სულ მალე შავ ხვრელს პირდაპირ გადაიღებენ
შავი ხვრელი სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური ფენომენია. ის, პირდაპირი გაგებით, ნულზე გაყოფაა, რომელიც ცაში ხდება. ადგილი, სადაც ალბერტ აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიის მათემატიკა მწყობრიდან გამოდის. ამ მკვრივ ბეჰემოტებს იმდენად ძლიერი გრავიტაციული ველი აქვთ, რომ დრო ჩერდება და მომავალი მიმართულია ცენტრისაკენ.
სინათლის სიჩქარე სამყაროში ზღვრული სიჩქარეა. მასზე სწრაფად ვერავინ და ვერაფერი იმოძრავებს - აგვიკრძალა აინშტაინმა. მაგრამ შავი ხვრელის მონსტრული გრავიტაციისგან თვითონ სინათლეც კი ვერ აღწევს თავს. თუმცა შავი ხვრელის სურათი არასოდეს გადაუღიათ. მეცნიერებს კი ამის შეცვლა სურთ.
The Event Horizon Telescope, ან EHT, პლანეტის გარშემო განლაგებული დაახლოებით ათი რადიოტელესკოპის ქსელია, რომლებიც დასინქრონებულია ყველაზე ზუსტი ატომური საათებით და პირდაპირაა მიმართული ჩვენი გალაქტიკის ცენტრისაკენ.
მეცნიერები დარწმუნებულები არიან, რომ სწორედ აქ არის ზემასიური შვი ხვრელი, რომელიც ჩვენს მზეს მასით 4 მილიონჯერ აღემატება. მას მშვილდოსანი A* ეწოდება და ირმის ნახტომის ბრუნვის ორბიტის კვების წყაროა.
ეს ტელესკოპების ქსელი გიგანტური გალაქტიკა M87-ის გულსაც შეხედავს, სადაც ბევრად უფრო მასიური შავი ხვრელი მდებარეობს. ისინი ერთად გადაიღებენ მშვილდოსანი A*-ს ყველაზე მაღალი გარჩევადობის ფოტოებს. ამ ობიექტის შესახებ ძალიან ცოტა რამე ვიცით.
ამ ტელესკოპებით მოგროვებული მონაცემები 2 პეტაბაიტი (2048 ტერაბაიტი) იქნება ერთ ღამეში - ეს ტევადობა საკმარისია, რომ 2 მილიარდი ადამიანის სრული გენომი მოათავსო.
„ეს იქნება კაცობრიობის არსებობის მანძილზე ისტორიული დაკვირვება. [მშვილდოსანი A*-ს] ეს ფოტო, რაც უნდა გამოისახოს მასზე, იმ ფოტოების ტოპ ათეულში შევა, რაც კი ოდესმე გადაუღიათ“. - ამბობს გრენტ ტრემბლეი, ასტროფიზიკოსი იელის უნივერსიტეტიდან.
ნამდვილი ფოტოები შესაძლოა არ გადამუშავდეს და გამოქვეყნებისთვის მზად შემდეგ წლამდე არ იყოს, მაგრამ ეს სიმულაციები ნიშნავს, რომ მკვლევართა გუნდს აქვთ გარკვეული წარმოდგენა, რა უნდა დაინახონ.
შავი ხვრელის გარშემო არსებული ინტენსიური გრავიტაციის ქვეშ სინათლის სხივიც კი მახინჯდება. შავი ხვრელის იმ მხარემ, რომელიც დედამიწისკენ ბრუნავს, უნდა გამოაჩინოს სინათლის კაშკაშა ნამგლისებური ფორმა, შეფუთული მისი კიდეების გარშემო, ხოლო დედამიწისგან მოშორებული მხარე ბევრად უფრო მკრთალი იქნება.
თანამედროვე ფიზიკაში არსებული ერთ-ერთი უდიდესი საიდუმლო არის, თუ როგორ უკავშირდება აინშტაინის ფარდობითობის ზოგადი თეორია (რომელიც აღწერს ძალიან დიდი ობიექტების ქცევასა და გრავიტაციას) კვანტურ მექანიკას (მიკროსამყაროში მიმდინარე პროცესების აღმწერი მიმართულება).
ერთად დაველოდოთ ასტრონომების ამ ისტორიული დაკვირვების შედეგებს. ისღა დაგვრჩენია, წარმატებები და შავი ხვრელის საიდუმლოების ამოხსნა ვუსურვოთ. დაკვირვებები დღე-დღეზე, ამ კვირაში დაიწყება.
-
გადახედვაძვირფასო მთავრობავ, შეაჩერეთ ეს კანონი. თუ არ გაიწვევთ, ვერ ვხედავ პირობებს საქართველოს ნათელი მომავლისთვის — მიხაელ როთი ძვირფასო მთავრობავ, შეაჩერეთ ეს კანონი. თუ არ გაიწვევთ, ვერ ვხედავ პირობებს საქართველოს ნათელი მომავლისთვის — მიხაელ როთი
-
გადახედვასაზღვაო აკადემიის ადმინისტრაციამ სტუდენტების ნაწილი აუდიტორებში ჩაკეტა და მათ გაფიცვის უფლებას არ აძლევენ — მედია საზღვაო აკადემიის ადმინისტრაციამ სტუდენტების ნაწილი აუდიტორებში ჩაკეტა და მათ გაფიცვის უფლებას არ აძლევენ — მედია
-
გადახედვაივანიშვილის მიერ დაფუძნებული ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტის სტუდენტები, რუსული კანონის საწინააღმდეგოდ, სტუდენტურ გაფიცვას უერთდებიან ივანიშვილის მიერ დაფუძნებული ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტის სტუდენტები, რუსული კანონის საწინააღმდეგოდ, სტუდენტურ გაფიცვას უერთდებიან
-
გადახედვადასავლელი დიპლომატების სია — სამთავრობო პარტია ქვეყანაში მათი არ შემოშვების საკითხს განიხილავს დასავლელი დიპლომატების სია — სამთავრობო პარტია ქვეყანაში მათი არ შემოშვების საკითხს განიხილავს
-
გადახედვავაგრძელებთ დაკავებულთა მოძიებას — სახალხო დამცველის აპარატი ვაგრძელებთ დაკავებულთა მოძიებას — სახალხო დამცველის აპარატი
-
გადახედვაბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის და საზღვაო აკადემიის სტუდენტები ადმინისტრაციას გაფიცვისკენ მოუწოდებენ ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის და საზღვაო აკადემიის სტუდენტები ადმინისტრაციას გაფიცვისკენ მოუწოდებენ
-
გადახედვაპოლიცია პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიას ტოვებს პოლიცია პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიას ტოვებს
-
გადახედვარუსეთი და სომხეთი რუსი მესაზღვრეების გაყვანაზე შეთანხმდნენ რუსეთი და სომხეთი რუსი მესაზღვრეების გაყვანაზე შეთანხმდნენ
-
გადახედვასპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა, სამართალდამცავების მიერ აქციის მონაწილეებზე ძალის გადამეტების ფაქტებზე, გამოძიება დაიწყო სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა, სამართალდამცავების მიერ აქციის მონაწილეებზე ძალის გადამეტების ფაქტებზე, გამოძიება დაიწყო
-
გადახედვაშსს-ს ინფორმაციით, 20 პირი დააკავეს შსს-ს ინფორმაციით, 20 პირი დააკავეს
-
გადახედვასხდომის დაწყებიდან 1 წუთში, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა რუსული კანონი მესამე მოსმენით მიიღო სხდომის დაწყებიდან 1 წუთში, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა რუსული კანონი მესამე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვაპარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები პარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები
-
გადახედვა"დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია "დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია
-
გადახედვამოვუწოდებთ შს მინისტრს, დაუყოვნებლივ გააკეთოს განცხადება კადრებზე, სადაც ჩანს, თუ როგორ უსწორდებიან სპეცრაზმელები მოქალაქეს — საია მოვუწოდებთ შს მინისტრს, დაუყოვნებლივ გააკეთოს განცხადება კადრებზე, სადაც ჩანს, თუ როგორ უსწორდებიან სპეცრაზმელები მოქალაქეს — საია
-
გადახედვადეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან დეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან
-
გადახედვაპარლამენტთან დაძაბულობა იყო — პოლიცია აქციის მონაწილეების დაკავებას ძალის გამოყენებით ცდილობდა პარლამენტთან დაძაბულობა იყო — პოლიცია აქციის მონაწილეების დაკავებას ძალის გამოყენებით ცდილობდა
-
გადახედვარა ხდება პარლამენტთან მას შემდეგ, რაც შენობის უკანა შესასვლელი სპეცრაზმმა დაიკავა რა ხდება პარლამენტთან მას შემდეგ, რაც შენობის უკანა შესასვლელი სპეცრაზმმა დაიკავა
-
გადახედვამოვუწოდებთ შსს-ს, არ გამოიყენოს უკანონოდ ძალა და მისცეს მშვიდობიან დემონსტრანტებს პროტესტის გაგრძელების კონსტიტუციური უფლება — საია მოვუწოდებთ შსს-ს, არ გამოიყენოს უკანონოდ ძალა და მისცეს მშვიდობიან დემონსტრანტებს პროტესტის გაგრძელების კონსტიტუციური უფლება — საია
-
გადახედვაშსს: მოვუწოდებთ აქციის მონაწილეებს, გაათავისუფლონ პარლამენტის შესასვლელები, დეპუტატებსა და თანამშრომლებს მისცენ შენობაში შესვლის საშუალება შსს: მოვუწოდებთ აქციის მონაწილეებს, გაათავისუფლონ პარლამენტის შესასვლელები, დეპუტატებსა და თანამშრომლებს მისცენ შენობაში შესვლის საშუალება
-
გადახედვათავისუფლების მოედანზე დამატებით საპოლიციო ძალები და სპეცრაზმი გამოჩნდა თავისუფლების მოედანზე დამატებით საპოლიციო ძალები და სპეცრაზმი გამოჩნდა
-
გადახედვა"მცირე შენიშვნა" — საპატრიარქო დამატებით განცხადებას შუაღამეს ავრცელებს "მცირე შენიშვნა" — საპატრიარქო დამატებით განცხადებას შუაღამეს ავრცელებს
კომენტარები