სახალხო დამცველი "შეკრებისა და მანიფესტაციის შესახებ" კანონში ცვლილებების შეტანას ეხმიანება. მისი განმარტებით, წარმოდგენილი ცვლილებებით პირთა ფართო წრეს მშვიდობიანი შეკრების უფლება აბსოლუტურად აეკრძალება.

ომბუდსმენის განმარტებით, ცვლილებები აუარესებს უფლების დაცვის კონსტიტუციურ სტანდარტს და ეწინააღმდეგება ადამიანის უფლებათა დაცვის საყოველთაოდ აღიარებულ საერთაშორისო პრინციპებს.

საქართველოს კონსტიტუციის ახალი რედაქციის 21-ე მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნულია, რომ ყველას, გარდა იმ პირებისა, რომლებიც არიან თავდაცვის ძალების ან სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე პასუხისმგებელი ორგანოების შემადგენლობაში, აქვს წინასწარი ნებართვის გარეშე საჯაროდ და უიარაღოდ შეკრების უფლება. "შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ" საქართველოს კანონში დაგეგმილი ცვლილებების პროექტი კი განმარტავს ტერმინს "თავდაცვის ძალების ან სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე პასუხისმგებელი ორგანოს მოსამსახურე".

ცვლილებების მიხედვით, თავდაცვის ძალების ან სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე პასუხისმგებელი ორგანოს მოსამსახურედ ითვლება პირი, რომელიც არის:

  • პროკურატურის მუშაკი;
  • საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოსამსახურე;
  • საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურის თანამშრომელი;
  • საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს გენერალური ინსპექციის თანამშრომელი;
  • საქართველოს თავდაცვის ძალების მოსამსახურე;
  • საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მოსამსახურე;
  • საქართველოს დაზვერვის სამსახურის მოსამსახურე;
  • საქართველოს სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის თანამშრომელი;
  • საქართველოს სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სამინისტროს სპეციალური პენიტენციური სამსახურის მოსამსახურე;
  • საქართველოს სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სამინისტროს საგამოძიებო დეპარტამენტის თანამშრომელი;
  • საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის მოსამსახურე;
  • საქართველოს გარემოსა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს გარემოზე ზედამხედველობის დეპარტამენტის მოსამსახურე.

"შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–2 მუხლის მე–2 პუნქტის დღეს მოქმედი რედაქცია შეკრებასა და მანიფესტაციაში მონაწილეობის უფლებას უკრძალავს შეიარაღებული ძალების, შეიარაღებული სამართალდამცავი ორგანოების, სპეციალური და გასამხედროებული დაწესებულების მოსამსახურეებს.

ომბუდსმენის განმარტებით, ამ პირთა წრისათვის მშვიდობიანი შეკრების უფლების აბსოლუტური აკრძალვა არაერთხელ გამხდარა საქართველოს სახალხო დამცველისა და ევროპის საბჭოს ვენეციის კომისიის მწვავე კრიტიკის საგანი.

"ვენეციის კომისია განმარტავს, რომ მართალია ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის ევროპული კონვენციის მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტი ითვალისწინებს შეიარაღებული ძალების, პოლიციის ან სახელმწიფო ადმინისტრაციის წარმომადგენლების მიმართ შეკრების თავისუფლების უფლების განხორციელებაზე "კანონიერი შეზღუდვები" დაწესების შესაძლებლობას, მიუხედავად ამისა, ეს შეზღუდვები უნდა დაწესდეს ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში ლეგიტიმური მიზნის მისაღწევად და პროპორციულობის პრინციპის დაცვით", - ნათქვამია ომბუდსმენის განცხადებაში.

ომბუდსმენის განმარტებით, შეზღუდვა უნდა დაწესდეს მხოლოდ მაშინ, როდესაც შეკრებაში მონაწილეობა ეჭვქვეშ აყენებს პოლიციის ან სამხედრო პერსონალის ნეიტრალურობის შენარჩუნების შესაძლებლობას საზოგადოების ყველა ჯგუფისათვის სამსახურის გაწევისას:

"აბსოლუტური აკრძალვა არ შეიძლება დაწესდეს პოლიციისა და სამხედრო პერსონალზე მშვიდობიანი შეკრების უფლებასთან მიმართებით. სახელმძღვანელო პრინციპების თანახმად, მშვიდობიანი შეკრების თავისუფლებით ყველა თანაბრად უნდა სარგებლობდეს".

ომბუდსმენის განმარტავს, რომ ზოგიერთი სახელმწიფო მოსამსახურის მიმართ ცალსახად არ დგინდება მათი უშუალო პასუხისმგებლობა სახელმწიფო და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე:

"უკვე წლებია ფუნდამენტურ პრობლემას წარმოადგენს მთელ რიგ ორგანოებში სახელმწიფო და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვაზე უშუალოდ პასუხისმგებელი პირებისა და ამავე დაწესებულებაში დასაქმებული სამოქალაქო პერსონალის გამიჯვნის საკითხი".

სახალხო დამცველს მიაჩნია, რომ გაუმართლებლად ფართოა იმ პირთა წრე, რომელზეც მშვიდობიანი შეკრების უფლების აკრძალვა გავრცელდება.

"შესაბამისად, მნიშვნელოვანია, რომ კონსტიტუციის ახალ რედაქციასთან კანონმდებლობის ჰარმონიზების პროცესში განხორციელდეს მსგავსი გამიჯვნა, რაც გამოასწორებს დღეს არსებულ ხარვეზს და დაადგენს უფლების დაცვის მაღალ სტანდარტს".