NDI: გაჩენილი ეჭვების საპასუხოდ მთავრობასა და ცესკოს საგანგებო ნაბიჯების გადადგმა დასჭირდებათ
ეროვნულ დემოკრატიულმა ინსტიტუტმა (NDI) არჩევნების დღის პროცედურები შეაფასა და აღნიშნა, რომ არჩევნების პროცესში გაჩენილი ეჭვების საპასუხოდ, საარჩევნო პროცესისა და საბოლოო შედეგების მიმართ საზოგადოების ნდობის გასაზრდელად, მთავრობის ლიდერებსა და საარჩევნო ადმინისტრაციას საგანგებო ნაბიჯების გადადგმა დასჭირდებათ.
პოლიტიკური კონტექსტი
ანგარიშში ნათქვამია, რომ 31 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები გლობალური პანდემიის, ქვეყნის საარჩევნო სისტემაში შეტანილი ბოლოდროინდელი მნიშვნელოვანი ცვლილებების, პოლიტიკური პოლარიზაციისა და მოქმედი პარლამენტის მიმართ შემცირებული ნდობის ფონზე ჩატარდა.
საარჩევნო დინამიკასა და პოლიტიკური გარემოს ფორმირებაზე კრემლის მხრიდან მომავალმა მუდმივმა აგრესიამ და რეგიონში სიტუაციის გამწვავებამაც იქონია გავლენა.
NDI-სა და სხვა ორგანიზაციების მიერ ბოლო წლებში ჩატარებული საზოგადოებრივი აზრის კვლევების მიხედვით, საქართველოს მოქალაქეების უმრავლესობა პარლამენტის საქმიანობას უარყოფითად აფასებს.
NDI-ს გამოკითხვის თანახმად, მოსახლეობის 64%-ს არ სჯეროდა, რომ პარლამენტი
ითვალისწინებდა მათ მოსაზრებებს, 68% კი მიიჩნევდა, რომ პარლამენტის წევრები მხოლოდ თავიანთ ინტერესებს ემსახურებოდნენ. ეს მიგნებები ცხადყოფს, რომ ახალ პარლამენტს საზოგადოებაში ნდობის ნაკლებობასთან მოუწევს გამკლავება.
კენჭისყრის დღის პროცედურები
NDI-ს ანგარიშის თანახმად, დამკვირვებელთა ჯგუფები ხმის მიცემის ფარულობასა და შედეგების ოქმებთან დაკავშირებულ რიგ პროცედურულ ხარვეზებზე საუბრობდნენ. მათ შორის ჩამონათვალი მოიცავდა:
- მარკირების პროცედურის;
- ამომრჩეველთა იდენტიფიცირების;
- კოროვანირუსთან დაკავშირებული ზომების გამოყენებისა და საუბნო საარჩევნო კომისიის წევრებს შორის პასუხისმგებლობების გადანაწილების საკითხებს.
არჩევნების დღეს, ასევე, დაფიქსირდა ჟურნალისტებისა და დამკვირვებლების მუშაობისთვის ხელის შეშლისა და ამომრჩევლის მოსყიდვისა და გაყალბების სავარაუდო ფაქტები.
ანგარიშში ნათქვამია, რომ დამკვირვებლებმა, ასევე, დააფიქსირეს პარტიული კოორდინატორებისა და აქტივისტების მობილიზება საარჩევნო უბნების უმრავლესობის გარეთ, რაც ამომრჩევლისთვის დამაშინებელ გარემოს ქმნიდა. ისინი ამომრჩევლებს აღრიცხავდნენ და ზოგიერთ შემთხვევაში აქტიურ კამპანიასაც ეწეოდნენ, რასაც
დაძაბულობა და ფიზიკური დაპირისპირების რამდენიმე შემთხვევა მოჰყვა.
პოლიციამ სისხლის სამართლის გამოძიება 12 საქმეზე, ადმინისტრაციული წარმოება კი სამართალდარღვევის 16 ფაქტზე დაიწყო.
ადგილობრივი დამკვირვებლების თანახმად, საუბნო საარჩევნო კომისიების მნიშვნელოვან ნაწილში საარჩევნო ყუთში ბიულეტენების რაოდენობა განსხვავდებოდა ამომრჩეველთა სიაში ხელმომწერთა რაოდენობისგან. ამას გარდა, ზოგიერთ შემთხვევაში, შემაჯამებელი ოქმები არასრული ან არასწორი იყო.
ზოგიერთმა დამკვირვებელმა ვერ მიიღო ოქმების ასლები ამ საუბნო საარჩევნო კომისიებში ქსეროქსის ან პრინტერის არარსებობის გამო, რაც მონიტორინგის პროცესს ართულებდა. ზოგიერთმა უბანმა დროულად ვერ დაითვალა შედეგები, რამაც შედეგების სამართლიანობის შესახებ სპეკულაციებს შეუწყო ხელი.
მთლიანობაში, ამ საკითხებმა პროცესების მიმართ უნდობლობა წარმოშვა და გამოცხადებული შედეგები ეჭვქვეშ დააყენა. კენჭისყრის დღის საჩივრების დიდი რაოდენობა უკვე შეტანილია და გასაჩივრების პროცესი ამ დრომდე გრძელდება.
ანგარიშში წერია, რო საარჩევნო ადმინისტრაციამ დამატებითი ძალისხმევა უნდა გასწიოს, რათა შეტანილი საჩივრები სწრაფად, გამჭვირვალედ და სწორად განიხილონ, საჭიროების შემთხვევაში კი კონკრეტულ უბნებზე ხმების გადათვლა ან განმეორებითი კენჭისყრა ჩატარდეს.
კორონავირუსი
ანგარიშში ნათქვამია, რომ კოვიდინფიცირებული ამომრჩევლებისთვის საარჩევნო პროცედურების მართვა განსაკუთრებული გამოწვევებით აღსავსე და წინააღმდეგობრივი საკითხი აღმოჩნდა.
19 ოქტომბერს გამოქვეყნებული ცესკოს დადგენილების მიხედვით, იმ პირებს, რომლებიც თვითიზოლაციაში იმყოფებოდნენ ან სახლში მკურნალობდნენ, მხოლოდ გადასატანი ყუთის საშუალებით შეეძლოთ ხმის მიცემა, რისთვისაც მათ ხანმოკლე, სამდღიან ვადაში დარეგისტრირება ევალებოდათ. ცესკოს მონაცემებით, გადასატანი ყუთით ხმის მისაცემად კომისიას 9 940 მოქალაქემ მიმართა, რომლებიც აცხადებდნენ, რომ თვითიზოლაციაში იმყოფებოდნენ.
ზოგიერთი პოლიტიკური პარტია და არასამთავრობო ორგანიზაცია შემჭიდროებულ ვადებს
ეწინააღმდეგებოდა და რეგისტრაციის დამაბნეველ პროცესს აკრიტიკებდა, რომლის შესახებ კომუნიკაციაშიც ხარვეზები შეინიშნებოდა.
ზოგიერთმა პარტიამ და არასამთავრობო ორგანიზაციამ კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენა ცესკოს გადაწყვეტილება კოვიდინფიცირებული პაციენტებისთვის გადასატანი ყუთის გამოყენების შესახებ, ნაცვლად იმისა, რომ საავადმყოფოებსა და საკარანტინო ზონებში სპეციალური უბნები მოეწყოთ.
მათ შეშფოთება გამოთქვეს იმის თაობაზე, რომ ეს პროცესის დაკვირვებას გაართულებდა და მანიპულაციის შესაძლებლობას შექმნიდა.
კამპანიის დაფინანსება
როგორც NDI-ს ანგარიშში წერია, საქართველოს საარჩევნო პროცესებში კამპანიის დაფინანსების საკითხი დიდი ხანია კრიტიკის საგანს წარმოადგენს. სხვა ფაქტორებთან ერთად, ეს ეხება:
- პარტიებისა და კანდიდატების კამპანიის დაფინანსებაში არსებულ დიდ უთანასწორობას;
- კამპანიის, სახელმწიფო და კერძო რესურსებს შორის ბუნდოვან გამყოფ ხაზებს;
- საჩივრებს შემომწირველებზე ზეწოლისა და დაშინების შესახებ;
- "შავი ფულის" უკანონო გზით გამოყენების სქემების შესახებ ბრალდებებს.
ფართო შეთანხმება არსებობს იმის თაობაზე, რომ ამგვარი გარემო მმართველ პარტიას არაპროპორციულ უპირატესობას ანიჭებს და პოლიტიკური რეკლამისთვის და კამპანიის ფარგლებში სხვა აქტივობებისთვის მნიშვნელოვან რესურსებს აძლევს.
ანგარიშის თანახმად, არსებულმა კანონებმა და რეგულაციებმა ამ უთანასწორობის აღმოფხვრა ვერ მოახერხა. ოპოზიციური პარტიებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების მოსაზრებით, შესაბამის ინსტიტუტებს ეფექტური მონიტორინგის განხორციელებისა და კანონმდებლობის აღსრულებისთვის საჭირო რესურსები და პოლიტიკური დამოუკიდებლობა აკლიათ.
-
გადახედვარა მოხდება პრეზიდენტის ვეტოს შემდეგ, პროცედურულად რა მოხდება პრეზიდენტის ვეტოს შემდეგ, პროცედურულად
-
გადახედვაქურდოვანიძე: თუ აქამდე კანონში მხოლოდ მედია და არასამთავრობოები იყო მოხსენიებული, ახლა მოიცვა ნებისმიერი შპს, ინდ. მეწარმე, და აბსოლუტურად ყველა ქურდოვანიძე: თუ აქამდე კანონში მხოლოდ მედია და არასამთავრობოები იყო მოხსენიებული, ახლა მოიცვა ნებისმიერი შპს, ინდ. მეწარმე, და აბსოლუტურად ყველა
-
გადახედვაკობახიძის ლექციის პარალელურად, თსუ-ს მეორე კორპუსთან სტუდენტებს სცემეს კობახიძის ლექციის პარალელურად, თსუ-ს მეორე კორპუსთან სტუდენტებს სცემეს
-
გადახედვავახუშტი მენაბდე: ამ კანონით, შეიძლება მოგთხოვონ ნებისმიერი "საჭირო ინფორმაცია“ არა მარტო თქვენზე, არამედ სხვაზეც ვახუშტი მენაბდე: ამ კანონით, შეიძლება მოგთხოვონ ნებისმიერი "საჭირო ინფორმაცია“ არა მარტო თქვენზე, არამედ სხვაზეც
-
გადახედვააღმოაჩინეს ჰორმონი, რომელიც მონოგამიასთან არის დაკავშირებული აღმოაჩინეს ჰორმონი, რომელიც მონოგამიასთან არის დაკავშირებული
-
გადახედვამილიარდერობა უფრო მეტ ჭკუაზე ხშირად არ მიუთითებს — აი, რატომ მილიარდერობა უფრო მეტ ჭკუაზე ხშირად არ მიუთითებს — აი, რატომ
-
გადახედვაფოტორეპორტაჟი: როგორ აღნიშნეს თბილისში "ოჯახის სიწმინდის დღე" ფოტორეპორტაჟი: როგორ აღნიშნეს თბილისში "ოჯახის სიწმინდის დღე"
-
გადახედვაგენური თერაპიის მეშვეობით ბავშვს სმენა აღუდგინეს გენური თერაპიის მეშვეობით ბავშვს სმენა აღუდგინეს
-
-
-
გადახედვავარჯიში დროის აღქმას ცვლის — კვლევა ვარჯიში დროის აღქმას ცვლის — კვლევა
-
გადახედვაკადიროვის "მარჯვენა ხელმა", დაუდოვმა, მოულოდნელად პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობა დატოვა კადიროვის "მარჯვენა ხელმა", დაუდოვმა, მოულოდნელად პარლამენტის თავმჯდომარის თანამდებობა დატოვა
-
გადახედვასაია-ს თავმჯდომარე განმარტავს, რა შეცვალა ქართულმა ოცნებამ რუსულ კანონში საია-ს თავმჯდომარე განმარტავს, რა შეცვალა ქართულმა ოცნებამ რუსულ კანონში
-
გადახედვამიტროპოლიტი შიო: კანონის როგორც მომხრეთა, ისე მოწინააღმდეგეთა შორის არიან ეკლესიის წევრები, ჩვენი სულიერი შვილები. ვფიქრობთ, როგორ დაიძლიოს ეს დაპირისპირება მიტროპოლიტი შიო: კანონის როგორც მომხრეთა, ისე მოწინააღმდეგეთა შორის არიან ეკლესიის წევრები, ჩვენი სულიერი შვილები. ვფიქრობთ, როგორ დაიძლიოს ეს დაპირისპირება
-
გადახედვაქეთი მელუა: 21 წლის ასაკში ქალთან მქონდა ურთიერთობა, დიდ პატივს ვცემ ანტი-ჰომოფობიის დღეს ქეთი მელუა: 21 წლის ასაკში ქალთან მქონდა ურთიერთობა, დიდ პატივს ვცემ ანტი-ჰომოფობიის დღეს
-
გადახედვანახეთ: იუპიტერის ყინულოვანი თანამგზავრი ევროპა NASA-ს ზონდის ობიექტივში ნახეთ: იუპიტერის ყინულოვანი თანამგზავრი ევროპა NASA-ს ზონდის ობიექტივში
-
გადახედვაიურისტი საბა ბრაჭველი: ხელისუფლებამ კანონში ჩუმად ჩაამატა ცვლილებები, რომლითაც მისი მოქმედება ფიზიკურ პირებზეც გავრცელდება იურისტი საბა ბრაჭველი: ხელისუფლებამ კანონში ჩუმად ჩაამატა ცვლილებები, რომლითაც მისი მოქმედება ფიზიკურ პირებზეც გავრცელდება
-
გადახედვაღაზაში შევიდა პირველადი დახმარების ტვირთი, ამერიკის მიერ აშენებული დროებითი ნავსადგურის საშუალებით ღაზაში შევიდა პირველადი დახმარების ტვირთი, ამერიკის მიერ აშენებული დროებითი ნავსადგურის საშუალებით
-
გადახედვაოკმელაშვილი: პოლიციას ხშირად გამოეყოფოდა უცნობი ბანდა, მომიტინგეებს ურტყამდნენ, "აბრტყელებდნენ", თავი ვალდებულად ჩავთვალე, სუსტები დამეცვა ოკმელაშვილი: პოლიციას ხშირად გამოეყოფოდა უცნობი ბანდა, მომიტინგეებს ურტყამდნენ, "აბრტყელებდნენ", თავი ვალდებულად ჩავთვალე, სუსტები დამეცვა
-
გადახედვა"ლიმონის" დამფუძნებელს, გიორგი ოკმელაშვილს, რომელიც რუსულ კანონს აპროტესტებდა, პატიმრობა შეეფარდა "ლიმონის" დამფუძნებელს, გიორგი ოკმელაშვილს, რომელიც რუსულ კანონს აპროტესტებდა, პატიმრობა შეეფარდა
-
გადახედვააფხაზი ოპოზიციონერები მხარს უჭერენ საქართველოში რუსული კანონის მოწინააღმდეგე მანიფესტანტებს აფხაზი ოპოზიციონერები მხარს უჭერენ საქართველოში რუსული კანონის მოწინააღმდეგე მანიფესტანტებს
კომენტარები