2025 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურის დარგში უნგრელი რომანისტი და სცენარისტი ლასლო კრასნაჰორკაი გახდა. 71 წლის პოსტმოდერნისტ ავტორს ჯილდო გადაეცა "მისი მომნუსხველი და შორსმჭვრეტელი შემოქმედებისთვის, რომელიც აპოკალიფსური სურათებით გვახსენებს, თუ რა ძალა აქვს ხელოვნებას". კრასნაჰორკაის 2015 წელს მიღებული აქვს ბუკერის საერთაშორისო პრემიაც.

მწერლის ყველაზე ცნობილი ნაწარმოები მისი სადებიუტო რომანი, სატანტანგოა (1985), რომელიც რეჟისორმა ბელა ტარმა შვიდსაათიან შავ-თეთრ ფილმად გადაიღო. 1994 წელს გამოსული ამ კინოსურათის სცენარი თავად კრასნაჰორკაის ეკუთვნის. უნგრელ ავტორს ტარის სხვა ფილმებისთვისაც აქვს დაწერილი სცენარები.

კინოსცენარებთან ერთად, მისი შემოქმედება ასევე მოიცავს სხვა რომანებს — მათ შორის, წინააღმდეგობის მელანქოლია (1989) და ომი და ომი (1999) — ნოველებს, მოთხრობებსა და ესეებს.

ფოტო: Lenke Szilágyi

აღსანიშნავია, რომ წელს ნობელზე განმეორებით იყო წარდგენილი აკა მორჩილაძე.

ნობელის პრემია მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი საერთაშორისო ჯილდოა, რომლის დაარსებაც შვედი ქიმიკოსის ალფრედ ნობელის სახელს უკავშირდება. პრემია 1901 წლიდან გაიცემა ქიმიის, ფიზიკის, ლიტერატურის, მშვიდობისა და ფიზიოლოგია/მედიცინის დარგში. პრემიის მფლობელებს 9 მილიონი შვედური კრონა გადაეცემათ, რაც, დაახლოებით, ერთ მილიონ დოლარს უდრის.

ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემია წინათ მიღებული აქვთ ისეთ ცნობილ ავტორებს, როგორებიც არიან სელმა ლაგერლეფი (1909), ჰერმან ჰესე (1946), ერნესტ ჰემინგუეი (1954), გაბრიელ გარსია მარკესი (1982), მარიო ვარგას ლიოსა (2010) და სვეტლანა ალექსიევიჩი (2015).

გასულ წელს პრემია სამხრეთკორეელმა მწერალმა ჰან კანგმა მიიღო. კანგის ყველაზე ცნობილი რომანი, ვეგეტარიანელი, ცოტა ხნის წინ ითარგმნა ქართულად.

თუ წიგნების კითხვა და მათი განხილვა არასდროს გბეზრდება, შემოგვიერთდი ჯგუფში ერთი გვერდიც და...