“გარდამტეხ მოვლენად” წოდებული გადაწყვეტილებით, ევროპის კავშირი 2020 წლისთვის სამეცნიერო ნაშრომებზე წვდომას უფასოს გახდის.

სამეცნიერო წრეებში ეს სიახლე რევოლუციურად შეფასდა. ახალი ინიციატივა სამ მთავარ იდეას ეფუძნება — ცოდნის თავისუფლად გაზიარება, ღია წვდომა და კვლევის მონაცემების განმეორებითი გამოყენება.

გადაწყვეტილება ევროკავშირის სპეციალურმა საბჭომ მიიღო, რომელშიც მეცნიერების, ინოვაციის, ვაჭრობის და ინდუსტრიის მინისტრები შედიოდნენ. წვდომის გახსნის პროცესის დასრულებისთვის ვადა 2020 წლამდეა მონიშნული. ამ პერიოდის შემდეგ, ფიზიკის, ასტრონომიის, მათემატიკის, ინჟინერიის, ბიოლოგიის და სხვა დისციპლინების ექსპერტთა ნაშრომების წაკითხვა და გამოყენება ყველას უსასყიდლოდ შეეძლება.

ინიციატივის მხარდაჭერების განცხადებით, პროცესი საკმაოდ რთული იქნება და შესაძლოა, ყველა ქვეყანამ ვერ მოახერხოს ამ ცვლილების 2020 წლის დედლაინამდე მოსწრება. მაგალითად, ნიდერლანდებს, რომელიც ღია წვდომის ერთ-ერთი მხარდამჭერი ქვეყანაა, უფასო მოდელზე გადასვლის არაოფიციალურ ვადად 2024 წელი ჰქონდა დაწესებული.

დღეს სამეცნიერო ნაშრომები ფასიანი გამოწერების მოდელით ვრცელდება, რასაც ხშირად აკრიტიკებენ სამეცნიერო წრეები.