ხორხის კიბოს დიაგნოსტირება და მკურნალობა — ინტერვიუ თოდუას კლინიკის ექიმებთან
ხორხის კიბო ონკოლოგიური დაავადებების დაახლოებით 3%-ს შეადგენს. მამაკაცებში, თავ-კისრის ავთვისებიან სიმსივნეებს შორის მას პირველი ადგილი უკავია. მისით გაცილებით ხშირად ავადდებიან კაცები. ხორხის კიბო, ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის, სიხშირის მიხედვით, კაცებში მე-11, ქალებში კი მე-17 ადგილზეა.
დაავადების გამომწვევ მიზეზებზე, მის სიმპტომებსა და მკურნალობაზე აკადემიკოს ფრიდონ თოდუას სახელობის სამედიცინო ცენტრის ონკოლოგს მარი კაჭარავასა და თავ-კისრის ონკოქირურგს გიორგი ქრისტესაშვილს ვესაუბრეთ.
რა არის ხორხის კიბოს გამომწვევი ძირითადი მიზეზები?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი მიზეზი თამბაქოს აქტიური მოხმარებაა. პარალელურად, ალკოჰოლის ჭარბი მოხმარების შემთხვევაში, ხორხის კიბოს განვითარების ალბათობა პრაქტიკულად ორმაგდება. სხვა ეტიოლოგიური ფაქტორებია: მტვრიანი გარემო, პროფესიიდან გამომდინარე ნავთობპროდუქტებთან ხშირი კონტაქტი, მაღალ ან დაბალ ტემპერატურულ პირობებში ყოფნა.
ხორხის კიბოსწინარე დაავადებებიდან აღსანიშნავია პაპილომა ვირუსით (HPV) ინფიცირების ანამნეზი. პაპილომა ვირუსის ხორხის სანათურში შეჭრამ, შესაძლოა, განაპირობოს უჯრედული ციკლის მოშლა და ავთვისებიანი სიმსივნური პროცესის განვითარება. ხორხის კიბოსწინარე დაავადებებს, ასევე, განეკუთვნება: პაპილომატოზი, ფიბრომის არსებობა ფართო ფუძეზე, ლეიკოპლაკია, პაქიდერმია, დისკერატოზი, ქრონიკული ანთებითი პროცესები.
რა ასაკში ვლინდება ყველაზე ხშირად ხორხის კიბო და რა სიმპტომები ახასიათებს მას?
გიორგი ქრისტესაშვილი: ხორხის კიბო ძირითადად 50-65 წლის ასაკში ფიქსირდება. მისი კლინიკური მანიფესტაცია დამოკიდებულია ხორხის სანათურში სიმსივნის ლოკალიზაციაზე. ხორხის კიბოს იოგზედა ლოკალიზაციის დროს (რომელიც ფიქსირდება შემთხვევათა 65%-ში) ჩივილებიდან ყურადღებას იქცევს ყლაპვის გართულება, ტკივილი ყლაპვის აქტის დროს, რომელიც, შესაძლოა, ირადირებდეს ყურის მიდამოში. მოგვიანებით, სიმსივნური პროცესის ხმის იოგზე გავრცელების შემთხვევაში თავს იჩენს ხმის ტემბრის შეცვლა, შესაძლოა, განვითარდეს აფონია. სიმსივნური წარმონაქმნის ზომებში ზრდასთან ერთად, ხორხის სანათურის შევიწროების შემთხვევაში თავს იჩენს სუნთქვის გართულება, რომელიც ძლიერდება ჰორიზონტალური პოზიციის მიღებისას. არ არის გამორიცხული სტრიდორის (ხმაურიანი სუნთქვის) განვითარებაც.
იმ შემთხვევებში, თუ ხორხის კიბოს თავდაპირველი ლოკალიზაცია ხმის იოგია (რომელზეც მოდის შემთხვევათა 30%) დასაწყისშივე თავს იჩენს ხმის ტემბრის შეცვლა-აფონია. მისი იოგქვედა ლოკალიზაციის შემთხვევაში (რომელიც შეადგენს შემთხვევათა 3-5%-ს) კიბოს ახასიათებს ენდოფიტური ზრდა, რის გამოც დასაწყისშივე ვლინდება ხორხის სანათურის შევიწროება და კლინიკურად ვლინდება სტრიდორით.
იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ ადრეულ სტადიაზე ხორხის კიბო განკურნებად დაავადებებს განეკუთვნება, მიუხედავად ასეთი მრავალფეროვანი სიმპტოკომპლექსებისა, სამწუხარო ფაქტს წარმოადგენს, ხშირ შემთხვევაში პაციენტების დაგვიანებული მომართვიანობა. ამიტომ, ჩვენი მთავარი რჩევაა აღწერილი სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, პაციენტებმა დროულად მიმართონ სპეციალიზირებულ კლინიკებს, სადაც უზრუნველყოფილი იქნება პაციენტის სრულყოფილი მკურნალობა. ეს მათი გამოჯანმრთელების საწინდარია.
როგორ ხდება ხორხის კიბოს დიაგნოსტირება?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს დიაგნოსტირებისთვის აუცილებელია ფიბროლარინგოსკოპია ბიოფსიით და მასალის მორფოლოგიური ვერიფიკაცია. ასევე, ვატარებთ კისრის კომპიუტერული ტომოგრაფიას კონტრასტულ რეჟიმში ან კისრის მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფიას და გულ-მკერდის კომპიუტერულ ტომოგრაფიას. დაავადების მესამე-მეოთხე სტადიის დროს მივმართავთ სხეულის პოზიტრონულ ემისიური ტომოგრაფიას. აღნიშნული კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, ონკოქირურგი, რადიოლოგი და კლინიკური ონკოლოგი ერთობლივად იღებს გადაწყვეტილებას მკურნალობის ტაქტიკის შესახებ.
რა მეთოდები გამოიყენება ხორხის კიბოს სამკურნალოდ?
გიორგი ქრისტესაშვილი: ხორხის კიბოს მკურნალობის მეთოდებს განეკუთვნება — ოპერაციული მკურნალობა, სხივური და მედიკამენტოზური თერაპია. მათი თანმიმდევრობის შერჩევას არსებითი მნიშვნელობა აქვს. ხორხის კიბოს პირველი-მეორე სტადიის დროს (T1-2N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება სხივური თერაპია ან ორგანოშემანარჩუნებელი ოპერაცია, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
T1-T2 N+M0 ფორმების დროს, საწყის ეტაპზე რეკომენდირებულია ქიმიო-სხივური თერაპია ან ოპერაციული მკურნალობა — ორგაშემანარჩუნებელი ოპერაცია, კისრის ლიმფოდისექციით. T3 N1-3 M0 ფორმების დროს მივმართავთ ქიმიო-სხივურ თერაპიას ან ოპერაციულ მკურნალობას — ლარინგექტომიას, იფსილატერალურ ლიმფოდისექციას, კისრის ლიმფოდისექციას. T4aN1-3M0 ფორმების დროს კი ლარინგექტომიას ჰემითირეოიდექტიით (შესაძლოა, დაჭირდეს სრული თირეოიდექტომია), კისრის ლიმფოდისექციით პოსტოპერაციული ქიმიო-სხივური თერაპიით.
ხორხის კიბოს იოგზედა ლოკალიზაციისას, დაავადების მესამე სტადიაზე (T3N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება ქიმიო-სხივური თერაპია ან ოპერაციული მკურნალობა — ლარინგექტომია ჰემითირეოიდექტომიით, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
ხორხის კიბოს ხმის იოგზე ლოკალიზაციისას, დაავადების მესამე სტადიაზე (T3N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება სხივური თერაპია ან ოპერაციული ჩარევა — ლარინგექტომია ჰემითირეოიდექტომიით, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
ხორხის კიბოს მეოთხე ა სტადიისას, მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება ოპერაციული მკურნალობა, პოსტოპერაციული ქიმიო-სხივური თერაპიით.
რამდენად მნიშვნელოვანია მკურნალობის შემდეგ დაავადების კონტროლი?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს დროს, მკურნალობის შემდგომ ეტაპზე აქტიური ყურადღება ექცევა დაავადების კონტროლს. პირველი ერთი წლის მანძილზე აუცილებელია საკონტროლო კვლევები 1-3 თვეში ერთხელ ჩატარდეს. მეორე წლიდან მათი ჩატარება რეკომენდებულია 2-6 თვეში ერთხელ, მესამიდან მეხუთე წლის ინტერვალში 4-8 თვეში ერთხელ, ხუთი წლის შემდეგ კი 12 თვეში ერთხელ.
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000 მამუკა მდინარაძე: რომ ვთქვა, რეალურად 6 ათასი იყო-თქო, მთელი ღამე კლავიატურასთან და ბანერების მომზადებაში უნდა გაათენონ და იყოს 400 000
-
გადახედვანინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს… ნინო წილოსანი: ხალხი ვერ შეუკრიბეს, მიკროფნი ვერ ჩაურთეს, ლიაკა ხოშტარიას და ანა ნაცვლიშვილის დონის აქტივისტად აქციეს…
-
გადახედვათეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია თეოდოროს რუსოპულოსი: ირაკლი კობახიძეს მინდა შევახსენო, რომ მისი ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრია
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს სალომე ზურაბიშვილი: ილია და აკაკი უყურებენ ახალ საქართველოს, რომელიც თქვენით დაიბადა, ხვალ, ზეგ ძლიერი და ევროპული იქნება, ამას ვერავინ გააჩერებს
-
გადახედვამარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს მარტა კოსი: ეუთო/ოდირის საბოლოო ანგარიში საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების სერიოზულ ხარვეზებზე მიუთითებს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა სალომე ზურაბიშვილი ორბელიანის მოედანზე მოწყობილი საახალწლო სოფლის სცენაზე ავიდა და კახელების მარშს მიმართა
-
გადახედვათამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს თამთა მიქელაძე ეუთო/ოდირის დასკვნასთან დაკავშირებით კობახიძის შეფასებებს პუნქტობრივად პასუხობს
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო! სალომე ზურაბიშვილი: იქ ვარ, სადაც ხართ, იქ ვიქნები, სადაც ვიდგებით და გამარჯვების ქალაქი იქნება თბილისი, გამარჯვებული კი საქართველო!
-
გადახედვარასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად რასა იუკნევიჩიანე: საჭიროა 29 დეკემბრამდე სასწრაფო საერთაშორისო მოქმედება მცოცავი დიქტატურის წინააღმდეგ ქართველების მხარდასაჭერად
-
გადახედვამაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს მაიკლ კარპენტერი: სასწორზე საქართველოს დემოკრატია დევს
-
გადახედვათურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი თურქეთში სასწრაფო დახმარების ვერტმფრენი საავადმყოფოს შენობას შეეჯახა და ჩამოვარდა — არის მსხვერპლი
-
გადახედვა"ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება "ოცნების" პრემიერი, ირაკლი კობახიძე, სალომე ზურაბიშვილს გასამართლებით ემუქრება
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს ირაკლი კობახიძე: ხელახალი არჩევნების დანიშვნის საფუძველი არ არსებობს
-
გადახედვაკობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს კობახიძის მტკიცებით, საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას 3 000-მდე კაცი იღებს
-
გადახედვაკობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ კობახიძე ზურაბიშვილზე: ვნახოთ, სად გააგრძელებს ის ცხოვრებას - გისოსებს მიღმა თუ გისოსებს გარეთ
-
გადახედვაპუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია პუტინი: სურვილის შემთხვევაში რუსეთისა და აშშ-ს ურთიერთობის ნორმალიზება შესაძლებელია
-
გადახედვაწილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა წილოსანი: გამჭვირვალობის კანონზე გაზაფხულის აქციას რომ აზიარებენ, ჰგონიათ ეს გუშინ ხდებოდა
-
გადახედვაუკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა უკრაინაში კიდევ ერთი ქართველი მებრძოლი დაიღუპა
-
გადახედვასაგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა საგანგებო: ჭავჭავაძის გამზირზე გაჩენილი ხანძრის ქრობისას მეხანძრე-მაშველი დაიღუპა
-
გადახედვარაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს რაუფოღლუ: ორპარტიული ჯგუფი MEGOBARI აქტს ახალ კონგრესს იანვარშივე წარუდგენს
-
გადახედვაუწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი უწყვეტი პროტესტის 25-ე დღე — თბილისში დაგეგმილი აქციების განრიგი
კომენტარები