ვან გოგი სასოწარკვეთილებაზე, პრინციპულობასა და დიდების ძიებაზე
ალბერ კამიუ გვაფრთხილებდა, რომ "ისინი, ვინც ბედნიერების ნაცვლად პრინციპულობას აირჩევენ, უბედურები დარჩებიან". ეს ნიშნავს, რომ ქმედითი ბედნიერების ხარჯზე გაქვავებული დოგმების ჯიუტი მორჩილება უბრალოდ არაადამიანური თვითგვემის ერთ-ერთი ფორმაა. თითქმის ერთი საუკუნით ადრე, ვინსენტ ვან გოგი (1853, 30 მარტი - 1890, 29 ივლისი) დიდი ყურადღებით უტრიალებდა ამ საკითხს წერილში, რომელსაც თავის ძმას, თეოს წერდა.
ეს წერილი მოიპოვება 800-გვერდიან საგანძურში სახელად მარად შენი: ძირითადი წერილები რომელიც, გარდა იმისა, რომ წლის ერთ-ერთი საუკეთესო ბიოგრაფია, მემუარი და ისტორიული წიგნია, ვან გოგის მიერ საკუთარი დანიშნულების ძიების ქრონიკაცაა.
ვან გოგი წერილს აკვარელით შესრულებული ჩანახატის აღწერით იწყებს და იქვე სანაპიროს პეიზაჟის სკეტჩსაც ურთავს. ამის შემდეგ კი განიხილავს, თუ რას ნიშნავს, იყო ჭეშმარიტად წარმატებული. ამისკენ მას თეოს მიერ აღწერილი უგზო-უკვლო, ჟინმომდგარი პარიზელი არტისტები უბიძგებენ.
სანამ ვენდელ ბერის დიდებული ნააზრევი გამოქვეყნდებოდა იმის შესახებ, რომ სიამაყე და სასოწარკვეთილება შემოქმედებითობის ორი მთავარი მტერია, მთელი საუკუნით ადრე სულ რაღაც 29 წლის ვინსენტი წერდა:
ვან გოგის აზრით, სწორედ ეს აცდენა აბსტრაქტულ პრინციპებსა და კონკრეტულ ქმედებებს შორის წარმოშობს იმ თავდაჯერებულ იდიოტებს, რომლებიც, გულზე მჯიღის ცემის მიუხედავად, არაფრით არ არიან სასოწარკვეთილ პარიზელ არტისტებზე უკეთესები.
"არ იფიქრო, რომ შენ მიერ აღწერილ ხალხს სიბრალულით ვუმზერ მარტო იმიტომ, რომ მათი ცხოვრება არ არის დაფუძნებული მყარ და კარგად გააზრებულ პრინციპებზე. მე უბრალოდ მგონია, რომ შედეგი უნდა იყოს მოქმედება და არა რაღაც აბსტრაქტული იდეა. პრინციპულობას მხოლოდ და მხოლოდ მაშინ აქვს აზრი, როცა ის ქმედებაში ვლინდება და მგონია, რომ სასარგებლოა ჩაუკვირდე შენს თავს და ეცადო რომ თანმიმდევრული იყო, რადგან ეს შემოქმედებით ნებელობას უფრო მტკიცეს ხდის, ხოლო გაბნეულ ქმედებებს აერთიანებს და ფორმას აძლევს. ჩემი აზრით ის ადამიანები, რომლებსაც შენ აღწერ, უფრო მეტ სიმყარეს შეიძენდნენ, თუკი უფრო აზრიანად იმოქმედებდნენ, თუმცა სხვა მხრივ, ისინი ბევრად მირჩევნია იმ ხალხს, რომლებიც ბოლო ხმაზე გაჰყვირიან საკუთარი პრინციპების შესახებ და, ამავდროულად, თითსაც არ ანძრევენ იმისთვის, რომ რამე ხელშესახები შექმნან ან თუნდაც დაფიქრდნენ მაინც ამაზე, რადგან ამ უკანასკნელთათვის უკეთილშობილესი პრინციპებიც კი ყოვლად ფუჭი და გამოუსადეგარია, მაშინ, როცა პირველნი, თუკი ოდესმე მაინც მოახერხებენ ნებისყოფის მოკრებას, დიად საქმეებს ჩაუდგებიან სათავეში. დიდება მიიღწევა არა ერთი დიდი იმპულსით, არამედ მრავალი მცირე დეტალის გაერთიანებით".
ვან გოგი მსჯელობს იმაზე, თუ როგორ გარდაქმნის ხელოვნება იდეების უხილავ იმპულსებს ხელშესახებ დიდებულ ერთიანობაში, რომელიც თან ამართლებს ამ იდეების არსებობას და თან განისაზღვრება კიდეც მათ მიერ.
"რა არის ნახატი? ზუსტად როგორ მოვედით აქამდე? ეს არის მცდელობა, გავანგრიოთ უხილავი რკინის კედლი, რომელიც აცალკევებს იმას, რასაც შევიგრძნობთ იმისგან, რისი შექმნაც შეგვიძლია. როგორ უნდა გავანგრიოთ ეს კედელი, თუკი რქებით დაჯახებას აშკარად არანაირი შედეგი არ მოაქვს? ჩემი აზრით, ის უნდა გავბზაროთ. ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ და მოთმინებით ვეცადოთ მის ჩამონგრევას. მითხარი, როგორ უნდა გაუმკლავდე ამ დავალებას ისე, რომ გზად შემართება არ დაკარგო და არ მისცე მრავალ ცდუნებას უფლება, რომ საქმეს მოგწყვიტოს? გამოსავალი ცხოვრებისა და ქმედებების საკუთარი პრინციპების თანახმად მომართვაშია.
და ეს მხოლოდ ხელოვნებას არ ეხება - ყველა სხვა სფეროშიც იგივე მექანიზმი მუშაობს, რამეთუ დიდება შემთხვევითობით არ მიიღება - ის ნებისყოფის აქტია. ხოლო ის საკითხი, თავდაპირველადი ქმედებები განსაზღვრავენ ადამიანის პრინციპებს, თუ პრინციპები განაპირობებენ ქმედებებს ისეთივე უაზრო და მნიშვნელობას მოკლებული მეჩვენება, როგორიც იმის რკვევა, ჯერ ქათამი იყო თუ კვერცხი
მჯერა, რომ უაღრესად დიდი მნიშვნელობა აქვს იმას, ცდილობს თუ არა ადამიანი საკუთარი ნებისყოფისა და აზროვნების უნარის განვითარებას"
ვან გოგის წერილები კაცობრიობის ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული გონების აქამდე არნახულ სურათს გვიხატავს - ეს არის კაცი, რომელმაც გონებრივ აშლილობასთან დაუსრულებელი, მტანჯველი ბრძოლის მიუხედავად მოახერხა, შეექმნა განუმეორებელი ბრწყინვალების ხელოვნების ნიმუშები და, ამასთან ერთად, დახმარებოდა მეცნიერებას, აეხსნა მოძრაობისა და შუქ-ჩრდილის საიდუმლოებები.
-
გადახედვათსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ თსუ-ში მყოფ სტუდენტებს დაცვის თანამშრომლები და ერთი უცნობი პირი დაუპირისპირდნენ
-
გადახედვაპიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს პიტერ ფიშერის თქმით, არსებულ ვითარებაში, საქართველოსთვის EU-ში გაწევრიანების შანსი არ არსებობს
-
გადახედვა"ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს "ჩემი ხმა" 25 ნოემბერს, დილის 9 საათზე, პარლამენტის უკან აქციას აანონსებს
-
გადახედვამერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება მერია: კოსტავას ქუჩის ნაწილზე საავტომობილო მოძრაობა დროებით შეიზღუდება
-
გადახედვაილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი ილიაუნის "ა" კორპუსის წინ ხვალ 7 ლექცია ჩატარდება — ლექციების განრიგი
-
გადახედვამამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს მამუკა ხაზარაძე გახარიას გუნდს შეხვედრას სთავაზობს
-
გადახედვა22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება 22 ნოემბერს თბილისის ნაწილს ელექტროენერგია შეეზღუდება
-
გადახედვაპუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს პუტინის თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციის გადაწყვეტილების საპასუხოდ, უკრაინაში ახალი ჰიპერბგერითი ბალისტიკური რაკეტა გამოიყენეს
-
გადახედვასსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს სსს ცრუს უწოდებს მოქალაქის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას, თითქოს მას დაუკავშირდნენ და 5 პოლიციელის თავდასხმაში და მიმალვაში დაადანაშაულეს
-
გადახედვაეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით ეუთო/ოდირი: ოდირი შეშფოთებულია საქართველოში გადაჭარბებული საპოლიციო ძალის გამოყენების შესახებ ცნობებით
-
გადახედვაპროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა პროკურატურა ბრალდებას დაუმძიმებს პირს, რომელმაც საგარეჯოში მეუღლეს სიცოცხლისთვის სახიფათო დაზიანებები მიაყენა — ქალი კლინიკაში გარდაიცვალა
-
გადახედვააშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა აშშ-მა რუსულ "გაზპრომბანკს" სანქციები დაუწესა
-
გადახედვალიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა ლიზი თირქია: საგამოძიებოში მითხრეს, რომ გაურკვევლობა მოხდა
-
გადახედვაგიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ გიორგი გახარია: "ოცნებას" მალე წამოვაძახებ რაღაცებს, პირველ რიგში ბოდიშს გავახსენებ
-
გადახედვადამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა დამკვირვებლები აცხადებენ, რომ ქართულ დიასპორას ხმის მიცემის უფლება შეეზღუდა
-
გადახედვაგიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია გიორგი კალანდარიშვილს 6-საათიანი გამოკითხვის შემდეგ, კომენტარი არ გაუკეთებია
-
გადახედვააზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს აზერბაიჯანელ აქტივისტ ვაფა ნაგს COP29-ის პროტესტისთვის სამთავრობო მედია ესხმის თავს
-
გადახედვაარსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია არსებობს სიტყვა, რომელიც მრავალ ენაში უნივერსალურია
-
გადახედვადღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება დღეს 20 საათზე მელიქიშვილზე საპროტესტო აქცია — "მათეს თავისუფლებისთვის" გაიმართება
-
გადახედვაეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა ეროვნულმა ბანკმა ლარის ახალი კურსი დაადგინა
-
გადახედვა24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება 24 ნოემბერს, თავისუფლების მოედანზე ქალთა მარში გაიმართება
კომენტარები