1989 წლის 10 აპრილს საქართველო The New York Times-ის პირველ გვერდზე აღმოჩნდა
1989 წლის 9 აპრილის ტრაგედია საქართველოს ისტორიის ის ფურცელია, რომელიც საბჭოთა ცენზურამაც ვერ დამალა. საბჭოთა ჯარის სისასტიკე მშვიდობიანი მოქალაქეების წინააღმდეგ ქვეყნის საზღვრებს გასცდა და მსოფლიოს ყურადღება მიიპყრო. ამ დღის მოვლენებს The New York Times-იც გამოეხმაურა: 10 აპრილს საქართველო გამოცემის პირველ გვერდზე აღმოჩნდა.
"საბჭოთა საქართველოში დემონსტრანტებისა და პოლიციის დაპირისპირების შედეგად, სულ მცირე, 16 ადამიანია მოკლული" — იუწყება სტატიის სათაური. მისი ავტორი ჟურნალისტი ესთერ ფეინია, რომელიც საბჭოთა კავშირთან დაკავშირებულ მოვლენებს აქტიურად აშუქებდა.
"16 ადამიანი მოკლულია, 200-ზე მეტი კი დაშავდა მას შემდეგ, რაც ათასობით დემონსტრანტი თბილისში, საბჭოთა საქართველოს დედაქალაქში დაშლის ბრძანებას არ დაემორჩილა და ხელკეტებით შეიარაღებული ჯარისკაცები ხალხისაკენ გაემართა", — ასე იწყება 9 აპრილის შესახებ სტატია.
სტატიაში ვკითხულობთ, რომ ყველაფერი გასულ თვეს დაიწყო, როდესაც აფხაზი მოსახლეობის ნაწილმა საქართველოსგან გამოყოფა და რესპუბლიკის სტატუსი მოითხოვა. ეროვნულმა მოძრაობამ, რომელიც ამ მოთხოვნას ეწინააღმდეგებოდა, მშვიდობიანი აქციები დაიწყო. სტატიაში აღნიშნულია, რომ მალე ეს ყველაფერი მოსკოვისგან პოლიტიკური და ეკონომიკური ავტონომიის, საბოლოოდ კი — საბჭოთა კავშირისგან გამოყოფისა და სუვერენულ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბების მოთხოვნაში გადაიზარდა.
"ადამიანები, რომლებიც საპროტესტო აქციებში მონაწილეობას იღებდნენ, სატელეფონო ინტერვიუებში აცხადებენ, რომ დემონსტრანტები სამხედროების, ტანკებისა და შეიარაღებული ტრანსპორტის ქუჩებში ყოფნით უკმაყოფილონი იყვნენ, თუმცა განთიადამდე ჯარისკაცები მშვიდად იყვნენ განწყობილი", — ვკითხულობთ სტატიაში.
ამის შემდეგ სტატიაში აღწერილია, როგორ დაიწყეს სამხედროებმა დემონსტრანტების დარბევა:
"დაახლოებით დილის 4 საათისთვის, როგორც ამბობენ, მთვარის შუქით განათებულ ქუჩებში სამხედროებმა მთავრობის სახლის წინ შეკრებილებს დაშლისა და სახლში წასვლისკენ მოუწოდეს. დემონსტრანტები ამ მოწოდებებს არ დაემორჩილნენ, რამაც ჯარისკაცები გააღიზიანა და მათ ყვირილი და დემონსტრანტების შეურაცხყოფა დაიწყეს. ამის შემდეგ ჯარისკაცებმა ხალხის ნაკადების დაშლა ძალის გამოყენებით დაიწყეს. ისინი ხალხის შევიწროებას შეუდგნენ, რაზეც დემონსტრანტებმა უპასუხეს და უეცრად, თვითმხილველების თქმით, სამხედროებმა დემონსტრანტების ხელკეტებით ცემა დაიწყეს."
სტატიაში ისიცაა ნახსენები, რომ დემონსტრანტები გარდაცვლილთა და დაშავებულთა ოფიციალურ რაოდენობას არ ეთანხმებოდნენ და ამბობდნენ, რომ რეალური რიცხვი უფრო მაღალი იყო.
The New York Times 9 აპრილის მოვლენების შესახებ სტატიას საქართველოს რთული ისტორიული წარსულის გახსენებით ასრულებს:
"ქართველი ხალხი საუკუნეების განმავლობაში მონღოლების, თურქების, სპარსელებისა და მეფის რუსეთის ბატონობის ქვეშ ცხოვრობდა. ამის მიუხედავად, მათ უძველესი ენისა და ლიტერატურაში, ცეკვასა და რელიგიაში გამოხატული მდიდარი მემკვიდრეობის გადარჩენა მაინც შეძლეს. ისტორიული გამოცდილება, როგორც ჩანს, ამაში საბჭოთა კავშირის ბატონობის დროსაც ეხმარებოდათ. ამის მიუხედავად, ქართველები ამბობენ, რომ ხშირად ეშინიათ მოსკოვის, რომელიც ქვეყნის ჰომოგენურ საბჭოთა კულტურასთან შერწყმას ცდილობს.
წლების განმავლობაში, კრემლისადმი მათი შიში და სიძულვილი დემონსტრაციებსა და იმის მოთხოვნაში გადაიზარდა, რომ მათი ენა და ცხოვრების წესი ხელუხლებელი დარჩენილიყო."
რა მოხდა 1989 წლის 9 აპრილს საქართველოში
9 აპრილი საქართველოს ისტორიაში ორ მნიშვნელოვან მოვლენას აერთიანებს - 1989 წლის ტრაგედიასა და დამოუკიდებლობის აღდგენას 1991 წელს. რუსული ჯარის მიერ თბილისში 21 ადამიანის მოკვლამ საყოველთაო დაუმორჩილებლობა გამოიწვია, რაც საბოლოოდ, საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენით დასრულდა.
აფხაზეთში სეპარატისტული განწყობების გაძლიერების პარალელურად, სეპარატიზმისა და მოსკოვის ანტიქართული პოლიტიკის წინააღმდეგ მშვიდობიანი აქციები დაიწყო. 4 აპრილს, მთავრობის სახლის წინ ათიათასობით ადამიანი შეიკრიბა. 5 აპრილს გაიფიცნენ მუშები, დაიხურა სასწავლო დაწესებულებები. 7 აპრილს საქართველოს კომპარტიის პირველმა მდივანმა ჯუმბერ პატიაშვილმა მოსკოვში, საბჭოთა ხელმძღვანელობას წესრიგის აღსადგენად დამხმარე ძალების გამოგზავნა სთხოვა.
9 აპრილს, ღამის 11 საათზე, თბილისში კომენდანტის საათი გამოცხადდა. ამის შესახებ ცნობა მოსახლეობამ ღამის 10 საათსა და 15 წუთზე მიიღო. ქალაქის სამხედრო კომენდანტად დაინიშნა საბჭოთა არმიის გენერალი იგორ როდიონოვი. სწორედ ის იყო 9 აპრილის სადამსჯელო ოპერაციის ხელმძღვანელი.
9 აპრილს, გამთენიისას, რუსულმა არმიამ რუსთაველის გამზირზე შეკრებილი მშვიდობიანი დემონსტრანტის დაშლა დაიწყო. აქციის დარბევისას საბჭოთა ჯარმა გამოიყენა მომწამვლავი ქიმიური საშუალებები, ცეცხლსასროლი იარაღი, სასანგრე ბარები, ჯავშანტრანსპორტიორები და ტანკები. იმ ღამის დარბევას 20 ადამიანი ემსხვერპლა, ხოლო ერთი მოქალაქე კომენდანტის საათის დროს მოკლეს რუსმა ჯარისკაცებმა.
ამ დღეს ასობით ადამიანი დასახიჩრდა, დემონსტრანტების დიდი ნაწილი მოიწამლა. უცნობია დაზარალებულების ზუსტი რიცხვი და ასევე, რა ზიანი მიადგა მათ ჯანმრთელობას.
ამავე თემაზე:
-
გადახედვაCENN: გვინდა, თითოეულ პარლამენტარს შევახსენოთ, რომ ევროპული კურსის ცვლილების დამღუპველ შედეგებზე იღებენ პასუხისმგებლობას CENN: გვინდა, თითოეულ პარლამენტარს შევახსენოთ, რომ ევროპული კურსის ცვლილების დამღუპველ შედეგებზე იღებენ პასუხისმგებლობას
-
გადახედვამნიშვნელოვანი განმარტება სავიზო სააპლიკაციო ცენტრის დროებით დაკეტვასთან დაკავშირებით — ბრიტანეთის საელჩო მნიშვნელოვანი განმარტება სავიზო სააპლიკაციო ცენტრის დროებით დაკეტვასთან დაკავშირებით — ბრიტანეთის საელჩო
-
გადახედვავუერთდებით სხვა უნივერსიტეტების სტუდენტების პროტესტს და ვაცხადებთ: შეუძლებლად მიგვაჩნია სასწავლო პროცესის გაგრძელება — სტუდენტები ქუთაისიდან ვუერთდებით სხვა უნივერსიტეტების სტუდენტების პროტესტს და ვაცხადებთ: შეუძლებლად მიგვაჩნია სასწავლო პროცესის გაგრძელება — სტუდენტები ქუთაისიდან
-
გადახედვარა წერია 12 ევროპული ქვეყნის საგარეო საქმეთა მინისტრის მიმართვაში ბორელისა და ვარჰეის მიმართ, რუსულ კანონთან დაკავშირებით რა წერია 12 ევროპული ქვეყნის საგარეო საქმეთა მინისტრის მიმართვაში ბორელისა და ვარჰეის მიმართ, რუსულ კანონთან დაკავშირებით
-
გადახედვაკახა კალაძე: როგორ შეიძლება, მე ან ჩვენს თანაგუნდელებს გვინდოდეს რუსეთი. წარსულში მინდა დავაბრუნო ჩემი შვილები? კახა კალაძე: როგორ შეიძლება, მე ან ჩვენს თანაგუნდელებს გვინდოდეს რუსეთი. წარსულში მინდა დავაბრუნო ჩემი შვილები?
-
გადახედვაძვირფასო მთავრობავ, შეაჩერეთ ეს კანონი. თუ არ გაიწვევთ, ვერ ვხედავ პირობებს საქართველოს ნათელი მომავლისთვის — მიხაელ როთი ძვირფასო მთავრობავ, შეაჩერეთ ეს კანონი. თუ არ გაიწვევთ, ვერ ვხედავ პირობებს საქართველოს ნათელი მომავლისთვის — მიხაელ როთი
-
გადახედვარა გავიგეთ ოპოზიციონერებისგან თბილისში ვიზიტად მყოფი ევროპის ქვეყნების საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარეებთან შეხვედრის შემდეგ რა გავიგეთ ოპოზიციონერებისგან თბილისში ვიზიტად მყოფი ევროპის ქვეყნების საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარეებთან შეხვედრის შემდეგ
-
გადახედვასაზღვაო აკადემიის ადმინისტრაციამ სტუდენტების ნაწილი აუდიტორებში ჩაკეტა და მათ გაფიცვის უფლებას არ აძლევენ — მედია საზღვაო აკადემიის ადმინისტრაციამ სტუდენტების ნაწილი აუდიტორებში ჩაკეტა და მათ გაფიცვის უფლებას არ აძლევენ — მედია
-
გადახედვაივანიშვილის მიერ დაფუძნებული ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტის სტუდენტები, რუსული კანონის საწინააღმდეგოდ, სტუდენტურ გაფიცვას უერთდებიან ივანიშვილის მიერ დაფუძნებული ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტის სტუდენტები, რუსული კანონის საწინააღმდეგოდ, სტუდენტურ გაფიცვას უერთდებიან
-
გადახედვადასავლელი დიპლომატების სია — სამთავრობო პარტია ქვეყანაში მათი არ შემოშვების საკითხს განიხილავს დასავლელი დიპლომატების სია — სამთავრობო პარტია ქვეყანაში მათი არ შემოშვების საკითხს განიხილავს
-
გადახედვავაგრძელებთ დაკავებულთა მოძიებას — სახალხო დამცველის აპარატი ვაგრძელებთ დაკავებულთა მოძიებას — სახალხო დამცველის აპარატი
-
გადახედვაბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის და საზღვაო აკადემიის სტუდენტები ადმინისტრაციას გაფიცვისკენ მოუწოდებენ ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის და საზღვაო აკადემიის სტუდენტები ადმინისტრაციას გაფიცვისკენ მოუწოდებენ
-
გადახედვაპოლიცია პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიას ტოვებს პოლიცია პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიას ტოვებს
-
გადახედვარუსეთი და სომხეთი რუსი მესაზღვრეების გაყვანაზე შეთანხმდნენ რუსეთი და სომხეთი რუსი მესაზღვრეების გაყვანაზე შეთანხმდნენ
-
გადახედვაშსს-ს ინფორმაციით, 20 პირი დააკავეს შსს-ს ინფორმაციით, 20 პირი დააკავეს
-
გადახედვასხდომის დაწყებიდან 1 წუთში, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა რუსული კანონი მესამე მოსმენით მიიღო სხდომის დაწყებიდან 1 წუთში, იურიდიულ საკითხთა კომიტეტმა რუსული კანონი მესამე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვაპოლიციის მხრიდან, კვლავ დაფიქსირდა მოქალაქეთა მიმართ რამდენიმე არასათანადო მოპყრობის ფაქტი — სახალხო დამცველი პოლიციის მხრიდან, კვლავ დაფიქსირდა მოქალაქეთა მიმართ რამდენიმე არასათანადო მოპყრობის ფაქტი — სახალხო დამცველი
-
გადახედვაპარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები პარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები
-
გადახედვა"დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია "დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია
-
გადახედვამოვუწოდებთ შს მინისტრს, დაუყოვნებლივ გააკეთოს განცხადება კადრებზე, სადაც ჩანს, თუ როგორ უსწორდებიან სპეცრაზმელები მოქალაქეს — საია მოვუწოდებთ შს მინისტრს, დაუყოვნებლივ გააკეთოს განცხადება კადრებზე, სადაც ჩანს, თუ როგორ უსწორდებიან სპეცრაზმელები მოქალაქეს — საია
-
გადახედვადეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან დეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან
კომენტარები