ჩვენ შევკრიბეთ ის მთავარი სამეცნიერო სიახლეები, რომლებიც შეიძლება დატვირთული კვირის განმავლობაში გამოგრჩენოდათ.

1. ჩინელი მეცნიერი ამტკიცებს, რომ ბავშვის გენები CRISPR-ით შეცვალა

ფოტო: kurzgesagt / Youtube

მეცნიერის თქმით, ექსპერიმენტში HIV-ის მქონე შვიდი წყვილის ემბრიონის მოდიფიცირება მოხდა, რათა მათ ამ ვირუსის მიმართ იმუნიტეტი შესძენოდათ. აღნიშნულმა ამბავმა მეცნიერების ნაწილის აღშფოთება გამოიწვია, მათი აზრით, ეს ექსპერიმენტი ამორალური და არაეთიკურია.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/wnu

2. NASA-ს ხომალდი მარსზე წარმატებით დაეშვა - ყველაფერი, რაც ახალი მისიის შესახებ უნდა იცოდეთ

ფოტო: Lockheed Martin

26 ნოემბრის ღამეს მარსზე ნასას რობოტი InSight დაეშვა, რომელიც მბურღავი ზონდითა და უზუსტესი სეისმომეტრებით არის აღჭურვილი. განსხვავებით როვერებისგან, რომლებიც მარსის ზედაპირზე გადაადგილდებიან, ეს ხომალდი ერთ ადგილზე განთავსება და წითელი პლანეტის წიაღისა და შემადგენლობის შესახებ მოგვაწვდის ცნობებს.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/won

3. კვლევა: მიტოქონდრიული დნმ-ის გადაცემა კაცებას შეუძლიათ

ფოტო: CHAGOCHKIN/SHUTTERSTOCK

როგოც წესი, მიტოქონდრიული დნმ შთამომავლობას დედის მხრიდან გადაეცემა. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს სამი ოჯახი, რომელშიც შთამომავლობას მამის მიტოქონდრიული დნმ-ის ნაწილიც გადაცემა. აღმოჩენამ შესაძლოა მეცნიერებს მიტოქონდრიული დაავადებების განკურნების ახალი მეთოდების შექმნის საშუალება მისცეს.

წყარო: iflscience

4. ევოლუცია ჩვენ თვალწინ - "წყლის ბოშებს" ყვინთვისთვის სპეციალური ადაპტაციები გააჩნიათ

ფოტო: Vargha Bahagir

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ფილიპინების, მალაიზიისა და ინდონეზიის ნაპირებზე მცხოვრებ მომთაბარე ხალხს ყვინთვისთვის სპეციალური ადაპტაციები გააჩნიათ. ერთ-ერთია ზომაში მნიშვნელოვნად მომატებული ელენთა, რაც ორგანიზმს წყლის ქვეშ უფრო ხანგრძლივი დროით ყოფნის შესაძლებლობას აძლევს.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/wms

5. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ობობა, რომელიც შვილებს საკუთარი რძით კვებავს

ფოტო: Rui-Chang Quan

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ობობები, რომლებიც საკუთარ შთამომავლობას რძის მსგავს სითხეს აჭმევდნენ და მათზე მანამ ზრუნავდნენ, სანამ ისინი ზრდასრულ ასაკს არ მიაღწევდნენ. მეცნიერების თქმით, ობობებში აღმოჩენილი ძლიერი დედობრივი ინსტინქტები უჩვეულოა, რადგან ასეთი ქცევა, როგორც წესი, მხოლოდ მაღალგანვითარებულ ძუძუმწოვრებს ახასიათებთ ხოლმე.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/wtz

6. ხანძრით განადგურებულ ტყეებში დრონები ახალ ხეებს დარგავენ

ფოტო: RYAN WARNER/DRONESEED

ყოველწლიურად აშშ-ში ტყის ხანძრები თითქმის სამ მილიონ ჰექტარს ანადგურებს. ახალი დრონები სპეციალური სენსორების მეშვეობით ტერიტორიის სამგანზომილებიან რუკას ქმნიან, მისი კამერები კი ნიადაგის მდგომარეობას აანალიზებენ. ამ ინფორმაციაზე დაყრდნობით კი ხელოვნური ინტელექტი მოცემულ ტერიტორიაზე ხის დასარგავად იდეალურ ადგილებს არჩევს. ადგილის შერჩევის შემდეგ დრონი ტერიტორიაზე თესლებს მიმოფანტავს, რომელიც სპეციალური ნივთიერებით არის დაფარული, რათა ის ცხოველებმა არ შეჭამონ.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/wrt

7. მეცნიერებმა სისხლის წითელი უჯრედების ახალი წყარო აღმოაჩინეს

ფოტო: PhonlamaiPhoto/iStock

ამ დრომდე მიიჩნეოდა, რომ ორგანიზმში სისხლის უჯრედების წარმოქმნა მხოლოდ ძვლის ტვინში ხდებოდა. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ სისხლის უჯრედების წარმოქმნის უნარი ნაწლავებსაც გააჩნიათ. მკვლევარები ამ დასკვნამდე მას შემდეგ მივიდნენ, რაც დაფიქსირდა რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც ნაწლავის გადანერგვამ რეციპიენტში სისხლის შემადგენლობის ცვლილება გამოიწვია.

წყარო: ScienceAlert

8. პაწაწინა მგალობელმა ჩიტმა საკუთარ წონით კატეგორიაში მიგრაციის რეკორდი დაამყარა

ფოტო: Garth Peacock

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ პატარა მგალობელი ჩიტი გაზაფხულა ჭივჭავა ყოველწლიურად 26 000 კილომეტრს გადის. მისი მოგზაურობა ციმბირში იწყება და სამხრეთ აფრიკაში მთავრდება. ამ დრომდე მიჩნეული იყო, რომ ასეთ პატარა ზომის ჩიტებას ამხელა მანძილის გაფრენა არ შეეძლოთ.

გაიგეთ მეტი: http://go.on.ge/wmz

9. ახალი ატომური საათი, რომელსაც დრო-სივრცის გამრუდების დაფიქსირება შეუძლია

ფოტო: N. Phillips/NIST

ატომური საათი ერთ-ერთი ყველაზე ზუსტი დროის განმსაზღვრელი მექანიზმია, რაც ადამიანს ოდესმე შეუქმნია. ახლა მეცნიერებმა შექმნეს ახალი ატომური საათი, რომელიც იმდენად ზუსტია, რომ მას გრავიტაციული ტალღების დაფიქსირება შეუძლია.

წყარო: ScienceAlert

10. მეცნიერებმა გაზომეს - რა რაოდენობის სინათლე გამოსხივდა სამყაროს შექმნიდან დღემდე

ფოტო: Alan Dyer/Getty Images

მეცნიერებმა დაასახელეს ფოტონების ის რაოდენობა, რაც სამყაროს შექმნიდან დღემდე გამოსხივდა. აღნიშნული რიცხვის მისაღებად მეცნიერებმა ნასას ფერმის გამა-გამოსხივების კოსმოსური ტელესკოპის მიერ 9 წლის განმავლობაში შეგროვებული მონაცემები გამოიყენეს.

წყარო: ScienceAlert