრაში მონაწილეობს ირაკლი ჩიქოვანი უკრაინის თავდაცვის საკონტაქტო ჯგუფის შეხვედრაში მონაწილეობს
-
გადახედვა"გახარია საქართველოსთვის" PACE-ს მოუწოდებს, არ დაადასტუროს ასამბლეაში საქართველოს დელეგაციის მანდატები "გახარია საქართველოსთვის" PACE-ს მოუწოდებს, არ დაადასტუროს ასამბლეაში საქართველოს დელეგაციის მანდატები
-
გადახედვამენაბდე: სამართლიანობის აღდგენის პროცესს "ოცნება" ვერ გაუძღვება, რადგან პირველ რიგში თავად უნდა დაექვემდებაროს ასეთ შეფასებას მენაბდე: სამართლიანობის აღდგენის პროცესს "ოცნება" ვერ გაუძღვება, რადგან პირველ რიგში თავად უნდა დაექვემდებაროს ასეთ შეფასებას
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: შეიქმნება 2003-2012 წლებში მოქმედი რეჟიმის საქმიანობის შემსწავლელი დროებითი საგამოძიებო კომისია მამუკა მდინარაძე: შეიქმნება 2003-2012 წლებში მოქმედი რეჟიმის საქმიანობის შემსწავლელი დროებითი საგამოძიებო კომისია
კომენტარები