5 პრობლემა, რომელიც ქართველ ინტროვერტებს ყოველდღიურად ექმნებათ
2012 წელს ამერიკელმა მწერალმა სიუზენ კეინმა წიგნი გამოსცა, სახელად — სიჩუმე: ინტროვერტების ძალა მსოფლიოში, რომელიც ვერ ჩუმდება. პირველად როცა გადავაწყდი ამ წიგნს, სახელწოდებამ ძალიან დამაფიქრა. უფრო ზუსტად, იმ მოსაზრებამ გამიჩინა კითხვები, რომ მსოფლიო ვერ ჩუმდება. ეს ხომ ძალიან ხმამაღალი განაცხადია და ერთობ განზოგადებულიც.
თუმცა, ამ ჰიპერბოლურ ფრაზაში სიმართლის მარცვალი ნამდვილად ურევია: უმეტეს კულტურებში, მართლაც, სწორედ ექსტროვერტული ქცევებია დაფასებული და ნორმად ქცეული — ზოგან მეტად, ზოგან ნაკლებად.
შემდეგ იმაზე დავიწყე ფიქრი, თუ რომელი ქვეყანა იყო ისეთი, სადაც ყველაზე მეტადაა ნორმალიზებული ინტროვერტული ქცევა. ალბათ იაპონია? ნორვეგია? კი, აღმოსავლეთ აზიისა და სკანდინავიის ქვეყნები ნამდვილად უნდა შევიყვანოთ ამ სიაში. მაგრამ როდესაც უკვე ისეთ ქვეყნებზე დავფიქრდი, სადაც ექსტროვერტული ქცევა სოციალურ სფეროზე აბსოლუტურად დომინირებს, მაშინვე სამშობლო გამახსენდა: მიწა, რომელიც ღმერთმა თავისთვის გადაინახა, მაგრამ საბოლოოდ მოქეიფე ხალხს აჩუქა.
ალბათ ცოტა მოიძებნება საზოგადოება, სადაც ადამიანურ ურთიერთობებს ისეთივე საკრალური მნიშვნელობა ენიჭება, როგორც ჩვენთან. ქართული კულტურის თითქმის ნებისმიერ ელემენტზე დაკვირვებით — იქნება ეს ქართული არქიტექტურა, სუფრა თუ პოლიფონია — მარტივად შეიმჩნევა სოციალური ცხოველის კულტის არსებობა. მოკლედ რომ ვთქვათ, "თბილი ხალხი ვართ".
სტერეოტიპული ქართველი შეიძლება ახლოს კი იყოს საშუალო სტატისტიკურ ქართველთან, თუმცა მთლიანი საზოგადოება მსგავსი ერთგვაროვნებისგან მაინც შორსაა. საქართველოშიც მრავლად მოვიძებნებით ინტროვერტები — მუსიკალურ ფესტივალზე დროის გატარებას სახლში კითხვა რომ შეიძლება ვარჩიოთ ან გრანდიოზული სანაცნობო წრის მაგივრად რამდენიმე ახლო მეგობარს რომ დავჯერდეთ (კარლ იუნგის შემოღებული ინტროვერტობისა და ექსტროვერტობის თავდაპირველ მნიშვნელობასთან, მართალია, კავშირი არ აქვს სანაცნობო წრის სიდიდეს, თუმცა აქვე აღვნიშნავ, რომ სტატიაში ამ ორ ტერმინს მეტად ფართო და გავრცელებული მნიშვნელობით გამოვიყენებ).
თუ შენც ქართველ ინტროვერტთა რიგებს მიეკუთვნები, ქვემოთ ჩამოთვლილი სიტუაციები მტკივნეულად ნაცნობი იქნება; და თუ ექსტროვერტი ხარ, იმედია, ეს ტექსტი განმარტოების მოყვარული შენი მეგობრის უკეთ გაგებასა და მისი ინტერესების გათვალისწინებაში დაგეხმარება.
მაშ ასე, ეს ის 5 პრობლემაა, რომელსაც ჩვენ, ინტროვერტები, ექსტროვერტების სამფლობელოში, ანუ საქართველოში ვაწყდებით:
1. შეხება, შეხება, შეხება
ჰაპტოფობიის ანუ შეხების შიშის მქონე ადამიანს პირადად არასოდეს შევხვედრილვარ. სიმართლე ითქვას, არც მე ვარ დიდად წინააღმდეგი ფიზიკური კონტაქტის — თუნდაც ადამიანი უცხო იყოს. თუმცა შეუძლებელია, ერთხელ მაინც თვალში არ გეცეს ის, თუ რამდენად უგულებელყოფილია პირადი სივრცის ცნება ჩვენ გარშემო — საზოგადოებრივ ტრანსპორტში, მაღაზიებში, საცხობის რიგებში... ის მცირე სივრცეც კი, რომელიც შენსა და უცნობ ადამიანს შორის არსებობს, მაშინვე ირღვევა, როდესაც ერთმანეთს "გაგაცნობენ" და მაშინვე გადაკოცნის ვალდებულება ჩნდება.
COVID-19-მა და ამ ვირუსით გამოწვეულმა რეგულაციებმაც კი ვერაფერი დააკლეს გადაკოცნის დიად ტრადიციას. ასე რომ, თუ იმედი გქონდა, საუბრის დროს აბსურდულად ახლოს დგომა და პერიოდულად მხარზე ხელის დარტყმა მოიშლებოდა, მწარედ შეცდი.
2. ხმამაღალი საუბარი
ტელევიზორს თუ ჩართავ და ქართულ არხებზე ქართველი პოლიტიკოსების დისკუსიებს დააკვირდები, უკონტროლო ემოციების კორიანტელს შეამჩნევ. ყველაზე უწყინარი დიალოგის დროსაც კი ხმის ტემბრი თანდათან იზრდება და მოსაუბრეები ერთმანეთის სიტყვების გადაფარვას ცდილობენ. რაც მთავარია, ეს უკულტურობად არც კი ითვლება.
ამბობენ, მზიან ქვეყნებში ხალხი ხმამაღლა საუბრობსო. არ ვიცი, ამ თემასთან დაკავშირებით კვლევა თუ ჩაუტარებიათ ან რამდენად ამართლებს ექსტროვერტების ქმედებებს სიცოცხლის მომცემი ციური სხეული, მაგრამ არაფერი აღიზიანებს ისე ინტროვერტს, როგორც საუბარში ჩაჩრა.
მახსოვს, ერთხელ, ბათუმში მიმავალმა, ავტობუსის მძღოლს ციხისძირის მდებარეობა არცთუ ხმამაღლა ვკითხე, თუმცა ავტობუსის ანტიკური ძრავის ღმუილის გადაფარვა მაინც მოვახერხე. პასუხი არანორმალურად ხმამაღლა დამიბრუნა. მეც უნებურად ავყევი და ჩვენი საუბარიც ყვირილში გადაიზარდა. რაღაც მომენტში დავფიქრდი, ინტროვერტები აქამდე როგორ არ გვშთანთქა ექსტროვერტულმა კულტურამ-მეთქი. ვინ იცის, იქნებ, ამაში გენეტიკის ხელიც ურევია.
დარწმუნებული ვარ, ყველა ქართველ ინტროვერტს შეუმჩნევია, როგორ იცვლება შინაგანი ხმა სახლის დატოვების შემდეგ. ხალხთანაც მუდმივად ხმამაღლა საუბარი გიწევს. თავად ჩვენი ქალაქებიც კი ხმაურიანია. ხმოვანი დაბინძურება თბილისის ერთ-ერთი უდიდესი ეკოლოგიური პრობლემაა. აგრესიული მძღოლების დაუსრულებელი სიგნალები და მშენებარე კორპუსების ქვის საჭრელი მოწყობილობების გამაყრუებელი ზუზუნ-ბრახუნი ჯოჯოხეთურ კაკაფონიაში აფლობს მთელ ქალაქს.
ამ ყველაფრის მერე გასაკვირი არ არის, რომ ადვილად გვეფიტება ჩვენი ინტროვერტული ბატარეები — ჩვენ ხომ მუდამ გარემოსთან ჭიდილში ვარსებობთ.
3. გაუთავებელი მისალმებები
შედარებით ინდივიდუალისტურ საზოგადოებაში თუ ამოყოფ თავს, მარტივად შეამჩნევ, რომ გვერდიგვერდ წლობით მცხოვრები მეზობლებიც კი შეიძლება არ ესალმებოდნენ ერთმანეთს, რომ აღარაფერი ვთქვათ ახლობლური კავშირების გაბმაზე. თუმცა საქართველო მეზობლური ურთიერთობების ქვეყანაა. აქ სრულიად ნორმალურია, თუ შენს ქუჩაზე მცხოვრები ზედიზედ 10 მეზობლისთვის მისალმება მოგიწევს; ამას მიუმატე კიდევ 3 ძველი კლასელიც, რომელიც გზად შემოგხვდება და მათემატიკის კერძო მასწავლებელიც, რომელიც წლებია, არ გინახავს და რომელთანაც მოკითხვებსა და ამინდის პროგნოზზე საათიან საუბარს გააბამ.
ასე რომ, თუ შორიდან ძველი ნაცნობი დაინახე და ქუჩის მეორე მხარეს გადახვედი, დიდად სინდისი ნუ შეგაწუხებს. ამ ქცევას შენ, ფაქტობრივად, თვითგადარჩენის ინსტინქტი გკარნახობს.
4. დანამუსება
თუ სახლში ყოფნა გიყვარს, მაგრამ ყველა გარეთ გექაჩება, გილოცავ! შენ ექსტროვერტულ კულტურაში მოხვდი. ექსტროვერტული კულტურა კი იმიტომ არის ექსტროვერტული, რომ აქ სწორედ ექსტროვერტობაა ნორმა.
მსგავსი გარემო ინტროვერტებს მარგინალიზებულ ჯგუფად გვაქცევს: გარშემომყოფთა თვალში ჩვენ ექსცენტრული ადამიანები ვართ, რომლებიც ჩვენს მყუდრო ბუნაგებში ვიკეტებით. ამ დროს ჩვენ საათებს ვატარებთ სერიალების ყურებასა და წიგნების კითხვაში, ჩვენი ექსტროვერტი მეგობრები კი უშედეგოდ ცდილობენ ჩაწვდნენ იმას, თუ რა არის ასეთი სახალისო სახლში "ჩაჯდომაში".
5. სპონტანური სტუმრობა
ალბათ რთული წარმოსადგენი არაა, რომ საქართველოში მცხოვრები ინტროვერტი სპონტანური სტუმრობებითაც იტანჯება. შენ ყველაფერი დაგეგმილი და გათვლილი გაქვს, ამ დროს კი კარზე დაუპატიჟებელი სტუმარი გიკაკუნებს და მთელ დღეს თავდაყირა გიყენებს.
როგორი რთულიც უნდა იყოს, ამ ფენომენთან შეგუება მაინც გვიწევს. საქართველო, ბოლო-ბოლო, სტუმარმასპინძლობის ხანგრძლივი ტრადიციის მქონე ქვეყანაა. თუმცა, როდესაც მეგობრებისა და ახლობლების გაცილების წუთი მოდის, თუნდაც სასიამოვნოდ გაგვეტარებინოს დრო, მაინც შვებას ვგრძნობთ. არაფერი პირადული! ჩვენ, უბრალოდ, ერთი სული გვაქვს, ადამიანებისგან დაცლილ ჩვენს მშვიდ, ინტროვერტულ კომფორტს დავუბრუნდეთ.
-
გადახედვახმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე ხმები 100 და 150 ლარის სანაცვლოდ — "ტვ პირველის" ჟურნალისტური გამოძიება საარჩევნო დარღვევებზე
-
გადახედვაUEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა UEFA-მ საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია, საქართველო-ალბანეთთან მატჩში მომხდარი ინციდენტების გამო 56 ათასი ევროთი დააჯარიმა
-
გადახედვააშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა" აშშ-ის ოფიციალური პირი საქართველოს მთავრობას საარჩევნო დარღვევების დამოუკიდებელი მექანიზმით გამოძიებისკენ მოუწოდებს — "ამერიკის ხმა"
-
გადახედვაქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ ქართველი ემიგრანტები ევროპის ქალაქებში აქციებს მართავენ
-
გადახედვაირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება" ირანის უზენაესი ლიდერი ისრაელსა და შეერთებულ შტატებს "დამანგრეველი პასუხით ემუქრება"
-
გადახედვაქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი ქვეყნის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ მოქალაქეებს მოკვლით ემუქრებიან — მოლდოვის პრემიერმინისტრი
-
გადახედვაესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის ესპანეთის მთავრობა ვალენსიაში დამატებით 5000 ჯარისკაცსა და 5000 პოლიციელს გაგზავნის
-
გადახედვათბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა თბილისში კაცმა ყოფილი ცოლი და მისი თანამშრომელი ცივი იარაღით დაჭრა
-
გადახედვაგირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა გირჩი: ახალი არჩევნების ჩატარების ამ დროისთვის ერთადერთი ლეგიტიმური საფუძველი — ფარულობის პრინციპის დარღვევაა
-
გადახედვალილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა ლილუაშვილის თქმით, არჩევნების გაყალბების პირობებში ქვეყნის ეკონომიკური პერსპექტივები მნიშვნელოვნად გაუარესდა
-
გადახედვადიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა დიდი ბრიტანეთის "კონსერვატიული პარტიის" ლიდერი კემი ბეიდინოკი გახდა
-
გადახედვანინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ ნინო ლომჯარია: [იოსელიანს] როგორც ჩანს ჩვენი ანგარიშების კითხვა დაგეზარათ
-
გადახედვალევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული ლევან სამუშია: გაიხსნას ე.წ. შავი ყუთი და ნახოს საზოგადოებამ, ჩაიდინეთ თუ არა სისხლის სამართლის დანაშაული
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში ანა ნაცვლიშვილი: "ძლიერი საქართველოს" სახელით შეგვაქვს სარჩელი სასამართლოში
-
გადახედვაიოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა იოსელიანის თქმით, რუს პროპაგანდისტზე აკრედიტაცია საარჩევნო კანონმდებლობის დაცვით გაიცა
-
გადახედვაშალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო შალვა პაპუაშვილი: მწუხარებას გამოვთქვამ წალენჯიხის მერის, გიორგი ხარჩილავას გარდაცვალების გამო
-
გადახედვაწალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა წალენჯიხის მერი გია ხარჩილავა გარდაიცვალა
-
გადახედვაევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ ევროპის ქვეყნებში მცხოვრები ქართველი ემიგრანტები საპროტესტო აქციებს აანონსებენ
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვააშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს აშშ უკრაინას დამატებით 425 მილიონი დოლარის სამხედრო დახმარებას გამოუყოფს
-
გადახედვაზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა ზაალ სამადაშვილი გარდაიცვალა
კომენტარები