10 ქალი, რომელმაც საქართველოს ისტორია შეცვალა
On.ge მოგიყვებათ იმ ქალებზე, რომლებმაც საქართველოს ისტორიაში გარდამტეხი როლი შეიტანეს და ქალთა უფლებები წინა პლაზე წამოწიეს. ეს ქალები მწერლები, საზოგადო მოღვაწეები, ექიმები, იურისტები, პოეტები, მსახიობები და პუბლიცისტები არიან.
მათ ცხოვრებაზე მედიის განვითარების ფონდმა, პროექტის ფარგლებში გამოსცა წიგნი "ქალები წარსულიდან". ჩვენ რამდენიმე მათგანის ისტორიას გთავაზობთ.
ბაბო ავალიშვილი-ხერხეულიძე - მსახიობი
ბაბო ავალიშვილი 1851 წელს დაიბადა. ის თბილისის განახლებულ თეატრში (1879) ტრაგიკული და დრამატული როლების პირველი შემსრულებელი ქალი იყო. ეწეოდა საქველმოქმედო საქმიანობას და ქართველ ქალთა ამხანაგობის საზედამხედველო კომიტეტის ხელმძღვანეობდა.
აზიანი-ნატალია დონდაროვა - დრამატურგი
ნატალია აზიანი (დონდაროვა) 1878 წლის 4 იანვარს ქალაქ გორში დაიბადა. პირველი პიესა სახელწოდებით "ინჯილერი ან დოხტური" 1897 წელს დაწერა. ნაწარმოებმა ილია ჭავჭავაძის მოწონება დაიმსახურა და დრამატულ საზოგადოებას გადაეცა. პიესა სცენაზე 1898 წელს დაიდგა. ნატალია აზიანი ასევე ავტორია პიესების: "ფული და ხარისხი", "გაცრუებული იმედები", "ხან ისე და ხან ასე", "ვაი კალმისაგან", "პოლიტიკური დურაჩკა", "სამშობლოს ბურჯნი", "ცოდვა" და "დეზერტიკა".
ანასტასია მაჩაბელი - საზოგადო მოღვაწე
ანასტასია ბაგრატიონ-დავითაშვილი (მაჩაბელი) 1869 წელს დაიბადა. ის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თბილისის განყოფილების თავმჯდომარე იყო. ანასტასია მაჩაბელს თეატრი უყვარდა მის განვითარებას ხელს უწყობდა.
თეკლე ბატონიშვილი - პოეტი
თეკლე ბატონიშვილი ქართველი პოეტია. ის ერეკლე მეორეს შვილი იყო. დაქორწინდა ვახტანგ ორბელიანზე. ჰყავდა ორი შვილი ვახტანგ და ალექსანდრე ორბელიანები. ისინიც დედის მსგავსად პოეტები იყვნენ. თეკლე ბატონიშვილი 1832 წლის შეთქმულებაში მონაწილეობისათვის ქალაქ კალუგაში გადაასახლეს.
ოლღა გურამიშვილი - საზოგადო მოღვაწე
ოლღა გურამიშვილი ილია ჭავჭავაძის მეუღლე იყო. ის აქტიურ საზოგადოებრივ საქმიანობას ეწეოდა. ის ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოების წევრი იყო. აქტიურად იყო ჩართული საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოების საქმიანობაში. 1895-1906 წლებში ქართველ ქალთა საქველმოქმედო საზოგადოებას თავმჯდომარეობდა. ხელმძღვანელობდა ქართველ ქალთა ჭრა-კერვის სკოლას, დახმარებას უწევდა ღარიბ მოსწავლეთა შემწეობის თბილისის გუბერნიის თავად-აზნაურთა საზოგადოებას. 1908 წელს, საგურამოს ილიასეულ სახლში სკოლა გაიხსნა.
ბარბარე ერისთავი-ჯორჯაძე - მწერალი
ბარბარე ერისთავი ერთ-ერთი პირველი იყო, ვინც ქალთა მდგომარეობასა და მათ უფლებებზე საჯაროდ ალაპარაკდა. ქალთა თანასწორუფლებიანობასთან დაკავშირებით აღსანიშნავია 1893 წელს "კვალში" გამოქვეყნებული მისი წერილი "ორიოდე სიტყვა ყმაწვილ კაცების საყურადღებოდ".
ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთელი - მწერალი
ანასტასია თუმანიშვილი ევროპული განათლების სისტემას შვეიცარიასა და საფრანგეთში სწავლის დროს გაეცნო. მან თარგმნა არაერთი პუბლიკაცია, რომელიც ბავშვთა აღზრდის, პედაგოგიკისა და ბიბლიოთეკების საკითხებს უკავშირდებოდა. 1872 წელს ანასტასია თუმანიშვილის ორგანიზატორობით ქალთა წრე დაარსდა, რომელიც მიზნად ისახავდა ქალთა საზოგადოებრივ ასპარეზზე გამოყვანას და ლიტერატურულ-მთარგმნელობითი საქმიანობის განვითარებას. 1908 წელს შემქნა საზოგადოება "განათლება", რომლის სკოლამ პირველად ქართულ ენაზე სწავლების სისტემაზე სრულად გადასვლა შეძლო.
მარო მაყაშვილი - სტუდენტი
მარო მაყაშვილი პოეტ კოტე მაყაშვილისა და ცნობილი მწერლის, ეკატერინე გაბაშვილის შვილის - თამარის ოჯახში დაიბადა. 1921 წელს, როდესაც თბილისს რუსეთის მე-11 არმია მოადგა და ქართველი ახალგაზრდები კოჯორ-ტაბახმელასკენ საბჭოთა ჯართან დასაპირისპირებლად წავიდნენ, 19 წლის სტუდენტი მარიამი წითელ ჯვარში მოწყალების დად ჩაეწერა და კოჯრისკენ მიმავალ სანიტარულ რაზმს შეუერთდა. ორ დღეში ყუმბარის ნამსხვრევით სასიკვდილოდ დაიჭრა. ქართველ იუნკერებთან ერთად, მარო მაყაშვილი თბილისში, ყოფილი სამხედრო ტაძრის ეზოში, რუსთაველის გამზირზე მდებარე ამჟამინდელი საქართველოს პარლამენტის ტერიტორიაზე დაკრძალეს.
კატო მიქელაძე - ჟურნალისტი
კატო მიქელაძემ განათლება ევროპაში მიიღო. დაამთავრა ბრიუსელის უნივერსიტეტის სოციალურ-პოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულტეტი. ქალთა მოძრაობის ევროპულ გამოცდილებას პარიზში გაეცნო და 1916 წელს საქართველოში დაბრუნების შემდეგ, თანამოაზრეებთან ერთად ქალთა უფლებებისათვის ბრძოლა დაიწყო. მისი ლიდერობით, 1917-1918 წლებში რეგიონალური ქსელი "ქალთა ლიგა" ჩამოყალიბდა. გამოსცემდა და რედაქტორობდა გაზეთ "ხმა ქართველი ქალისა".
ბარბარე ყიფიანი - ფსიქო-ფიზიოლოგი
ბარბარე ყიფიანი ქართველი საზოგადო მოღვაწის, დიმიტრი ყიფიანის შვილიშვილია. ის პირველი ქართველი ფსიქო-ფიზიოლოგი ქალი იყო, რომელიც ევროპაში მოღვაწეობდა. მის ნაშრომებს ბავშვთა ფიზიოლოგიისა და პათოლოგიის საკითხებზე ოქროს მედლის პრემიები აქვს მიღებული.
სტატია მომზადებულია მედიის განვითარების ფონდის პროექტის მიხედვით. ისტორიების სრული სია შეგიძლიათ იხილოთ აქ.
-
გადახედვანახეთ: იუპიტერის ყინულოვანი თანამგზავრი ევროპა NASA-ს ზონდის ობიექტივში ნახეთ: იუპიტერის ყინულოვანი თანამგზავრი ევროპა NASA-ს ზონდის ობიექტივში
-
გადახედვაღაზაში შევიდა პირველადი დახმარების ტვირთი, ამერიკის მიერ აშენებული დროებითი ნავსადგურის საშუალებით ღაზაში შევიდა პირველადი დახმარების ტვირთი, ამერიკის მიერ აშენებული დროებითი ნავსადგურის საშუალებით
-
გადახედვა"ლიმონის" დამფუძნებელს, გიორგი ოკმელაშვილს, რომელიც რუსულ კანონს აპროტესტებდა, პატიმრობა შეეფარდა "ლიმონის" დამფუძნებელს, გიორგი ოკმელაშვილს, რომელიც რუსულ კანონს აპროტესტებდა, პატიმრობა შეეფარდა
-
გადახედვააფხაზი ოპოზიციონერები მხარს უჭერენ საქართველოში რუსული კანონის მოწინააღმდეგე მანიფესტანტებს აფხაზი ოპოზიციონერები მხარს უჭერენ საქართველოში რუსული კანონის მოწინააღმდეგე მანიფესტანტებს
-
გადახედვაროგორ მოქმედებს მხატვრული ლიტერატურის კითხვა ტვინზე როგორ მოქმედებს მხატვრული ლიტერატურის კითხვა ტვინზე
-
გადახედვამეცნიერების თქმით, ხელით წერა სწავლის უნარებს აუმჯობესებს მეცნიერების თქმით, ხელით წერა სწავლის უნარებს აუმჯობესებს
-
გადახედვარა ვიცით კობახიძის ვიზიტზე თურქეთში, სადაც ის ხუთ მინისტრთან და კიდევ ორ მაღალჩინოსანთან ერთად ჩავიდა რა ვიცით კობახიძის ვიზიტზე თურქეთში, სადაც ის ხუთ მინისტრთან და კიდევ ორ მაღალჩინოსანთან ერთად ჩავიდა
-
გადახედვაბოლო 50 000 წელთან შედარებით, ნახშირორჟანგის დონე ახლა ყველაზე სწრაფად იმატებს ბოლო 50 000 წელთან შედარებით, ნახშირორჟანგის დონე ახლა ყველაზე სწრაფად იმატებს
-
გადახედვა17 მაისს დაგეგმილი მსვლელობის გამო, გარკვეულ ქუჩებზე შეზღუდვები დაწესდება — დეტალები 17 მაისს დაგეგმილი მსვლელობის გამო, გარკვეულ ქუჩებზე შეზღუდვები დაწესდება — დეტალები
-
გადახედვარუსულ კანონზე კრიტიკული კომენტარის გამო, POST TV-ის თანამშრომელი გაათავისუფლეს რუსულ კანონზე კრიტიკული კომენტარის გამო, POST TV-ის თანამშრომელი გაათავისუფლეს
-
გადახედვასპორტული ჟურნალისტების განცხადება: ვგმობთ რუსული კანონის მიღებით, ქვეყნის საგარეო კურსის შეცვლას სპორტული ჟურნალისტების განცხადება: ვგმობთ რუსული კანონის მიღებით, ქვეყნის საგარეო კურსის შეცვლას
-
გადახედვააჭარის საკრებულოს ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წევრები ბოიკოტის რეჟიმზე გადადიან აჭარის საკრებულოს ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წევრები ბოიკოტის რეჟიმზე გადადიან
-
გადახედვაანა სუბელიანის მამაზე თავდასხმის ფაქტზე, ერთ პირს ბრალდება წარედგინა ანა სუბელიანის მამაზე თავდასხმის ფაქტზე, ერთ პირს ბრალდება წარედგინა
-
გადახედვაგოჩა სურგულაძემ, ბსუ-ს ადმინისტრაციის თანამშრომელმა, სამსახური დატოვა გოჩა სურგულაძემ, ბსუ-ს ადმინისტრაციის თანამშრომელმა, სამსახური დატოვა
-
გადახედვაივანიშვილის ცოლი: გვერდში ვუდგავარ ჩემს მეუღლეს და აბსოლუტურად ვიზიარებ მის შეხედულებებს ივანიშვილის ცოლი: გვერდში ვუდგავარ ჩემს მეუღლეს და აბსოლუტურად ვიზიარებ მის შეხედულებებს
-
გადახედვატვინის ახალი ჩიპი ფიქრებს მაღალი სიზუსტით შიფრავს და სიტყვებად აქცევს ტვინის ახალი ჩიპი ფიქრებს მაღალი სიზუსტით შიფრავს და სიტყვებად აქცევს
-
გადახედვასაქართველოს ეროვნული პლატფორმა მე-10 მოწვევის პარლამენტთან თანამშრომლობის მემორანდუმს საბოლოოდ წყვეტს საქართველოს ეროვნული პლატფორმა მე-10 მოწვევის პარლამენტთან თანამშრომლობის მემორანდუმს საბოლოოდ წყვეტს
-
გადახედვაირაკლი ფავლენიშვილი: მინისტრების მოსვლა აქციაზე არის გაგრძელება მხარდაჭერის, რომელსაც გრძნობს ქართველი ხალხი დასავლური ინტეგრაციის გზაზე ირაკლი ფავლენიშვილი: მინისტრების მოსვლა აქციაზე არის გაგრძელება მხარდაჭერის, რომელსაც გრძნობს ქართველი ხალხი დასავლური ინტეგრაციის გზაზე
-
გადახედვა120 ორგანიზაცია: პუტინის წესების დამკვიდრების ეს მცდელობა ღალატია ყველასი, ვინც 200 წელზე მეტია, გარუსების წინააღმდეგ იბრძოდა და იბრძვის 120 ორგანიზაცია: პუტინის წესების დამკვიდრების ეს მცდელობა ღალატია ყველასი, ვინც 200 წელზე მეტია, გარუსების წინააღმდეგ იბრძოდა და იბრძვის
-
გადახედვასტუ-ს რექტორი: არ არის ეს რუსული კანონპროექტი, მე ესე ვთვლი. სტუდენტების გაფიცვას არ შევუწყობ ხელს სტუ-ს რექტორი: არ არის ეს რუსული კანონპროექტი, მე ესე ვთვლი. სტუდენტების გაფიცვას არ შევუწყობ ხელს
-
გადახედვაHBO Max დიუნის სამყაროს შესახებ სერიალს უშვებს — ნახე ტრეილერი HBO Max დიუნის სამყაროს შესახებ სერიალს უშვებს — ნახე ტრეილერი
კომენტარები