200 სინათლის წლით დაშორებულ თეთრ ჯუჯაზე სიცოცხლის საშენი მასალა აღმოაჩინეს
UCLA-ს ხელმძღვანელობით შექმნილმა მეცნიერთა გუნდმა განაცხადა, რომ მათ აღმოაჩინეს თეთრი ჯუჯა, რომლის ატმოსფეროც გამდიდრებულია ნახშირბადითა და აზოტით, ასევე ჟანგბადითა და წყალბადით (ეს ორი უკანასკნელი ელემენტი წყლის შემადგენელი ნაწილებია). თეთრი ჯუჯა დაახლოებით 200 სინათლის წლითაა დედამიწიდან დაშორებული და მენახირის თანავარსკვლავედის მიმართულებით მდებარეობს.
ასტრონომიის პროფესორმა ბენჟამინ ცუკერმენმა, რომელიც ამ კვლევის ერთ-ერთი თანაავტორია, თქვა, რომ ნაშრომი წარმოადგენს მტკიცებულებას იმისა, რომ თეთრ ჯუჯასთან მყოფი პლანეტური სისტემა სიცოცხლისთვის საჭირო საშენ მასალას შეიცავს. მისი თქმით, კვლევა მიუთითებს იმაზე, რომ სიცოცხლის ზოგიერთი აუცილებელი წინაპირობა საკმაოდ გავრცელებულია სამყაროში.
მეცნიერების განცხადებით, სიცოცხლის "ბლოკების" წარმომავლობა ასე იხსნება: თეთრი ჯუჯის გარშემო ბრუნავდა უმცროსი პლანეტა, რომელმაც მოულოდნელად შეიცვალა ტრაექტორია, რაც ამავე სისტემაში არსებული სხვა პლანეტის მიზიდულობას უნდა გამოეწვია. ცვლილების გამო ეს უმცროსი პლანეტა ძალიან ახლოს მივიდა თეთრ ჯუჯასთან, სადაც ვარსკვლავის ძლიერმა გრავიტაციულმა ველმა ის შუაზე გაგლიჯა - აირად და მტვრად აქცია. ნარჩენები თეთრი ჯუჯის გარშემო ორბიტაზე გავიდა (როგორც რგოლები სატურნის გარშემო), სანამ საბოლოოდ არ დაგროვდა თვითონ ვარსკვლავზე, რამაც სიცოცხლისთვის საშენი მასალა შექმნა.
კვლევის ერთ-ერთი თანაავტორის, ედუარდ იანგის თქმით, ეს მოვლენები სულ ახლახან, ბოლო 100 000 წლის განმავლობაში ხდებოდა. ასტრონომების შეფასებით, უმცროსი პლანეტის მასის დაახლოებით 30% წყალი და ყინული იყო, ხოლო დანარჩენი 70% - კლდოვანი მატერია. უმცროსი პლანეტის ანალოგი მრავლად უნდა გვხვდებოდეს ჩვენი მზის სისტემის კოიპერის სარტყელში. კოიპერის სარტყელი ნეპტუნის ორბიტის მიღმა მდებარეობს და კოსმოსური ობიექტების, კომეტებისა და უმცროსი პლანეტების უზარმაზარ გროვას წარმოადგენს. ასტრონომებს მრავალი ათწლეულის განმავლობაში აინტერესებდათ, ჰყავდათ თუ არა სხვა პლანეტურ სისტემებს კოიპერის სარტყელში არსებული ობიექტების მსგავსი სხეულები. ამ კვლევიდან ჩანს, რომ ამ საკითხში მზის სისტემა მარტო არაა.
თეთრი ჯუჯა არის მკვრივი, ნორმალური ვარსკვლავის საწვავამოწურული ნარჩენი. მისი ძლიერი მიზიდულობის ძალა იწვევს ნახშირბადის, ჟანგბადისა და აზოტის ჩაძირვას ატმოსფეროსა და ინტერიერში, ეს კი ტელესკოპებისთვის უხილავია. ეს არის ასტრონომიის ისტორიაში პირველი შემთხვევა, როცა თეთრ ჯუჯასთან აზოტი აღმოაჩინეს.
სი ჩუ, კვლევის მთავარი ავტორი ამბობს, რომ თუ სხვა ვარსკვლავების "კოიპერის სარტყელში" წყალია, ეს იმედისმომცემია.
"ახლა ჩვენ ვიყურებით მზის სისტემის გარეთ არსებულ პლანეტურ სისტემაში, სადაც უმცროს პლანეტებზე წყალი, აზოტი და ნახშირბადი უხვადაა. თუ დედამიწამ შეიძინა ეს ელემენტები მცირე ობიექტებთან შეჯახებით, სხვა პლანეტური სისტემის კლდოვანმა პლანეტებმაც შეიძლება იგივე ბედი გაიზიარონ", - ამბობს სი ჩუ.
ცუკერმენის თქმით, ეს კვლევა არ სცემს პასუხს, არის თუ არა დედამიწის გარდა სიცოცხლე სამყაროში. ამისთვის მეცნიერებმა დედამიწის მსგავსი პლანეტა უნდა აღმოაჩინონ, მსგავსი ზომით, მასითა და ვარსკვლავიდან დაშორებით.
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მომავალ კვირას დღის წესრიგშია პრეზიდენტის არჩევის თარიღის ჩანიშვნა და ახალი მთავრობისთვის ნდობის გამოცხადება. შალვა პაპუაშვილი: მომავალ კვირას დღის წესრიგშია პრეზიდენტის არჩევის თარიღის ჩანიშვნა და ახალი მთავრობისთვის ნდობის გამოცხადება.
-
გადახედვანიკა მელია: შაბათს, 15:00-ზე ვიკრიბებით თსუ-სთან, იქ გავაკეთებთ შესაბამის განცხადებებს ნიკა მელია: შაბათს, 15:00-ზე ვიკრიბებით თსუ-სთან, იქ გავაკეთებთ შესაბამის განცხადებებს
-
გადახედვამათე დევიძეს პროკურატურამ ბრალდება წარუდგინა მათე დევიძეს პროკურატურამ ბრალდება წარუდგინა
-
გადახედვადღეს, საქალაქო სასამართლოსთან აქცია — "უშენოდ ვერ გამოვა" გაიმართება დღეს, საქალაქო სასამართლოსთან აქცია — "უშენოდ ვერ გამოვა" გაიმართება
-
გადახედვა25 ნოემბერს XI მოწვევის პარლამენტის პირველ სხდომას ლადო კახაძე გახსნის 25 ნოემბერს XI მოწვევის პარლამენტის პირველ სხდომას ლადო კახაძე გახსნის
-
-
გადახედვასსს-ის მტკიცებით, უწყებას აქტივისტ ნატალი ჭანიშვილთან არცერთი ზარი არ განუხორციელებია სსს-ის მტკიცებით, უწყებას აქტივისტ ნატალი ჭანიშვილთან არცერთი ზარი არ განუხორციელებია
-
-
გადახედვა23 ნოემბერს, 15:00 საათზე ოპოზიციური პარტიები თსუ-ს I კორპუსთან საერთო აქციას გამართავენ 23 ნოემბერს, 15:00 საათზე ოპოზიციური პარტიები თსუ-ს I კორპუსთან საერთო აქციას გამართავენ
-
გადახედვათსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ თსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
კომენტარები