ემუქრება თუ არა საფრთხე შოკოლადს 2050 წლისთვის?
ყოველ წელს შოკოლადის დასამზადებლად საჭირო კაკაოს მოსავალის 20-30% დაავადების გამო ნადგურდება. ამ ყველაფერში კი დიდი წვლილი კლიმატის ცვლილებას მიუძღვის.
კაკაოს ხე საკმაოდ მგრძნობიარე მცენარეა, რომელსაც გაზრდისთვის ძალიან სპეციფიკური პირობები სჭირდება: სტაბილური ტემპერატურა, მაღალი ტენიანობა, უხვი ნალექი და აზოტის შემცველი ნიადაგი. ასეთი პირობები ამჟამად განაში, კოტ-დ'ივუარში და ინდონეზიაში გვხვდება, რის გამოც ისინი შოკოლადის მწარმოებელი ერთ-ერთი პირველი ქვეყნები არიან, თუმცა აღსანიშნავია, რომ მსოფლიოში არსებული შოკოლადის ნახევარზე მეტის წარმოება სწორედ დასავლეთ აფრიკის ორ ქვეყანაში ხდება. ამის გამო შოკოლადის ინდუსტრია კლიმატის მცირე ცვლილებების მიმართაც კი ძალიან მოწყვლადია. გარკვეული კლიმატური მოდელები მიუთითებს, რომ 2050 წლისთვის კლიმატის ცვლილებამ შესაძლოა აღნიშნულ ქვეყნებში შოკოლადის მოყვანა შეუძლებელიც კი გახადოს, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ დედამიწაზე შოკოლადი გაქრება, თუ აღნიშნული ქვეყნები კაკაოს მოყვანისთვის გამოუსადეგარი იქნება, მას სავარაუდოდ სხვა ქვეყნები ჩაანაცვლებენ.
ისიც არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ უკანასკნელ შემთხვევაში, კაკაოს ხის მოყვანა სპეციალურად შექმნილ სათბურებშიც შეიძლება. მართალია, შოკოლადი შეიძლება გაძვირდეს, მაგრამ კაცობრიობა მის გაქრობას არ დაუშვებს.
შოკოლადის წარმოება მრავალმილიარდიანი ინდუსტრიაა, რომელშიც მსოფლიოს მასშტაბით უამრავი ადამიანია დასაქმებული. მეცნიერები კაკაოს ხეების მოდიფიცირებაზე უკვე მუშაობენ, რაც მათ დაავადებებისადმი გამძლეობას მიანიჭებს.
"დასავლეთ აფრიკაში სოკოვანი დაავადებების გავრცელებას შეუძლია ფერმაში კაკაოს მთლიანი მოსავლის განადგურება. იმის გამო, რომ მსგავსი დაავადებები კაკაოსათვის მუდმივი პრობლემაა, მკვლევარებისთვის პრიორიტეტულია კაკაოს გამძლეობის გაზრდა გენმოდიფიცირების მეშვეობით" - წერს მეცნიერი ენდრიუ ფისტერი. პრობლემის გადასაწყვეტად ფისტერის გუნდი იყენებს CRISPR-cas9 ტექნოლოგიას, რომელიც დნმ-ში საჭირო კორექციების შეტანის საშუალებას იძლევა. ამ ტექნოლოგიას როგორც მედიცინაში, ასევე საკვებ ინდუსტრიაში იყენებენ. პირველადი ცდები უკვე ჩატარდა და შედეგები იმედს გვაძლევს, რომ მოდიფიცირებული კაკაოს ხეები კლიმატურ ცვლილებებს უკეთ გაუძლებენ.
ადრეული ცდებისას მკვლევარებმა კაკაოში აღმოაჩინეს გენი სახელად TcNPR3, რომელიც მცენარის ბრძოლისუნარიანობას აქვეითებს. გენის "წაშლის" შემდეგ, შეცვლილი ფოთლები დაავადებებისადმი უფრო გამძლენი გახდნენ და ცდა საბოლოო ჯამში წარმატებული გამოდგა.
მკვლევართა ჯგუფი იმედოვნებს, რომ მეცნიერული პროგრესი შოკოლადს განადგურებისგან დაიცავს.
-
გადახედვაკობახიძე: ძალიან მნიშვნელოვანია სპორტის მხარდაჭერა, მადლობა ამისთვის ქართუს და პირადად ბატონ ბიძინა ივანიშვილს კობახიძე: ძალიან მნიშვნელოვანია სპორტის მხარდაჭერა, მადლობა ამისთვის ქართუს და პირადად ბატონ ბიძინა ივანიშვილს
-
-
-
გადახედვააქციის მშვიდობიან მონაწილეს, რომელზეც პოლიციამ იძალადა, სასამართლომ პატიმრობა შეუფარდა — SJC აქციის მშვიდობიან მონაწილეს, რომელზეც პოლიციამ იძალადა, სასამართლომ პატიმრობა შეუფარდა — SJC
-
-
-
გადახედვაგენდერული კვოტების გაუქმების კანონპროექტზე, სახალხო დამცველმა ეუთო/ოდირს მიმართა გენდერული კვოტების გაუქმების კანონპროექტზე, სახალხო დამცველმა ეუთო/ოდირს მიმართა
-
გადახედვაფონდი ქართუ საფეხბურთო ნაკრებს, ქვეჯგუფიდან გასვლის შემთხვევაში, 30 მილიონ ლარს გადასცემს ფონდი ქართუ საფეხბურთო ნაკრებს, ქვეჯგუფიდან გასვლის შემთხვევაში, 30 მილიონ ლარს გადასცემს
-
გადახედვამილიარდობით წლის შემდეგ პირველად, სიცოცხლის ორმა ფორმამ ერთი ორგანიზმი წარმოქმნა მილიარდობით წლის შემდეგ პირველად, სიცოცხლის ორმა ფორმამ ერთი ორგანიზმი წარმოქმნა
-
გადახედვაჟურნალისტის, ია სართანიას თავდასხმის ფაქტზე, მედიის ადვოკატირების კოალიცია გამოძიებას ითხოვს ჟურნალისტის, ია სართანიას თავდასხმის ფაქტზე, მედიის ადვოკატირების კოალიცია გამოძიებას ითხოვს
-
გადახედვა5-თვიანი სიჩუმის შემდეგ Voyager 1-სგან მონაცემები მივიღეთ 5-თვიანი სიჩუმის შემდეგ Voyager 1-სგან მონაცემები მივიღეთ
-
გადახედვადღეს მე ვარ ძლიერი ქალი, რომელიც მომავალს პოზიტიურად უყურებს — სელინ დიონი დღეს მე ვარ ძლიერი ქალი, რომელიც მომავალს პოზიტიურად უყურებს — სელინ დიონი
-
გადახედვააზერბაიჯანის ხელისუფლების ცნობილ კრიტიკოსს, ჯანმრთელობის გაუარესების გამო, პატიმრობა შინაპატიმრობით შეუცვალეს აზერბაიჯანის ხელისუფლების ცნობილ კრიტიკოსს, ჯანმრთელობის გაუარესების გამო, პატიმრობა შინაპატიმრობით შეუცვალეს
-
გადახედვაპაპუაშვილი: საქართველოში ევროკავშირის დაფინანსებაც გაუმჭვირვალეა დარწმუნებული ვარ,ბორელს კანონპროექტი წაკითხული არ აქვს პაპუაშვილი: საქართველოში ევროკავშირის დაფინანსებაც გაუმჭვირვალეა დარწმუნებული ვარ,ბორელს კანონპროექტი წაკითხული არ აქვს
-
გადახედვადააპატიმრეს ქალი, რომელმაც ჰარი სტაილსს 8 000 ბარათი გაუგზავნა დააპატიმრეს ქალი, რომელმაც ჰარი სტაილსს 8 000 ბარათი გაუგზავნა
-
-
-
გადახედვა"დადექით საერთო ევროპული მომავლის გვერდით" — დროა/გირჩი - მეტი თავისუფლების მიმართვა საჯარო მოხელეებს "დადექით საერთო ევროპული მომავლის გვერდით" — დროა/გირჩი - მეტი თავისუფლების მიმართვა საჯარო მოხელეებს
-
გადახედვაყალბი მართვის მოწმობების დამზადება-გასაღების ფაქტზე ოთხი პირი დააკავეს ყალბი მართვის მოწმობების დამზადება-გასაღების ფაქტზე ოთხი პირი დააკავეს
-
-
გადახედვაბრიტანულმა კომპანიამ "უჩინმაჩინის ფარის" გაყიდვა დაიწყო ბრიტანულმა კომპანიამ "უჩინმაჩინის ფარის" გაყიდვა დაიწყო
კომენტარები