10 საინტერესო ფაქტი უკრაინული ენის შესახებ
მას შემდეგ, რაც 2022 წლის თებერვალში რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა და სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო, მსოფლიოს ყურადღება აღმოსავლეთ ევროპის ერთ-ერთმა ყველაზე გამორჩეულმა ქვეყანამ მიიპყრო. მდიდარი ისტორიისა და კულტურული მემკვიდრეობის მქონე ხალხის ყოველდღიურობით არაერთი ადამიანი დაინტერესდა, რამაც, რასაკვირველია, გაზარდა უკრაინული ენის შემსწავლელთა რიცხვიც.
უკრაინული რომ ნამდვილად გამორჩეული და საინტერესო ენაა, ამაში ქვემოთ ჩამოთვლილი ფაქტებიც დაგარწმუნებთ.
1. უკრაინული რუსულზე ძველი ენაა
მართალია, რუსული უფრო გავრცელებულია, თუმცა, ის, რეალურად, უკრაინული საეკლესიო სასაუბრო ენიდან (საეკლესიო სლავურიდან) წარმოიქმნა და შემდგომში თათრული და ფინური ენებიდან შეითვისა ნაწილები.
2. უკრაინული ენა ჯერ კიდევ IX საუკუნეში იხსენიება
ყველაზე ადრე უკრაინული ენა 858 წელსაა მოხსენიებული, თუმცა, მე-18 საუკუნის ბოლომდე მისი სტატუსი სალიტერატურო ენასთან გათანაბრებული არ იყო. ეს მხოლოდ 1798 წელს მოხდა, როცა უკრაინელი მწერლის, ივან კოტლიარევსკის ეპიკური პოემა, ენეიდა, გამოიცა. სწორედ კოტლიარევსკი მიიჩნევა თანამედროვე უკრაინული სალიტერატურო ენის ფუძემდებლად.
3. უკრაინული ინდოევროპული ენაა
გენეალოგიური კლასიფიკაციით, უკრაინული ინდოევროპული ენების ოჯახში აღმოსავლეთსლავურ ქვეჯგუფს მიეკუთვნება. ამავე ქვეჯგუფში შედიან რუსული და ბელარუსული ენებიც.
4. ყველაზე ახლოს უკრაინულთან ბელარუსული ენა დგას
მიუხედავად იმისა, რომ სლავური ენების ოჯახი უამრავ ენასა და მათ დიალექტებს მოიცავს, უკრაინული იმდენად გამორჩეულია, რომ სხვა ენებთან საერთო არც ისე ბევრი აქვს. ლექსიკური თვალსაზრისით ყველაზე ახლოს მასთან ბელარუსული ენა დგას, რომელთანაც სიტყვების 84 პროცენტს იზიარებს. მას მოსდევს პოლონური 70-პროცენტიანი მსგავსებით, სლოვაკური 68 პროცენტით და რუსული 62 პროცენტით.
5. უკრაინული მსოფლიოში გავრცელებული ენაა
უკრაინული 37 მილიონი ადამიანისათვის მშობლიური ენაა, 15 მილიონისთვის კი — მეორე ენა. ამდენად, მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებული ენების ჩამონათვალში ის 26-ე ადგილს იკავებს.
6. თანამედროვე უკრაინულს უამრავი დიალექტი აქვს
როგორც ბევრ სხვა გავრცელებულ ენას, უკრაინულიც არ უჩივის დიალექტების ნაკლებობას, თუმცა, მათგან მთავარი სამია: ჩრდილოური, სამხრეთდასავლური და სამხრეთაღმოსავლური.
7. უკრაინულში, დაახლოებით, 256 ათასი სიტყვაა
უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ცნობით, თანამედროვე უკრაინული ენა 250 ათასზე მეტ ერთეულს მოიცავს, რის გამოც კლასიფიკაციით ის წარმატებულად განვითარებულ ენებს განეკუთვნება.
8. უკრაინული ანბანის წიგნი ჯერ კიდევ XVI საუკუნეში დაიბეჭდა
უკრაინული ენის ანბანის შესასწავლი სახელმძღვანელო, რომელსაც Азбука ერქვა, 1576 წელს, ლვივში დაბეჭდა ივან ფედოროვმა.
9. უკრაინულ ენაში მომავალი დროის 3 ფორმა არსებობს
ენის შესწავლისას ერთ-ერთი ყველაზე რთული ნაწილი გრამატიკული დროა. აი, უკრაინულში მომავალი დროის სამი ფორმა არსებობს: მარტივი, შერწყმული და რთული. ზმნას მხოლობითი რიცხვის პირველ პირში, მომავალი დროის იმპერფექტში პრეფიქსის გარეშე სხვადასხვა ფორმა აქვს; მაგალითად, знатиму, говоритиму, робитиму და სხვა.
10. უკრაინული ერთ-ერთ ყველაზე ლამაზ ენად მიიჩნევა
1934 წელს, პარიზში ჩატარებულ ენების კონკურსში უკრაინულს, იტალიურის შემდეგ, ყველაზე მელოდიური ენის წოდება მიენიჭა. სხვათა შორის, ამის დასტურად უკრაინული ხალხური სიმღერებიც გამოდგება.
-
-
გადახედვააფხაზეთში ანგარიშები გაუყინეს არასამთავრობო ორგანიზაციას, რომელიც მოსახლეობას მატერიალურ და იურიდიულ დახმარებას უწევს აფხაზეთში ანგარიშები გაუყინეს არასამთავრობო ორგანიზაციას, რომელიც მოსახლეობას მატერიალურ და იურიდიულ დახმარებას უწევს
-
გადახედვაარსებობს საფრთხე, რომ თქვენი პერფორმანსი ოცნებამ წინასაარჩევნო კამპანიისთვის გამოიყენოს, გთხოვთ, გაეცნოთ საგანგაშო პოლიტიკურ ვითარებას — მიმართვა Massive Attack-ს არსებობს საფრთხე, რომ თქვენი პერფორმანსი ოცნებამ წინასაარჩევნო კამპანიისთვის გამოიყენოს, გთხოვთ, გაეცნოთ საგანგაშო პოლიტიკურ ვითარებას — მიმართვა Massive Attack-ს
-
გადახედვაორი პოლიციელი დაიღუპა თავდასხმის შედეგად ყარაჩაი-ჩერქეზეთში ორი პოლიციელი დაიღუპა თავდასხმის შედეგად ყარაჩაი-ჩერქეზეთში
-
გადახედვაატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს ატაკამის უდაბნოს მიწისქვეშ, 4 მეტრ სიღრმეში, მიკრობული სიცოცხლე აღმოაჩინეს
-
გადახედვავცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო ვცხოვრობთ თუ არა სიმულაციაში — მეცნიერის თქმით, მან ამის მტკიცებულებას მიაგნო
-
გადახედვამეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს მეცნიერებმა ალმასი სულ რაღაც 150 წუთში შექმნეს
-
გადახედვაLIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა LIO with ILA — ქართული მუსიკალური პროექტი, რომლის სიმღერა პროტესტის ჰიმნად იქცა
-
გადახედვა126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს 126 სამოქალაქო და მედიაორგანიზაცია ხელისუფლებასთან თანამშრომლობას წყვეტს
-
-
გადახედვაშსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა შსს-მ დააკავა პირი, რომელმაც გარდაბანში თანასოფლელი მოკლა
-
გადახედვამანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა მანჯგალაძე: მინდა იცოდეს ყველამ, ვინც აპირებს 29 აპრილის აქციაზე მისვლას, ეს არ არის უბრალოდ თბილისში გასეირნება, ეს არის ღალატში თანამონაწილეობა
-
გადახედვასანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო სანქციები ივანიშვილს და უვიზო რეჟიმის პუნქტების გადახედვა — ევროპარლამენტმა საქართველოზე რეზოლუცია შესწორებებით მიიღო
-
გადახედვანიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს ნიკა გვარამია : სრული კატასტროფა — რუსული კანონის გამო, ევროპარლამენტი საქართველოსთან უვიზო მიმოსვლის გადახედვას ითხოვს
-
გადახედვათვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა თვითმკვლელობამდე მიყვანის და ადევნების ფაქტებზე ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვა"ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს "ლგბტ პროპაგანდის ამკრძალავი" კანონის გამო, რუსეთში პაზოლინის ბიოგრაფიულ წიგნის ნაწილს ცენზურა დაადეს
-
გადახედვატროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან ტროლები და ბოტები: როგორ გამოვააშკარაოთ ყალბი პროფილები — ინტერვიუ ანი ქისტაურთან
-
გადახედვავენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ ვენეციაში შესასვლელად €5 უნდა გადაიხადოთ
-
გადახედვადააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს დააკავეს საქართველოს 4 მოქალაქე, რომლებმაც ევროკავშირის ქვეყნების ბიბლიოთეკებიდან ძვირადღირებული წიგნები მოიპარეს
-
გადახედვაორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე ორბანი მიიჩნევს, რომ კობახიძე პოლიტიკაში დიდი მოჭადრაკეა, მას გროსმაისტერის უნარები აქვს — რა თქვეს ლიდერებმა უნგრეთში, კონფერენციაზე
-
გადახედვარამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა რამ გამოიწვია ათენის ცის გასაოცარი მოწითალო შეფერილობა
კომენტარები