ისტორიაში პირველად: მეცნიერებმა თეთრი ჯუჯა პულსარი აღმოაჩინეს
ეგზოტიკური ორმაგი ვარსკვლავური სისტემა, რომელიც 380 სინათლის წლითაა ჩვენგან დაშორებული, მოუხელთებელი თეთრი ჯუჯა პულსარი აღმოჩნდა
ვორიკის უნივერსიტეტის პროფესორებმა ტომ მარშმა და ბორის გენსეკმა დევიდ ბაკლისთან ერთად სამხრეთ აფრიკის ასტრონომიული ობსერვატორიიდან ვარსკვლავი AR Scorpii (AR Sco) აღმოაჩინეს. ეს პირველი თეთრი ჯუჯა პულსარია, რომელიც კი ოდესმე დაუფიქსირებიათ ასტრონომებს. პულსარები 1960-იანებში აღმოჩენილი ობიექტებია, რომლებიც ასოცირდება ძალიან განსხვავებულ ობიექტებთან - ნეიტრონულ ვარსკვლავებთან.
თეთრი ჯუჯა პულსარები ასტრონომებს ნახევარ საუკუნეზე მეტხანს ემალებოდნენ. AR Sco-ს სისტემაში შედის სწრაფად მბრუნავი, საწვავამოწურული ვარსკვლავური ნარჩენი, სახელად თეთრი ჯუჯა, რომელიც მის მეზობელ წითელ ჯუჯას ელექტრული ნაწილაკებისა და გამოსხივების მძლავრი სხივებით ბომბავს. ამის გამო მთლიანი სისტემა ნათდება და მკრთალდება ყოველ წუთში ერთხელ.
ამ უკანასკნელი კვლევის მიხედვით, AR Sco-დან გადაცემული ენერგია ფოკუსირებული სხივია, რომელიც კონცენტრირებულ გამოსხივებას ერთადერთი მიმართულებით აფრქვევს. ეს კი ძალიან წააგავს ნაწილაკების ამაჩქარებელს - ასეთი მოვლენა სრულიად უნიკალურია აქამდე ცნობილ სამყაროში.
AR Sco მორიელის თანავარსკვლავედში დედამიწიდან 380 სინათლის წლის მოშორებით მდებარეობს. ასტრონომიული მასშტაბებით ეს მცირე დაშორებაა. AR Sco-ს თეთრი ჯუჯა დედამიწის ზომისაა, მაგრამ 200 000-ჯერ უფრო მასიური და ყოველ 3,6 საათში ერთხელ ბრუნავს უფრო გრილი ვარსკვლავის გარშემო, რომელიც მზის მასის 1/3-ს შეადგენს.
დედამიწის ელექტრომაგნიტურ ველზე 100 მილიონჯერ ძლიერი ველისა და საოცარი ბრუნვის პერიოდის გამო, AR Sco გამოსხივებისა და ნაწილაკების შუქურას მსგავს სხივებს წარმოქმნის, რომელიც უფრო გრილ კომპანიონ ვარსკვლავს ბომბავს.
როგორც მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, ეს მძლავრი შუქურის ეფექტი ელექტრონებს წითელი ჯუჯის ატმოსფეროში სინათლის სიჩქარესთან მიახლოებული სიჩქრით აჩქარებს. ეს ეფექტი კი არასოდეს დაფიქსირებულა მსგავსი ტიპის ორმაგ ვარსკვლავურ სისტემაში. აქედან გამომდინარე, წითელი ჯუჯას კვების წყარო მისი მბრუნავი მეზობლის კინეტიკური ენერგიაა.
ამ ორ ვარსკვლავს შორის მანძილი 1,4 მილიონი კილომეტრია - დედამიწასა და მთვარეს შორის მანძილზე სამჯერ მეტი.
პროფესორი ბორის გენსიკე აცხადებს:
"AR Sco გიგანტური დინამოსავითაა: დედამიწის ზომის მაგნიტი, რომლის ველიც 10 000-ჯერ ძლიერია, ვიდრე ნებისმიერი ველი, რომელიც ლაბორატორიებშია შექმნილი და ის ყოველ ორ წუთში ერთხელ ბრუნავს. ეს წარმოქმნის უზარმაზარ ელექტრულ დენს კომპანიონ ვარსკვლავში, რომელიც თავის მხრივ წარმოქმნის ვარიაციებს სინათლეში, რომლებსაც ჩვენ ვაფიქსირებთ".
-
გადახედვახმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე ხმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე
-
გადახედვაUEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა UEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ ქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ
-
გადახედვაირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება" ირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება"
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვალილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა ლილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვადარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული დარიუს ვიტკაუსკასი: [EU-ს გაფართოების ანგარიშზე] საქართველო ჩიხშია შესული
-
გადახედვა246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა" 246 საარჩევნო უბნის ბათილობის მოთხოვნის საჩივრებიდან არცერთი არ დაკმაყოფილდა — "ჩემი ხმა"
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
კომენტარები