კრეატინი საკვები დანამატია, რომელიც ძალის, ამტანობისა და კუნთების მოცულობის გასაზრდელად გამოიყენება. მისი მომხმარებლების რიცხვი დღითიდღე იზრდება და სასარგებლო თვისებების გამო იგი უკვე ფიტნესის სფეროსაც გასცდა.

კრეატინის აღმომჩენად ფრანგი მეცნიერი, მიშელ ეჟენ შევრელი, მიიჩნევა. 1832 წელს მან ხორცისგან ახალი ორგანული ნაერთი გამოყო. ბერძნულად სიტყვა "κρέας" (კრეას) ხორცს ნიშნავს და კრეატინის სახელწოდებაც სწორედ მას უკავშირდება.

ამ ნაერთის დადებითმა თვისებებმა მისი ფართო მოხმარება განაპირობა. მას უკვე არამარტო ბოდიბილდერები და ათლეტები, არამედ უბრალოდ ჯანსაღი ცხოვრების წესით დაინტერესებული ადამიანებიც კი რეგულარულად იყენებენ.

კრეატინის პოპულარობა სამეცნიერო საზოგადოებაშიც აშკარაა, რადგან დღესდღეობით ის ყველაზე კარგად შესწავლილ დანამატად მიიჩნევა. მის სარგებლიანობას ახალი კვლევებიც ცხადყოფს.

კრეატინი წითელ ხორცსა და ზღვის პროდუქტებში გვხვდება, თუმცა ორგანიზმშიც ბუნებრივად გამომუშავდება. ამის მიუხედავად, საკვებ დანამატად მისი მიღება მაინც ძალიან პოპულარულია. ამას მეტწილად კუნთოვანი მასის გაზრდისა და სიძლიერის სურვილი განაპირობებს. ძალისმიერი ვარჯიშისას კრეატინის ეფექტიანობა რამდენიმე კვლევითაა დადასტურებული. ამ დანამატის წყალობით მაღალი ინტენსივობის ვარჯიშის დროს ენერგიის შენარჩუნება და უკეთესი შედეგის მიღება შეგვიძლია.

ორგანიზმში მოხვედრის შემდეგ კრეატინის უმეტესი ნაწილი კუნთებში კრეატინფოსფორმჟავის (PCr) სახით ინახება. ამ ფორმით იგი ადენოზინტრიფოსფატის მარაგის მეშვეობით ენერგიის დონის შენარჩუნებას უწყობს ხელს. კრეატინის დანამატის მიღება კუნთებში კრეატინის შიდა დონესაც ზრდის, რაც ძალისმიერი ვარჯიშის ინტენსივობისა და ხანგრძლივობის მატების საშუალებას იძლევა. ამის შედეგად ვარჯიშით უფრო სწრაფი და უკეთესი შედეგი მიიღწევა.

ამგვარი ფიზიკური აქტიურობისას კრეატინის დადებითი ეფექტის შესახებ ფართოდაა ცნობილი, მაგრამ კუნთოვანი სისტემის გარეთ მის ზემოქმედებაზე შედარებით ცოტამ იცის. კვლევების მიხედვით, კრეატინის მიღებას გლუკოზის მეტაბოლიზმზე, სისხლის ნაკადის დინამიკაზე, კოგნიტიურ უნარებსა და ტვინის ფუნქციაზეც დადებით გავლენა აქვს.

საინტერესოა, რა რაოდენობის კრეატინია საჭირო საუკეთესო ეფექტის მისაღებად? მკვლევრები ამბობენ, რომ დოზირება მეტწილად სუბიექტურია და მრავალ ფაქტორზეა დამოკიდებული. ამის მიუხედავად, უსაფრთხო და შედეგიანი ეფექტისთვის დღეში 5 გრამი კრეატინის მიღებაა რეკომენდებული. ასევე, გავრცელებულია კრეატინის ინდივიდუალურად, წონის მიხედვით გამოთვლის მეთოდიც (დღეში 0.1 გრამი კრეატინი ყოველ კილოგრამზე).

საკვები პროდუქტებიდან კრეატინის სარგებლიანობის მაქსიმალურად ათვისება საკმაოდ რთულია. 5 გრამი კრეატინისთვის დაახლოებით 1.15 კილოგრამი ძროხის ან 1 კილოგრამამდე ღორის ხორცის მიღება დაგჭირდებათ. ამ პროდუქტების მაღალი კალორიულობის გამო კრეატინის საკვები დანამატის სახით მიღება უფრო პრაქტიკულია.

მისი უსაფრთხოების შესახებ სპორტული კვების საერთაშორისო საზოგადოების ნაშრომის დასკვნაში წერია. კერძოდ, კრეატინის დანამატის მიღება ჯანმრთელ ადამიანებში გვერდით ეფექტებს არ იწვევს — მაღალი დოზის შემთხვევაშიც კი. კვლევებმა თმის ცვენასთან და გაუწყლოებასთან დაკავშირებული მითებიც გააქარწყლა.

მნიშვნელოვანია აღვნიშნოთ, რომ კრეატინის მოხმარებას შეიძლება გარკვეული დადებით ეფექტი ჰქონდეს, მაგრამ სარგებლის დიდი ნაწილი რეგულარულ ვარჯიშზეა დამოკიდებული. ძალისმიერ ვარჯიშს კუნთების მასისა და გამძლეობის მომატება შეუძლია. მისი და კრეატინის კომბინაციით კი მაქსიმალურ შედეგს ვიღებთ. სწორედ ამიტომ, ძალისმიერი ვარჯიში კრეატინის დადებითი გავლენისთვის აუცილებელი კომპონენტია.

რა თქმა უნდა, კრეატინის მიღება აუცილებელი სულაც არ არის. კუნთის გაზრდა მაღალი ხარისხის, ნუტრიენტებით მდიდარი რაციონითა და კარგად დაგეგმილ სავარჯიშო პროგრამით ამ დანამატის გარეშეც შეიძლება.