უცნაური ფორმის ობიექტი თუ უცხო პლანეტელების ხომალდი? - დამაბნეველი აღმოჩენა
ფოტო: ESO/M. KORNMESSER
სანამ შეთქმულების თეორიტიკოსების მხარეს დადგები და სპეკულაციებს დაუჯერებ, თითქოს ეს უცხო პლანეტელების ზონდია, ჯერ მკვლევართა დასკვნა წაიკითხე. ხშირად ხდება ხოლმე, როდესაც რაღაც უცხო, პირველ აღმოჩენაზე უამრავი სპეკულაცია, შეთქმულება მზადდება. ტაბლოიდებისთვის ნახვების მომატებისთვის საუკეთესო გზა სწორედ ფაქტებით არასწორი სპეკულაციაა. ამიტომ, სანამ კვლევა არ დასრულდება ბოლომდე, მანამდე დასკვნებს ნუ გამოვიტანთ.
როდესაც "ოუმუამუა" პირველად შენიშნეს ასტრონომებმა შორეულ მზის სისტემაში, ეს ობიექტი კომეტა ეგონა ყველას. ოუმუამუა კი ჰავაიურ ენაზე მზვერავს ნიშნავს.
თუმცა, როდესაც უფრო ახლოდან დააკვირდნენ, ის ასტეროიდს უფრო ჰგავდა და მისი კლასიფიკაცია მალევე შეიცვალა. ახლა კი, მეცნიერთა საერთაშორისო გუნდმა უფრო მეტი კვლევა ჩაატარა - და საკმაოდ დამაინტრიგებელი შედეგი დაიდო.
კომეტებსა და ასტეროიდებს მათი შემადგენლობით ასხვავებენ ერთმანეთისგან. კომეტები ყინულისგან, მტვრისგან და ცოტა ქვისგან შედგება. ჩვენს მზის სისტემაში კომეტები მზიდან ძალიან, ძალიან შორს წარმოიქმნება, სადაც მზის სითბო ვერ ადნობს მათ ყინულს.
როცა კომეტის ორბიტა მზეს უახლოვდება, სითბო მისი ყინულის ნაწილს აორთქლებს, რომელსაც ასევე მიჰყვებიან ყინულში მოთავსებული ქვისა და მტვრის ნაწილაკები - შედეგად წარმოიქმნება ის კუდები, რითაც კომეტები არიან ცნობილი.
ასტეროიდი კი შედგება ქვისგან, მტვრისა და მეტალისაგან. მათ შეუძლიათ, კომეტებისგან განსხვავებით, მზესთან უფრო ახლოს წარმოიქმნან და არ დაპატარავდნენ მასთან მიახლოებისას.
ოუმუამუას კომეტებთან დაკავშირებული არც ერთი მახასიათებელი არ აქვს. ის მოწითალო იყო და მის გარშემო მტვერი არ შეინიშნებოდა - ეს კი იმის ნიშანია, რომ ის მკვრივი ქვითა და მეტალითაა შედგენილი, რომელიც კოსმოსურმა გამოსხივებამ გააწითლა. მასზე წყალი ან ყინული არ იყო.
სხვადასხვა ეროვნების ასტრონომებისგან შემდგარმა ჯგუფმა სპექტროსკოპიის საშუალებით ოუმუამუას ალბედოს (ანუ როგორ ირეკლავს მზის შუქს) ანალიზი ჩაატარეს და აღმოაჩინეს, რომ ის ძალიან წააგავს გარე მზის სისტემაში არსებულ ყინულოვან უმცროს პლანეტებს, რომლებსაც მშრალი ქერქი აქვთ ყინულოვან ბირთვზე შემოხვეული.
ამ მანტიას შესაძლოა ოუმუამუას ბირთვი დაეცვა, როდესაც მან, 9 სექტემბერს, მზეს 37 მილიონი კილომეტრის მანძილზე ჩაუფრინა.
"ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ოუმუამუას ზედაპირი ძალიან ჰგავს მზის სისტემის პატარა სხეულებს, რომლებიც ნახშირბადით მდიდარი ყინულითაა დაფარული და რომელთა სტრუქტურას კოსმოსურ სხივებთან ურთიერთქმედება ცვლის", - ამბობს ასტრონომთა ჯგუფის ლიდერი ალან ფიტსიმონსი
"ჩვენ ასევე აღმოვაჩინეთ, რომ ნახევარი მეტრის სისქის ორგანული მატერიით მდიდარმა საფარმა შესაძლოა ობიექტის ყინულითა და წყლით მდიდარი კომეტის მსგავსი ინტერიერი აორთქლებისგან დაიცვა, როდესაც ის მზემ გაათბო 300-ზე მეტი გრადუსით".
ძალიან ხნიერ კომეტებში დაგვიფიქსირებია, რომ როდესაც კოსმოსური გამოსხივება ნახშირბადით მდიდარ ყინულს ააორთქლებს ობიექტის ზედაპირის ფენებში, დარჩენილი მატერია ორგანული ნარჩენია, რომელსაც მოწითალო ელფერი დაკრავს - სწორედ ეს შეინიშნა ოუმუამუაში.
რადგან ის ძალიან წააგავს გარე მზის სისტემის ობიექტებს, მკვლევართა გუნდს მიაჩნია, რომ ოუმუამუა მტკიცებულებაა იმისა, რომ სხვა მზის სისტემებიც ჩვენი მზის სისტემის მსგავსია.
"ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ეს არის პლანეტოშენადედი კარგად გამომწვარი ქერქით, რომელიც ძალიან წააგავს გარე მზის სისტემის რეგიონებში მდებარე პაწაწინა ობიექტებს. მას აქვს მონაცრისფრო/წითელი ზედაპირი და საკმაოდ წაგრძელებულია, ალბათ გერკინის ზომის".
"საოცარია, რომ პირველი ვარსკვლავთშორისი ობიექტი, რომელიც აღმოვაჩინეთ, ძალიან წააგავს ჩვენი სახლის, მზის სისტემის ობიექტებს. ეს იმის მტკიცებულებაა, რომ ჩვენს სისტემაში პლანეტებისა და ასტეროიდების წარმოქმნის გზები ძალიან წააგავს სხვა სისტემებისას".
მზის სისტემაში შემოჭრილ უცხო სხეულზე კვლევა კვლავ გრძელდება.
-
ფრანგმა ფერმერებმა პროტესტის ნიშნად სამინისტროს შენობებს და პოლიციის მანქანებს ნაკელი შეაყარეს ფრანგმა ფერმერებმა პროტესტის ნიშნად სამინისტროს შენობებს და პოლიციის მანქანებს ნაკელი შეაყარეს
გადახედვა
-
KIIS: უკრაინელების 60%-ზე მეტი ზელენსკის ენდობა KIIS: უკრაინელების 60%-ზე მეტი ზელენსკის ენდობა
გადახედვა
-
ამ კვირის უჩვეულო კადრები მსოფლიოდან ამ კვირის უჩვეულო კადრები მსოფლიოდან
გადახედვა
-
კადიროვის თქმით, საქართველოს არ სურს, რომ ჩეჩნეთთან დამაკავშირებელმა გზამ საქართველოზე გაიაროს კადიროვის თქმით, საქართველოს არ სურს, რომ ჩეჩნეთთან დამაკავშირებელმა გზამ საქართველოზე გაიაროს
გადახედვა
-
"სიფა" ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარეობის მეორე ტურში მხარდაჭერას ირაკლი ჩომახაშვილს უცხადებს "სიფა" ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარეობის მეორე ტურში მხარდაჭერას ირაკლი ჩომახაშვილს უცხადებს
გადახედვა
-
მარტა კოსი: თუ ქვეყანას უნდა გააგრძელოს ევროპული გზა, ისინი განსხვავებულად უნდა მოიქცნენ, რა თქმა უნდა ჩვენ გავაგრძელებთ სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის დახმარებას მარტა კოსი: თუ ქვეყანას უნდა გააგრძელოს ევროპული გზა, ისინი განსხვავებულად უნდა მოიქცნენ, რა თქმა უნდა ჩვენ გავაგრძელებთ სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის დახმარებას
გადახედვა
-
ბლეიზ მეტრეველი: "ბრიტანეთის მხარდაჭერა გრძელვადიანია. ზეწოლა, რომელსაც უკრაინის სახელით ვახორციელებთ, გაგრძელდება" ბლეიზ მეტრეველი: "ბრიტანეთის მხარდაჭერა გრძელვადიანია. ზეწოლა, რომელსაც უკრაინის სახელით ვახორციელებთ, გაგრძელდება"
გადახედვა
-
Gorillaz-მა იასინ ბეისა და ომარ სულეიმანთან ერთად ახალი სინგლი — Damascus გამოუშვა Gorillaz-მა იასინ ბეისა და ომარ სულეიმანთან ერთად ახალი სინგლი — Damascus გამოუშვა
გადახედვა
-
კესტუტის ბუდრისი: ჩვენ გვჭირდება, რომ დემოკრატიული ინსტიტუტების მიმართ ნდობა აღდგეს. ეს გულისხმობს თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ორგანიზებას და შემდგომ ნაბიჯებს კესტუტის ბუდრისი: ჩვენ გვჭირდება, რომ დემოკრატიული ინსტიტუტების მიმართ ნდობა აღდგეს. ეს გულისხმობს თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ორგანიზებას და შემდგომ ნაბიჯებს
გადახედვა
-
ოანა სილვია ტოიუ: ერთადერთი, ვინც ევროპული მომავლისთვის იბრძვის, საქართველოს მოქალაქეები არიან. ეს ქართული საზოგადოების სიმტკიცის ნიშანია ოანა სილვია ტოიუ: ერთადერთი, ვინც ევროპული მომავლისთვის იბრძვის, საქართველოს მოქალაქეები არიან. ეს ქართული საზოგადოების სიმტკიცის ნიშანია
გადახედვა
-
ზაზა შათირიშვილი: მინდა მივმართო აშშ-ს პრეზიდენტს, რომელ "დიპ სტეიტს" ებრძვის? ეს ხომ სასაცილოა ზაზა შათირიშვილი: მინდა მივმართო აშშ-ს პრეზიდენტს, რომელ "დიპ სტეიტს" ებრძვის? ეს ხომ სასაცილოა
გადახედვა
-
პროკურატურამ ირაკლი ღარიბაშვილის საქმეზე მტკიცებულების მოპოვებისთვის დამატებითი დრო მოითხოვა — პროცესი 12 თებერვლამდე გადაიდო პროკურატურამ ირაკლი ღარიბაშვილის საქმეზე მტკიცებულების მოპოვებისთვის დამატებითი დრო მოითხოვა — პროცესი 12 თებერვლამდე გადაიდო
გადახედვა
-
ხარისხის ინფრასტრუქტურა: ვინ და როგორ იცავს არასასურსათო პროდუქტის მომხმარებელთა უფლებებს ხარისხის ინფრასტრუქტურა: ვინ და როგორ იცავს არასასურსათო პროდუქტის მომხმარებელთა უფლებებს
-
"აღიარონ შეცდომები და დავაკვირდებით მოვლენებს" — მიხეილ ყაველაშვილი სინდისის პატიმრების შეწყალებაზე "აღიარონ შეცდომები და დავაკვირდებით მოვლენებს" — მიხეილ ყაველაშვილი სინდისის პატიმრების შეწყალებაზე
გადახედვა
-
ჯარიმა 2000 ლარი, ან პატიმრობა 1-დან 7 წლამდე — წიწვოვანების უკანონოდ მოპოვებაზე კანონი მკაცრდება ჯარიმა 2000 ლარი, ან პატიმრობა 1-დან 7 წლამდე — წიწვოვანების უკანონოდ მოპოვებაზე კანონი მკაცრდება
გადახედვა
-
ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარის ასარჩევად მეორე ტური გაიმართება ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარის ასარჩევად მეორე ტური გაიმართება
გადახედვა
-
ენმ-ამ პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით მიღებული კანონების წინააღმდეგ საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელი შეიტანა ენმ-ამ პარტიების აკრძალვასთან დაკავშირებით მიღებული კანონების წინააღმდეგ საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელი შეიტანა
გადახედვა
-
ბელარუსმა 100-ზე მეტი პოლიტიკური პატიმარი გაათავისუფლა ბელარუსმა 100-ზე მეტი პოლიტიკური პატიმარი გაათავისუფლა
გადახედვა
-
2025 წლის "ქარტიის პრიზის" გამარჯვებულები გამოვლინდნენ 2025 წლის "ქარტიის პრიზის" გამარჯვებულები გამოვლინდნენ
გადახედვა
-
ვის რა დავუწერეთ და ვინ როგორ შეგვაფასა — საბავშვო ევროვიზიის შედეგები დეტალურად ვის რა დავუწერეთ და ვინ როგორ შეგვაფასა — საბავშვო ევროვიზიის შედეგები დეტალურად
გადახედვა
-
ირანის ხელისუფლებამ ნობელის პრემიის ლაურეატი ნარგეს მოჰამადი დააკავა ირანის ხელისუფლებამ ნობელის პრემიის ლაურეატი ნარგეს მოჰამადი დააკავა
გადახედვა

კომენტარები