200 სინათლის წლით დაშორებულ თეთრ ჯუჯაზე სიცოცხლის საშენი მასალა აღმოაჩინეს
ფოტო: University of Warwick
UCLA-ს ხელმძღვანელობით შექმნილმა მეცნიერთა გუნდმა განაცხადა, რომ მათ აღმოაჩინეს თეთრი ჯუჯა, რომლის ატმოსფეროც გამდიდრებულია ნახშირბადითა და აზოტით, ასევე ჟანგბადითა და წყალბადით (ეს ორი უკანასკნელი ელემენტი წყლის შემადგენელი ნაწილებია). თეთრი ჯუჯა დაახლოებით 200 სინათლის წლითაა დედამიწიდან დაშორებული და მენახირის თანავარსკვლავედის მიმართულებით მდებარეობს.
ასტრონომიის პროფესორმა ბენჟამინ ცუკერმენმა, რომელიც ამ კვლევის ერთ-ერთი თანაავტორია, თქვა, რომ ნაშრომი წარმოადგენს მტკიცებულებას იმისა, რომ თეთრ ჯუჯასთან მყოფი პლანეტური სისტემა სიცოცხლისთვის საჭირო საშენ მასალას შეიცავს. მისი თქმით, კვლევა მიუთითებს იმაზე, რომ სიცოცხლის ზოგიერთი აუცილებელი წინაპირობა საკმაოდ გავრცელებულია სამყაროში.
მეცნიერების განცხადებით, სიცოცხლის "ბლოკების" წარმომავლობა ასე იხსნება: თეთრი ჯუჯის გარშემო ბრუნავდა უმცროსი პლანეტა, რომელმაც მოულოდნელად შეიცვალა ტრაექტორია, რაც ამავე სისტემაში არსებული სხვა პლანეტის მიზიდულობას უნდა გამოეწვია. ცვლილების გამო ეს უმცროსი პლანეტა ძალიან ახლოს მივიდა თეთრ ჯუჯასთან, სადაც ვარსკვლავის ძლიერმა გრავიტაციულმა ველმა ის შუაზე გაგლიჯა - აირად და მტვრად აქცია. ნარჩენები თეთრი ჯუჯის გარშემო ორბიტაზე გავიდა (როგორც რგოლები სატურნის გარშემო), სანამ საბოლოოდ არ დაგროვდა თვითონ ვარსკვლავზე, რამაც სიცოცხლისთვის საშენი მასალა შექმნა.
კვლევის ერთ-ერთი თანაავტორის, ედუარდ იანგის თქმით, ეს მოვლენები სულ ახლახან, ბოლო 100 000 წლის განმავლობაში ხდებოდა. ასტრონომების შეფასებით, უმცროსი პლანეტის მასის დაახლოებით 30% წყალი და ყინული იყო, ხოლო დანარჩენი 70% - კლდოვანი მატერია. უმცროსი პლანეტის ანალოგი მრავლად უნდა გვხვდებოდეს ჩვენი მზის სისტემის კოიპერის სარტყელში. კოიპერის სარტყელი ნეპტუნის ორბიტის მიღმა მდებარეობს და კოსმოსური ობიექტების, კომეტებისა და უმცროსი პლანეტების უზარმაზარ გროვას წარმოადგენს. ასტრონომებს მრავალი ათწლეულის განმავლობაში აინტერესებდათ, ჰყავდათ თუ არა სხვა პლანეტურ სისტემებს კოიპერის სარტყელში არსებული ობიექტების მსგავსი სხეულები. ამ კვლევიდან ჩანს, რომ ამ საკითხში მზის სისტემა მარტო არაა.
თეთრი ჯუჯა არის მკვრივი, ნორმალური ვარსკვლავის საწვავამოწურული ნარჩენი. მისი ძლიერი მიზიდულობის ძალა იწვევს ნახშირბადის, ჟანგბადისა და აზოტის ჩაძირვას ატმოსფეროსა და ინტერიერში, ეს კი ტელესკოპებისთვის უხილავია. ეს არის ასტრონომიის ისტორიაში პირველი შემთხვევა, როცა თეთრ ჯუჯასთან აზოტი აღმოაჩინეს.
სი ჩუ, კვლევის მთავარი ავტორი ამბობს, რომ თუ სხვა ვარსკვლავების "კოიპერის სარტყელში" წყალია, ეს იმედისმომცემია.
"ახლა ჩვენ ვიყურებით მზის სისტემის გარეთ არსებულ პლანეტურ სისტემაში, სადაც უმცროს პლანეტებზე წყალი, აზოტი და ნახშირბადი უხვადაა. თუ დედამიწამ შეიძინა ეს ელემენტები მცირე ობიექტებთან შეჯახებით, სხვა პლანეტური სისტემის კლდოვანმა პლანეტებმაც შეიძლება იგივე ბედი გაიზიარონ", - ამბობს სი ჩუ.
ცუკერმენის თქმით, ეს კვლევა არ სცემს პასუხს, არის თუ არა დედამიწის გარდა სიცოცხლე სამყაროში. ამისთვის მეცნიერებმა დედამიწის მსგავსი პლანეტა უნდა აღმოაჩინონ, მსგავსი ზომით, მასითა და ვარსკვლავიდან დაშორებით.
-
სომხეთში მეოთხე მაღალი რანგის სასულიერო პირი დააკავეს სომხეთში მეოთხე მაღალი რანგის სასულიერო პირი დააკავეს
გადახედვა
-
ექიმების ნაწილი BBC-ის საგამოძიებო ფილმთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს ექიმების ნაწილი BBC-ის საგამოძიებო ფილმთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს
გადახედვა
-
სალომე ზურაბიშვილი: ყველა კითხვა, რაც არსებობდა, არსებობს ახლაც და აუცილებელია, ჩატარდეს ნამდვილი გამოძიება, რაც, სამწუხაროდ, ამ ქვეყანაში ვერ ჩატარდება სალომე ზურაბიშვილი: ყველა კითხვა, რაც არსებობდა, არსებობს ახლაც და აუცილებელია, ჩატარდეს ნამდვილი გამოძიება, რაც, სამწუხაროდ, ამ ქვეყანაში ვერ ჩატარდება
გადახედვა
- "შსს-ს კამიტი არასდროს შეუძენია" — სუს-მა BBC-ის გამოძიებაზე განცხადება გაავრცელა "შსს-ს კამიტი არასდროს შეუძენია" — სუს-მა BBC-ის გამოძიებაზე განცხადება გაავრცელა
-
თბილისის 26-ე საერთაშორისო კინოფესტივალის გამარჯვებულთა ვინაობა ცნობილია თბილისის 26-ე საერთაშორისო კინოფესტივალის გამარჯვებულთა ვინაობა ცნობილია
გადახედვა
-
შემდეგი პოდკასტი: უძველესი ადამიანების კვალი საქართველოს ტერიტორიაზე შემდეგი პოდკასტი: უძველესი ადამიანების კვალი საქართველოს ტერიტორიაზე
-
შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ შექმნეს რობოტი მეკარე, რომელსაც რონალდუმ გოლი გაუტანა — ნახეთ
გადახედვა
-
სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა სუს-მა 6 სხვადასხვა სისხლის სამართლის საქმეზე 5 პირი დააკავა
გადახედვა
-
ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი ქვიზი: დაარქვი შენს მიზანს სახელი
-
12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა 12 სტარტაპი, 8 ქვეყანა, 12-კვირიანი აქსელერაციის პროგრამა — საქართველოში 500 Global in Eurasia-ს შემაჯამებელი ღონისძიება Demo Day გაიმართა
-
კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა კადიროვის უფროსმა ვაჟმა საქველმოქმედო ფონდს 230 000 დოლარი შესწირა
გადახედვა
-
შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი შესაძლოა, Airbus-ის თვითმფრინავს კოსმოსური სხივი დაეჯახა — ექსპერტის ვარაუდი
გადახედვა
-
სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს სომეხი არქიეპისკოპოსი, რომელიც სექს-სკანდალში ფიგურირებდა, ნარკოდანაშაულის ბრალდებით დააკავეს
გადახედვა
-
ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით ირაკლი კობახიძე: მოთმინებით ველოდებით აშშ-ის პოზიციას საქართველოსთან მიმართებით
გადახედვა
-
Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს Bloomberg: თურქეთი სომხეთთან საზღვრის გახსნას მომდევნო 6 თვეში განიხილავს
გადახედვა
-
ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ! ამირან გამყრელიძე: გაკვეთილი უნდა იყოს, რომ ასეთი ქცევა არ შეიძლება საკუთარი მოსახლეობის მიმართ!
გადახედვა
-
დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა დაღესტნელ ბლოგერს ბუჩასა და მარიუპოლზე გაკეთებული პოსტების გამო რვაწლიანი პარიმტობა მიესაჯა
გადახედვა
-
დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს" დავით მათიკაშვილი: "ყველაფერს გავაკეთებთ, რომ BBC-ის ქართველი ხალხის წინაშე ბოდიშის მოხდა დაევალოს"
გადახედვა
-
IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს IPI ჟურნალისტების სავარაუდო აკრძალულ ქიმურ ნივთიერებასთან კონტაქტთან დაკავშირებით შეშფოთებას გამოთქვამს
გადახედვა
-
მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას" მიხეილ სარჯველაძე: "კანონსაწინააღმდეგო აქციის დროს პოლიციას აქვს უფლება გამოიყენოს საშუალებები, რომელიც იწვევს ცრემლდენას"
გადახედვა
-
კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს კობახიძე აცხადებს, რომ კონკრეტული ნივთიერება 2007 და 2009 წელს იქნა შეძენილი და პასუხისმგებლობა ეკისრება მერაბიშვილს და არა გომელაურს
გადახედვა

კომენტარები