სანქტ-პეტერბურგის საერთაშორისო სასაქონლო ბირჟაზე ბენზინის საბითუმო ფასები ზაფხულის დასაწყისიდან სტაბილურად იზრდება. აგვისტოში კი, AI-95-ისა და AI-92-ის კოტიბმა ისტორიულ ნიშნულს მიაღწია.

შედარებისთვის, Neftegaz.RU-ს ცნობით, სულ რაღაც ერთი წლის წინ, 2024 წლის აგვისტოში, AI-92-ის საბითუმო ფასი რუსეთის ფედერაციაში დაახლოებით 56 ათასი რუბლი იყო. მაშინაც კი, ეს ფასი ძალიან მაღალ ფასად ითვლებოდა.

ახლა, 2025 წლის 21 აგვისტოს, პოპულარული AI-92-ის საბითუმო ფასმა კიდევ ერთ ისტორიულ მაქსიმუმს — 72,663 რუბლს მიაღწია ტონაზე. AI-95-ის ფასი, რომელიც გასული წლის აგვისტოში ტონაზე 73-74 ათასი რუბლის ფარგლებში მერყეობდა, ახლა ტონაზე 82 ათას რუბლამდე გაიზარდა. რუსი ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ მთავრობის მიერ ბენზინის ექსპორტზე აკრძალვის გაგრძელებამ ფასების სტაბილიზაციას შეუწყო ხელი, მაგრამ ისინი წინა დონეს არ დაუბრუნა.

ამ ზაფხულს კოტირებების გადამწყვეტი ფაქტორი იყო მრავალი რუსული ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის დახურვა ავარიების, აფეთქებების და დაგეგმილი რემონტის გამო. ამის შესახებ "კომერსანტი" წერს. გამოცემის ცნობით, წლის პირველ ნახევარში ბენზინის წარმოება 10%-ით შემცირდა.

რუსეთის ფედერაციის ზოგიერთი რეგიონი ბენზინის მწვავე დეფიციტს განიცდის. გარდა ამისა, სანქციების გამო დასავლეთიდან აღმოსავლეთისკენ ექსპორტის რეორიენტაციის გამო, სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ქვეყნებში მიწოდება მკვეთრად გაიზარდა.

ამავდროულად, "ტრანსპორტის კოლაფსის" და საზღვარგარეთ ფრენების შეფერხების გამო, რუსები იძულებულნი არიან საკუთარ ქვეყანაში დაისვენონ, რამაც გამოიწვია ზაფხულის არდადეგებსა და შვებულებაში მატარებლით მგზავრთა რაოდენობის მნიშვნელოვანი ზრდა. დამოუკიდებელი ავტოგასამართი სადგურების ოპერატორები აცხადებენ, რომ საფონდო ბირჟის ფასების ზრდას მოჰყვა საცალო ფასების ზრდა. ცნობილი ავტობლოგერები და რიგითი მოქალაქეები საგანგაშო ვიდეოებს იღებენ ბენზინგასამართ სადგურებზე ფასების მკვეთრი ზრდისა და ბენზინის გაყიდვასთან დაკავშირებული პრობლემების შესახებ.

პრიმორიეს, ხაბაროვსკის და სხვა რეგიონების მაცხოვრებლები იუწყებიან, რომ საწვავის ფასები ყოველდღიურად სწრაფად იზრდება. ამის მიუხედავად, ბენზინგასამართ სადგურებზე უზარმაზარი მრავალკილომეტრიანი და მრავალსაათიანი რიგები იქმნება. ზოგიერთი ბენზინგასამართი სადგური ერთ მომხმარებელზე არაუმეტეს 10 ლიტრ საწვავს ყიდის.

ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ რუსულ ბენზინგასამართ სადგურებზე ბენზინის ფასები სექტემბრიდან კვლავ გაიზრდება.

რამ გამოიწვია რუსეთში ბენზინის კრიზისი?

რუსეთის ნავთობგადამამუშავებელ ქარხნებზე უკრაინის მიერ განხორციელებულმა დარტყმებმა რუსეთში ბენზინის დეფიციტი გამოიწვია. საწვავის დეფიციტი მთელ რუსეთში შეინიშნება. რუსული ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნების დაახლოებით 17%-ის მწყობრიდან გამოსვლა კიდევ უფრო გაზრდის ინფლაციას და მაკროეკონომიკურ არასტაბილურობას რუსეთში. ამის შესახებ ომის შესწავლის ინსტიტუტის (ISW) ახალ ანალიტიკურ მასალაშია ნათქვამი.

Reuters-ის გათვლებით, რუსეთში 10 ნავთობგადამამუშავებელ ქარხანაზე უკრაინის მიერ ბოლო დროს განხორციელებულმა დარტყმებმა მისი ნავთობგადამამუშავებელი სიმძლავრის მინიმუმ 17%-ით, ანუ დღეში დაახლოებით 1.1 მილიონი ბარელით შეამცირა. ამან გამოიწვია A-95 ბენზინის (პრემიუმ) დეფიციტი სამხრეთ რუსეთისა და შორეული აღმოსავლეთის ზოგიერთ რაიონში.

Reuters-ის ცნობით, რუსეთი იძულებული გახდა აგვისტოში ნედლი ნავთობის ექსპორტის გეგმა დღეში 200,000 ბარელით გაეზარდა, რადგან უკრაინული დრონების დარტყმებმა ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნების მუშაობა შეაფერხა და რუსეთს უბრალოდ არ შეუძლია ნედლი ნავთობის ნაწილის გადამუშავება.

რუსული ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნების დაზიანების ფონზე, წერს Wall Street Journal, რუსეთის ფედერაციის რამდენიმე რეგიონმა ბენზინგასამართ სადგურებზე რაციონირება შემოიღო. მაგალითად, სახალინის რეგიონში, კურილის კუნძულებზე, ადგილობრივმა ხელისუფლებამ 25 აგვისტოს გამოაცხადა, რომ ისინი აჩერებენ A-92 ბენზინის გაყიდვას. როგორც რუსული გამოცემა ASTRA წერს, რეგიონებში არსებული უმნიშვნელო მოცულობები, ადგილობრივი ხელისუფლების ცნობით, სპეციალური სატრანსპორტო საშუალებებისთვის, როგორიცაა სასწრაფო დახმარების მანქანები, მეხანძრეები, პოლიცია და სამხედრო ტექნიკა, ინახება. თუმცა, სააგენტო Reuters-ი რუსეთის ფედერაციაში რუბლის დევალვაციასაც პროგნოზირებს.