ირაკლი კობახიძემ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობა დატოვა. ამ გადაწყვეტილებით მან პასუხისმგებლობა აიღო რუსი დეპუტატების საქართველოში შემოსვლაზე. ქართული ოცნება აპირებს, რომ ახალ თავმჯდომარედ უმრავლესობის ლიდერი არჩილ თალაკვაძე აირჩიოს. პოლიტიკური პროცესები საქართველოს პარლამენტში რეგლამენტის მიხედვით უნდა წარიმართოს.

საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში ნათქვამია, რომ პარლამენტის თავმჯდომარის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის შემთხვევაში ახალი თავმჯდომარე დეპუტატებმა 14 დღის ვადაში უნდა აირჩიონ.

პარლამენტის თავმჯდომარის კანდიდატურის წარდგენის უფლება აქვს უმრავლესობას, უმცირესობას, ფრაქციას, რომელიც არ არის გაერთიანებული უმრავლესობაში ან უმცირესობაში, იმ პარლამენტის წევრთა არანაკლებ ექვსკაციან ჯგუფს, რომლებიც არ არიან გაერთიანებული არცერთ ფრაქციაში.

პარლამენტის თავმჯდომარეობის კანდიდატს პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე სიტყვით გამოსვლისათვის ეძლევა 20 წუთი და შესაბამისი დრო, რათა უპასუხოს დასმულ შეკითხვებს. შემდეგ იწყება კამათი, რომელიც მიმდინარეობს კანონპროექტის პირველი მოსმენით განხილვისათვის დადგენილი წესით.

პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობაზე არჩეულად ჩაითვლება კანდიდატი, რომელსაც მხარს დაუჭერს პარლამენტის სრული შემადგენლობის უმრავლესობა.

კენჭისყრის დროს ხმების თანაბრად გაყოფისას იმართება ხელახალი კენჭისყრა.

ახალი თავმჯდომარის არჩევამდე პარლამენტს ხელმძღვანელობს პირველი მოადგილე, თამარ ჩუგოშვილი. სწორედ, ის წარმართავს პლენარულ სხდომას ახალი თავმჯდომარის არჩევის მიზნით.

ყოფილი თავმჯდომარის "ბენეფიტები"

პარლამენტის რეგლამენტით, ყოფილ პარლამენტის წევრს ენიშნება პენსია ან ეძლევა კომპენსაცია კანონით დადგენილი წესით. ის ასევე უზრუნველყოფილია იმავე შრომის ანაზღაურებითა და სამუშაო პირობებით, რომლითაც სარგებლობს ახალი თავმჯდომარე. ეს ნიშნავს, რომ ირაკლი კობახიძეს შეუნარჩუნდება სამუშაო ფართობი, სამდივნო, სამსახურებრივი ავტომობილი, კავშირგაბმულობის საშუალებები და სხვა ტექნიკური საშუალებები.

კობახიძეს პერსონალური დაცვა უნარჩუნდება 1 წლის ვადით უფლებამოსილების ვადის გასვლის შემდეგ ან უფლებამოსილების შეწყვეტის შემდეგ, თუ უფლებამოსილების შეწყვეტა არ არის საქართველოს კონსტიტუციის დარღვევის ან დანაშაულის ჩადენის შედეგი.

კობახიძის გადადგომის მოთხოვნა

საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის გადადგომას პარლამენტის წინ აქციის მონაწილეები, ასევე ოპოზიციური პარტიის წარმომადგენლები ითხოვდნენ. აქციის მონაწილეების პოზიციით, რუსი დეპუტატების საქართველოში ვიზიტი და პლენარულ სხდომათა დარბაზში სესიის გამართვა, სწორედ, პარლამენტის თავმჯდომარის პასუხისმგებლობაა. ირაკლი კობახიძე გუშინ, 20 ივნისს გამოეხმაურა მისი გადადგომის მოთხოვნას და თქვა, რომ სერიოზულ კომენტარს ვერ გააკეთებს. ის აზერბაიჯანში იმყოფებოდა ვიზიტით, რომელიც არ შეწყვიტა. დღეს, 21 ივნისს კი ვიზიტის შეწყვეტასთან ერთად თანამდებობის დატოვებაც მოუწია.

საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარედ ირაკლი კობახიძე 2016 წლის 18 ნოემბერს აირჩიეს. ის პარტია ქართული ოცნება-დემოკრატიული საქართველოს, აღმასრულებელი მდივანი და პოლიტიკური საბჭოს წევრია 2015 წლიდან.

20 ივნისის აქცია

პარლამენტის წინ აქციის დაშლის დროს 240 ადამიანი დაშავდა, მათგან 80 სამართალდამცავია. ჯანდაცვის სამინისტროს თქმით, ამ დრომდე კლინიკაში 102 პაციენტი რჩება. ერთის მდგომარეობა მძიმეა, ორს კი თვალი ამოაჭრეს.

მოქალაქეების პროტესტი საქართველოში რუსი დეპუტატების ჩამოსვლას მოჰყვა. მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის ფარგლებში, რომელიც 19-22 ივნისს უნდა გამართულიყო, საქართველოში 25 ქვეყნის დელეგაცია ჩამოვიდა, მათ შორის რუსეთის დუმის სამი დეპუტატი. ასამბლეის წაყვანის დროს სერგეი გავრილოვი საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის სკამზე იჯდა, რასაც ოპოზიციისა და სამოქალაქო სექტორის მხრიდან პროტესტი მოჰყვა. ოპოზიციის წევრები პლენარულ სხდომათა დარბაზში შევიდნენ და თავმჯდომარის ადგილი დაიკავეს, გავრილოვს კი დარბაზში შესვლის უფლებას არ აძლევდნენ. ისინი ამბობდნენ, რომ თავმჯდომარის ადგილას ოკუპანტი ქვეყნის დეპუტატი, რომელმაც აფხაზეთი და ცხინვალი დამოუკიდებელ ქვეყნებად აღიარა, არ უნდა იჯდეს.

საბოლოოდ, ასამბლეის სესია შეწყდა და რუსმა დეპუტატებმა ქვეყანა დატოვეს. ხელისუფლების წარმომადგენლები ამბობდნენ, რომ სხდომა ასამბლეის გენერალურ მდივანს, ბერძენ დეპუტატს უნდა წაეყვანა და ეს პროტოკოლის მიხედვით იყო განსაზღვრული. მათ ისიც ახსენეს, რომ გავრილოვის მხრიდან ეს იყო მიზანმიმართული პროვოკაცია.

გავრილოვის მიერ სკამის დაკავებას საპროტესტო ტალღა მოჰყვა. მოქალაქეებმა ანტისაოკუპაციო აქციები მოაწყეს. დღის ბოლოს კი პარლამენტის წინ შეიკრიბნენ. ოპოზიციის წევრები ითხოვდნენ ირაკლი კობახიძის, ვახტანგ გომელაურისა და გიორგი გახარიას გადადგომას. აქციის მონაწილეების ნაწილმა პარლამენტში შესვლა სცადა და ცენტრალურ გამზირზე მობილიზებულმა სპეცრაზმმა მათი დაშლა დაიწყო.

სამართალდამცავებმა მოქალაქეების წინააღმდეგ რეზინის ტყვიები, ცრემლსადენი გაზი და წყლის ჭავლი გამოიყენეს. დაშავებულია ათეულობით მოქალაქე, ორს თვალი აქვს დაკარგული. შსს-ს ცნობით, 305 აქციის მონაწილეები დააკავეს.