მზად ხართ? - გაიგეთ, რამდენი რამ იცის თქვენზე გუგლმა და ფეისბუქმა
კემბრიჯ ანალიტიკასა და ფეისბუქის სკანდალმა არაერთი ინტერნეტ მომხმარებელი დააფრთხო. ადამიანებს გაუჩნდათ შიში, რომ მათი ინფორმაცია არ არის დაცული და ამის გამო, ბევრმა ფეისბუქიც კი გააუქმა. საქმე ისაა, რომ ფეისბუქის გაუქმება აქამდე გაცემული ინფორმაციის წაშლას საერთოდაც არ ნიშნავს, უბრალოდ დამატებითი მონაცემების მოპოვების პრევენციას ახდენს, ეს კი ადამიანების უმეტესობას ნაკლებად ესმის. როგორ ფიქრობთ, რამდენი რამე იცის თქვენ შესახებ ფეისბუქმა და გუგლმა ისე, რომ წარმოდგენაც არ გაქვთ ამის შესახებ? გირჩევთ, მოემზადოთ.
რა იცის გუგლმა თქვენ შესახებ?
გუგლმა იცის ყველა ადგილი, სადაც ოდესმე ყოფილხართ
თუ თქვენ გუგლის აქტიური ანგარიში გაქვთ, ჩათვალეთ, რომ ინტერნეტ-გიგანტმა იცის ყველა ის ადგილი, სადაც ოდესმე ყოფილხართ ამ ანგარიშის დარეგისტრირების შემდეგ. მას აქვს ინფორმაცია თარიღების, ადგილმდებარეობის, წუთებისა და წამების შესახებაც კი.
არ გჯერათ? გადადით ბმულზე და თავად გადაამოწმეთ.
გუგლმა იცის ყველაფერი, რაც ოდესმე მოგიძებნიათ და წაგიშლიათ
ყველაფერი, რაც თქვენი ანგარიშით მოგიძებნიათ და წაგიშლიათ, გუგლისთვის მაინც აქტიური მონაცემია. ეს ნიშნავს, რომ ძიების ისტორიის გასუფთავება, ტელეფონიდან ყველა ინფორმაციის წაშლა, მაინც არ არის საკმარისი ამ მონაცემების გასაქრობად. ის გუგლის უზარმაზარ მონაცემთა ბაზაში ინახება.
თუ გსურთ გადაამოწმოთ, გადადით ბმულზე.
გუგლს აქვს სპეციალურად თქვენთვის შექმნილი სარეკლამო პროფილი
მიღებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით, გუგლი ქმნის სპეციალურ სარეკლამო პროფილს, რომელიც მხოლოდ თქვენზეა მორგებული. ეს ინფორმაცია მოიცავს ასაკს, სქესს, საცხოვრებელ ადგილს, ჰობს, კარიერას, სასიყვარულო ურთიერთობებს, სიმაღლეს, წონას და ყველაფერს, რისი წარმოდგენაც შეგიძლიათ.
გადადით ბმულზე და ნახეთ, როგორია თქვენი პროფილი.
გუგლმა იცის ყველა აპლიკაცია, რომელსაც იყენებთ
გუგლმა ზუსტად იცის, რომელ აპლიკაციებსა და გაფართოებებს იყენებთ. მან იცის, რა სიხშირით, საიდან და ვისთან სასაუბროდ იყენებთ სხვადასხვა აპლიკაციებს. ეს ნიშნავს, რომ გუგლს აქვს ინფორმაცია, თუ რას და ვისთან საუბრობთ, რომელი ქვეყნიდან არიან ისინი, რომელ საათზე მიდიხართ დასაძინებლად და ა.შ.
თქვენი მონაცემების სანახავად, გადადით ბმულზე.
გუგლმა იცის ყველაფერი, რასაც Youtube-ზე უყურებთ
გუგლი აგროვებს Youtube-ზე ძებნის ისტორიას, ამიტომ მან იცის, უახლოეს მომავალში მშობელი გახდებით თუ არა, ლიბერალი ხართ, კონსერვატორი თუ სხვა რომელიმე იდეოლოგიის მიმდევარი, ქრისტიანი ხართ თუ სხვა რელიგიის, დეპრესიაში ხართ თუ ძალიან კაგრ განწყობაზე... ერთი სიტყვით, იცის ყველაფერი, რასაც Youtube-ზე ეძებთ და თავის დასკვნებს აკეთებს.
თქვენი მონაცემების სანახავად, გადადით ბმულზე.
ინფორმაცია, რომელიც გუგლს აქვს თქვენზე, ვორდის ასეულობით დოკუმენტს მოიცავს
გუგლი გაძლევთ საშუალებას, რომ გადმოიწეროთ ის მონაცემები, რომელიც თქვენ შესახებ მას აქვს. მისი გადმოწერის შედეგად აღმოაჩენთ, რომ ეს მონაცემები არა რამდენიმე მეგაბაიტი, არამედ გიგაბაიტია და მილიონობით ვორდის დოკუმენტის ნაკრებს წარმოადგენს.
მათში შესულია თქვენი დამახსოვრებული საიტები (ე.წ. "ბუკმარკები"), მეილები, კონტაქტები, გუგლ დრაივის ფაილები, ყველა ის მონაცემი, რომელიც ზემოთ დავწერეთ, თქვენი Youtube ვიდეოები, თქვენი ტელეფონით გადაღებული ფოტოები, ონლაინ შენაძენები, იმ კომპანიების სია, რომლისგანაც რამე გიყიდიათ და სხვ.
ასევე, გუგლს აქვს მონაცემები თქვენი კალენდრის შესახებ, საყვარელი მუსიკის შესახებ, ადგილმდებარეობების ისტორია, წიგნების შესახებ, რომელსაც ონლაინ ყიდულობთ, ტელეფონების შესახებ, რომელიც გქონიათ, რამდენ კილომეტრს გადიხართ დღის განმავლობაში და ა.შ. უსასრულოდ.
ამ მონაცემების გადმოსაწერად, გადადით ლინკზე.
გუგლს აქვს მონაცემები, რომელიც წაშლილი გგონიათ
პროგრამისტმა დილან კურანმა The Guardian-ის სტატიაში გამოაქვეყნა ფოტო, რომელიც ასახავს ინფორმაციას, რომელიც მან გუგლ დრაივიდან წაშალა. ფოტოზე ხედავთ ფაილებს, რომელიც ავტორს წაშლილი ეგონა, თუმცა მონაცემების გადმოწერის შემდეგ აღმოაჩინა, რომ ისინი ისევ არსებობს. მათ შორის არის ინფორმაცია მისი წაშლილი CV-ს შესახებ, თვიური ბიუჯეტის შესახებ, ფაილებისა და ვებსაიტების შესახებ, რომელიც მას ოდესმე შეუქმნია.
გუგლი ინახავს ყველა ფოტოს, რომელიც ტელეფონით გადაგიღიათ
მონაცემების გადმოწერის შემდეგ აღმოაჩენთ, რომ გუგლი ინახავს ყველა იმ ფოტოს, რომელიც თქვენი ტელეფონით გადაგიღიათ. მეტსაც გეტყვით, ამ ფოტოებს წლების მიხედვით ახარისხებს და მიბმული აქვს დამატებითი მონაცემები იმის შესახებ, თუ სად და როდის გადაიღეთ ისინი.
რა იცის ფეისბუქმა თქვენ შესახებ?
ფეისბუქსაც ძალიან ბევრი მონაცემი აქვს თქვენ შესახებ
გუგლის მსგავსად, ფეისბუქიც აგროვებს თქვენს შესახებ ინფორმაციას. ამ ინფორმაციის გადმოწერა ფეისბუქიდანაც არის შესაძლებელი და ის ასიათასობით ვორდის დოკუმენტს შეიცავს.
მათ შორის არის ინფორმაცია ყველა გაგზავნილ და მიღებულ შეტყობინებაზე, გაგზავნილ და გამოგზავნილ ფაილებზე, ყველა კონტაქტზე თქვენი ტელეფონებიდან და ყველა აუდიო შეტყობინებაზე (ე.წ "ვოისს), რომელიც გაგიგზავნიათ ან მიგიღიათ.
ამ ინფორმაციის შემოწმება შეგიძლიათ ამ ლინკზე.
ფეისბუქი ინახავს ყველა ინფორმაციას, გაგზავნილი სტიკერებიდან დაწყებული, ავტორიზაციით დამთავრებული
ფეისბუქი ინახავს და ახარისხებს ყველა ინფორმაციას, რომელიც, მისი აზრით, თქვენი აქტივობიდან გამომდინარე, თქვენთვის საინტერესო იქნება. უცნაურია, მაგრამ ფეისბუქი გაგზავნილი სტიკერების ისტორიასაც ინახავს. არავინ იცის, ამას რატომ აკეთებს, მაგრამ სავარაუდოდ, ამ სერვისის გასაუმჯობესებლად და ყველაზე პოპულარული სტიკერის გამოსავლენად.
ასევე, ფეისბუქი ინახავს ავტორიზაციების ისტორიას - საიდან შეხვედით ფეისბუქზე, რამდენი დრო გაატარეთ, რამდენ ხანში დაბრუნდით, რომელი მოწყობილობიდან იყავით შესული და ა.შ.
ამასთან ერთად, ფეისბუქი ინახავს იმ აპლიკაციის მონაცემებსაც, რომელიც ფეისბუქისთვის ოდესმე მიგიმაგრებიათ. ასე რომ, ფეისბუქმა ჩემ შესახებ იცის, რომ მიყვარს ლიტერატურა და სპორტი და ვიყენებ სპორტულ აპლიკაციებს, სადაც ყველაზე ხშირად მანჩესტერ იუნაიტედის შესახებ ვამოწმებ ინფორმაციას. ასევე, ფეისბუქმა იცის, რომ Freelancer.com-ზე ვარ ვერიფიცირებული ფეისბუქის ექაუნთით და შესაბამისად, ჩემს ყველა შეკვეთაზეც აქვს წვდომა.
...და კიდევ ერთი რამ, რაც უნდა იცოდეთ
ადამიანების უმეტესობას ჰგონია, რომ გუგლ ქრომის ინკოგნიტო ტაბის გამოყენება მათ ანონიმურს ხდის. თქვენ შესაძლოა, სწორედ ამ შეცდომას უშვებდეთ. ინკოგნიტო ტაბი მხოლოდ და მხოლოდ იმისთვის გამოიყენება, რომ ბრაუზერში არ დაფიქსირდეს თქვენი საძიებო ისტორია, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ საერთოდ არ ფიქსირდება. ნებისმიერ საიტზე შესვლისას, თქვენი IP ისევე ფიქსირდება, როგორც ეს ინკოგნიტო ტაბის გარეშე იქნებოდა.
გარდა ამისა, თქვენ უნდა იცოდეთ, რომ გუგლი აფიქსირებს და ინახავს ყველა აქტივობას, რომელსაც ახორციელებთ. მათ შორის რეკლამებზე კლიკებს, სხვადასხვა საიტზე სტუმრობისა და გატარებული დროის ისტორიას და ა.შ.
ბოლოს კი გეტყვით, რომ გუგლმა იცის ყველა ის ფოტო, რომელიც საძიებო სისტემაში მოგიძებნიათ და გადმოგიწერიათ, თუმცა ნუ შეშფოთდებით. ეს არის ფასი, რომელსაც კომფორტულ სერვისსა და თანამედროვე ტექნოლოგიებში ვიხდით.
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაგიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია გიორგი ვაშაძე: შაბათს გვექნება დიდი აქცია
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვა1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება 1 იანვრიდან "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" გენერალური დირექტორის ხელფასი 16 250 ლარი იქნება
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
-
გადახედვაპრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს პრეზიდენტი: ახალგაზრდა ქართველი აქტივისტების წინააღმდეგ სადამსჯელო ღონისძიებები მიმდინარეობს
-
გადახედვაადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს ადგურ არძინბას თქმით, ქართველ ოლიგარქს აფხაზეთში შეღწევა სურს
-
გადახედვასაგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა საგარეჯოში, კლინიკაში გარდაიცვალა ქალი, რომელიც ყოფილმა ქმარმა ქვით სცემა
დისკუსია: როგორ ფიქრობთ, რამდენად დაცულია თქვენი ელექტრონული მონაცემები?