ხორხის კიბოს დიაგნოსტირება და მკურნალობა — ინტერვიუ თოდუას კლინიკის ექიმებთან
ხორხის კიბო ონკოლოგიური დაავადებების დაახლოებით 3%-ს შეადგენს. მამაკაცებში, თავ-კისრის ავთვისებიან სიმსივნეებს შორის მას პირველი ადგილი უკავია. მისით გაცილებით ხშირად ავადდებიან კაცები. ხორხის კიბო, ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის, სიხშირის მიხედვით, კაცებში მე-11, ქალებში კი მე-17 ადგილზეა.
დაავადების გამომწვევ მიზეზებზე, მის სიმპტომებსა და მკურნალობაზე აკადემიკოს ფრიდონ თოდუას სახელობის სამედიცინო ცენტრის ონკოლოგს მარი კაჭარავასა და თავ-კისრის ონკოქირურგს გიორგი ქრისტესაშვილს ვესაუბრეთ.
რა არის ხორხის კიბოს გამომწვევი ძირითადი მიზეზები?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი მიზეზი თამბაქოს აქტიური მოხმარებაა. პარალელურად, ალკოჰოლის ჭარბი მოხმარების შემთხვევაში, ხორხის კიბოს განვითარების ალბათობა პრაქტიკულად ორმაგდება. სხვა ეტიოლოგიური ფაქტორებია: მტვრიანი გარემო, პროფესიიდან გამომდინარე ნავთობპროდუქტებთან ხშირი კონტაქტი, მაღალ ან დაბალ ტემპერატურულ პირობებში ყოფნა.
ხორხის კიბოსწინარე დაავადებებიდან აღსანიშნავია პაპილომა ვირუსით (HPV) ინფიცირების ანამნეზი. პაპილომა ვირუსის ხორხის სანათურში შეჭრამ, შესაძლოა, განაპირობოს უჯრედული ციკლის მოშლა და ავთვისებიანი სიმსივნური პროცესის განვითარება. ხორხის კიბოსწინარე დაავადებებს, ასევე, განეკუთვნება: პაპილომატოზი, ფიბრომის არსებობა ფართო ფუძეზე, ლეიკოპლაკია, პაქიდერმია, დისკერატოზი, ქრონიკული ანთებითი პროცესები.
რა ასაკში ვლინდება ყველაზე ხშირად ხორხის კიბო და რა სიმპტომები ახასიათებს მას?
გიორგი ქრისტესაშვილი: ხორხის კიბო ძირითადად 50-65 წლის ასაკში ფიქსირდება. მისი კლინიკური მანიფესტაცია დამოკიდებულია ხორხის სანათურში სიმსივნის ლოკალიზაციაზე. ხორხის კიბოს იოგზედა ლოკალიზაციის დროს (რომელიც ფიქსირდება შემთხვევათა 65%-ში) ჩივილებიდან ყურადღებას იქცევს ყლაპვის გართულება, ტკივილი ყლაპვის აქტის დროს, რომელიც, შესაძლოა, ირადირებდეს ყურის მიდამოში. მოგვიანებით, სიმსივნური პროცესის ხმის იოგზე გავრცელების შემთხვევაში თავს იჩენს ხმის ტემბრის შეცვლა, შესაძლოა, განვითარდეს აფონია. სიმსივნური წარმონაქმნის ზომებში ზრდასთან ერთად, ხორხის სანათურის შევიწროების შემთხვევაში თავს იჩენს სუნთქვის გართულება, რომელიც ძლიერდება ჰორიზონტალური პოზიციის მიღებისას. არ არის გამორიცხული სტრიდორის (ხმაურიანი სუნთქვის) განვითარებაც.
იმ შემთხვევებში, თუ ხორხის კიბოს თავდაპირველი ლოკალიზაცია ხმის იოგია (რომელზეც მოდის შემთხვევათა 30%) დასაწყისშივე თავს იჩენს ხმის ტემბრის შეცვლა-აფონია. მისი იოგქვედა ლოკალიზაციის შემთხვევაში (რომელიც შეადგენს შემთხვევათა 3-5%-ს) კიბოს ახასიათებს ენდოფიტური ზრდა, რის გამოც დასაწყისშივე ვლინდება ხორხის სანათურის შევიწროება და კლინიკურად ვლინდება სტრიდორით.
იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ ადრეულ სტადიაზე ხორხის კიბო განკურნებად დაავადებებს განეკუთვნება, მიუხედავად ასეთი მრავალფეროვანი სიმპტოკომპლექსებისა, სამწუხარო ფაქტს წარმოადგენს, ხშირ შემთხვევაში პაციენტების დაგვიანებული მომართვიანობა. ამიტომ, ჩვენი მთავარი რჩევაა აღწერილი სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, პაციენტებმა დროულად მიმართონ სპეციალიზირებულ კლინიკებს, სადაც უზრუნველყოფილი იქნება პაციენტის სრულყოფილი მკურნალობა. ეს მათი გამოჯანმრთელების საწინდარია.
როგორ ხდება ხორხის კიბოს დიაგნოსტირება?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს დიაგნოსტირებისთვის აუცილებელია ფიბროლარინგოსკოპია ბიოფსიით და მასალის მორფოლოგიური ვერიფიკაცია. ასევე, ვატარებთ კისრის კომპიუტერული ტომოგრაფიას კონტრასტულ რეჟიმში ან კისრის მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფიას და გულ-მკერდის კომპიუტერულ ტომოგრაფიას. დაავადების მესამე-მეოთხე სტადიის დროს მივმართავთ სხეულის პოზიტრონულ ემისიური ტომოგრაფიას. აღნიშნული კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, ონკოქირურგი, რადიოლოგი და კლინიკური ონკოლოგი ერთობლივად იღებს გადაწყვეტილებას მკურნალობის ტაქტიკის შესახებ.
რა მეთოდები გამოიყენება ხორხის კიბოს სამკურნალოდ?
გიორგი ქრისტესაშვილი: ხორხის კიბოს მკურნალობის მეთოდებს განეკუთვნება — ოპერაციული მკურნალობა, სხივური და მედიკამენტოზური თერაპია. მათი თანმიმდევრობის შერჩევას არსებითი მნიშვნელობა აქვს. ხორხის კიბოს პირველი-მეორე სტადიის დროს (T1-2N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება სხივური თერაპია ან ორგანოშემანარჩუნებელი ოპერაცია, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
T1-T2 N+M0 ფორმების დროს, საწყის ეტაპზე რეკომენდირებულია ქიმიო-სხივური თერაპია ან ოპერაციული მკურნალობა — ორგაშემანარჩუნებელი ოპერაცია, კისრის ლიმფოდისექციით. T3 N1-3 M0 ფორმების დროს მივმართავთ ქიმიო-სხივურ თერაპიას ან ოპერაციულ მკურნალობას — ლარინგექტომიას, იფსილატერალურ ლიმფოდისექციას, კისრის ლიმფოდისექციას. T4aN1-3M0 ფორმების დროს კი ლარინგექტომიას ჰემითირეოიდექტიით (შესაძლოა, დაჭირდეს სრული თირეოიდექტომია), კისრის ლიმფოდისექციით პოსტოპერაციული ქიმიო-სხივური თერაპიით.
ხორხის კიბოს იოგზედა ლოკალიზაციისას, დაავადების მესამე სტადიაზე (T3N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება ქიმიო-სხივური თერაპია ან ოპერაციული მკურნალობა — ლარინგექტომია ჰემითირეოიდექტომიით, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
ხორხის კიბოს ხმის იოგზე ლოკალიზაციისას, დაავადების მესამე სტადიაზე (T3N0M0), მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება სხივური თერაპია ან ოპერაციული ჩარევა — ლარინგექტომია ჰემითირეოიდექტომიით, პრე და იფსილატერალური პარატრაქეალური ლიმფოდისექციით.
ხორხის კიბოს მეოთხე ა სტადიისას, მკურნალობის საწყის ეტაპზე განიხილება ოპერაციული მკურნალობა, პოსტოპერაციული ქიმიო-სხივური თერაპიით.
რამდენად მნიშვნელოვანია მკურნალობის შემდეგ დაავადების კონტროლი?
მარი კაჭარავა: ხორხის კიბოს დროს, მკურნალობის შემდგომ ეტაპზე აქტიური ყურადღება ექცევა დაავადების კონტროლს. პირველი ერთი წლის მანძილზე აუცილებელია საკონტროლო კვლევები 1-3 თვეში ერთხელ ჩატარდეს. მეორე წლიდან მათი ჩატარება რეკომენდებულია 2-6 თვეში ერთხელ, მესამიდან მეხუთე წლის ინტერვალში 4-8 თვეში ერთხელ, ხუთი წლის შემდეგ კი 12 თვეში ერთხელ.
-
გადახედვათამთა მიქელაძე: აფგან სადიგოვი ციხის სამედიცინო დაწესებულებაში გადაიყვანეს თამთა მიქელაძე: აფგან სადიგოვი ციხის სამედიცინო დაწესებულებაში გადაიყვანეს
-
გადახედვაკობახიძე: პრაგმატული პოლიტიკა და რუსეთთან კონფლიქტის მშვიდობიანი დარეგულირება არის ერთ-ერთი უმთავრესი პრიორიტეტი კობახიძე: პრაგმატული პოლიტიკა და რუსეთთან კონფლიქტის მშვიდობიანი დარეგულირება არის ერთ-ერთი უმთავრესი პრიორიტეტი
-
გადახედვაშმიჰალი: უკრაინა არ გააგრძელებს რუსული გაზის ტრანზიტზე კონტრაქტს შმიჰალი: უკრაინა არ გააგრძელებს რუსული გაზის ტრანზიტზე კონტრაქტს
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ჩვენი უმნიშვნელოვანესი ამოცანა აშშ-სთან და ევროკავშირთან ურთიერთობების გადატვირთვაა ირაკლი კობახიძე: ჩვენი უმნიშვნელოვანესი ამოცანა აშშ-სთან და ევროკავშირთან ურთიერთობების გადატვირთვაა
-
გადახედვაირაკლი კობახიძე: ინტელექტით რომ აიღოთ მარტო ჩვენი ეკონომიკური გუნდი, მთელ ოპოზიციას ერთად გადააჭარბებს ირაკლი კობახიძე: ინტელექტით რომ აიღოთ მარტო ჩვენი ეკონომიკური გუნდი, მთელ ოპოზიციას ერთად გადააჭარბებს
-
გადახედვანინო ლომჯარია: საკონსულო აღრიცხვაზე მხოლოდ დღეს 4 500 მოქალაქე დარეგისტრირდა ნინო ლომჯარია: საკონსულო აღრიცხვაზე მხოლოდ დღეს 4 500 მოქალაქე დარეგისტრირდა
-
გადახედვა8 ოქტომბერს, თბილისის ქუჩებს ელექტრომომარაგება დროებით შეეზღუდება 8 ოქტომბერს, თბილისის ქუჩებს ელექტრომომარაგება დროებით შეეზღუდება
-
გადახედვაზურაბიშვილი: ცესკო, საგარეო, საკონსულოები, ყველა ჩართული იყო იმაში, რომ ყველანაირი შეფერხებები ყოფილიყო ზურაბიშვილი: ცესკო, საგარეო, საკონსულოები, ყველა ჩართული იყო იმაში, რომ ყველანაირი შეფერხებები ყოფილიყო
-
გადახედვაგაიცანით "დრაკულა" — გიგანტური ფრინველი პრეისტორიული დედამიწიდან გაიცანით "დრაკულა" — გიგანტური ფრინველი პრეისტორიული დედამიწიდან
-
-
გადახედვარობერტ ფიცო: ღიად ვამბობ, რომ ცივი დამოკიდებულება გვაქვს უკრაინის ნატოში გაწევრიანების მიმართ რობერტ ფიცო: ღიად ვამბობ, რომ ცივი დამოკიდებულება გვაქვს უკრაინის ნატოში გაწევრიანების მიმართ
-
გადახედვასაპარლამენტო ჯგუფი "გირჩი" "ქართულ ოცნებასთან" კოალიციას არ გამორიცხავს საპარლამენტო ჯგუფი "გირჩი" "ქართულ ოცნებასთან" კოალიციას არ გამორიცხავს
-
გადახედვასაქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი ბრიფინგს გამართავს საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი ბრიფინგს გამართავს
-
გადახედვაბჟანიამ და გაგლოევმა რუსეთის პრეზიდენტს დაბადების დღე მიულოცეს — პუტინი 72 წლის გახდა ბჟანიამ და გაგლოევმა რუსეთის პრეზიდენტს დაბადების დღე მიულოცეს — პუტინი 72 წლის გახდა
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვაერდოღანი: როგორც ჰიტლერი შეაჩერეს, ასევე შეაჩერებენ ნეთანიაჰუსაც ერდოღანი: როგორც ჰიტლერი შეაჩერეს, ასევე შეაჩერებენ ნეთანიაჰუსაც
-
გადახედვასკოლის მოსწავლეების მშობლებმა, პროტესტის ნიშნად, ცოტნე დადიანის ქუჩა გადაკეტეს სკოლის მოსწავლეების მშობლებმა, პროტესტის ნიშნად, ცოტნე დადიანის ქუჩა გადაკეტეს
-
-
გადახედვაავიაკომპანია Emirates-მა თვითმფრინავში რაციებისა და პეიჯერების ატანა აკრძალა ავიაკომპანია Emirates-მა თვითმფრინავში რაციებისა და პეიჯერების ატანა აკრძალა
-
გადახედვაასტრონომებმა ერთმანეთთან რეკორდულად ახლომდებარე 3 ვარსკვლავის სისტემა აღმოაჩინეს ასტრონომებმა ერთმანეთთან რეკორდულად ახლომდებარე 3 ვარსკვლავის სისტემა აღმოაჩინეს
-
გადახედვამაია სანდუ სალომე ზურაბიშვილს ტელეფონით ესაუბრა და ევროპული მისწრაფებების გზაზე მხარდაჭერა აღუთქვა მაია სანდუ სალომე ზურაბიშვილს ტელეფონით ესაუბრა და ევროპული მისწრაფებების გზაზე მხარდაჭერა აღუთქვა
კომენტარები